Tỷ phú giả mất trí để trốn thuế 2 tỷ USD, bị phát hiện v́ bạn bè phản bội, trở thành vụ gian lận thuế cá nhân lớn nhất lịch sử
Tờ Wall Street Journal (WSJ) cho hay hồ sơ gian lận thuế cá nhân lớn nhất trong lịch sử Mỹ vừa đạt được thỏa thuận kết thúc tranh chấp giữa cơ quan thuế Mỹ và gia đ́nh của tỷ phú quá cố Robert T. Brockman.
Robert Brockman là tỷ phú người Mỹ, người sáng lập và điều hành công ty phần mềm phục vụ các đại lư ô-tô. Ông đă bị liên bang cáo buộc giấu hơn 2 tỷ USD thu nhập khỏi Cơ quan Thuế (IRS) trong nhiều năm bằng cách sử dụng các công ty offshore phức tạp và thiết bị mă hóa để che giấu giao tiếp tài chính.
Khi những người thừa kế của vị tỷ phú này đồng ư chi trả 750 triệu USD để dàn xếp các cáo buộc gian lận thuế vào cuối năm 2024, dư luận một lần nữa phải bàng hoàng trước quy mô và sự tinh vi của một "đế chế bóng đêm" mà Brockman đă dựng lên trong suốt hai thập kỷ.
Đây không đơn thuần là sai sót trong kê khai, mà là một chiến dịch lách luật có hệ thống, được thiết kế bởi một bộ năo công nghệ thiên tài nhưng thiếu đi sự minh bạch về đạo đức.
Người giàu trốn thuế
Robert T. Brockman là nhà sáng lập kiêm CEO Reynolds & Reynolds, doanh nghiệp phần mềm thống trị thị trường giải pháp quản lư cho các đại lư ô tô tại Mỹ. Ít xuất hiện trước công chúng, Brockman tích lũy khối tài sản hàng tỷ USD và đầu tư mạnh vào các quỹ tư nhân, trong đó có Vista Equity Partners.
Tuy nhiên, đằng sau hào quang của một CEO quyền lực là một mạng lưới thực thể phức tạp trải dài từ Bermuda đến Thụy Sĩ.
Vị tỷ phú này đă sử dụng các quỹ tín thác nước ngoài và các công ty "vỏ bọc" không mang tên ḿnh để che giấu khoảng 2 tỷ USD thu nhập từ các khoản đầu tư vốn tư nhân.
Điểm mấu chốt tạo nên sự thành công của kế hoạch này chính là việc sử dụng những người đại diện (nominees) để đứng tên trên giấy tờ, trong khi mọi quyết định cuối cùng vẫn nằm trong tay Brockman thông qua các kênh liên lạc được mă hóa tuyệt mật.
Ông thậm chí c̣n đặt biệt danh cho các cộng sự và chính ḿnh theo tên các loại cá để tránh sự ḍm ngó của các cơ quan thực thi pháp luật, biến các giao dịch tài chính thành một mê cung không có lối thoát cho những người t́m kiếm thông thường.
Các cấu trúc này được thiết kế đủ phức tạp để khiến ḍng tiền gần như “biến mất” khỏi tầm nh́n của IRS. Không chỉ dừng ở việc giấu thu nhập, Brockman c̣n bị cáo buộc không khai báo tài khoản nước ngoài theo quy định FBAR, sử dụng công cụ mă hóa để trao đổi thông tin tài chính và thậm chí chỉ đạo tiêu hủy chứng cứ khi cuộc điều tra bắt đầu siết chặt.
Bức màn bí mật chỉ thực sự bị vén lên khi Robert Smith, một tỷ phú khác và là đối tác quan trọng của Brockman, quyết định hợp tác với Bộ Tư pháp Mỹ. Việc Smith chấp nhận thừa nhận hành vi sai trái và nộp phạt 139 triệu USD để đổi lấy quyền miễn truy tố đă cung cấp cho IRS những ch́a khóa quan trọng nhất để mở cánh cửa vào kho lưu trữ bí mật của Brockman.
Trong những năm cuối đời, Brockman đă nỗ lực thực hiện một chiến lược pḥng thủ cuối cùng bằng cách khẳng định ḿnh bị sa sút trí tuệ nghiêm trọng, hy vọng rằng t́nh trạng sức khỏe sẽ giúp ông thoát khỏi việc phải đứng trước vành móng ngựa.
Tuy nhiên, các công tố viên đă đưa ra những bằng chứng thuyết phục về việc ông vẫn điều hành doanh nghiệp một cách tỉnh táo, khiến nỗ lực này trở nên vô hiệu. Cái chết của ông vào năm 2022 đă khép lại hồ sơ h́nh sự, nhưng nó lại mở ra một cuộc chiến dân sự nhắm thẳng vào khối tài sản thừa kế khổng lồ.
Thông điệp từ con số 750 triệu USD
Điểm đáng chú ư là vụ Brockman không đơn thuần là câu chuyện trốn thuế cá nhân, mà c̣n phơi bày những lỗ hổng trong khung pháp lư quốc tế, đặc biệt là đạo luật FATCA, công cụ từng được ca ngợi là vũ khí của Mỹ chống trốn thuế xuyên biên giới.
Các cuộc điều tra của Thượng viện Mỹ cho thấy, Brockman và cố vấn đă lợi dụng cơ chế tự chứng nhận của một số pháp nhân nước ngoài, biến chúng thành “ngân hàng vỏ bọc” trên giấy tờ để né nghĩa vụ báo cáo. Đây là minh chứng cho thực tế rằng, khi luật pháp đi chậm hơn sáng tạo tài chính, kẽ hở là điều khó tránh.
Khoản thanh toán 750 triệu USD từ gia đ́nh Brockman không chỉ là một sự đền bù cho ngân sách quốc gia mà c̣n mang tính biểu tượng sâu sắc về sự công bằng. So với yêu cầu ban đầu lên tới khoảng 1,4 tỷ USD, đây là một sự nhượng bộ, nhưng vẫn đủ để được xem là vụ thu hồi thuế cá nhân lớn nhất lịch sử Mỹ.
Tất nhiên, việc đền bù này chẳng phải tự nguyện khi IRS đă đặt lệnh phong tỏa (liens) lên khối tài sản khổng lồ của Brockman. Gia đ́nh ông (vợ và những người thừa kế) buộc phải dàn xếp để được giải phóng các tài sản khác. Khoản tiền 750 triệu USD này được xem là giải pháp để chấm dứt các tranh chấp dân sự kéo dài, cho phép gia đ́nh giữ lại phần tài sản c̣n lại hợp pháp.
Dẫu vậy, sự đền bù của gia đ́nh Brockman kể cả sau khi vị tỷ phú qua đời đă gửi đi một thông điệp rơ ràng tới giới siêu giàu rằng các công cụ tài chính hải ngoại không c̣n là "lá chắn thép" trước sự thắt chặt của các quy định quốc tế và công nghệ điều tra hiện đại.
Tác động của vụ việc vượt xa số tiền thu được. Nó diễn ra trong bối cảnh Washington liên tục tuyên bố tăng cường giám sát người giàu và các tập đoàn lớn, coi trốn thuế là mối đe dọa đối với nguồn thu ngân sách và tính công bằng xă hội. Brockman cho thấy, dù hệ thống điều tra đă tiến bộ, IRS vẫn phải đối mặt với những đối tượng có nguồn lực tài chính gần như vô hạn để thuê luật sư, chuyên gia thuế và dựng nên các cấu trúc xuyên biên giới phức tạp.
Vụ án này cũng gợi lại những tiền lệ tương tự, từ gia đ́nh Sam Wyly đến các thỏa thuận không truy tố với những tỷ phú khác, đặt ra câu hỏi liệu h́nh phạt tài chính, dù lớn đến đâu, có đủ sức răn đe hay không. Khi một cá nhân có thể che giấu hàng tỷ USD trong nhiều năm, cái giá phải trả, dù là 750 triệu USD, vẫn có nguy cơ bị nh́n nhận như “chi phí của rủi ro”.
Đồng thời, vụ việc cũng thúc đẩy một cuộc thảo luận rộng lớn hơn về việc cần thiết phải minh bạch hóa các quỹ tín thác và tăng cường quyền hạn cho các cơ quan thuế trong việc truy thu tài sản kể cả sau khi nghi phạm đă qua đời.
Việc dàn xếp này là một chiến thắng quan trọng cho Bộ Tư pháp Mỹ, khẳng định rằng dù có giàu có hay quyền lực đến đâu, không một cá nhân nào có thể đứng trên luật pháp măi măi. Cái kết của đế chế Brockman chính là lời cảnh báo về cái giá phải trả cho những hành vi trục lợi từ sự thiếu minh bạch của hệ thống tài chính toàn cầu.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
