Nhưng chúng ta đã không biết được rằng chính Quốc hội của chúng ta sẽ vi phạm hiệp định. Và, cay đắng thay, chúng ta vi phạm Hiệp định Ba Lê, thay cho Bắc Việt. Đó là những gì đã xảy ra.
Quay lại mấy chục năm trước, cuối năm 1972, Nam Việt Nam và Hoa Kỳ đã đang dứt khoát owr thế thắng trong chiến tranh Việt Nam trên mọi mặt. Đó không chỉ là quan điểm của tôi. Đó là quan điểm của kẻ thù của chúng ta, giới chức chính phủ Bắc Việt. Chiến thắng đã ở trong tầm tay khi Tổng thống Nixon ra lệnh cho không quân Mỹ ném bom các mục tiêu công nghiệp và quân sự ở thủ đô Hà Nội, và ở Hải Phòng, thành phố cảng lớn của Bắc Việt, và chúng ta sẽ ngừng các vụ đánh bom nếu Bắc Việt đồng ý trở lại Hòa đàm Paris, cuộc đàm phán mà họ đã bỏ đi đó. Bắc Việt đã trở lại ngồi xuống để đàm phán hòa bình ở Paris, và chúng ta đã ngưng các vụ đánh bom như đã hứa.
Ngay 23 tháng Giêng, 1973, Tổng thống Nixon đã tuyên bố, trong bài phát biểu trên truyền hình quốc gia, thông báo rằng Hiệp định Ba Lê đã được Hoa Kỳ, Nam Việt Nam, Bắc Việt Nam, Việt Cộng ký tắt và Hiệp định sẽ được ký kết vào 27. Những gì Hoa Kỳ và Nam Việt Nam giành được trong hiệp định này là chiến thắng. Ở Nhà Trắng, nó được gọi là “Ngày Chiến thắng ở Việt Nam (VV Day)”.
Mỹ hậu thuẫn chiến thắng đó bằng một lời cam kết đơn giản ghi trong Hiệp định Paris nói rằng: nếu Nam Việt Nam cần có bất kỳ chiến cụ quân sự nào để tự vệ chống lại bất kỳ sự xâm lăng nào của Bắc Việt, chúng ta sẽ viện trợ thay thế cho miền Nam trên căn bản một-đổi-một, có nghĩa là thay một viên đạn bằng một viên đạn; thay một máy bay trực thăng cho một máy bay trực thăng, thay thế tất cả những dụng cụ quân sự đã mất. Việc tiến quân của quân cộng sản bạo ngược đã bị hiệp định này chận lại.
Nhưng sau đó, tất cả đã đổ vỡ. Và nó đã xảy ra như thế này: Vào tháng Tám năm sau, năm 1974, Tổng thống Nixon từ chức vì vụ scandal “Watergate”. Ba tháng sau khi ông Nixon từ chức, là cuộc bầu cử quốc hội tháng Mười Một và đảng Dân chủ giành được chiến thắng lớn tại Quốc hội mới và nhiều dân biểu của họ đã dùng đa số mới của đảng Dân chủ để hủy bỏ quỹ viện trợ quân sự mà Hoa Kỳ đã hứa (trong Hiệp định Ba Lê), dần dà phá vỡ cam kết của chúng ta với miền Nam Việt Nam ở Paris là sẽ viện trợ cấp bất cứ quân cụ nào Nam Việt Nam cần trong trường hợp có xâm lược từ miền Bắc. Một cách đơn giản và chính xác, đa số dân biểu của đảng Dân chủ của Quốc hội thứ 94 đã không giữ lời của Hoa Kỳ.
Vào ngày 10 tháng Tư năm 1975, Tổng thống Gerald Ford trực tiếp yêu cầu các dân biểu (đảng Dân chủ) ở Quốc hội trong một phiên họp lưỡng viện, trực tiếp truyền hình trên toàn quốc Hoa Kỳ. Trong bài phát biểu ông, đúng nghĩa đen, đã năn nỉ Quốc hội giữ lời của Hoa Kỳ (trong Hiệp định Ba Lê). Tuy nhiên, khi Tổng thống Ford phát biểu, nhiều người trong số các dân biểu Quốc hội đã bỏ ra ngoài. Nhiều người trong số họ đã đầu tư cho sự thất bại của Mỹ ở Việt Nam. Họ đã tham gia vào các cuộc biểu tình chống chiến tranh trong nhiều năm trước. Họ sẽ không đồng ý viện trợ.
Vào ngày 30 tahsng Tư năm 1975 Nam Việt Nam đầu hàng và những Trại (tù) cải tạo được dựng lên, và hiện tượng thuyền nhân đã bắt đầu. Nếu Nam Việt Nam đã nhận được những vũ khí mà Mỹ đã hứa với họ thì kết quả đã có thể khác hay không? Nó đã khác rồi. Giới lãnh đạo Bắc Việt thừa nhận rằng họ đang thử thách vị Tổng thống mới của Mỹ, Gerald Ford, và họ đánh chiếm từng thôn làng ở miền Nam, rồi tiến chiếm các thành phố, rồi đến các tỉnh lị của miền Nam Việt Nam. Và phản ứng duy nhất của chúng ta là nuốt lời đã hứa. Mỹ không tái viện trợ cho miền Nam Việt như chúng ta đã hứa. Đó cũng là lúc Bắc Việt biết họ đang trên đường tiến chiếm Sài Gòn, thủ đô của Nam Việt Nam; thành phố đó không bao lâu sau đã bị đổi tên thành Thành phố Hồ Chí Minh.
Cựu Thượng nghị sĩ William Fulbright của tiểu bang Arkansas, người đã từng là Chủ tịch của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ đã tuyên bố công khai về sự đầu hàng của miền Nam Việt Nam. Ông nói thế này, “[Việc niền Nam VN đầu hàng] không làm tôi đau khổ hơn nếu Arkansas để thua Texas một trận football.” Mỹ biết rằng Bắc Việt Nam sẽ vi phạm các hiệp định và vì vậy chúng ta đãchuẩn bị. Nhưng chúng ta đã không biết được rằng chính Quốc hội của chúng ta sẽ vi phạm hiệp định. Và, cay đắng thay, chúng ta vi phạm Hiệp định Ba Lê, thay cho Bắc Việt. Đó là những gì đã xảy ra.
Bruce Herschensohn
Trà Mi lược dịch
Tác giả Stanley Bruce Herschensohn (sinh ngày 10 tháng 9 năm 1932) là một bình luận gia chính trị người Mỹ, và là người nghiên cứu cao cấp tại Đại học Pepperdine Chính sách công ở Malibu, California. Ông làm tư vấn cho Đại hội Đảng Cộng hòa năm 1972 và gia nhập chính quyền Nixon vào ngày 11 Tháng Chín, 1972. Công việc chính của ông viết diễn văn. Ông rời chính phủ Cộng hòa sau khi TT Nixon từ chức, nhưng đã làm việc trong toán chuyển quyền thời TT Ronald Reagan và là một viên chức trong chính quyền Reagan.
Nguồn: The Truth about the Vietnam War. Bruce Herschensohn | Prager University, June 23, 2014.
© 2014 DCVOnline
