|
Do ung thư tiền liệt tuyến và ung thư đại trực tràng thường không có triệu chứng điển hình ở giai đoạn đầu, nhiều bệnh nhân khi phát hiện ra bệnh đã ở giai đoạn giữa hoặc cuối.
Những "sát thủ thầm lặng" đe dọa sức khỏe của nam giới
Ung thư tiền liệt tuyến là khối u ác tính có tỷ lệ mắc cao thứ hai ở nam giới trên toàn cầu. Theo số liệu mới nhất được Trung tâm Ung thư Quốc gia công bố vào năm 2024: Năm 2022, Trung Quốc ghi nhận khoảng 134.000 ca mắc ung thư tiền liệt tuyến mới và khoảng 47.500 ca tử vong. Tỷ lệ mắc bệnh này đã vươn lên vị trí thứ 6 trong số các khối u ác tính ở nam giới Trung Quốc và tỷ lệ tử vong đứng thứ 7, cho thấy "cả tỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ tử vong đều cao", đặt ra thách thức nghiêm trọng trong công tác phòng ngừa và kiểm soát.
Theo tờ Chinese cultural experiences, từ tuổi 40 trở đi, tỷ lệ mắc ung thư tiền liệt tuyến tăng dần theo tuổi, xu hướng này rõ rệt hơn sau tuổi 50 và đạt đỉnh ở độ tuổi từ 80 trở lên.
"Ung thư tiền liệt tuyến là một bệnh của người lớn tuổi, tuổi khởi phát bệnh thường là sau 50, nhưng giai đoạn đầu hoàn toàn không có triệu chứng", ông Chu Phương Kiên, Giám đốc Khoa Tiết niệu, Trung tâm Phòng chống Ung thư Đại học Trung Sơn, cho biết. Nhiều bệnh nhân thường chỉ đi kiểm tra khi tiền liệt tuyến có dấu hiệu khó chịu, nhưng thực tế ung thư tiền liệt tuyến giai đoạn sớm hầu như không có bất kỳ triệu chứng nào, và cũng không liên quan đến các bệnh tiền liệt tuyến phổ biến khác như viêm tiền liệt tuyến hay tăng sản tiền liệt tuyến.
Dữ liệu cho thấy, hơn 2/3 số bệnh nhân ung thư tiền liệt tuyến ở Trung Quốc đã ở giai đoạn giữa hoặc cuối khi được chẩn đoán lần đầu. Ông Chu Phương Kiên nhấn mạnh, ung thư tiền liệt tuyến còn được gọi là "sát thủ thầm lặng". Nếu đợi đến khi xuất hiện triệu chứng mới đi kiểm tra, thì thường đã bỏ lỡ thời điểm vàng để điều trị.
Ung thư đại trực tràng là loại ung thư phổ biến thứ hai ở Trung Quốc. Dữ liệu liên quan do Trung tâm Ung thư Quốc gia công bố cho thấy: Năm 2022, Trung Quốc có 517.100 ca ung thư đại trực tràng mới, đứng thứ 2 trong số các khối u ác tính. Trong đó, nam giới chiếm khoảng 307.700 ca, đứng thứ 2 về tỷ lệ mắc khối u ác tính ở nam giới; nữ giới chiếm khoảng 209.400 ca, đứng thứ 4 về tỷ lệ mắc khối u ác tính ở nữ giới.
Chinese cultural experiences cũng chỉ ra rằng ung thư đại trực tràng là một "sát thủ thầm lặng" khác. Được biết, những năm gần đây, ung thư ruột đang có xu hướng trẻ hóa rõ rệt. Trong các bệnh viện, ngày càng nhiều nam giới ở độ tuổi 30, 40 được chẩn đoán mắc ung thư ruột giai đoạn giữa hoặc cuối. Khi xuất hiện các triệu chứng như đau bụng, đi ngoài ra máu, thiếu máu, thì khoảng 70% bệnh nhân đã ở giai đoạn ung thư tiến triển, và tỷ lệ sống sót sau 5 năm chỉ dưới 30%.
Can thiệp sớm: Tăng tỷ lệ sống sót sau 5 năm lên hơn 90%
Quá trình từ polyp ruột đến biến đổi thành ung thư thường kéo dài hơn 10 năm. Giai đoạn bệnh khi được chẩn đoán là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến tỷ lệ sống sót của bệnh nhân ung thư đại trực tràng. Dữ liệu cho thấy, nếu được chẩn đoán ở giai đoạn khu trú, tỷ lệ sống sót sau 5 năm lên tới 90%; nhưng nếu được chẩn đoán khi đã di căn, tỷ lệ này giảm xuống chỉ còn 14%.
Nếu có thể điều trị sớm, việc này có thể ngăn ngừa khối u một cách hiệu quả. Các chuyên gia tiêu hóa cũng đã nhiều lần nhắc nhở rằng mọi người cần hết sức coi trọng việc sàng lọc và chẩn đoán sớm ung thư ruột. Ở các vùng có tỷ lệ ung thư đại trực tràng cao, nam giới bình thường nên bắt đầu nội soi đại tràng lần đầu từ tuổi 40, nữ giới có từ 45 tuổi; đối với những người có tiền sử gia đình, béo phì, tiểu đường hoặc thói quen ăn uống nhiều chất béo, thời gian kiểm tra nội soi đại tràng lần đầu nên được tiến hành sớm hơn.
Chẩn đoán và điều trị sớm cũng rất quan trọng trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Ông Lý Vĩnh Hồng, Phó Giám đốc Khoa Tiết niệu, Trung tâm Phòng chống Ung thư Đại học Trung Sơn, cho biết nếu là ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn sớm hoặc trung gian chưa di căn, qua các phương pháp điều trị tổng hợp, hầu hết các trường hợp đều có thể được chữa khỏi hoàn toàn. "Ngay cả khi đã có di căn, hiện nay cũng có nhiều phương pháp điều trị, và thời gian sống trung bình cũng đang hướng tới mốc 5 năm", ông Lý Vĩnh Hồng cho hay.
Ông Lý Vĩnh Hồng cũng đề cập đến những thách thức trong chẩn đoán và điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Nhiều trường hợp ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn muộn tại chỗ hoặc di căn cần phải dùng thuốc lâu dài và tái khám định kỳ, giống như điều trị cao huyết áp hay tiểu đường. Điều này đặt ra thách thức lớn đối với bệnh nhân cao tuổi về sự tuân thủ điều trị và tính tiện lợi.
Ngoài ra, kiểm tra định kỳ PSA (kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt) là phương pháp quan trọng để sàng lọc ung thư tiền liệt tuyến. Ông Chu Phương Kiên nói, nếu PSA tăng và có xu hướng tăng liên tục, bệnh nhân cần chú ý và phải đi khám bác sĩ ngay.
"Đợi đến khi xuất hiện triệu chứng thì đã quá muộn rồi. Việc chẩn đoán và điều trị sớm ung thư tuyến tiền liệt phải dựa vào sự kiên trì tự đi khám sức khỏe định kỳ của bản thân. Những người con trong gia đình cần quan tâm đến cha mình, đến độ tuổi này, hãy nhắc nhở cha đi khám sức khỏe định kỳ. Giống như chiếc xe của mình, hàng năm đều phải đi bảo dưỡng định kỳ, như vậy sẽ không xuất hiện ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn cuối, và cuộc sống tuổi già sẽ không bị ảnh hưởng quá nhiều", ông Kiên cảnh báo.
VietBF@ sưu tập
|
|
