Thổ Nhĩ Kỳ nói Nga, Ukraine đều muốn ngừng bắn

[june04]

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Fidan khẳng định cả Nga và Ukraine đều muốn ngừng bắn, khi ông tới Kiev để bàn về vòng đàm phán tiếp theo giữa hai bên.

"Tôi nhận thấy vấn đề đang bắt đầu chuyển biến theo chiều hướng lạc quan hơn, khi các cuộc đàm phán bắt đầu. Cả hai bên đều muốn ngừng bắn. Chẳng ai nói họ không muốn điều đó", Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan phát biểu trên chuyến tàu đến Kiev ngày 30/5.

Đầu tuần này, ông Fidan đã hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moskva. Sau khi tới Kiev hôm nay, ông gặp Ngoại trưởng Ukraine Andriy Sybiga và thăm đài tưởng niệm những binh sĩ đã thiệt mạng. Ông cũng dự kiến gặp Tổng thống Volodymyr Zelensky trong hôm nay.

Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia thành viên NATO, đã nỗ lực duy trì quan hệ với cả Nga và Ukraine và trở thành bên trung gian quan trọng khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thúc đẩy hai bên đàm phán để đạt thỏa thuận chấm dứt cuộc chiến đã kéo dài hơn ba năm.


Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan (vest xanh) trên chuyến tàu khởi hành từ ga tàu ở Przemysl, Ba Lan để tới Kiev, Ukraine ngày 29/5. Ảnh: Reuters

Ông Fidan đến Kiev trước vòng đàm phán trực tiếp thứ hai, do Nga đề xuất, có thể diễn ra giữa các bên tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 2/6. Theo Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov, Moskva sẽ đưa ra "bản ghi nhớ" liệt kê những điều kiện để đồng ý ngừng bắn lâu dài trong cuộc đàm phán lần này.

Ukraine nói sẵn sàng tiếp tục hòa đàm ở Istanbul như Nga đề nghị, song nhấn mạnh Moskva trước hết phải cung cấp tài liệu nêu rõ các điều kiện hòa bình. Kiev hiện chưa xác nhận liệu họ có cử phái đoàn tới tham gia đàm phán hay không.

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết lệnh ngừng bắn có thể đạt được thông qua hòa đàm, nhưng các cuộc đàm phán nên tập trung vào "nguyên nhân gốc rễ" của cuộc chiến. Nga nhiều lần nhấn mạnh điều kiện để kết thúc chiến sự là Ukraine duy trì trạng thái trung lập, không gia nhập NATO và từ bỏ các lãnh thổ mà Nga đã sáp nhập.

Vòng đàm phán ở Istanbul hôm 16/5 là lần đầu tiên Nga và Ukraine đối thoại trực tiếp sau hơn ba năm, trong đó hai bên đạt được thỏa thuận trao đổi tù nhân và cam kết tiếp tục đàm phán trong tương lai. Sau cuộc gặp, Ukraine cáo buộc Nga đã đưa ra những yêu sách phi thực tế như kêu gọi Kiev từ bỏ lãnh thổ.

Tổng thống Trump những tháng qua nỗ lực tìm cách làm trung gian để giúp Nga và Ukraine đạt thỏa thuận ngừng bắn, nhưng không thành công. Ông ngày càng bày tỏ thất vọng về lập trường của Nga và đặt thời hạn "khoảng hai tuần" để người đồng cấp Putin thể hiện nghiêm túc về ý định chấm dứt chiến sự.

Tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an hôm 29/5, quyền phó đại sứ Mỹ ở Liên Hợp Quốc John Kelley tái khẳng định khả năng Washington ngừng làm trung gian hòa đàm nếu Moskva "đưa ra quyết định sai lầm".