Nga trả giá đắt sau 3 năm xâm lược Ukraina

[vuitoichat]

Theo như trong ba năm qua Nga xâm lược Ukraina, khiến chính quyền Matxcơva phải hứng chịu một loạt các trừng phạt kinh tế và phong tỏa tài sản trị giá 270 tỷ euro do phương Tây ban hành, khi nước Nga, bên phát động cuộc chiến này phải trả giá đắt về kinh tế như ngày hôm nay, 24/02/2025 là đúng ba năm chiến tranh Ukraina bùng phát.

Ảnh minh họa : Đồng tiền rúp của Nga. AFP - KIRILL KUDRYAVTSEV

Nếu như Nga đã chuyển hướng thành công phần lớn các trao đổi thương mại với Liên Hiệp Châu Âu sang các nước khác, nhất là Trung Quốc, thì các biện pháp trừng phạt và bùng nổ chi tiêu quân sự đã làm thay đổi cơ cấu kinh tế Nga. Tuy vẫn có thể chống chọi được với các trừng phạt, nhưng giá phải trả cũng tương đối cao và ngày càng đè nặng lên đời sống người dân Nga.

Nếu chúng ta chỉ nhìn vào con số 4,1% tăng trưởng cho năm 2024, vốn dĩ đã được chính phủ Nga loan báo ầm ĩ cách nay hai tuần, đúng là tăng thêm nửa điểm so với 2023, và nếu chúng ta không tính đến sự phục hồi sau đại dịch Covid năm 2021, thì đây thậm chí là một trong những kết quả tốt nhất từ năm 2010 đối với Nga, hiện đang bị trừng phạt nặng nề nhất thế giới kể từ năm 2022. Một hiệu quả kinh tế ngoạn mục.

Tuy nhiên, kết quả này không chắc kéo dài và nhất là con số hào nhoáng này che giấu nhiều điểm yếu đáng kể. Andrei Nechaev, bộ trưởng Kinh Tế đầu tiên của Nga hậu Xô Viết, và là người đưa ra những cải cách đầu tiên mở cửa thị trường và là người phản đối chiến tranh tại Ukraina nhận định :

« Thành thật mà nói, vào đầu cuộc xung đột, tôi là một trong số các chuyên gia dự báo GDP của Nga sẽ bị giảm trong khoảng từ 8-10% và tình hình tồi tệ sẽ còn nghiêm trọng hơn nữa. Nhưng trên thực tế, mức giảm này chỉ là 2% và chỉ có trong năm 2022.

Tuy nhiên, chúng ta cũng đừng quên rằng tất cả các dữ liệu được công bố đến từ Viện Thống kê Quốc gia Rosstat. Có rất nhiều chuyện đùa cũ về việc số liệu thống kê Liên Xô là hoàn toàn dối trá trắng trợn. Thống kê của Liên Xô không còn nữa, nhưng thói quen tô vẽ thực tế vẫn còn.

Đúng là có tăng trưởng kinh tế từ năm 2022. Họ thông báo tăng trưởng 4% trong năm 2024, nhưng dự báo năm 2025 kinh tế sẽ giảm và chỉ ở mức 2,5%, và nhất là, mức tăng trưởng này có một nhược điểm quan trọng : Khi cơn mưa vàng từ chi tiêu quốc phòng được đổ vào nền kinh tế, GDP sẽ tăng lên. Nhưng vì chúng ta sản xuất xe tăng, tên lửa, đạn dược, và một khi tên lửa được phóng đi, chúng rơi xuống và thế là hết. Điều đó có nghĩa là chúng ta đang tự phá hủy một phần GDP của mình. »

Theo các số liệu công bố gần đây, lạm phát đã tăng lên mức 21% trong một năm và ngân hàng trung ương vất vả kềm hãm, trong khi lãi suất ngân hàng cao ngất ngưởng cản trở các hoạt động đầu tư tư nhân. Trái với mong đợi của phương Tây, Nga đã phần nào thành công tránh được các trừng phạt trong nhiều lĩnh vực. Nếu như Nga luôn tuyên bố rằng kinh tế không bị các đòn trừng phạt tác động, thế nhưng đứng đầu danh sách các yêu cầu để ngưng chiến là đòi dỡ bỏ hoàn toàn các biện pháp trừng phạt nhắm vào Nga.