“Ông trùm biên giới” Tom Homan cho biết cần ít nhất 100.000 giường để thực hiện kế hoạch trục xuất hàng loạt của Tổng thống Trump. Cơ sở đầu tiên sẽ mở cửa tại bang New Jersey bất chấp các cuộc biểu tình phản đối.
Trung tâm giam giữ Delaney Hall, tại New Jersey, Mỹ, ngày 17/3/2025.
Theo tờ El Pais, trên đại lộ Doremus, quang cảnh tràn ngập kim loại, công nghiệp và rỉ sét đến mức đáng sợ. Phía cuối con đường là bầu trời xám xịt của Newark, ở quận Essex, New Jersey, cứ vài phút lại có những chuyến bay ngang qua sân bay quốc tế Newark Liberty. Cảnh tượng này có ý nghĩa trong tính toán địa lý của các chính trị gia và nhà đầu tư: với việc trung tâm giam giữ người nhập cư đầu tiên trong kế hoạch trục xuất của Tổng thống Trump sắp mở trên đại lộ Doremus trong vài tháng nữa, sân bay vận chuyển những người bị trục xuất chỉ cách đó không đầy 3 km.
Caleb Vitello, quyền Giám đốc Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE), giải thích rằng địa điểm Delaney Hall không chỉ "hợp lý hóa hậu cần" mà còn "giúp tạo điều kiện xử lý kịp thời những cá nhân đang bị giam giữ khi thực hiện nhiệm vụ của Tổng thống Trump là bắt giữ, giam giữ và trục xuất những người nhập cư bất hợp pháp khỏi cộng đồng".
Ngay sau buổi trưa, có thể nhìn thấy nhịp sống trên Đại lộ Doremus, giữa rất nhiều sắt thép và nhựa đường. Một ông già đang quét dọn khu vực xung quanh một nhà máy với vẻ mặt thân thiện. Một mùi hôi thối nồng nặc bốc ra từ nhà máy xử lý nước thải Passaic Valley Sewerage Authority bên kia đại lộ. Tỷ lệ các lượt khám cấp cứu vì bệnh hen suyễn ở Newark cao gấp ba lần so với phần còn lại của New Jersey và các nhà môi trường đã nhiều lần thúc giục chính quyền giải quyết tình trạng chất lượng không khí kém.
Ông già quét dọn biết nhiều về khu vực này, nhưng lại biết rất ít về Delaney Hall, tòa nhà màu xám nằm im lặng đáng sợ phía bên phải. Ông nói rằng nơi này đã đóng cửa trong nhiều năm nhưng sẽ sớm mở cửa trở lại. “Họ nói đó là nhà tù. Họ nói thế đấy”, ông cho biết.
Nhìn từ bên ngoài, tòa nhà được bao quanh bởi những kết cấu dây thép lớn, trông giống như những chiếc lồng gà khổng lồ. Trên mái nhà, hai công nhân, có lẽ đến từ đâu đó ở Mỹ Latinh, đang hàn. Họ hét lên từ xa rằng cơ sở này sẽ mở cửa vào cuối tháng 5.
Doanh nhân người Hy Lạp George Zoley, Tổng giám đốc điều hành của Tập đoàn GEO, công ty sở hữu trung tâm giam giữ này, đã tuyên bố rằng Delaney Hall "hoàn toàn mới bên trong và mọi thứ đã sẵn sàng".
Mặc dù rất yên tĩnh, nhưng xe cộ vẫn liên tục ra vào địa điểm này dù chúng không ở lại lâu. Nhân viên bảo vệ mở cửa cho xe vào. Họ tiến hành sàng lọc ma túy và rượu, kiểm tra lý lịch và phỏng vấn những nhân viên tiềm năng cho trung tâm giam giữ người nhập cư lớn nhất khu vực. Cơ sở này sẽ có hơn 1.000 giường cho những người bị ICE giam giữ. Trước đây, nơi này từng giam giữ người nhập cư trái phép từ năm 2011 đến 2017 trước khi ngừng hoạt động.
Ngành kinh doanh béo bở
GEO Group - công ty đã đấu tranh quyết liệt để mở lại Delaney Hall bất chấp sự phản đối của các chính trị gia New Jersey - sẽ thu về hàng triệu đô la. Sau khi ký hợp đồng với cơ quan liên bang, công ty sẽ kiếm được 60 triệu USD mỗi năm trong 15 năm tới, có khả năng đạt gần 1 tỷ USD khi kết thúc thỏa thuận.
Một số tổ chức đã chỉ trích rằng GEO Group đang làm đầy túi mình bằng cách kiếm lợi nhuận từ mỗi người di cư được gửi đến trung tâm giam giữ. Với mỗi giường được phân bổ cho một người di cư, công ty này kiếm được trung bình 164,65 USD/ngày. Về phần mình, Quốc hội Mỹ đã phân bổ 3,4 tỷ USD cho chương trình trục xuất, với kế hoạch bắt giữ trung bình 41.500 người nhập cư không có giấy tờ mỗi ngày.
“Các giám đốc điều hành công ty và các công ty nhà tù tư nhân coi việc trục xuất và giam giữ hàng loạt là một nguồn thu. Và chính tiền thuế của chúng ta sẽ chi trả hóa đơn”, Diego Bartesaghi, giám đốc truyền thông của “Make the Road New Jersey” - một nhóm ủng hộ người nhập cư kêu gọi đóng cửa Delaney Hall - nói. “Các công ty nhà tù tư nhân, như GeoGroup, sử dụng việc giam giữ để kiếm lợi nhuận, không phải để đảm bảo an toàn công cộng”.
Trong khi đó, các quan chức ICE cho biết việc mở Delaney Hall sẽ mở rộng năng lực của cơ quan này ở vùng Đông Bắc Mỹ "để quản lý các hoạt động thực thi bắt giữ và trục xuất ngày càng tăng của khu vực".
Đây sẽ trở thành trung tâm giam giữ thứ hai tại New Jersey, cùng với cơ sở 300 giường tại Elizabeth City do tập đoàn tư nhân CoreCivic quản lý. CoreCivic đã có kế hoạch tăng gấp ba số giường dành cho người di cư trong những tháng tới, tạo ra thêm doanh thu 1,5 tỷ USD.
Các giám đốc điều hành của họ cho biết đây có lẽ là cơ hội tốt nhất mà họ từng có.
"Tôi đã làm việc tại CoreCivic trong 32 năm và đây thực sự là một trong những giai đoạn thú vị nhất trong sự nghiệp của tôi", CEO Damon Hininger cho biết. Ông cũng lưu ý rằng CoreCivic có thể sẽ chứng kiến "sự tăng trưởng đáng kể nhất trong lịch sử công ty chúng tôi".
Trung tâm giam giữ ở New Jersey này đang có kế hoạch tăng gấp ba số giường dành cho người di cư trong vòng vài tháng.
Tình trạng quá tải và gây “khủng bố” cho cộng đồng
Trong một hệ thống giam giữ có khoảng 38.500 giường, ICE hiện đang giam giữ khoảng 46.000 người, theo hồ sơ của chính họ. Tuy nhiên, ngay cả con số đó cũng dường như còn quá ít, và “trùm biên giới” Tom Homan đã nói rằng cần ít nhất 100.000 giường để thực hiện kế hoạch trục xuất hàng loạt của Tổng thống Trump.
Nhìn từ bên ngoài, cơ sở CoreCivic tại thị trấn Elizabeth, mở cửa từ năm 1994, trông gần như trống rỗng. Tuy nhiên, bên trong, nơi này từ lâu đã là mục tiêu của các khiếu nại về ngược đãi, phân biệt chủng tộc, bỏ bê, lao động cưỡng bức, điều kiện mất vệ sinh và dinh dưỡng kém.
“Ở Elizabeth, thiếu lương thực và thuốc men; nhiều người di cư và nhân viên đã chết trong đại dịch Covid-19”, Rita Dentino, giám đốc Casa Freehold, một tổ chức địa phương phục vụ người di cư, cho biết. “Đó là một nhà kho; đó không phải là nơi giam giữ con người. Nó không có cửa sổ, không có không khí trong lành. Thật kinh khủng”.
Các khu vực xung quanh Trung tâm giam giữ Elizabeth và Delaney Hall đã chứng kiến nhiều cuộc biểu tình trong tháng qua. Hàng chục nhà hoạt động và chính trị gia đang kêu gọi đóng cửa vĩnh viễn trung tâm trước đây và ngăn chặn việc mở cửa trung tâm sau. Các quan chức New Jersey cũng đã công khai tuyên bố rằng một trung tâm giam giữ người di cư mới không được chào đón tại tiểu bang này.
Thị trưởng Newark Ras Baraka gọi việc mở cửa trở lại Delaney Hall là bất hợp pháp và cam kết rằng chính quyền của ông sẽ đệ đơn kiện nếu trung tâm này mở cửa. “Nếu các người cố làm bất cứ điều gì vi phạm pháp luật, chúng tôi sẽ đưa các người ra tòa”, ông đã hứa trong một cuộc biểu tình.
VietBF@sưu tập
