Chuyện ǵ đă xảy ra với soái hạm Moskva? Hiện nay c̣n rất nhiều câu hỏi chưa được giải đáp. Soái hạm Moskva của Nga ở Biển Đen dường như đă phát đi cuộc gọi khẩn cấp trước khi bị ch́m. Số phận của hơn 500 thủy thủ đoàn đến giờ vẫn chưa rơ.
Hàng chục người đă tập trung tại thành phố Sevastopol của Crimea hôm 15/4 để bày tỏ niềm thương tiếc đối với soái hạm Moskva vừa bị ch́m.
Moscow cho biết con tàu bị ch́m trong vùng biển băo, sau khi bị hư hại nặng do một vụ hỏa hoạn dẫn đến nổ kho đạn. Trong khi đó, Ukraine nói rằng tên lửa của họ đă bắn trúng con tàu hôm 14/4. Chưa có bên độc lập nào xác minh tuyên bố của hai bên.
Các bên nói ǵ?
Bộ trưởng Quốc pḥng Lithuania, Arvydas Anusauskas cho biết soái hạm Moskva của Nga đă gửi đi cuộc gọi cứu nạn vào ban đêm, trước khi bị ch́m hoàn toàn.
Theo ông Anusauskas, vào lúc 1h14 ngày 14/4 (theo giờ địa phương), con tàu bị nghiêng sang một bên và sau nửa giờ, toàn bộ tàu mất điện. Vào lúc 2h, tàu Thổ Nhĩ Kỳ đă sơ tán 54 thủy thủ. Đến khoảng 3h, Thổ Nhĩ Kỳ và Romania báo cáo tàu bị đắm hoàn toàn.
“Hiện chưa rơ thiệt hại về người trong vụ đắm tàu, thời điểm gặp nạn có khoảng hơn 500 thủy thủ trên tàu”, ông Anusauskas đăng trên Facebook hôm 15/4.
Điện Kremlin chưa đưa ra b́nh luận về t́nh h́nh thương vong sau vụ đắm tàu, và cũng không công bố bất cứ bức ảnh nào về con tàu bị nạn.
Tuy nhiên, một bài báo do TASS đăng tải ban đầu tuyên bố "toàn bộ thủy thủ đoàn" đă được sơ tán lên các tàu khác của Hạm đội Biển Đen. Sau đó, bài viết đă được chỉnh sửa và xóa bỏ từ “toàn bộ”.
Quan chức cấp cao Bộ Quốc pḥng Mỹ nói rằng có thương vong trên tàu Moskva sau vụ phóng tên lửa, nhưng khó đánh giá chính xác con số. Mỹ cũng quan sát được thuyền viên trên tàu đă được sơ tán qua những con tàu gần đó.
Một báo cáo chưa được xác nhận của Ukraine cho biết 14 thủy thủ đă được đưa đến cảng Sevastopol của Crimea. Nhưng Cố vấn Bộ Nội vụ Ukraine Anton Gerashchenko cho hay đại tá Anton Kuprin, chỉ huy soái hạm Moskva ch́m ở Biển Đen, đă tử nạn khi tàu bị cháy.
Số phận của nhiều người khác vẫn chưa rơ.
Không gây ảnh hưởng nhiều?
Theo AFP, việc tàu Nga bị đánh ch́m hầu như không có khả năng thay đổi cục diện cuộc xung đột Ukraine, nhưng Bộ Quốc pḥng Anh cho biết tổn thất của nước này có khả năng khiến Nga xem xét lại t́nh h́nh lực lượng hải quân của ḿnh ở Biển Đen.
Các quan chức Mỹ giấu tên nhận định mặc dù vụ ch́m tàu sẽ có tác động tới hải quân Nga, nhưng nó khó tác động lớn đến diễn biến của cuộc xung đột khi hải quân Nga cho đến nay vẫn chưa đóng vai tṛ lớn.
Con tàu chủ yếu có giá trị biểu tượng, tôn vinh "hơn là giá trị thực chiến. Nói tóm lại, (việc Moskva ch́m) không liên quan ǵ đến hoạt động hiện tại. Nó sẽ không ảnh hưởng ǵ đến diễn biến cuộc xung đột", nhà phân tích quân sự Nga Alexander Khramchikhin cho biết.
Moskva là tàu chiến đời cũ hơn, không được trang bị tên lửa hành tŕnh tấn công mặt đất, chuyên gia quân sự H.I.Sutton cho biết hôm 7/4. V́ vậy, không như các loại tàu khác, Moskva không đóng vai tṛ trực tiếp trong những chiến dịch vào Ukraine.
Sau vụ ch́m tàu Moskva, Bộ Quốc pḥng Nga tuyên bố đă phóng tên lửa tầm xa chính xác cao Kalibr vào nhà máy Vizar.
Đây là nhà máy sản xuất các loại tên lửa pḥng không và tên lửa chống ngầm cho Ukraine, cũng là nơi Ukraine chế tạo tên lửa Neptune - tên lửa mà nước này tuyên bố bắn trúng tàu, theo AFP.
Vai tṛ quan trọng
Moskva dài 186 m, là tàu chiến lớp Slava, được đưa vào biên chế Hạm đội Biển Đen từ năm 1982, theo TASS.
Dù con tàu không tác động nhiều đến “chiến dịch quân sự Ukraine", quan chức Lầu Năm góc cho rằng việc mất một trong ba tàu tuần dương lớp Slava duy nhất của Moscow có thể gây ảnh hưởng tới hoạt động của hải quân Nga ở Biển Đen.
Bộ Quốc pḥng Anh cho biết tàu Moskva “đóng vai tṛ quan trọng như tàu chỉ huy và pḥng không”.
Nga có các hệ thống pḥng không mạnh mẽ được triển khai ở Crimea mà nước này đă thu giữ vào năm 2014, nhưng tàu Moskva có thể cung cấp năng lực bảo vệ pḥng không tầm xa và cơ động cho toàn bộ Hạm đội Biển Đen, cũng như đóng vai tṛ là trung tâm chỉ huy và kiểm soát nổi.
V́ vậy, việc đánh mất con tàu làm suy giảm đáng kể khả năng pḥng không của hạm đội, đặc biệt là trong các nhiệm vụ tầm xa. Moscow có khả năng sẽ phải xem xét lại "vị thế hàng hải" của ḿnh ở Biển Đen, Bộ Quốc pḥng Anh cho biết.
Con tàu từ thời Liên Xô đă trải qua quá tŕnh tái trang bị và chỉ mới được đưa trở lại hoạt động vào năm 2021. Lần gần nhất Nga mất tàu tuần dương chủ lực là vào năm 1904, khi tàu Petropavlovsk bị bắn trong cuộc chiến Nga - Nhật.
VietBF@sưu tập.
|