Lực lượng đặc biệt Anh-Mỹ có mặt tại Libya

WASHINGTON (NYT) -Cơ Quan Tình Báo Trung Ương Mỹ (CIA) đã gửi nhân viên võ trang vào Libya để thu thập tin tức cho các cuộc không tập và để liên lạc tìm hiểu về thành phần nổi dậy hiện đang chiến đấu chống Ðại Tá Muammar el-Qaddafi, theo giới chức Mỹ.

Một xe tăng của quân đội Libya bị phe nổi dậy bắn cháy gần Ajdabiya, phía Ðông thủ đô Tripoli. (Hình: Mahmud Hams/AFP/Getty Images)

Trong khi Tổng Thống Obama nhấn mạnh rằng không có quân đội Mỹ chiến đấu trên bộ ở Libya, các toán nhỏ nhân viên CIA có võ trang đã vào nơi này từ vài tuần qua trong nỗ lực chung của các quốc gia Tây Phương mà chính phủ Obama hy vọng có thể tiêu hao lực lượng quân sự Qaddafi.

Ngoài sự hiện diện của CIA, gồm một số nhân viên hoạt động trước đó tại cơ sở ở Tripoli và những người khác mới vào nơi này gần đây, còn có hàng chục lính biệt kích Anh cũng như nhân viên sở tình báo MI6 đang hoạt động trong lãnh thổ Libya. Các nhân viên Anh giúp điều động các phi vụ oanh tạc của Không Quân Anh và thu thập tin tức tình báo về sự di chuyển của chiến xa chính phủ Libya, vị trí đặt trọng pháo và các căn cứ quân sự, theo giới thông thạo tình hình.

Giới chức Mỹ hy vọng những tin tức tương tự được nhân viên tình báo Mỹ thu thập, kể cả vị trí các kho đạn của Ðại Tá Qaddafi và các nơi đóng quân trong các thành phố, có thể giúp làm suy yếu lực lượng quân sự Libya đến mức xảy ra tình trạng đào ngũ hàng loạt.

Thêm vào đó, nhân viên tình báo Mỹ cũng gặp phía lãnh đạo nổi dậy để tìm hiểu giới này và xem khuynh hướng chính trị của họ, theo các giới chức Mỹ. Nguồn tin này cũng nhấn mạnh rằng các nhân viên tình báo Tây Phương không chỉ huy hoạt động của lực lượng nổi dậy.

Một phát ngôn viên CIA cũng như bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Robert Gates trong cuộc điều trần trước Quốc Hội ngày Thứ Năm cũng từ chối không bình luận về việc này.

Hoa Kỳ và đồng minh hiện đang phải gấp rút thu thập dữ kiện chi tiết về vị trí đóng quân và khả năng của Bộ Binh Libya cũng như các đơn vị thiết giáp vốn là điều thường phải mất nhiều tháng phân tích cặn kẽ.

“Chúng ta không có dữ kiện rõ ràng,” theo lời Tướng Carter F. Ham, người chuyển giao trách nhiệm điều hành chiến dịch Libya lại cho NATO hôm Thứ Tư. “Libya không phải là nơi chúng ta chú ý nhiều trong mấy năm qua.”

Vài tuần trước đây, Tổng Thống Obama đã ký mật lệnh cho phép C.I.A. cung cấp võ khí và các hỗ trợ khác cho lực lượng nổi dậy ở Libya, theo sự xác nhận của giới chức Mỹ hôm Thứ Tư. Nhưng số võ khí này chưa được chuyển tới Libya, trong khi các giới chức chính phủ Obama tranh luận về ảnh hưởng việc cung cấp võ khí cho các nhóm nổi dậy.

Trong bản thông cáo đưa ra chiều tối Thứ Tư, phát ngôn viên tòa Bạch Ốc, Jay Carney, từ chối không bình luận gì về “vấn đề tình báo,” nhưng cũng nói rằng hiện chưa có quyết định liên quan đến việc cung cấp võ khí.

Dân Biểu Mike Rogers, thuộc đảng Cộng Hòa, tiểu bang Michigan, hiện đứng đầu ủy ban tình báo Hạ Viện, hôm Thứ Tư cho hay ông chống lại việc võ trang cho phía nổi dậy. “Chúng ta cần hiểu thêm nhiều về họ trước khi tôi ủng hộ việc phát súng và các võ khí tối tân khác cho họ,” ông Rogers nói.

Trong những tuần lễ gần đây, quân đội Hoa Kỳ khởi sự theo dõi quân đội Libya bằng phi cơ trinh sát U-2 và phi cơ không người lái loại Global Hawk bay ở cao độ, cũng như một phi cơ trang bị hệ thống điện tử đặc biệt loại JSTARS, có thể quan sát hoạt động của một đơn vị bộ binh lớn. Không Quân Mỹ cũng sử dụng loại phi cơ không người lái Predator như loại đang dùng trên chiến trường Afghanistan.

Các phi cơ RC-135 Rivet Joint của Không Quân Mỹ lắng nghe các cuộc liên lạc giữa bộ chỉ huy và các đơn vị đang giao tranh, chuyển tin tức này cho chiếc Global Hawk, vốn sẽ tập trung chú ý vào vị trí liên hệ và ấn định tọa độ. Các tọa độ này được chuyển cho trạm điều khiển dưới đất để được chuyển đến các trung tâm hành quân, nơi ấn định mục tiêu oanh kích. Trung tâm hành quân sau đó gửi tọa độ cho một phi cơ E3 Sentry Awacs kiểm soát không lưu trên vùng giao tranh, có nhiệm vụ hướng dẫn các oanh tạc cơ đến mục tiêu.

Trung Tướng David A. Deptula, cựu chỉ huy trưởng tình báo Không Quân Mỹ, nói rằng địa thế sa mạc phẳng và thời tiết tốt ở Libya giúp cho các chiến đấu cơ với các trang bị do thám điện tử dễ dàng săn lùng các đoàn xe thiết giáp của quân đội Lybia, ngày cũng như đêm, mà không cần có sự hướng dẫn quá nhiều của tiền sát viên dưới đất.

(V.Giang/Nguoiviet)