Chỉ trong một thời gian ngắn, các đối tượng trộm cắp và mua bán cổ vật đã liên thủ với nhau gây ra 13 vụ trộm cắp tài sản là cổ vật quý giá ở các đình, chùa, cơ sở thờ tự trên địa bàn cả nước...
Hành trình lần theo dấu vết đối tượng gây án vô cùng gian nan, khó khăn, bởi tất cả nhóm tội phạm đều có nhiều tiền án, tiền sự. Tuy nhiên, “vỏ quýt dầy có móng tay nhọn”, dù ma mãnh, tinh vi, xảo quyệt đến đâu thì các đối tượng gây án cũng bị phơi bày tội lỗi ra ánh sáng pháp luật, bởi lực lượng Cảnh sát hình sự Công an thành phố (CATP) Hà Nội.
Những “bóng ma” vô hình
Trao đổi với chúng tôi về chuyên án này, chỉ huy Đội Chống tội phạm xâm phạm sở hữu (Đội 6), Phòng Cảnh sát hình sự CATP Hà Nội cho biết: Vào một ngày đầu tháng 1/2020, Phòng Cảnh sát hình sự nhận được tin trình báo của những người có trách nhiệm tại chùa Xâm Thị, xã Hồng Vân, huyện Thường Tín, về việc bị kẻ gian đột nhập lấy đi chiếc chuông chùa. Đây là chiếc chuông bằng kim loại cao 1 mét, đường kính 50cm và thêm 1 mâm đồng. Những cổ vật trên không chỉ có giá trị cao về mặt thẩm mỹ, kinh tế mà còn là những bảo vật vô giá của nhà chùa trong không gian tín ngưỡng.
Xác định tính chất phức tạp, nghiêm trọng của vụ án, Đại tá Nguyễn Bình, Trưởng Phòng Cảnh sát hình sự - CATP Hà Nội đã báo cáo Ban Giám đốc CATP, trực tiếp là Đại tá Nguyễn Thanh Tùng, Phó Giám đốc - Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra CATP, chỉ đạo công tác điều tra phá án. Chuyên án điều tra bắt giữ ổ nhóm chuyên trộm cắp cổ vật được Phòng Cảnh sát hình sự xác lập, với chủ công là các chiến sĩ Đội 6 tham gia, có sự phối hợp chặt chẽ với các phòng nghiệp vụ CATP và Công an các quận, huyện Hoàng Mai, Hai Bà Trưng, Thường Tín, Ứng Hòa, Thanh Oai, Quốc Oai...
Nguyễn Văn Toàn cầm đầu ổ nhóm mua bán, trộm cắp cổ vật bị các trinh sát của Phòng Cảnh sát hình sự CATP Hà Nội bắt giữ.
Quá trình khám nghiệm, điều tra, Ban chuyên án gặp rất nhiều khó khăn, bởi gần như các đối tượng không để lại bất cứ dấu vết nào. Tất cả những lối ra, vào đột nhập các địa điểm thờ cúng, tín ngưỡng này, các đối tượng thuộc trong lòng bàn tay. Thời điểm đó, công tác phòng, chống dịch Covid-19 diễn ra quyết liệt và tội phạm càng ẩn sâu, nằm kỹ, khi hoạt động gây án đều tính toán kỹ thời gian, kế hoạch... nhằm qua mắt lực lượng chức năng.
Cùng với việc khám nghiệm hiện trường, thu thập chứng cứ, danh sách những đối tượng nằm trong diện nghi vấn có liên quan đến hoạt động mua bán cổ vật trên địa bàn thành phố Hà Nội được các trinh sát dựng lên. Không chỉ những ngôi chùa, cơ sở thờ tự lớn ở Thủ đô được xây dựng phương án bảo vệ, các ngôi chùa cổ ở nhiều tỉnh, thành phố lân cận cũng nằm trong tầm bảo vệ, theo dõi của trinh sát với mục tiêu phát hiện và bắt giữ những đối tượng gây án hoạt động tại đây.
Đối tượng Nguyễn Văn Huy có thâm niên về trộm cắp cổ vật, sau khi ra tù lại "ngựa quen đường cũ".
Hàng chục trinh sát được tung vào trận, đêm ngày lăn lộn ở ngoài đường, bám trụ tại khu vực những nơi thờ tự, tín ngưỡng. Những di biến động của các đối tượng nằm trong diện nghi vấn đều được giám sát chặt chẽ, nhằm tìm ra sợi dây liên kết giữa chúng với số cổ vật bị đánh cắp tại chùa Xâm Thị, Thường Tín.
Một trong những đối tượng nổi cộm về hoạt động mua bán cổ vật trên địa bàn thành phố là Nguyễn Văn Toàn (SN 1965, ở phố Kim Ngưu, phường Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội). Toàn từng có 4 tiền sự, 2 tiền án về tội trộm cắp tài sản. Đây chính là một trong những đầu mối được Ban chuyên án xác định là “nút mở” của vụ án. Nhất cử nhất động của Toàn được các trinh sát “đóng dấu” vào “bộ nhớ”.
"Sau nhiều ngày tháng bí mật đeo bám, sáng 7/8, từ đối tượng này Ban chuyên án đã lần ra và bắt giữ cả ổ trộm cắp, mua bán cổ vật với số lượng rất lớn, xuyên tỉnh, thành phố" - Chỉ huy Đội 6 chia sẻ.
Bạn tù thành bạn “làm ăn”
Trong đêm và rạng sáng 7/8, dưới ảnh hưởng của hoàn lưu cơn bão số 2, Hà Nội mưa như trút nước. Toàn bộ tuyến phố Kim Ngưu trắng xóa nước. Không ai biết rằng, trong một con ngõ nhỏ, dưới gốc cây cổ thụ gần số nhà 391 phố Kim Ngưu, hai người đàn ông ngồi xùm xụp tránh mưa là trinh sát của Phòng Cảnh sát hình sự. Lúc này, cánh cửa của căn nhà 391 phố Kim Ngưu hé mở.
Toàn ló đầu ra ngó quanh, đúng lúc hai đối tượng phóng xe máy đỗ xịch sát cửa nhà, quăng xuống một bao tải khá lớn. Khi các đối tượng đang khệ nệ khiêng bao tải vào nhà thì bị trinh sát ập tới kiểm tra. Trong bao tải có khá nhiều cổ vật như lá đề bằng gỗ, cùng nhiều cổ vật khác chuyên dùng để trưng bày nơi thờ tự, tín ngưỡng. Đây là số tài sản mà Nguyễn Văn Huy (SN 1982, ở đường Lĩnh Nam, phường Lĩnh Nam, quận Hoàng Mai, Hà Nội) và Nguyễn Văn Hậu (SN 1990, HKTT tại xã Thanh Nghị, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam) vừa trộm cắp được tại nhà thờ Thượng Đồng, xã Trung Lương, huyện Bình Lục, Hà Nam.
Nguyễn Văn Hậu cùng với Nguyễn Văn Huy tham gia hàng loạt vụ trộm cắp cổ vật liên tỉnh.
Trước đó ít giờ, Hậu điều khiển xe máy BKS 29V3-4373, chở Huy đến nhà Toàn lấy 1 túi xách màu xanh bên trong có áo mưa, kìm cộng lực, găng tay... để đi trộm cắp tài sản. Cả hai đi xuống nhà thờ Thượng Đồng, huyện Bình Lục, Hà Nam và không thấy ai trông giữ liền tìm cách đột nhập vào trong. Huy cắt khóa cửa lách vào bên trong vận chuyển ra 4 cổ vật hình lá đề với đầy đủ chân đế cùng một âm ly, đầu thu... Cả hai cho vào bao tải và phóng một mạch về nhà Toàn để bán lại cho ông chủ đồ cổ này.
Qua đấu tranh, các đối tượng khai nhận chỉ trong vòng hơn nửa năm đến khi bị bắt, đường dây trộm cắp mua bán cổ vật trên đã cùng nhau liên thủ, gây ra 13 vụ trộm cắp tài sản. Huy và Hậu được Toàn tâng tụng là “bàn tay vàng trong làng trộm cắp cổ vật” còn Toàn được xác định là “ông trùm” mua bán số tài sản trộm cắp này...
Lật mặt tội phạm
Tháng 5/2019, sau khi chấp hành xong án phạt tù về tội trộm cắp tài sản là cổ vật, Huy không trở về địa phương mà ở Hà Nội tìm việc làm. Do không có việc làm ổn định và cần tiền tiêu xài, đồng thời sẵn có “nghề” trộm cắp cổ vật, Huy nảy sinh ý định tiếp tục gây án ở các khu vực đình, chùa, nơi thờ tự trên địa bàn Hà Nội cũng như các tỉnh - thành lân cận. Cũng trong thời gian ở tù, Huy có quen biết với Nguyễn Văn Hậu và sau đó gọi điện rủ bạn tù này đi trộm cắp cổ vật.
Để có phương tiện đi gây án, cả hai góp tiền mua một chiếc xe máy, đồng thời mua thêm các dụng cụ khác như kìm cộng lực, găng tay, khẩu trang, quần áo mưa... Trước đó, do đã từng nhiều lần trộm cắp và đi tù về tội trộm cắp cổ vật, Huy khá thân thiết với Nguyễn Văn Toàn. Cả ba thống nhất số tài sản mà Huy và Hậu đi trộm cắp mang về sẽ được Toàn bao tiêu thụ. Việc trộm cắp được Huy và Hậu phân công rõ ràng nhiệm vụ cũng như cách thức gây án, nhằm tránh bị cơ quan công an, người dân phát hiện, điều tra truy bắt. Số tiền từ việc 2 đối tượng này bán cố vật cho Toàn được chia đôi, kẻ nướng vào ma túy, người thì ăn chơi, đánh bạc...
Sau vụ trộm cắp đầu tiên của đường dây này thực hiện vào tối 2/1/2020, phải đến 3 tháng sau, hai đối tượng mới tiếp tục gây án, nhằm tránh sự phát hiện của cơ quan công an. Mục tiêu của hai đối tượng là đình Ước Lễ, xã Tân Ước, huyện Thanh Oai. Cả hai đột nhập vào trong lấy đi 1 cuốn thư bằng gỗ với dòng chữ cổ “Liễm phúc tích dân”. Do cuốn thư có kích thước lớn, nên Huy đã gọi điện cho Toàn đi xe taxi đến chở về nhà. Sau khi xem bức cuốn thư, Toàn đã trả cho hai đối tượng trên số tiền 22 triệu đồng.
Gần một tháng sau, Hậu tiếp tục điều khiển xe máy chở Huy đến nhà toàn để lấy dụng cụ, thiết bị phục vụ cho việc trộm cắp cổ vật. Lần này, đình Vĩnh Lộc, xã Thư Phú, huyện Thường Tín là đích đến của các đối tượng. Sau khi đột nhập vào trong đình, thấy có nhiều camera, Huy đã cắt dây màn hình và ổ ghi, sau đó trèo lên tháo 17 cửa võng cùng nhiều cổ vật khác mang ra ngoài. Cả hai cho vào bao tải và phóng về trung tâm Hà Nội bàn giao cho Toàn. Nhận được số tài sản này, Toàn trả công khá hậu hĩnh cho Huy và Hậu...
Nhiều cổ vật quý bị các đối tượng trộm cắp ở đình, chùa, nơi thờ tự, được cất giấu tại nhà Toàn.
Chưa đầy 10 ngày sau, cả hai phát hiện chùa Nam Dư Hạ, ở quận Hoàng Mai, Hà Nội có nhiều cổ vật quý, việc trông coi khá lỏng lẻo, đã đột nhập vào trong lấy đi nhiều tượng phật, pháp bảo của chùa... Tiếp đó, ngày 27/4, cả hai đột nhập vào đình Xâm Xuyên, xã Hồng Vân, huyện Thường Tín, trộm cắp nhiều cổ vật bằng gỗ, đất nung, gốm sứ để trong đình.
Một trong những vụ trộm cổ vật lớn nhất, cả hai dối tượng đã trộm cắp tại chùa Cầu Bầu, xã Quảng Phú Cầu, huyện Ứng Hòa, Hà Nội. Nhiều pho tượng, chuông bằng đồng là cổ vật với trị giá hàng tỷ đồng đã bị các đối tượng lấy cắp...
Số cổ vật có giá trị lớn về kinh tế, vô giá về giá trị văn hóa đã được Phòng Cảnh sát hình sự thu hồi từ đường dây trộm cắp, tiêu thụ tài sản do Toàn cầm đầu.
Kết quả lớn nhất của Ban chuyên án đó chính là không chỉ bắt giữ trọn ổ trộm cắp, mua bán cổ vật với số lượng lớn, mà những tang vật các đối tượng trộm cắp cũng được thu giữ, trả về nơi ban đầu. Những cổ vật trên không chỉ có giá trị lớn về kinh tế mà còn có ý nghĩa vô giá về lịch sử, tư liệu; là nhân chứng sống động của lớp thời gian hàng trăm năm qua về những miền văn hóa, tín ngưỡng độc đáo, văn hiến của vùng đất, văn hóa khu vực thờ tự cũng như của dân tộc...
VietBF@sưu tập
