Tổng thống Donald Trump có tiết lộ, chính quyền của ông có thể sẽ cho đổi tên "Bộ Quốc Phòng thành "Bộ Chiến Tranh" trong tuần sắp tới.

(Ảnh: Reuters)

"Tôi không muốn dừng lại ở chiến lược phòng thủ. Tôi còn muốn tấn công", Tổng thống Trump nói.

Ông Trump cho biết các giới chức có thể sẽ quyết định đem cái tên mới này trở lại trong khoảng một tuần lể nữa. Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth cũng nhiều lần tỏ ra tiếc nuối khi cái tên đã bị thay đổi sau Thế chiến thứ II. Ông từng tuyên bố sẽ cho khôi phục "tinh thần tác chiến" cho Bộ.

Khi phát biểu trong cuộc họp báo cùng với Tổng thống Đại Hàn ông Lee Jae Myung, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nói: "Khi chúng ta đã thắng trong Thế chiến I và Thế chiến II, nó được gọi là Bộ Chiến tranh. Và với tôi, đó mới đúng với bản chất của nó. Mọi người đều thích giai đoạn huy hoàng khi chúng ta liên tục giành chiến thắng với cái tên Bộ Chiến tranh, vậy mà sau đó chúng ta lại cho đổi thành Bộ Quốc phòng".

Bộ Chiến Tranh của Hoa Kỳ đã từng tồn tại từ năm 1789 cho đến năm 1947. Chính quyền Tổng thống Harry Truman đã cho tách bộ này thành 2 Bộ Lục quân và Không quân, đồng thời sáp nhập với Bộ Hải quân, vốn trước đó đang hoạt động độc lập. Sau đó, Truman cho thành lập cơ quan mới ở cấp nội các và đặt tên là Bộ Quốc Phòng.

Mục đích của ông Truman là trao quyền lực phụ trách các nhánh quân đội riêng biệt, đặc biệt là Bộ Hải quân, cho người đứng đầu Ngũ Giác Đài.

Trong những tuần gần đây, ông Trump liên tục gợi ý về khả năng cho khôi phục tên cũ, thậm chí gọi Hegseth là "Bộ trưởng Bộ Chiến tranh" tại hội nghị thượng đỉnh NATO hồi tháng 6 và cho rằng sự thay đổi trước kia là kết quả của "tính cách hình thức trong chính trị"(?)

Ông nói: "Nếu bạn nhìn vào tòa nhà cũ cạnh Tòa Bạch Ốc, bạn vẫn thấy nơi đó từng có ghi là Bộ Chiến Tranh. Sau đó, chúng ta trở nên quá hình thức và đổi thành Bộ Quốc Phòng"

Bộ trưởng Hegseth thậm chí từng hỏi ý kiến của những người theo dõi tài khoản X cá nhân của ông ngày 22/3 về việc cho đổi lại tên Pộ.

Trang Politico có nhận định, tổng thống Mỹ từng khẳng định vai trò của mình trong nỗ lực giải quyết các xung đột toàn cầu nhưng việc muốn khôi phục cái tên "Bộ Chiến tranh" lại cho thấy ông cũng rất muốn nhấn mạnh sức mạnh quân sự của Mỹ ở nước ngoài.

Khi được hỏi về vấn đề này, Bộ Quốc Phòng đã chuyển câu trả lời sang Tòa Bạch Ốc. Phó thư ký báo chí Anna Kelly có trích dẫn lại lời Tổng thống và cho biết: "Đó là lý do ông ưu tiên những người lính chiến đấu tại Ngũ Giác Đài thay vì các chính sách DEI hay tư tưởng thức tỉnh. Hãy chờ xem!"

Tuy vậy có nhiều khả năng Ngũ Giác Đài sẽ cần thông qua sự phê chuẩn của Quốc hội, vì Bộ này được thành lập ra dựa trên luật pháp tồn tại hàng chục năm qua.

Tổng thống Donald Trump tái khẳng định ông sẽ thực hiện một trong những thay đổi gần đây của chính quyền mình - một động thái vấp phải sự chỉ trích từ cộng đồng MAGA (Major General General - những người theo chủ nghĩa dân túy và cực đoan).

Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh thương mại hôm thứ Hai, Trump cho biết Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình muốn ông đến thăm Trung Quốc, đồng thời gửi lời mời tới Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung. Sau đó, ông tiếp tục nói rằng "chúng tôi sẽ cho phép" 600.000 sinh viên Trung Quốc sang học tập tại Hoa Kỳ.

"Như các bạn đã biết, chúng tôi đang thu hút rất nhiều tiền từ Trung Quốc do thuế quan và nhiều vấn đề khác, và đó là một mối quan hệ rất quan trọng", Trump nói với các phóng viên. "Chúng tôi sẽ hợp tác tốt với Trung Quốc".

Những bình luận của Trump gợi lại những phát biểu tương tự hồi tháng 6, khi ông thay đổi quan điểm khoảng hai tuần sau khi Ngoại trưởng Marco Rubio tuyên bố sẽ "hồi phục mạnh mẽ" thị thực của sinh viên Trung Quốc - đặc biệt là những người có liên hệ với Đảng Cộng sản Trung Quốc hoặc đang học tập trong các lĩnh vực quan trọng. Rubio cũng hứa sẽ tạo ra một quy trình xét duyệt chặt chẽ hơn cho các ứng viên trong tương lai.

“CHÚNG TÔI SẼ CUNG CẤP CHO TRUNG QUỐC NHỮNG GÌ ĐÃ THỎA THUẬN, BAO GỒM CẢ SINH VIÊN TRUNG QUỐC SỬ DỤNG CÁC TRƯỜNG CAO ĐẲNG VÀ ĐẠI HỌC CỦA CHÚNG TA (ĐIỀU NÀY LUÔN TỐT VỚI TÔI!)”, Trump trước đây đã viết trên nền tảng Truth Social của mình.



Sau khi tái khẳng định cam kết tại Phòng Bầu dục, một số người ủng hộ Trump đã bày tỏ sự thất vọng về quyết định tiếp tục thực hiện lời hứa của ông.

“Haiz…,” tài khoản “End Wokeness” viết trên X.

Laura Loomer, một người trung thành với Trump, đã vô căn cứ tuyên bố rằng “Họ không thực sự là sinh viên. Họ là gián điệp của Đảng Cộng sản Trung Quốc.”

“Sẽ thật tuyệt nếu trục xuất tất cả những gián điệp Trung Quốc này khỏi Hoa Kỳ,” bà tiếp tục.

They aren’t really students though. They are Chinese Communist spies.

Would be great to kick all of these Chinese spies out of the US. https://t.co/bKTAW8VmFS

— Laura Loomer (@LauraLoomer) August 25, 2025

Marina Medvin, một luật sư bào chữa hình sự, cho biết “Tôi không biết một cử tri nào của Trump ủng hộ điều này.”

“Không phải những gì tôi đã bỏ phiếu…,” Michael Flynn Jr., con trai của cựu cố vấn của tổng thống, đã đăng.

Bo French, chủ tịch đảng Cộng hòa tại một quận ở Texas, lập luận rằng Trump có thể có động cơ thầm kín.

“Mặc dù quan điểm của tôi là chúng ta không nên cho phép bất kỳ sinh viên Trung Quốc nào đến Mỹ, bởi vì tất cả họ đều là gián điệp của ĐCSTQ, nhưng tôi cũng tin rằng mọi điều Trump nói đều là một phần của cuộc đàm phán,” French nói. “Tất cả mọi thứ.”

Harrison Smith, người dẫn chương trình Infowars, cũng lên tiếng: “Trump giờ thật tệ hại.”

“Chúng tôi đã bỏ phiếu cho việc trục xuất hàng loạt, chứ không phải nhập khẩu hàng loạt,” một người dùng khác viết.

Trump fucking sucks now. https://t.co/him9qa8xFe

— Harrison H. Smith ✞ (@HarrisonHSmith) August 25, 2025

Trump và Lee dự kiến ​​sẽ thảo luận chi tiết về một thỏa thuận thương mại giữa hai nước, được công bố vào tháng 7, với việc Seoul đầu tư hàng tỷ đô la vào Hoa Kỳ. Thỏa thuận này áp đặt mức thuế 15% đối với hàng hóa Hàn Quốc nhập khẩu vào nước này.

Trước đó, vào thứ Hai, Trump đã cáo buộc rằng một cuộc “Thanh trừng hoặc Cách mạng” dường như đang diễn ra ở Hàn Quốc và đe dọa sẽ ngừng giao thương với quốc gia này. Tuy nhiên, trong cuộc gặp với Trump, Lee vẫn giữ giọng điệu thân thiện, ca ngợi cách trang trí Nhà Trắng mới của Trump và nói rằng nó "tượng trưng cho tương lai mới và sự thịnh vượng của nước Mỹ". Ông thậm chí còn bóng gió về khả năng xây dựng một Tháp Trump ở Triều Tiên.

"Chúng ta đã biết nhau và rất hợp nhau", Trump phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh.

"Thật vinh dự khi được gặp ông và xin chúc mừng ông đắc cử. Đó là một sự kiện trọng đại, và chúng tôi hoàn toàn ủng hộ ông", ông nói thêm, ám chỉ việc Lee nhậm chức sau khi cựu lãnh đạo Seoul, Yoon Suk Yeol, bị phế truất sau khi áp đặt thiết quân luật.

Ngay sau sự việc này xảy ra, Giám đốc sở Y tế tỉnh Bắc Ninh Tô Thị Mai Hoa yêu cầu Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 1 khẩn trương cho kiểm tra, xác minh ý kiến phản ảnh của người dân.

Ngày 26/8, mạng xã hội có lan truyền bài đăng tải của chị N.A.T. (trú tại xã Hiệp Lực, Thái Nguyên) phản ảnh gia đình phải chi trả đến 21 triệu đồng cho chuyến xe cấp cứu chở bố từ Bắc Ninh về Thái Nguyên.

Chị T. cho biết bố chị là ông N.V.T. bất ngờ bị đổ bệnh vào ngày 15/8, không ăn uống được và rơi vào tình trạng sức khỏe nguy kịch. Ông T. được đưa vào Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh, sau đó chuyển lên khoa Hồi sức tích cực để được điều trị.

Sau 4 ngày nhưng sức khỏe không cải thiện được , gia đình xin đưa ông về quê để tiện chăm sóc và chuẩn bị cho tình huống xấu nhất. Khi hỏi chi phí vận chuyển, lúc ban đầu bệnh viện cho biết "chỉ có vài triệu đồng". Tài xế xe cấp cứu cũng trấn an: "Cứ yên tâm, tính theo km, không lo bị thu cao".

Khoảng 12h20 ngày 19/8, xe xuất phát từ Bắc Ninh, đến 16h cùng ngày thì về tới nhà ở Thái Nguyên, quãng đường khoảng 200 km. Khi đến nơi, tài xế thông báo tổng chi phí là 22 triệu đồng, trong đó có 4 triệu đồng tiền công bác sĩ đi kèm. Sau khi qua thương lượng để "giảm giá", gia đình phải thanh toán 21 triệu.

Gia đình chị T. tuy rất bất ngờ, nhưng bố đang nguy kịch nên vẫn chấp nhận để trả số tiền này.

Hai ngày sau, ông T. đã qua đời. Trong lúc tổ chức tang lễ, nhiều người thân và hàng xóm bày tỏ nỗi bức xúc, cho rằng mức lệ phí quá cao và khuyên chị T. nên báo công an. Chị quyết định cho đăng câu chuyện lên mạng xã hội để tham khảo ý kiến của cộng đồng.

Bài viết nhanh chóng được lan truyền ra. Tối 25/8, tài xế có liên hệ với gia đình, mang đến nhà 16 triệu đồng. "Họ nói xin hoàn lại 15 triệu, giữ lại 1 triệu coi như tiền phúng viếng bố tôi. Gia đình tôi không muốn làm căng nên đã đồng ý nhận lại", chị Tuyết cho biết.

Trước phản ảnh trên, ngày 26/8, bà Tô Thị Mai Hoa, Giám đốc Sở Y tế Bắc Ninh, đã ký văn bản khẩn gửi đến Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 1, yêu cầu khẩn trương cho kiểm tra, xác minh vụ việc. Sở Y tế cũng nhấn mạnh sẽ cho xử lý nghiêm nếu phát hiện hành vi vi phạm. Báo cáo kết quả phải gửi về Sở trước ngày 28/8.
... và chấm hết.

Bất bình đẳng thuế ở đỉnh tháp giàu có nước Mỹ vừa được soi kỹ bằng dữ liệu hành chính: một nghiên cứu mới của NBER do Akcan S. Balkir, Emmanuel Saez, Danny Yagan và Gabriel Zucman công bố tháng 8/2025 cho thấy “siêu giàu” – xấp xỉ nhóm 0,0002% dân số (khoảng Top 400) – nộp thuế hiệu dụng trung bình chỉ khoảng 23,8–24% trong giai đoạn 2018–2020. Con số này thấp hơn mức bình quân toàn dân ~30% và thấp rất xa so với khoảng 45% mà nhóm người có thu nhập lao động cao nhất phải chịu. Trước cải cách thuế 2017, mức thuế hiệu dụng của Top 400 vẫn xấp xỉ 30% – tương đồng bình quân cả nước – nhưng đã rơi rõ rệt sau khi đạo luật 2017 có hiệu lực.

Cơ chế “mỏng hóa” thuế ở đỉnh được nghiên cứu chỉ ra khá cụ thể: (i) doanh nghiệp C-corp do các tỷ phú nắm giữ chia cổ tức rất ít nên thuế thu nhập cá nhân phát sinh hạn chế trừ khi họ bán cổ phiếu; (ii) thu nhập chịu thuế từ các doanh nghiệp pass-through của Top 400 thậm chí âm, dù lợi nhuận kế toán dương; (iii) phần thuế DN chiếm vai trò cực lớn trong “tổng thuế” mà nhóm siêu giàu thực sự gánh – khoảng 37% tổng nghĩa vụ nếu quy ước phân bổ thuế DN cho cổ đông. Nói cách khác, nếu chỉ nhìn vào thuế thu nhập cá nhân, ta sẽ đánh giá thấp mức đóng góp thuế của giới siêu giàu; nhưng khi tính đầy đủ cả thuế DN, mức “tổng thuế/thu nhập kinh tế” của họ vẫn thấp hơn người lao động ở đỉnh và thấp hơn mức bình quân.

Tác động chính sách nổi bật sau Tax Cuts and Jobs Act (TCJA) 2017 là cú hạ thuế suất DN liên bang từ 35% xuống 21%, cùng các điều khoản làm co cơ sở tính thuế ở đỉnh như khấu trừ nhanh/chi phí hóa đầu tư (full expensing). Kết quả: số thuế DN mà Top 400 thực nộp giảm khoảng một phần ba giữa hai giai đoạn 2014–2017 và 2018–2020, kéo theo thuế hiệu dụng chung đi xuống. Về phía thuế chuyển nhượng tài sản (estate & gift), đóng góp thường niên vào tổng thuế của nhóm này rất nhỏ.

Nếu chuyển góc nhìn sang “thuế so với của cải”, nghĩa là tổng thuế nộp hàng năm chia cho tài sản, chỉ số của Top 400 giảm mạnh từ 2,7% (2010–2013) xuống 1,3% (2018–2020). Mức rơi này vừa do tài sản tăng nhanh hơn thu nhập vừa do gánh thuế tương đối giảm sau TCJA. Đây là một thước đo khác với “thuế/thu nhập”, nhưng cả hai đều cho cùng một xu hướng: đỉnh tháp tài sản đang chịu tỷ lệ thuế thấp dần theo thời gian.

Một điểm cần làm rõ về bối cảnh chính sách: các ưu đãi thuế đối với cá nhân trong TCJA theo luật hiện hành sẽ hết hạn vào cuối năm 2025 trừ khi Quốc hội gia hạn; vì vậy các tỷ lệ 24%–30%–45% kể trên phản ánh giai đoạn sau khi TCJA có hiệu lực chứ không phải sau một đợt gia hạn đã được thông qua. Tranh luận về việc gia hạn – toàn phần hay một phần – đang là chủ đề chính sách trọng yếu năm 2025.

Tóm lại, bằng cách kết hợp danh sách Forbes 400 với dữ liệu thuế cá nhân, doanh nghiệp, tài sản và tặng cho giai đoạn 2010–2020, nghiên cứu NBER đưa ra một bức tranh nhất quán: sau TCJA, thuế hiệu dụng của giới siêu giàu giảm rõ rệt và hiện thấp hơn bình quân dân số cũng như thấp xa nhóm lao động thu nhập đỉnh; đồng thời, cấu phần quyết định trong nghĩa vụ thuế của họ là thuế doanh nghiệp. Những số liệu này cung cấp nền tảng thực chứng cho các tranh luận đang nóng về cải cách thuế hậu-2025 và cách thiết kế hệ thống vừa hiệu quả, vừa công bằng hơn.

(UPI) -- Tổng Chưởng lý Texas Ken Paxton đã chỉ đạo các trường học trên khắp Tiểu bang Lone Star trưng bày Mười Điều Răn chưa đầy một tuần sau khi tòa án liên bang ra phán quyết có lợi cho 11 khu học chánh phản đối việc trưng bày Mười Điều Răn trong lớp học.

"Ngay từ đầu, Mười Điều Răn đã gắn liền với di sản pháp lý, đạo đức và lịch sử của nước Mỹ", Paxton phát biểu hôm thứ Hai.

"Những nỗ lực của những kẻ cực đoan tìm cách xóa bỏ lịch sử quốc gia chúng ta sẽ bị đánh bại. Tôi sẽ không lùi bước trong việc bảo vệ những đức tính và giá trị đã xây dựng nên đất nước này."

Thống đốc Texas Greg Abbott đã ký ban hành Dự luật Thượng viện số 10 vào ngày 10 tháng 6, chỉ đạo tất cả các lớp học tại các trường công lập ở Texas phải trưng bày Mười Điều Răn, bắt đầu từ ngày 1 tháng 9 khi luật có hiệu lực.

Dự luật này đã nhanh chóng vấp phải sự kiện tụng từ một số ít khu học chánh.

Hôm thứ Tư, Thẩm phán Fred Biery của Tòa án Quận Hoa Kỳ đã ra phán quyết. Tòa án Quận Tây Texas đã ban hành lệnh cấm tạm thời cho 11 khu học chánh khỏi Dự luật S.B. 10, phán quyết rằng dự luật này "vượt qua ranh giới từ việc bị phơi bày thành sự ép buộc" và gây gánh nặng đáng kể cho việc thực hành tín ngưỡng tôn giáo hoặc phi tôn giáo của họ."

"Mặc dù Mười Điều Răn sẽ không được giảng dạy một cách tích cực, nhưng nhóm học sinh bị bắt buộc này có thể sẽ có những câu hỏi mà giáo viên cảm thấy buộc phải trả lời. Đó là những gì họ làm," Biery, một người được Bill Clinton bổ nhiệm, đã viết trong phán quyết của mình.

"Các nam thiếu niên, vốn là những sinh vật tò mò bị chi phối bởi hormone, có thể hỏi: 'Thưa bà Walker, con biết về việc nói dối và con yêu cha mẹ mình, nhưng làm sao con có thể ngoại tình?' Thật sự là một khoảnh khắc khó xử đối với những nhà giáo dục quá tải công việc và lương thấp, những người đã phải giải quyết các vấn đề giáo dục giới tính... và là một ví dụ điển hình về luật về hậu quả không mong muốn trong các sắc lệnh lập pháp."

Chỉ thị của Paxton dành cho các trường học không bị phán quyết cấm.

Hai ngày sau phán quyết, Liên đoàn Tự do Dân sự Hoa Kỳ tại Texas đã gửi thư cho các giám đốc trường công lập của tiểu bang, cảnh báo họ không nên thực thi S.B. 10, gọi đây là luật vi hiến.

"Mặc dù khu vực của quý vị không phải là một bên trong vụ kiện đang diễn ra, nhưng tất cả các khu vực trường học đều có nghĩa vụ độc lập trong việc tôn trọng các quyền hiến định của học sinh và gia đình", Liên đoàn Tự do Dân sự Hoa Kỳ tại Texas viết trong thư.

"Vì Hiến pháp Hoa Kỳ thay thế luật tiểu bang, các viên chức trường công lập không được tuân thủ S.B. 10."

Hiến pháp không đề cập rõ ràng đến Mười Điều Răn nhưng có nêu rõ rằng "Quốc hội không được ban hành luật nào liên quan đến việc thành lập tôn giáo hoặc cấm việc tự do thực hành tôn giáo."

Năm 1980, Tòa án Tối cao đã bãi bỏ một luật tương tự ở Kentucky.

Trong vũ trụ “Mưa Đỏ”, nơi bụi đỏ bay như bột phấn phòng gym, câu chuyện bắt đầu bằng cú lia máy qua cơ bụng của Quang—anh chàng Biệt cách dù có tên thánh đường phố là Steven Nguyễn. Quang không đi, anh lướt; không thở, anh gầm; và mỗi khi tháo áo mưa rừng, camera tự khắc chuyển sang chế độ 4K kèm tiếng trống trận như nhịp tim của mấy cô khán giả hàng ghế đầu. Lý do lính VNCH trong phim cao ráo, đẹp trai, to khỏe? Đơn giản: vì họ là Biệt cách dù—đơn vị tinh nhuệ của tinh nhuệ, sinh ra để làm những việc khó, sống ở nơi hiểm, ăn khẩu phần cứng như triết học hiện sinh và tập bài thể lực nặng đến mức con tê giác châu Phi nhìn cũng phải… xin nghỉ phép.


Mỗi người được đào tạo để có thể thả vào rừng là tự thành một… chi nhánh lưu động: biết dò đường, phá đường, nghe lá rơi đoán hướng tiếp tế, và nếu lạc mất đồng đội thì tiện tay diệt luôn một kho trung chuyển cho đỡ nhớ nhà. Vì thế, đạo diễn chẳng ngại xây dựng hình tượng: bắp tay như gốc lim, vai u như nắp thùng phuy, sáu múi kẻ thẳng thớm như kỷ luật doanh trại. Đến phân cảnh cận chiến, Quang hay chọn “đánh trên kèo” không phải vì thiếu thốn đạo cụ, mà vì luật bất thành văn của điện ảnh: đã là át chủ bài thì phải bay—nếu không bay trên mái nhà thì cũng phải bay vào lịch sử. Thế là mỗi lần bộ đội tràn tới, anh chàng bật kèo, xoay người, ghì địch thủ như đang lắp dây dù, kết quả là tiếng “rầm” vang lên nghe rất… Dolby Atmos.

Đến hồi Thành cổ Quảng Trị, Biệt cách dù được tung vào trận như lá bài cuối trong bộ bài đã ướt mồ hôi. Họ biết mình không phải pháp sư hay siêu anh hùng Marvel, nhưng cái cách họ tiến lên có mùi của… trailer bom tấn: bước chân dứt khoát, mũ sắt phản chiếu lửa pháo, câu thoại ít nhưng gọn như khẩu lệnh. Họ đối đầu trực diện với bộ binh chủ lực Trung đoàn 48: không có filter, không có slow motion, chỉ có đất, khói, và những quyết định nhanh như bấm cò. Tổn thất nặng nề là chuyện có thật; “lì đòn” là nghề. Đến tận tháng Tư 1975, khi chiến dịch Hồ Chí Minh kéo sập mọi cánh cửa, Biệt cách dù vẫn trụ quanh Bộ Tổng tham mưu ở Ngã Tư Bảy Hiền, bắn cháy xe tăng bằng thứ bình tĩnh cứng như thép và vài thủ pháp chiến thuật khiến đồng hồ của thời cuộc trễ mất mấy nấc. Phân cảnh ấy trong “Mưa Đỏ” thường được quay nghiêng, camera thấp, ánh sáng xéo nửa mặt, như để nói: người ta chỉ lùi khi có lệnh lùi. Khi lời cuối của Dương Văn Minh vang lên, súng mới hạ, mắt mới khép, màn hình mới mờ. Và khán giả thở ra—không biết vì xúc động hay vì giữ bụng sáu múi suốt hai tiếng đồng hồ cũng mệt.

Còn vì sao bộ đội trong phim trông “lép vế” và ít cơ bắp hơn? Tiểu thuyết mà—mỗi bên phải có vai trò để câu chuyện chạy bằng bốn bánh. Phía bên kia được phác thảo như những sinh viên vội giấu giáo trình trong ba lô để kịp bước vào chiến trường; họ qua khóa huấn luyện thần tốc, bữa ăn thường đếm bằng lon gạo và niềm tin. Điện ảnh cần tương phản như bếp cần muối: muốn khán giả cảm được sức nặng cú đấm của Quang thì phải có khuôn mặt gầy nhễ nhại mồ hôi của người đỡ đòn. Trong số ấy, Cường—anh chàng từng học Nhu đạo—xuất hiện như lời nhắn của đạo diễn: “Đừng khinh đối thủ chỉ vì họ đeo kính cận trong giảng đường.” Cường là kiểu nhân vật bước ra là khung hình tự chỉnh nét; anh là cái neo giữ cho trận cận chiến không hóa thành vũ điệu đơn phương. Hai người lao vào nhau như hai dòng triều đối nghịch, mỗi đòn đều có lịch sử, mỗi thế ghì đều có lý luận. Quang mạnh vì kỷ luật, vì chiến thuật, vì cái cách Biệt cách dù xem rừng là nhà và nhà là nơi để bảo vệ. Cường bền vì niềm tin, vì bài bản võ đạo, vì thói quen nén đau như nén một câu thơ chưa kịp chấm câu. Và “kèo” giữa họ—khi thì mái nhà, khi thì mép tường—chỉ là cái ranh giới mỏng giữa sống và sống tiếp, giữa thua và không chịu thua.

Thế nên, nếu phải trả lời cho gọn: lính VNCH trong “Mưa Đỏ” cao ráo, đẹp trai, to khỏe là vì câu chuyện theo chân một nhánh tinh nhuệ—Biệt cách dù—nơi tiêu chuẩn thể lực lẫn thần kinh đều sấy ở nhiệt độ cao. Họ hay đánh cận chiến “trên kèo” vì bản chất nhiệm vụ: đột kích, thọc sâu, giáp lá cà, và vì ngôn ngữ điện ảnh thích những cú nhào lộn trên biên giới nguy hiểm, nơi nhân vật vừa thắng kẻ thù vừa thắng trọng lực. Còn bộ đội trông có phần gầy và non tay là lựa chọn thẩm mỹ để dựng tương phản: một bên như lưỡi dao đã mài, một bên như chiếc búa mới rèn. Mà chính nhờ tương phản ấy, trận cuối giữa Quang và Cường mới đủ lực để khép màn: không ai là ác quỷ, không ai là siêu nhân; chỉ có những con người nặng trĩu lựa chọn, bước qua nhau trong bụi đỏ, để lại sau lưng những vệt mồ hôi như chữ ký của thời đại. Nếu có điều gì hài hước thì là ở chỗ: mỗi lần Quang xoay người tung đối thủ khỏi kèo, khán giả lại nghe bụng mình “bụp bụp”—không phải tiếng đạn, mà là sáu múi đang vỗ tay.

Trong một tuyên bố gây sốc tuần trước, Bộ trưởng Năng lượng Hoa Kỳ Chris Wright cho biết Đảng Cộng hòa "sẽ bị đổ lỗi" cho giá năng lượng tăng vọt. Tôi hy vọng ông ấy đúng.

Trong chiến dịch tranh cử, Tổng thống Donald Trump đã cam kết sẽ cắt giảm một nửa chi phí năng lượng của người Mỹ vào cuối năm đầu tiên tại nhiệm. Thay vào đó, chi phí năng lượng của người Mỹ đang tăng vọt.

Kết quả là, hàng triệu người Mỹ đang phải đổ mồ hôi vì những đợt nắng nóng và hóa đơn tiền điện tăng cao không kém. Đó là cái mà tôi gọi là "nền kinh tế nắng nóng", trong đó nhiệt độ cực cao kết hợp với giá điện tăng vọt do doanh nghiệp thúc đẩy, và các gia đình lao động phải gánh chịu trong khi các công ty công nghệ nghìn tỷ đô la lại kiếm lời.

Trên khắp 13 tiểu bang, giá điện của khách hàng dân dụng đang tăng từ 17 đến 27 đô la mỗi tháng. Con số này tương đương với hơn 300 đô la mỗi năm chi phí sinh hoạt gia đình chỉ tính riêng cho năng lượng. Thủ phạm không chỉ là điều hòa không khí. Các trung tâm dữ liệu AI đang tiêu thụ lượng năng lượng kỷ lục, đẩy giá điện lên cao và gây áp lực lên lưới điện vốn đã mong manh. Tính đến thời điểm hiện tại, các công ty tiện ích đã yêu cầu tăng giá 29 tỷ đô la để đáp ứng trực tiếp nhu cầu AI.

Trump và Đảng Cộng hòa đã hứa sẽ giảm chi phí cho người dân Mỹ. Tuy nhiên, bằng cách cắt giảm các ưu đãi về năng lượng sạch và khuyến khích các công ty công nghệ lớn nhanh chóng mở rộng cơ sở hạ tầng AI tiêu tốn nhiều năng lượng với sự giám sát tối thiểu, họ đã đẩy chi phí năng lượng lên cao ngất ngưởng. Và đây chỉ là một phần trong chương trình nghị sự rộng lớn hơn của Đảng Cộng hòa về việc bãi bỏ quy định và tư nhân hóa, ưu tiên lợi nhuận doanh nghiệp hơn phúc lợi công cộng.

Các trung tâm dữ liệu AI, những kho thiết bị khổng lồ cung cấp năng lượng cho các mô hình ngôn ngữ lớn như ChatGPT, đòi hỏi năng lượng liên tục, cường độ cao. Các công ty như Amazon, Microsoft, Meta và xAI đang xây dựng chúng ở quy mô và tốc độ mà các công ty tiện ích không được thiết kế để xử lý. Nhu cầu năng lượng của trung tâm dữ liệu Hoa Kỳ đang trên đà tăng gần gấp đôi vào năm 2030, đạt tới 9% tổng mức sử dụng điện của Hoa Kỳ. Những nhu cầu năng lượng này đang định hình lại lưới điện theo thời gian thực, buộc các công ty tiện ích phải trì hoãn việc nâng cấp năng lượng sạch và khởi động lại các nhà máy nhiên liệu hóa thạch. Một số công ty công nghệ, chẳng hạn như Amazon Web Services, thậm chí còn đang vận động hành lang để kết nối trực tiếp các nhà máy điện phụ tải cơ bản hiện có với cơ sở của họ, chuyển hướng nguồn cung từ công chúng.

Ở nhiều khu vực, giá điện được thiết lập thông qua thị trường bán buôn cạnh tranh. Khi nhu cầu tăng đột biến, giá điện cũng tăng theo. Các công ty điện lực độc quyền - đặc biệt là các công ty do nhà đầu tư sở hữu với tỷ lệ lợi nhuận được đảm bảo - chuyển những chi phí cao hơn đó trực tiếp cho người tiêu dùng. Chỉ riêng tại khu vực lưới điện PJM, trải dài trên một số vùng Trung Tây và Trung Đại Tây Dương, các trung tâm dữ liệu đã góp phần đẩy giá đấu giá công suất lên hơn 800% trong mùa hè này, làm tăng giá điện bán buôn lên 22%. Người dân có thể phải đối mặt với mức tăng giá lên tới 60% trong năm năm tới. Nếu không có thêm công suất lưới điện hoặc các giải pháp thay thế năng lượng sạch, những chi phí này sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến ngân sách hộ gia đình.

Chi phí năng lượng tăng cao ảnh hưởng nặng nề nhất đến các hộ gia đình có thu nhập thấp, người thuê nhà, cộng đồng nông thôn và cộng đồng người da màu, những người vốn đã phải đối mặt với gánh nặng năng lượng cao nhất cả nước. Và tác hại còn vượt xa hóa đơn tiền điện tăng cao: tại Memphis, một trung tâm dữ liệu xAI đã bị chỉ trích dữ dội vì gây ô nhiễm không khí thông qua 35 tua-bin khí mê-tan không được cấp phép, thải ra khí nhà kính và formaldehyde gây ung thư vượt quá giới hạn liên bang tại một khu dân cư đa số là người da đen. Tại Bắc Virginia, sự phát triển bùng nổ của các trung tâm dữ liệu đã gây áp lực nghiêm trọng lên lưới điện đến mức các quan chức địa phương phải cảnh báo về rủi ro mất ổn định nguồn điện. Và trên khắp miền trung Texas, việc sử dụng nước từ AI của Microsoft được cho là góp phần gây ra hạn hán, buộc người dân phải tắm ít hơn.

Trong khi đó, các công ty đang thúc đẩy những chi phí này đang công bố lợi nhuận kỷ lục. Nvidia, nhà cung cấp chip chính cho các trung tâm dữ liệu AI, gần đây đã đạt mức định giá 4 nghìn tỷ đô la. Chính cơ sở hạ tầng đang đẩy giá điện lên cao và gây ô nhiễm cho các cộng đồng tuyến đầu lại đang tạo ra sự giàu có lịch sử cho các tập đoàn và cổ đông.

Đáng lẽ ra không nên như vậy. Đạo luật Giảm Lạm phát năm 2022 được thiết kế để đáp ứng nhu cầu năng lượng ngày càng tăng bằng cách mở rộng đáng kể năng lượng sạch, giá cả phải chăng. Với tư cách là cựu Cố vấn Cấp cao tại Bộ Tài chính Hoa Kỳ, tôi đã giúp triển khai các khoản tín dụng thuế IRA hỗ trợ nâng cấp lưới điện, năng lượng mặt trời phân tán và điện công cộng. Những khoản đầu tư này đã giúp giảm chi phí năng lượng hộ gia đình, đồng thời chuẩn bị lưới điện cho các công nghệ mới như AI. Tuy nhiên, tháng 7 vừa qua, Đảng Cộng hòa đã bãi bỏ hoặc cắt giảm đáng kể các ưu đãi đó, đúng vào lúc nhu cầu AI đang tăng vọt. Thay vào đó, một chương trình nghị sự liên bang mới đang thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của các trung tâm dữ liệu mà ít quan tâm đến trách nhiệm giải trình về môi trường hoặc kinh tế.

Nếu các công ty AI muốn xây dựng tương lai trên cơ sở hạ tầng công cộng, họ phải đóng góp phần của mình bằng cách chi trả phần chi phí năng lượng hợp lý, tài trợ cho việc xây dựng năng lượng sạch, hỗ trợ các chính sách công thúc đẩy quá trình chuyển đổi đó, và đầu tư vào khả năng phục hồi lưới điện và các cộng đồng bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi hóa đơn tiền điện tăng cao. Một số tiểu bang đang đề xuất các cơ cấu giá mới khiến người dùng năng lượng lớn phải trả nhiều tiền hơn. Đó là một khởi đầu, nhưng chúng ta cần một chiến lược quốc gia ngay bây giờ.

Vấn đề không phải là phản đối tất cả các dự án phát triển trung tâm dữ liệu, vốn là một phần thiết yếu của tăng trưởng kinh tế đất nước. Vấn đề là bác bỏ một hệ thống mà các công ty công nghệ lớn (Big Tech) đổ lỗi cho các gia đình lao động về chi phí tài chính và môi trường. Vấn đề là lên án quyền lực của các tập đoàn khai thác, sự thiển cận về chính trị, và yêu cầu trách nhiệm giải trình để bảo vệ lợi ích công cộng. Sự bùng nổ của AI đã đến, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta phải chấp nhận một mô hình sẽ làm gia tăng bất bình đẳng, làm cạn kiệt lưới điện và trói buộc các hộ gia đình vào vòng xoáy trợ cấp cho lòng tham của các tập đoàn.

Bộ trưởng Wright nói đúng. Đảng Cộng hòa nên bị đổ lỗi cho điều này—vì họ xứng đáng bị như vậy.

Trong một buổi sáng cà phê còn chưa kịp nguội, Tổng thống Trump lôi điện thoại lên Truth Social và “đánh chuông” Fed: đăng luôn lá thư “cách chức ngay lập tức” Thống đốc Lisa Cook. Lý do kể như tiểu thuyết trinh thám: một bộ hồ sơ thế chấp ở Michigan nói “đây là nhà chính”, hai tuần sau một hồ sơ khác ở Georgia cũng tự xưng “nhà chính”—nhà nào mới là… chính thất? Nhà Trắng bảo: thế là đủ “lý do chính đáng”.
Bà Cook đáp lại không cần nhạc nền: “Không từ chức. Và ngài tổng thống… không có thẩm quyền sa thải tôi.” Vậy là sân khấu chuyển từ Jackson Hole sang… tòa án, nơi câu hỏi chính sẽ là: tổng thống có quyền hạ cờ một Thống đốc Fed giữa nhiệm kỳ không, hay đó chỉ là cú “bẻ lái” bằng chữ ký?


Hậu trường rộn ràng: lá thư kêu gọi điều tra đến từ Bill Pulte—đồng minh của ông Trump—đẩy câu chuyện “song song cư trú” thành drama giờ vàng. Thị trường thì đoán già đoán non: nếu ghế trống, người kế nhiệm có thể “pha” lãi suất đậm nhạt thế nào; đồng đô la vì thế cũng nhún vai như đang thử đồ.
Giữa lúc ấy, Jerome Powell đứng ở quầy bar chính sách, nhẹ nhàng rót thông điệp: lãi suất có thể hạ vào mùa thu, còn lạm phát do thuế quan chỉ như cú dốc giá một lần—đừng tưởng bọt là sóng. Ông Trump thì vẫn gọi tên Powell không kèm họ: “cứng đầu”, “đần độn”—tức là kịch còn dài, lời thoại còn nhiều.

Phòng họp ở Constitution Ave mỗi lần mở cửa là như khởi chiếu mùa mới. Bảy Thống đốc ngồi thành hàng, trước mặt là núi biểu đồ, sau lưng là tiếng thở dài của Phố Wall. Không ai cầm kiếm, chỉ cầm… “dot plot”.

Powell – Quản lý quầy bar tiền tệ
Rót lời phát biểu như bartender: “đắng ít, đường vừa”. Khi thị trường sốt, ông chuyển sang ly “giữ nguyên lập trường”, thêm đá “phụ thuộc dữ liệu”. Khẩu quyết: cắt thì cắt từ tốn, kẻo say.

Jefferson – Nhạc trưởng mô hình
Nghe âm thanh từ thị trường lao động như nhạc thính phòng. Một nốt lương tăng, hai nốt năng suất giảm—anh gõ nhẹ cây đũa: “đừng vào cao trào sớm”.

Waller – Chú bác diều hâu
Thích làm toán nhẩm ngay tại bàn: GDP? CPI? Anh nhíu mày, “chưa đủ”. Nhưng cũng có lúc đổi vai, bảo: “ổn rồi đó, hạ tí đi”—khi số liệu dịu.

Bowman – Trưởng thôn ngân hàng cộng đồng
Luôn nhắc: nông thôn, ngân hàng nhỏ, quy định đừng nặng tay. Phe diều hâu gọi chị là “tường thành thận trọng”.

Barr – Giám sát trưởng
Đứng sau bình phong chữ “rủi ro hệ thống”. Không tranh luận to, chỉ thì thầm: “stress test nói gì?”. Cả phòng tự nhiên nhỏ giọng.

Cook – Giáo sư vĩ mô mê dữ liệu vi mô
Đưa bảng khảo sát, nói về chênh lệch thị trường lao động như kể chuyện ngõ nhỏ. Drama mới ập đến, chị đáp tỉnh bơ: “việc ai nấy làm, chính sách vẫn chạy”.

Kugler – Chuyên gia việc làm
Nói ít, thả một biểu đồ về tỷ lệ tham gia lao động là đủ xoay hướng cuộc trò chuyện.

Và bên hông sân khấu là đội “chư hầu khu vực”: New York, Chicago, Dallas…—các Chủ tịch Fed địa phương. Họ không là Thống đốc, nhưng mỗi lần phát biểu là lãi suất tương lai lắc như ly sinh tố.
Không đập bàn, chỉ gõ bút. Không hất chén, chỉ hất… dự báo. Bên ngoài, Nhà Trắng muốn nhấn ga; bên trong, Hội đồng bàn nhau: ga được, nhưng phanh phải còn. Khi tiếng “cách chức” vang lên từ mạng xã hội, cả phòng không đổi sắc: “chúng ta họp theo lịch, biểu quyết theo số, và ra quyết định theo… dữ liệu”. Cung đình tiền tệ đánh nhau bằng dấu phẩy và footnote.
Ở Fed, mũi tên duy nhất là mũi tên thời gian: mỗi cuộc họp là một tập mới. Hôm nay diều hâu thắng một câu, mai bồ câu gỡ một chữ. Khán giả chỉ cần nhớ: ai kể chuyện hay hơn về lạm phát và việc làm, người đó viết được nhạc nền cho lãi suất. Còn tranh chấp nội bộ ư? Toàn cao thủ—đánh bằng… bảng tính.

Năm 22 tuổi, tôi ôm cái ba lô mỏng như ví sinh viên, nhảy qua trại tỵ nạn Thái Lan mấy tháng “thanh lọc”, rồi đáp đất Mỹ cuối tháng 8. Đầu tháng 9 đã lạch bạch vô đại học. Tiếng Anh tạm ổn nhờ cái bằng C of A của Hội Việt–Mỹ: đủ để nghe giảng, đủ để xin thêm tương ớt ở cafeteria. Năm năm sau, tôi có bằng, có việc, có cái thẻ Social Security trông rất ra vẻ… người lớn.

Giấc mơ Mỹ phần cơm áo thì tôi cũng ráng mà “đạt chuẩn”: làm lụng, dành dụm, check đúng cột thuế. Nhưng giấc mơ “được nhìn như một người Mỹ” thì trượt dài như trượt băng. Ở sở làm, ở quầy giao dịch, ở tiệm do mình làm chủ, đến đoạn thân thân một chút là họ hỏi câu kinh điển: “Where are you from?” Tôi cũng muốn đùa “from aisle 7 of Walmart”, nhưng lại thôi. Câu hỏi nhẹ tênh mà giống cái thước đo vô hình: anh đến từ nơi khác—tức là anh vẫn… người khác.

Thế là tôi đi tìm “quê hương thứ hai” khắp nơi: Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha với Golden Visa lấp lánh; Malaysia, Thái Lan với visa hưu trí nghe ấm lòng. Ở đâu cũng đẹp, đồ ăn cũng ngon, người ta cũng hiền. Nhưng đứng giữa chợ vẫn thấy mình như khách du lịch dài hạn: nói trật ngữ điệu, ăn trật bữa, mặc trật màu. Dọn nhà xong vẫn thấy như… ở tạm.

Rồi tôi quay về “quê nhà” sau 42 năm. Ba năm sống lại với tiếng rao, mùi nước mắm, lễ chùa đầu tháng. Tưởng sẽ khít như áo may đo, ai dè vẫn cấn ở vai: nhiều nơi gọi tôi “Việt kiều”, khách sạn tính giá như… người lạ. Tôi đã có lần xị mặt với lễ tân: “Tôi sinh ra ở đây mà!”—xong tự cười, vì trong mắt người ta, tôi vẫn là bản cập nhật hơi… khác hệ điều hành.

Có lúc tôi nghiệm ra: tấm passport giống cái thẻ tên của lớp mẫu giáo mà một ông trên mạng đùa “đeo luôn lên cổ cho nhanh”. Ở Việt Nam, hầu như chẳng ai đòi xem trừ lúc làm giấy tờ. Ở Mỹ, dạo gần đây thì nên mang theo—nhỡ có ai “bịt mặt” hỏi thăm nguồn gốc. Thế mới thấy hộ chiếu không chỉ để bay, mà để giải thích mình là ai trong một khoảnh khắc.

Tôi cũng tập soi gương công bằng: người ta hỏi “Where are you from?”, còn tôi—khi gặp một anh châu Phi, chị Nam Á—trong đầu có vô thức so đo không? Có khi chính mình cũng mang theo bộ lọc “người lạ” mà không biết. Hóa ra ai cũng có chút “hải quan” đóng trong lòng.

Rốt cuộc, tôi là công dân nước nào? Nước Mỹ bảo: anh chưa hẳn “của tôi”. Quê cũ bảo: anh… “Việt kiều”. Thế giới bảo: welcome, miễn visa cảm xúc. Tôi đành tự cấp một hộ chiếu khác: quốc tịch “đang đi đường”. Trên bìa có ba con dấu: ký ức (quê cũ), cơm áo (quê mới), và hy vọng (quê tương lai). Nghe hài hước nhưng tôi tin thiệt: có khi chỗ ở của mình không phải biên giới, mà là những người mình thương và những món mình ăn không chán—bát phở đầu ngõ, ly cà phê buổi sớm, tiếng cười con nít trong nhà.

Còn con tôi? Tụi nhỏ sinh ở Mỹ, nói tiếng Việt như hát rap, ăn nước mắm như thử craft beer. Chúng sẽ tự chọn câu trả lời. Việc của tôi là kể đủ chuyện đường xa—cho chúng biết đi đâu cũng có thể là nhà, miễn đừng quên chào hỏi bằng cả hai thứ tiếng và nhớ gửi tiền tip cho người bưng bê.

Nếu một ngày nữa ai lại hỏi “Where are you from?”, tôi sẽ mỉm cười: “From a long story.” Câu chuyện ấy có Thái Lan, có tháng 9 vào đại học, có những lần bị gọi nhầm giá phòng, có cả những mùa bầu cử khiến màu da bị soi kỹ quá mức. Nhưng nó cũng có những người bạn tử tế ở khắp nơi, những hàng xóm tốt bụng, những chiếc cầu nối bằng… món ăn.

Tôi có tiếc không? Có chứ. Nhưng buồn ít thôi, vì đường còn dài. Đừng ở lại mãi một chỗ trong quá khứ, cũng đừng quên đường mình đã qua. Hôm nay tôi chưa chắc là công dân của một quốc gia, nhưng tôi chắc chắn là công dân của những cuộc gặp gỡ. Và nếu cần khai thêm nghề nghiệp, xin ghi: “người mang hộ chiếu, chuyên kể chuyện vui để đỡ… lạc lòng.”

(Vũng Tàu, 23/8/2025)
Pham Giao Thanh, sửa bởi Gibbs Vietbf

Reuters, dẫn nguồn tin, đưa tin rằng trong các cuộc đàm phán hòa bình trong tháng này nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, đại diện chính phủ Mỹ và Nga đã thảo luận về một số thỏa thuận năng lượng – và sau hội nghị thượng đỉnh Alaska, Nhà Trắng đã có ý định công bố một thỏa thuận đầu tư lớn.

Các nguồn tin đáng tin cậy lưu ý rằng những thỏa thuận này được đề xuất như một động lực để khuyến khích Điện Kremlin đồng ý hòa bình ở Ukraine, trong khi Washington sẽ nới lỏng các lệnh trừng phạt đối với Nga.

Ba nguồn tin cho biết các quan chức đã thảo luận về khả năng Exxon Mobil quay trở lại dự án dầu khí Sakhalin-1 của Nga.

Các nguồn tin cũng lưu ý rằng vấn đề Nga mua thiết bị của Mỹ cho các dự án khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG-2) ở Bắc Cực, vốn đang chịu lệnh trừng phạt của phương Tây, đã được nêu ra, bao gồm cả dự án Arctic LNG-2, vốn đang chịu lệnh trừng phạt của phương Tây.

Một ý tưởng khác được cân nhắc là Mỹ có thể mua tàu phá băng hạt nhân từ Nga.

Các cuộc đàm phán diễn ra trong chuyến thăm Moscow của đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff hồi đầu tháng này, khi ông gặp nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin và đặc phái viên đầu tư Kirill Dmitriev, ba nguồn tin cho biết.

Một nguồn tin cho biết thêm rằng các thỏa thuận này cũng đã được thảo luận ngắn gọn tại hội nghị thượng đỉnh Alaska vào ngày 15 tháng 8.

"Nhà Trắng thực sự muốn gây chú ý sau hội nghị thượng đỉnh Alaska, công bố một thỏa thuận đầu tư lớn", một trong những nguồn tin cho biết. "Đây là cách Trump cảm thấy mình đã đạt được điều gì đó."

Cùng ngày diễn ra hội nghị thượng đỉnh Alaska, Putin đã ký một sắc lệnh cho phép các nhà đầu tư nước ngoài, bao gồm cả Exxon Mobil, lấy lại cổ phần trong dự án Sakhalin-1. Điều này phụ thuộc vào việc liệu các cổ đông nước ngoài có thực hiện các bước để ủng hộ việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga hay không.

Exxon đã rút khỏi hoạt động kinh doanh tại Nga vào năm 2022 sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine, gây thiệt hại 4,6 tỷ đô la Mỹ. 30% cổ phần của công ty trong dự án Sakhalin-1 ở Viễn Đông của Nga đã bị Moscow tịch thu cùng năm đó.

Hoa Kỳ đã áp đặt nhiều đợt trừng phạt đối với dự án LNG-2 ở Bắc Cực của Nga kể từ năm 2022, cắt đứt quyền tiếp cận các tàu chở dầu hạng băng, vốn rất cần thiết để hoạt động trong khu vực trong phần lớn thời gian trong năm.

Một nguồn tin cho biết Washington đang tìm cách thúc đẩy Nga mua công nghệ Mỹ thay vì công nghệ Trung Quốc, như một phần của chiến lược rộng lớn hơn nhằm mục đích tách Moscow khỏi Bắc Kinh và làm suy yếu mối quan hệ giữa hai nước.

Bối cảnh: Vào ngày 21 tháng 8, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tuyên bố rằng ông sẽ có thể đánh giá khả năng đạt được hòa bình ở Ukraine "trong vòng hai tuần".

Sáu thẩm phán Đảng Cộng hòa phần lớn đã hành xử như những kẻ nịnh hót lãnh đạo đảng của họ. Suy cho cùng, họ chính là những người được Đảng Cộng hòa bổ nhiệm, những người đã nói rằng Tổng thống Donald Trump được phép phạm tội.

Tuy nhiên, tháng 5 năm ngoái, Tòa án dường như đã vạch ra một ranh giới và cảnh báo Trump không được vượt qua nó. Trong vụ Trump kiện Wilcox, một phán quyết vốn ủng hộ đề xuất rằng Trump có thể sa thải các lãnh đạo của các cơ quan liên bang độc lập được cho là có một mức độ an toàn công việc nhất định, Tòa án đã ra tín hiệu rằng Trump không được sa thải các lãnh đạo của Cục Dự trữ Liên bang.

Phải thừa nhận rằng, lời giải thích của các thẩm phán Đảng Cộng hòa về lý do tại sao các lãnh đạo Fed được bảo vệ là vô nghĩa. Tòa án cho rằng "Cục Dự trữ Liên bang là một thực thể bán tư nhân, có cấu trúc độc đáo, tuân theo truyền thống lịch sử riêng biệt của Ngân hàng Thứ nhất và Thứ hai của Hoa Kỳ" - bất kể điều đó có nghĩa là gì.

Một trong những tranh chấp hiến pháp lớn đầu tiên ở Hoa Kỳ liên quan đến bất đồng giữa Alexander Hamilton và Thomas Jefferson về việc liệu Quốc hội có thể cấp giấy phép cho một ngân hàng quốc gia hay không. Nhưng tranh chấp đó không đặt ra câu hỏi liệu tổng thống có thể sa thải các quan chức ngân hàng hay không.

Dù sao đi nữa, chúng ta sắp tìm hiểu xem liệu các thẩm phán Đảng Cộng hòa có nghiêm túc về giới hạn hiếm hoi và tùy tiện mà họ đặt ra đối với thẩm quyền của Trump hay không. Bởi vì Trump, với tư cách là Trump, đã quyết định thử nghiệm điều đó. Cuối ngày thứ Hai, Trump tuyên bố sẽ sa thải Lisa Cook, một thành viên của Hội đồng Thống đốc Fed. Vì vậy, Trump đang làm một điều mà Tòa án này đã nói rằng ông không được phép làm.

Trong khi các bộ trưởng Nội các và hầu hết các lãnh đạo cơ quan liên bang khác phục vụ theo ý muốn của tổng thống, Cục Dự trữ Liên bang là một trong số nhiều cơ quan do các hội đồng gồm nhiều thành viên lãnh đạo, mà các thành viên chỉ có thể bị sa thải "có lý do" bởi tổng thống. Điều này là do Fed được cho là đưa ra các quyết định mang tính kỹ trị về chính sách tiền tệ của Hoa Kỳ mà không bị ảnh hưởng bởi chính trị đảng phái.

Nếu Trump kiểm soát Fed, hoặc nếu ông có quyền sa thải các lãnh đạo của nó, ông có thể ra lệnh cho Fed kích thích nền kinh tế vào thời điểm có lợi về mặt chính trị cho ông - mặc dù làm như vậy sẽ gây ra tác hại lâu dài lớn hơn nhiều cho nền kinh tế Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, các thẩm phán Đảng Cộng hòa đều là những người sùng bái một học thuyết pháp lý được gọi là "hành pháp thống nhất", cho rằng việc bảo vệ bất kỳ lãnh đạo cơ quan liên bang nào khỏi bị tổng thống sa thải là vi hiến. Ví dụ, trong vụ Wilcox, Đảng Cộng hòa tại Tòa án đã cho phép Trump sa thải các thành viên của Ủy ban Quan hệ Lao động Quốc gia và Ủy ban Bảo vệ Hệ thống Công trạng, hai cơ quan khác mà các lãnh đạo được cho là được bảo vệ khỏi việc sa thải chính trị.

Trump, xét về giá trị, tuyên bố rằng quyết định sa thải Cook của ông là hợp pháp vì trên thực tế, ông sa thải bà có lý do chính đáng. Ông cáo buộc bà đã gian lận thế chấp bằng cách mô tả hai bất động sản riêng biệt là nơi cư trú chính của bà, nhưng đây là một cái cớ rõ ràng. Trump đã đưa ra những cáo buộc tương tự đối với một số đối thủ chính trị của mình, bao gồm Tổng chưởng lý Đảng Dân chủ của New York Letitia James và Thượng nghị sĩ Adam Schiff (D-CA).

Giờ đây, việc vụ kiện Cook kiện Trump gần như chắc chắn sẽ được đưa lên Tòa án Tối cao sau khi Cook kiện để giữ lại công việc của mình là điều không thể tránh khỏi.

Tượng đài ở Ukraine. (Ảnh minh họa: Rostislav Artov/Unsplash)

Ngày 24 tháng Tám, 1991, Ukraine tuyên bố giành độc lập sau khi khối Liên Xô bị tan rã. Đây là một bước ngoặt ytong lịch sử, nhưng cũng đã mở ra thử thách mới.

Ukraine, quốc gia rộng lớn ở Đông Âu, với diện tích là 603,628 km², là nước lớn nhất ở châu Âu (nếu không tính Nga, vốn trải dài cả Á lẫn Âu).

Thủ đô Kyiv, bên bờ sông Dnipro, vừa là trung tâm chính trị vừa là trái tim của nền văn hóa lâu đời. Dân số trong năm 2025 có khoảng 33,4 triệu người, phần lớn là người Ukraine, ngoài ra còn có cộng đồng người Nga, Ba Lan, Do Thái, Tatar… Sự đa dạng sắc tộc này đã tạo nên bản sắc rất phong phú nhưng cũng nhiều lần dẫn đến các tranh chấp về sắc tộc khác nhau.

Lịch sử Ukraine đã bắt nguồn từ Kyivan Rus ở thế kỷ IX khi liên minh bộ lạc Slavic do Đại Công Quốc Kyiv tạo dựng nên, từng được coi là cái nôi của văn minh Đông Slav. Sang đến thế kỷ XIV, lãnh thổ đã bị chia cắt: phía Tây chịu ảnh hưởng của Ba Lan– Lithuania, phía Đông dần dần rơi vào Nga. Sau nhiều thế kỷ tranh giành, Ukraine đã bị sáp nhập vào Đế quốc Nga và sau đó là Liên Xô.

Ngày 24 tháng Tám, 1991, Ukraine tuyên bố giành độc lập sau khi khối Liên Xô bị tan rã. Đây là bước ngoặt về lịch sử, nhưng cũng mở ra nhiều thử thách mới. Quốc gia nằm ở vị trí chiến lược, "vùng trái đệm" giữa Nga và châu Âu, nên luôn bị lối cuốn vào các cuộc xung đột địa lý và chính trị.

Địa lý ở Ukraine vốn là đồng bằng rộng lớn, đất đai phì nhiêu, đặc biệt là loại "đất đen" (chernozem) nổi tiếng là màu mỡ bậc nhất thế giới. Nhờ vậy, mà Ukraine được mệnh danh "vựa lúa của châu Âu", nơi cho xuất khẩu ra nhiều lúa mì, bắp, dầu hướng dương. Ngoài ngành nông nghiệp, các ngành kỹ nghệ nặng như năng lượng, khai khoáng quý hiếm và kỹ thuật thông tin cũng đóng một vai trò rất quan trọng để phát triển kinh tế.

Các thành phố lớn như Kharkiv, Odesa, Dnipro, Lviv, Donetsk đều có bản sắc riêng: Lviv với kiến trúc châu Âu cổ kính; Odesa là hải cảng lớn bên Hắc Hải; Kharkiv từng là thủ đô và trung tâm kỹ nghệ; Donetsk gắn với việc khai thác than; Dnipro là thành trì về quân sự quốc phòng. Ngoài ra, dãy Carpathian phía Tây thật hùng vĩ, với đỉnh núi Hoverla cao đến 2,061m.

Năm 2014, sau cuộc Cách Mạng Maidan, Ukraine đã chọn con đường hội nhập vào châu Âu. Nga đã phản ứng rất dữ dội: xua quân sáp nhập trái phép Crimea, khơi mào cuộc chiến tranh đòi ly khai của phe nhóm nhân Nga ở Donbas. Từ đó, Ukraine đã trở thành tâm điểm đối đầu giữa Đông–Tây, vừa là nới chiến trường đẩm máu, vừa là biểu tượng khát vọng về độc lập ở Đông Âu.

Putin xua quân xâm lược Ukraine và Zelensky đã huy động quân dân Ukraine ra sức chống lại ngày đêm

Ngày 24/2/022, thế giới bị bàng hoàng khi quân Nga dưới lệnh của Tổng Thống Vladimir Putin cho mở cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine. Moscow gọi đây là "chiến dịch quân sự đặc biệt" với mục tiêu "chống bọn phát xít, phi quân sự hóa", nhưng thực chất đây là một hành động xâm lược trắng trợn, vi phạm luật pháp quốc tế và thách thức vấn đề an ninh của châu Âu.

Trong những ngày đầu, quân Nga đã tiến đến áp sát Kyiv. Nhiều giới phân tích gia cho rằng ,Ukraine chỉ có thể cầm cự trong vài tuần. Nhưng Tổng thống Volodymyr Zelensky, một cựu diễn viên hài đã trở thành biểu tượng kháng cự của dân tộc. Ông từ chối rời thủ đô, khẳng định: "Tôi cần đạn dược, không cần xe đưa tôi đi".

Ông Zelensky đã biến hình ảnh "chính trị gia ngoại đạo" trở thành anh hùng dân tộc. Ông mặc áo lính giản dị, thường xuyên xuất hiện giữa tiền tuyến, kêu gọi đồng bào đoàn kết chống quân xâm lược và cộng đồng quốc tế hỗ trợ mọi mặt. Chính vì sự dũng cảm và khả năng truyền đạt ý chí bất khuất này đã giúp cho quân dân Ukraine chung sức đoàn kết và giành được ủng hộ mạnh mẽ từ phương Tây, trong đó có Hoa Kỳ.

Quân đội Ukraine, vốn được huấn luyện và trang bị một phần từ hệ thống trang thiết bị quân sự NATO sau năm 2014, đã ngày đêm đánh trả quân Nga hiệu quả. Họ tận dụng các vũ khí được viện trợ như hệ thống Javelin, HIMARS, Patriot để ngăn chặn đà tấn công của quân Nga. Trận chiến Kyiv trở thành một bước ngoặt lớn: Nga thất bại trong nỗ lực lật đổ chính quyền, buộc phải rút ra khỏi miền Bắc Ukraine.

Từ năm 2022–2023, chiến sự tập trung vào miền Đông và Nam: Donbas, Kherson, Zaporizhzhia. Ukraine cho mở nhiều đợt phản công, giành lại Kharkiv và Kherson. Dù vậy, cả hai bên đều gánh chịu tổn thất khá nặng nề: hàng trăm ngàn binh sĩ bị tử trân và bị thương tích, nhiều cơ sở hạ tầng bị tàn phá, hàng triệu người dân Ukraine phải chạy sang Châu Âu để lánh nạn.

Chính trong nỗi gian khổ ấy, hình ảnh của ông Zelensky ngày càng tỏa sáng. Ông trở thành gương mặt của nền dân chủ trước bạo lực. Ukraine, từ một nước bị coi là ngoại vi, nay trở thành tâm điểm đấu tranh trên toàn cầu giữa tự do và độc tài. NATO và EU không chỉ viện trợ về mặt quân sự, mà còn mở rộng hợp tác để kéo Ukraine gần hơn với phương Tây

Trump–Putin và bài toán NATO
Trong khi ông Zelensky kiên cường huy động mọi nguồn lực để chống trả Nga, chính trường Mỹ dấy lên nhiều toan tính lạnh lùng. Donald Trump, con người đầy tham vọng, từng bị cáo buộc tìm cách gây sức ép lên Zelensky từ năm 2019 để đạt được lợi ích cho cá nhân. Nay ông ta lại úp mở về "kế hoạch hòa bình 24 giờ" nếu trở lại Tòa Bạch Ốc, nhưng thực chất là buộc Ukraine phải nhường lãnh thổ cho Putin. Thủ đoạn ấy chẳng khác nào bắt nạn nhân phải ký vào bản án cướp đất của kẻ xâm lược.

Ông Zelensky hiểu rằng, sự thỏa thuận đó sẽ đồng nghĩa với hình ảnh quốc gia đang tự sát. Ukraine không thể đánh đổi nền độc lập để lấy nền hòa bình "giả tạo". NATO, dù có nhiều mối lo ngại chiến tranh sẽ còn kéo dài, vẫn luôn khẳng định: "Không một tấc đất nào của Ukraine bị Nga hợp pháp hóa để chiếm đóng". Liên minh tiếp tục viện trợ vũ khí, huấn luyện quân đội Ukraine và chuẩn bị mở rộng đánh trả sang phía Đông.

Cuộc chiến Ukraine không chỉ là chuyện của một dân tộc bị xâm lược, mà là phép thử sinh tử cho cả nền trật tự thế giới. Giữa bom đạn, lập trường kiên quyết của Zelensky cùng sự hậu thuẫn của NATO đã chứng minh rõ nét: tự do có thể bị thử thách, nhưng sẽ không bao giờ bị khuất phục.

(Viết từ Melbourne, Úc)

Phó Thủ tướng Ba Lan Krzysztof Gawkowski cho biết "Nga vui mừng" trước quyết định phủ quyết luật hỗ trợ công dân Ukraine của Tổng thống Ba Lan Karol Nawrocki.

W Rosji cieszą sie z postawy Prezydenta Nawrockiego blokującej wsparcie Ukrainy! Pod postami Kancelarii setki rosyjskich trolli biją brawo i próbują zniechęcać Polskę do pomocy walczącej o niepodległość Ukrainie.

Chwalą, że Polska zmienia postawę wobec sąsiada, a Putin zyskał…

— Krzysztof Gawkowski (@KGawkowski) August 26, 2025

Gawkowski cũng gọi lập trường của Nawrocki là một "sự sỉ nhục" đối với chính sách thân Ukraine của người tiền nhiệm Andrzej Duda.

"Người Nga vui mừng trước lập trường của Tổng thống Nawrocki chặn hỗ trợ cho Ukraine! Hàng trăm người Nga đang vỗ tay dưới các bài đăng từ Phủ Thủ tướng và cố gắng ngăn cản Ba Lan giúp đỡ Ukraine trong cuộc đấu tranh giành độc lập."

Chi tiết: Gawkowski lưu ý rằng người Nga "ca ngợi Ba Lan vì đã thay đổi thái độ đối với nước láng giềng, và Putin đã có thêm một đồng minh mới ở châu Âu".

"Chúng ta không phải chờ đợi lâu để tân tổng thống hành động ủng hộ chủ nghĩa đế quốc Nga. Nhưng Ba Lan sẽ không bao giờ tham gia vào trục ma quỷ, bất kể Karol Nawrocki và bè lũ thù hận mù quáng của ông ta muốn điều đó đến mức nào", Gawkowski nhấn mạnh.

Bối cảnh:

・Một dự luật mới của Tổng thống Ba Lan Karol Nawrocki, hạn chế viện trợ cho người Ukraine, chỉ cho phép những công dân làm việc và đóng góp tại Ba Lan được tiếp cận các dịch vụ và chăm sóc sức khỏe.

・Vào ngày 25 tháng 8, Nawrocki đã phủ quyết phiên bản mới của luật hỗ trợ công dân Ukraine.

・Ông cũng công bố một sáng kiến ​​lập pháp sẽ coi các biểu tượng của những người theo chủ nghĩa dân tộc Ukraine tương đương với các biểu tượng của Đức Quốc xã và cộng sản trong Bộ luật Hình sự Ba Lan.

Chính quyền Trump đang khôi phục lại thông lệ "Kiểm Tra Với Hàng Xóm" đã bị trì hoãn từ lâu để sàng lọc những người nhập cư nộp đơn xin nhập quốc tịch Hoa Kỳ, mở rộng nỗ lực xem xét kỹ lưỡng các đơn xin nhập cư, theo một bản ghi nhớ của chính phủ mà CBS News có được.

Việc kiểm tra với những người khu vực lân cận sẽ bao gồm các cuộc điều tra thực địa do các viên chức tại Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ thực hiện, có thể bao gồm các cuộc phỏng vấn với hàng xóm và đồng nghiệp của những người nộp đơn xin nhập quốc tịch.

Các cuộc điều tra của chính phủ sẽ được tiến hành để xác định xem những người nộp đơn có đáp ứng các yêu cầu để trở thành công dân Hoa Kỳ hay không, bao gồm thể hiện phẩm chất đạo đức tốt, tuân thủ Hiến pháp Hoa Kỳ và "có thiện chí hướng tới trật tự và hạnh phúc của Hoa Kỳ".

Để đủ điều kiện nhập quốc tịch Hoa Kỳ, trước hết, những người nộp đơn thường phải sống tại Hoa Kỳ từ ba đến năm năm với tư cách là thường trú nhân hợp pháp. Họ cũng không được có bất kỳ tiền án tiền sự nghiêm trọng nào và vượt qua bài kiểm tra công dân và tiếng Anh. Quá trình này được gọi là nhập tịch.

Bản ghi nhớ của chính quyền Trump đã đảo ngược chính sách của chính phủ Hoa Kỳ đã tồn tại hàng thập kỷ. Mặc dù việc điều tra khu vực lân cận đối với các trường hợp nhập tịch được nêu trong luật Hoa Kỳ, nhưng chúng cũng có thể được miễn trừ, điều mà chính phủ Hoa Kỳ đã thực hiện từ năm 1991, theo hồ sơ chính phủ. Kể từ đó, chính phủ chủ yếu dựa vào việc kiểm tra lý lịch và tiền án tiền sự của FBI để xem xét kỹ lưỡng các ứng viên xin nhập tịch.

Bản ghi nhớ của USCIS đã ngay lập tức chấm dứt "quyền miễn trừ chung" đối với việc kiểm tra khu vực lân cận, chỉ đạo các viên chức xác định xem các cuộc điều tra như vậy có cần thiết hay không dựa trên thông tin do các ứng viên nhập tịch cung cấp, hoặc việc thiếu thông tin đó. Theo bản ghi nhớ, các viên chức vẫn có quyền miễn trừ việc kiểm tra.

Chỉ thị cho biết các viên chức USCIS sẽ quyết định có nên tiến hành điều tra khu vực lân cận hay không bằng cách yêu cầu và xem xét thư chứng thực từ hàng xóm, người sử dụng lao động, đồng nghiệp và đối tác kinh doanh biết người nộp đơn xin nhập tịch Hoa Kỳ.

Bản ghi nhớ đề xuất rằng các ứng viên nhập tịch nên "chủ động" nộp thư chứng thực, để tránh nhận được yêu cầu cung cấp thêm bằng chứng. Cơ quan này cho biết việc không tuân thủ hoặc từ chối cung cấp bằng chứng có thể dẫn đến một cuộc điều tra tại khu vực lân cận và "ảnh hưởng" đến khả năng chứng minh đủ điều kiện nhập quốc tịch Hoa Kỳ của người nộp đơn.

Mặc dù chiến dịch của chính quyền Trump nhằm mở rộng việc bắt giữ những người nhập cư sống bất hợp pháp tại Hoa Kỳ thường được tổng thống và các quan chức cấp cao của ông ca ngợi, nhưng nỗ lực thắt chặt quyền tiếp cận hệ thống nhập cư hợp pháp của chính quyền này lại được thực hiện một cách dè dặt hơn.

Trong nhiều tháng, chính quyền Trump thứ hai đã đóng băng chương trình tiếp nhận người tị nạn, chấm dứt các chính sách thời Biden cho phép một số người di cư nhập cảnh hoặc lưu trú hợp pháp tại Hoa Kỳ và tăng cường thêm các lớp kiểm tra đối với những người nhập cư hợp pháp yêu cầu các quyền lợi nhập cư như thẻ xanh và quốc tịch Hoa Kỳ.

Chỉ riêng trong tháng 8, USCIS cho biết họ sẽ xem xét kỹ lưỡng hơn yêu cầu về "phẩm chất đạo đức tốt" đối với công dân Hoa Kỳ, đồng thời điều tra các quan điểm và hoạt động "chống Mỹ" của những người nộp đơn xin thẻ xanh, giấy phép lao động và các quyền lợi nhập cư khác.

Chính quyền Trump lập luận rằng những thay đổi này là cần thiết để chống gian lận và củng cố các thủ tục nhập cư của Hoa Kỳ, vốn được cho là đã trở nên quá lỏng lẻo và hào phóng dưới thời các chính quyền Dân chủ.

Giám đốc USCIS Joe Edlow, người được Thượng viện phê chuẩn đầu năm nay, cho biết bản ghi nhớ mới sẽ "đảm bảo rằng chỉ những ứng viên đủ điều kiện nhất mới được cấp quốc tịch Hoa Kỳ."

"Người Mỹ nên yên tâm khi biết rằng USCIS đang nghiêm túc thực hiện trách nhiệm của mình trong việc đảm bảo người nước ngoài được thẩm định đúng đắn và có phẩm chất đạo đức tốt, tuân thủ các nguyên tắc của Hiến pháp Hoa Kỳ, và có thiện chí hướng tới trật tự và hạnh phúc của Hoa Kỳ," Edlow nói trong một tuyên bố với CBS News.

Tuy nhiên, những người ủng hộ và chỉ trích chính quyền Trump cho rằng các chính sách của họ đang gây ra tác động tiêu cực đến người nhập cư trên khắp đất nước, cả hợp pháp lẫn bất hợp pháp.

"Đối với tôi, có vẻ như ý tưởng này là tạo ra một bầu không khí đe dọa hơn, ngăn cản mọi người theo đuổi việc nhập tịch," Doris Meissner, người giám sát Cơ quan Di trú và Nhập tịch dưới thời chính quyền Clinton, cho biết.

Cơ quan INS (nay đã không còn tồn tại) đã xử lý các yêu cầu nhập tịch cho đến khi USCIS được thành lập vào năm 2003. Bà Meissner cho biết chính phủ đã phần lớn ngừng kiểm tra khu dân cư khi bà trở thành ủy viên INS vào những năm 1990 vì chúng tốn nhiều công sức và hiếm khi mang lại thông tin hữu ích từ khu dân cư hoặc các nguồn khác. Bà cũng cho biết có những rào cản khác được áp dụng để ngăn chặn những kẻ xấu trở thành công dân, bao gồm cả việc kiểm tra lý lịch.

"Nó được coi là một trong những quy trình lỗi thời đó", bà Meissner nói thêm.

Chính quyền của Tổng thống Donald Trump cho biết đã rút hơn 175 triệu đô la tiền tài trợ liên bang khỏi các dự án liên quan đến đường sắt cao tốc của California, động thái mới nhất nhằm ngăn chặn kế hoạch kết nối Los Angeles với San Francisco bằng đường sắt vốn đã bị trì hoãn từ lâu.

Theo một tuyên bố hôm thứ Ba từ Bộ Giao thông Vận tải Hoa Kỳ, Cục Đường sắt Liên bang đã có động thái chặn bốn dự án liên quan đến đường sắt cao tốc, với lý do lãng phí và thiếu tiến triển trong cái mà họ gọi là một "thí nghiệm thất bại". Cơ quan này cho biết tổng chi phí dự kiến ​​lên tới 135 tỷ đô la, cao hơn gấp bốn lần so với ước tính ban đầu.

Trump và Bộ trưởng Giao thông Vận tải Sean Duffy từ lâu đã chỉ trích mạnh mẽ dự án vốn bị đội chi phí và trì hoãn liên tục, cho rằng nỗ lực này đã lãng phí tiền thuế của người dân.

"Trong hai mươi năm qua, California đã không thể lắp đặt một đường ray đường sắt cao tốc nào", ông Duffy cho biết trong một tuyên bố. “Joe Biden và Pete Buttigieg đã không quan tâm đến những thất bại này và đã đổ hàng trăm triệu đô la vào danh sách mong muốn của tiểu bang về các dự án liên quan đến tưởng tượng. Sự lãng phí kết thúc ở đây.”

Các dự án bị cắt giảm bao gồm Dự án Cầu vượt Le Grand trên Đường mở rộng Merced với tổng số tiền cam kết của liên bang là 89,6 triệu đô la, và 7,5 triệu đô la được dành cho Đường phân cách cấp độ Nam San Jose.

FRA cũng đang có động thái rút lại khoản viện trợ 24,6 triệu đô la cho dự án Thiết kế Cuối cùng Hệ thống Đường ray và Đường sắt DTX, và khoản 54,5 triệu đô la được dành cho dự án Ga Đường sắt Cao tốc Madera, theo thông cáo báo chí hôm thứ Ba.

Vào tháng 6, chính quyền Trump đã cắt giảm khoảng 4 tỷ đô la tiền tài trợ liên bang mà California đã nhận được dưới hình thức tài trợ - 3,1 tỷ đô la từ chính quyền Biden và khoảng 900 triệu đô la vào năm 2011.

Vào thời điểm đó, Cơ quan Đường sắt Cao tốc California đã bác bỏ đánh giá của chính quyền, nói rằng tiểu bang đã cung cấp phần lớn kinh phí và vẫn cam kết với dự án. CHSRA đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận vào thứ Ba.

Dự án California đã được phê duyệt vào năm 2008, với kế hoạch đưa hành khách từ San Francisco đến Los Angeles trong vòng chưa đầy ba giờ. Tuy nhiên, tiểu bang đã gặp khó khăn trong việc huy động đủ kinh phí để hoàn thành một đoạn đường ban đầu qua Thung lũng Trung tâm của California, do chi phí đã tăng vọt so với ngân sách ban đầu là 33 tỷ đô la.

Hoa Kỳ không còn tài trợ quân sự cho Ukraine. Hoa Kỳ hiện đang kiếm tiền bằng cách bán vũ khí cho các nước NATO, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu trong một cuộc họp nội các tại Nhà Trắng.

"Chúng tôi không còn tham gia tài trợ cho Ukraine nữa, nhưng chúng tôi đang nỗ lực ngăn chặn chiến tranh và giết chóc ở Ukraine. Chúng tôi đang bán tên lửa và thiết bị quân sự, hàng triệu, hàng triệu, cuối cùng là hàng tỷ đô la cho NATO", Trump nói.

Theo nhà lãnh đạo Mỹ, các đồng minh là những người gánh chịu gánh nặng tài chính chính của cuộc chiến, trong khi Hoa Kỳ tập trung vào việc cung cấp thiết bị quân sự.

"Chúng tôi đang cố gắng làm hết sức mình cho họ. Họ muốn sản phẩm của Mỹ", Trump nói.

Ông nói thêm rằng thiết bị quân sự của Mỹ là tốt nhất thế giới, và mặc dù Ukraine có nhiều lựa chọn, nhưng họ muốn nhận được sản phẩm quân sự của Mỹ. Do đó, các nhà máy đang tăng gấp đôi, gấp ba sản lượng, nơi họ sản xuất hệ thống Patriot và các thiết bị khác.

Sáng kiến ​​mới của Hoa Kỳ và NATO nhằm hỗ trợ Ukraine

Gần đây, Hoa Kỳ và NATO đã khởi động một cơ chế mới để cung cấp hỗ trợ quân sự cho Ukraine thông qua sáng kiến ​​Danh sách Yêu cầu Ưu tiên của Ukraine (PURL).

Theo sáng kiến ​​này, tất cả vũ khí Mỹ cung cấp cho Ukraine sẽ được các nước châu Âu tài trợ. Cụ thể, gần đây đã có thông báo rằng Ukraine sẽ nhận được vũ khí Mỹ trị giá 500 triệu euro, với chi phí do Đức chi trả. Các quốc gia khác cũng đang đóng góp.

Theo Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, sáng kiến ​​PURL đã đảm bảo được 1,5 tỷ đô la, sẽ được sử dụng để mua vũ khí cho Ukraine.

Phong trào MAGA của Tổng thống Donald Trump đã nổi giận sau khi ông này loan báo sẽ cho phép 600,000 sinh viên TQ đến du học ở Mỹ, theo Newsweek hôm thứ Ba, 26 tháng Tám có loan tin.

Ông Trump đã cho công bố kế hoạch này tại Tòa Bạch Ốc hôm thứ Hai giữa lúc Mỹ vẫn đang còn đàm phán về giao dịch thương mại với TQ. Ông cho hay, "cho phép sinh viên TQ đến du học ở Mỹ rất quan trọng".

(Ảnh minh họa)

"Tôi nghe người ta nói nhiều về việc chúng tôi sẽ không nhận sinh viên của họ (TQ). Chúng tôi sẽ nhận sinh viên của họ", ông Trump nói với phóng viên tại Tòa Bạch Ốc. "Rất quan trọng, 600,000 sinh viên. Nhưng chúng ta sẽ hòa hợp với TQ"(?)

Dân biểu Marjorie Taylor Greene (CH-Georgia), nằm trong số nhiều người lên tiếng chỉ trích về kế hoạch này. Bà nói, "Mỹ không nên nhận sinh viên nào có thể trung thành với ĐCSTQ".

Kế hoạch của Tổng Thống Trump đã đi ngược lại quan điểm cứng rắn trước đây của chính quyền ông cũng như chính sách "Nước Mỹ Trên Hết" mà MAGA ủng hộ. Trước đây trong năm nay, Ngoại trưởng Marco Rubio thông báo Hoa Kỳ sẽ quyết liệt cho tước bỏ visa của sinh viên TQ và siết chặt việc kiểm tra visa trong tương lai.

Nhưng hồi tháng Sáu, Tổng Thống Trump có nói, "Từ trước cho đến nay, ông luôn ủng hộ cho sinh viên TQ đến du học ở Mỹ".

Nếu kế hoạch của Tổng Thống Trump được đem ra cho thực hiện, đó sẽ là số sinh viên TQ đông nhất đến Mỹ từ trước cho đến nay. Trong năm học 2019-2020, vào nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Trump, du học sinh Trung Quốc ở Mỹ đã lên cao đến con số kỷ lục 372,000 người, theo Viện Giáo Dục Quốc Tế. Sau đại dịch COVID-19, con số đó đã giảm xuống. Năm học 2022-2023, có khoảng 290,000 sinh viên TQ đến du học ở Mỹ, và năm học 2023-2024, chỉ còn có khoảng 277,000.

Thành viên phong trào MAGA, trong đó có bà Laura Loomer, ủng hộ viên "tuyệt đối trung thành" của Tổng thống Trump, cũng chỉ trích kế hoạch này vì cho rằng sẽ đi ngược lại với chiến dịch cho trục xuất hàng loạt di dân của ông.

"Nếu trong hiện tại, chúng ta chỉ có trục xuất hàng loạt 1,000 người bất hợp pháp một ngày nhưng lại cho 600,000 tên gián điệp TQ đặt chân đến đất nước chúng ta, thì làm sao mà chúng ta có thể nói cho trục xuất hàng loạt? Cứ làm con số tính toán đi. Chúng ta sẽ không bao giờ loại bỏ được hàng triệu người đã nhập cảnh thời ông Biden (cựu Tổng Thống Joe Biden). Chỉ là toán căn bản thôi mà".

Thành viên MAGA khác thì công khai chỉ trích ông Howard Lutnick, Bộ trưởng Thương Mại, sau khi ông này cho hay trên Fox News hôm thứ Hai rằng, quan điểm của Tổng thống Trump là nếu không nhận sinh viên TQ, "coi như đã loại bỏ họ ra khỏi các trường hàng đầu. Tất cả sinh viên sẽ lên học ở trường tốt hơn, và nhóm 15% các trường đại học hạng chót ở Mỹ sẽ bị cho dẹp tiệm".

Ông Chase Geiser, thành viên MAGA nổi tiếng, viết trên mạng xã hội X, "Có phải ông Lutnick vừa lý luận rằng ông Trump cho 600,000 sinh viên TQ đến Mỹ để cho người Mỹ sẽ đi học ở các trường tệ hơn để họ khỏi bị cho dẹp tiệm?"

Dân biểu Greene cũng viết trên X, "Nếu không cho số sinh viên TQ này đến học ở trường của chúng ta sẽ làm cho 15% trong số đó bị dẹp tiệm, thì những trường đó cũng nên dẹp tiệm cho rồi vì do TQ nâng đỡ. Tại sao chúng ta lại cho 600,000 sinh viên TQ thay thế cơ hội đi học của sinh viên Mỹ? Chúng ta không bao giờ nên làm như vậy".

"Tôi không biết có cử tri nào sẽ bỏ phiếu cho ông Trump để ủng hộ cho chuyện này", bà Marina Madvin, bình luận gia thời sự và luật sư bảo thủ, đã viết trên X.

Mối bang giao giữa Mỹ với TQ tạm thời được ổn định sau khi Tổng thống Trump tiếp tục gia hạn đình chiến về thương mại thêm 90 ngày trước đây đã hết hạn trong tháng Tám.

WASHINGTON (Reuters) - Chính quyền Trump đang cân nhắc việc mua cổ phần tại các nhà thầu quốc phòng, bao gồm cả Lockheed Martin Corp, Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Howard Lutnick cho biết hôm thứ Ba khi ông bảo vệ nỗ lực của Tổng thống Donald Trump nhằm tăng cường vai trò của chính phủ trong hoạt động kinh doanh của Mỹ.

"Họ đang cân nhắc điều đó", Lutnick nói với CNBC, trích lời các lãnh đạo Lầu Năm Góc, khi được hỏi liệu chính quyền có đang cân nhắc mua cổ phần của các nhà thầu như Lockheed Martin, Boeing hay Palantir Technologies hay không. "Có rất nhiều cuộc thảo luận cần được thực hiện về cách chúng ta tài trợ cho việc mua sắm vũ khí của mình."

"Có một cuộc thảo luận rất lớn về quốc phòng. Lockheed Martin kiếm được 97% doanh thu của họ từ chính phủ Hoa Kỳ. Về cơ bản, họ là một nhánh của chính phủ Hoa Kỳ", ông nói thêm.

Lockheed Martin, với cổ phiếu tăng 1,6% sau những phát biểu này, cho biết: "Chúng tôi đang tiếp tục mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với Tổng thống Trump và Chính quyền của ông ấy để củng cố quốc phòng."

Boeing từ chối bình luận, trong khi Palantir không trả lời yêu cầu bình luận. Cổ phiếu Boeing tăng 2,8% và Palantir đã đảo ngược đà giảm nhẹ ban đầu khoảng 1% sau những phát biểu này và tăng 1,4% trong phiên giao dịch giữa trưa.

Những bình luận của Lutnick là ví dụ mới nhất về sự can thiệp mạnh mẽ của Nhà Trắng vào khu vực tư nhân, với những động thái trước đây chỉ được thực hiện trong thời chiến, hoặc để cứu các công ty trong nước đang gặp khó khăn và mang tính chiến lược trong thời kỳ kinh tế căng thẳng.

William Hartung, Nghiên cứu viên Cao cấp tại Viện Quincy về Nghệ thuật Quản lý Nhà nước Có Trách nhiệm, mô tả động thái này là một ý tưởng tồi vì nó có thể "khuyến khích chính phủ đặt thành công tài chính của Lockheed Martin lên trên những cân nhắc chiến lược quan trọng hơn... Chúng ta cần một khoảng cách hợp lý giữa chính phủ và các công ty mà chính phủ được cho là sẽ quản lý", ông nói thêm.

Tuần trước, chính quyền Trump đã công bố nắm giữ gần 10% cổ phần của nhà sản xuất chip Intel. Trước đó, chính quyền này đã can thiệp để hoàn tất việc mua lại U.S. Steel của Nippon Steel Nhật Bản vào tháng 6, chiếm lấy cái mà Trump gọi là "cổ phần vàng" cho phép Washington có quyền quyết định về hoạt động của công ty.

Công ty này cũng nắm giữ cổ phần trong công ty đất hiếm MP Materials, và đã làm trung gian cho một thỏa thuận với các nhà sản xuất chip Nvidia và AMD để lấy 15% doanh thu từ việc bán chip cho Trung Quốc, vốn trước đây đã bị cấm.

Hôm thứ Hai, Trump cho biết ông muốn chính phủ Hoa Kỳ đầu tư nhiều hơn vào các công ty Mỹ đang hoạt động tốt, ngay cả khi những người chỉ trích cảnh báo rằng vai trò như vậy của chính phủ có thể hạn chế chiến lược doanh nghiệp và sự linh hoạt của thị trường, và những câu hỏi được đặt ra về tác động đối với người tiêu dùng.

Mức độ can thiệp bất thường của chính phủ liên bang vào nền kinh tế đã tạo ra những liên minh bất ngờ, với việc Thượng nghị sĩ Bernie Sanders, người theo chủ nghĩa tự do, ủng hộ việc nắm giữ cổ phần tại Intel.

Hôm thứ Ba, Lutnick cho biết các công ty cần sự hỗ trợ của liên bang nên chuẩn bị sẵn sàng để đối phó với Trump.

"Nếu một công ty đến gặp chính phủ Hoa Kỳ và nói: 'Chúng tôi cần sự giúp đỡ của các ngài, chúng tôi muốn thay đổi mọi thứ'... Tôi nghĩ đó là câu hỏi giữa CEO và tổng thống Hoa Kỳ về việc liệu ông ấy có lắng nghe họ và thay đổi các quy tắc hay không", ông nói với CNBC, trích dẫn thỏa thuận với Nvidia.

Lutnick nói thêm: "Nếu chúng tôi đang mang lại giá trị cơ bản cho doanh nghiệp của bạn, tôi nghĩ Donald Trump nên nghĩ đến người dân Mỹ".

Trong một cuộc khảo sát mới, đa số người Mỹ cho biết thuế quan và lạm phát đang xóa bỏ công sức lao động chăm chỉ của họ.

Cuộc thăm dò của WalletHub, được công bố hôm thứ Ba, cho thấy 55% số người trưởng thành ở Mỹ được hỏi cho biết họ nghĩ rằng lạm phát và thuế quan đang phủ nhận công sức của họ.

Các mức thuế quan "có đi có lại" của Tổng thống Trump đối với hàng chục đối tác thương mại của Hoa Kỳ đã có hiệu lực vào đầu tháng này. Hiện tại, gần như tất cả hàng nhập khẩu đều phải chịu mức thuế nhập khẩu 10%.

Tổng thống đã đe dọa sẽ áp thêm thuế đối với các quốc gia không bãi bỏ thuế kỹ thuật số, nói rằng vào tối thứ Hai rằng những điều này đang gây tổn hại đến công nghệ của Hoa Kỳ.

"Thuế Kỹ thuật số, Luật Dịch vụ Kỹ thuật số và Quy định Thị trường Kỹ thuật số đều được thiết kế để gây tổn hại hoặc phân biệt đối xử với Công nghệ Mỹ", Trump viết trên Truth Social.

Theo khảo sát, phần lớn số người được hỏi, 7/10 người, cho biết họ đang làm việc chăm chỉ hơn trong năm nay so với năm 2024.

Khoảng 40% số người được hỏi cho biết họ lo ngại AI sẽ chiếm mất việc làm của họ, theo kết quả thăm dò. Một cuộc khảo sát của Reuters/Ipsos, được công bố đầu tháng này, cho thấy 71% người Mỹ lo ngại những cải tiến về AI sẽ khiến một lượng lớn nhân viên tại Hoa Kỳ mất việc làm vĩnh viễn.

Những người được hỏi trong cuộc khảo sát của WalletHub cũng cho biết thị trường việc làm không được cải thiện nhiều, với gần 60% cho rằng việc tìm được việc làm không hề dễ dàng.

“Tôi thấy một số mối lo ngại tiềm ẩn đối với người lao động trong ngắn hạn và trung hạn. Thuế quan, mặc dù thấp hơn nhiều so với đề xuất ban đầu, sẽ là một lực cản đối với lợi nhuận của nhiều nhà tuyển dụng. Những nhà tuyển dụng này sẽ tìm cách tiết kiệm chi phí ở các bộ phận khác trong doanh nghiệp của họ, điều mà tôi tin rằng sẽ gây áp lực lên người lao động”, Joshua Congdon-Hohman, phó giáo sư kinh tế tại Đại học Holy Cross, cho biết.

Các nhà lập pháp California đã thúc giục cơ quan lập pháp cam kết 1 tỷ đô la mỗi năm từ nguồn thu từ chương trình hạn chế và trao đổi khí thải (cap-and-trade) để duy trì chương trình đường sắt cao tốc của tiểu bang, cho rằng nguồn tài trợ này rất quan trọng khi dự án đang bước vào thời điểm then chốt.

Trong một cuộc họp báo hôm thứ Ba, các nhà lập pháp đã khẳng định cam kết hàng năm này là cần thiết để duy trì tiến độ xây dựng và thu hút các đối tác tư nhân.

Đường sắt cao tốc của California đang ở trong một tình thế khó khăn. Nhiều năm trì hoãn và ngân sách bị đội lên đã làm tổn hại đến niềm tin của công chúng và giới chính trị vào dự án, nhưng vài năm qua đã chứng kiến ​​những tiến triển - với việc xây dựng diễn ra trên khắp tiểu bang và việc đặt đường ray dự kiến ​​bắt đầu vào cuối năm nay. Việc hủy bỏ dự án ngay bây giờ, như nhiều người chỉ trích tại Nhà Trắng mong muốn, sẽ lãng phí nhiều năm tiến triển.

Điều đó không ngăn cản Trump, một người lâu năm chỉ trích dự án, thường xuyên đe dọa cắt giảm nguồn tài trợ liên bang vốn rất quan trọng đối với tiến độ của dự án cho đến nay - một lời đe dọa mà ông và Bộ trưởng Giao thông Sean Duffy đã thực hiện vào tháng 7.

Các nhà lập pháp tiểu bang đã thúc giục cơ quan lập pháp dành 1 tỷ đô la mỗi năm từ tiền thu được từ đấu giá hạn ngạch khí thải để hỗ trợ chương trình đường sắt cao tốc, một chính sách mà những người ủng hộ thay đổi cho biết sẽ cung cấp nguồn tài chính dự đoán được đến năm 2045.

"Chúng ta không thể xây dựng một hệ thống giao thông vận tải thế kỷ 21 chỉ bằng tiền một lần hoặc với nguồn lực hạn chế không đưa chúng ta đến đích", Thượng nghị sĩ tiểu bang Dave Cortese phát biểu trong một cuộc họp báo sau đó được chia sẻ trên trang web của ông.

Lola Smallwood Cuevas, một thượng nghị sĩ tiểu bang khác, cho biết, theo tờ LA Times: "Mọi khoản đầu tư sẽ và phải mang lại lợi ích cho người lao động, cho người nghèo, cho các cộng đồng bị gạt ra ngoài lề đang gặp rào cản việc làm."

Thống đốc Gavin Newsom đã đề xuất dành 1 tỷ đô la hàng năm trong ngân sách tài khóa 2026 được sửa đổi của mình như một phần của chương trình hỗ trợ rộng rãi hơn của tiểu bang cho dự án.

Các quan chức cho biết chi phí toàn bộ hệ thống đã tăng vượt xa ước tính ban đầu là 33 tỷ đô la, tạo ra một khoảng cách mà những người đề xuất cho rằng cần có sự hỗ trợ ổn định.

Cơ quan chức năng báo cáo rằng công trình xây dựng đã được triển khai trên 119 dặm ở Thung lũng Trung tâm và cho đến nay đã đầu tư khoảng 13 tỷ đô la.

Các nhà lập pháp đang đối mặt với thời hạn chót trong kỳ họp sắp tới để quyết định xem có nên cho phép phân bổ hạn ngạch và giao dịch khí thải ổn định hay các biện pháp khác để kéo dài nguồn tài trợ sau thời hạn hiện tại hay không.