Làn sóng công nhận Nhà nước Palestine lan rộng, phương Tây thay đổi lập trường

[sunshine1104]

Bồ Đào Nha mới đây đã trở thành quốc gia châu Âu tiếp theo tuyên bố ý định công nhận Nhà nước Palestine. Động thái này nối tiếp chuỗi tuyên bố tương tự từ Anh, Pháp và Canada, mở ra một chương mới đầy tranh cãi trong chính sách đối ngoại của phương Tây đối với vấn đề Trung Đông.

Theo thông báo từ Văn phòng Thủ tướng Bồ Đào Nha ngày 31/7, quyết định được đưa ra sau khi nước này đã đánh giá những diễn biến hết sức đáng lo ngại của cuộc xung đột Israel-Palestine, đặc biệt là các dấu hiệu cho thấy Israel đang đẩy mạnh kế hoạch sáp nhập những phần lãnh thổ của người Palestine. Giới chức Bồ Đào Nha nhấn mạnh rằng quyết định này đã được cân nhắc kỹ lưỡng và tham vấn với các đối tác trong Liên minh châu Âu và cộng đồng quốc tế.


Người dân ở Gaza. Ảnh: Reuters

Sau tuyên bố của Bồ Đào Nha, một loạt quốc gia Trung Đông đã lên tiếng ủng hộ mạnh mẽ. Bộ Ngoại giao Saudi Arabia gọi đây là “bước tiến quan trọng” nhằm thúc đẩy giải pháp hai nhà nước và khôi phục tiến trình hòa bình. Trong khi Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) và Iraq cũng đồng thuận rằng sự công nhận quốc tế đang góp phần định hình lại cục diện ngoại giao Trung Đông, tạo thêm áp lực lên Israel và gia tăng hy vọng về một nền hòa bình bền vững.

Tuy nhiên, phản ứng từ Mỹ lại hoàn toàn trái ngược. Tổng thống Mỹ Donald Trump, trong phát biểu mới nhất, bày tỏ sự bất mãn với lập trường của các đồng minh. Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt khẳng định ông Trump xem việc công nhận Nhà nước Palestine ở thời điểm hiện tại là một “sự tưởng thưởng sai lầm cho Hamas”- lực lượng mà ông cáo buộc là rào cản chính trong việc đạt được lệnh ngừng bắn và giải cứu các con tin tại Gaza.

Theo đánh giá của giới phân tích các tuyên bố gần đây từ châu Âu và Canada đánh dấu một bước chuyển mình mang tính bước ngoặt trong lập trường của phương Tây. Trong nhiều thập niên, quan điểm chủ đạo của các cường quốc phương Tây là chỉ công nhận Nhà nước Palestine khi có một thỏa thuận hòa bình toàn diện, bao gồm việc phân định ranh giới và quy chế của Jerusalem. Giờ đây, các nước đang dần tách khỏi đường lối đó và lựa chọn hành động trước, thay vì chờ đợi một thỏa thuận vốn ngày càng xa vời.

Dù việc công nhận Nhà nước Palestine chủ yếu mang tính biểu tượng – trong bối cảnh Israel vẫn kiểm soát phần lớn lãnh thổ dự kiến cho một nhà nước độc lập nhưng tác động chính trị là không nhỏ. Những bước đi này đẩy Israel vào thế bị cô lập hơn trên trường quốc tế, giữa lúc làn sóng chỉ trích gia tăng về tình hình nhân đạo tại Dải Gaza, nơi hàng triệu người dân Palestine đang đứng bên bờ vực nạn đói.

Giữa bối cảnh nhân đạo tại Gaza đang ngày càng thảm khốc và tiến trình hòa bình Trung Đông gần như đóng băng, làn sóng công nhận Nhà nước Palestine từ các cường quốc phương Tây được nhìn nhận như một lời tuyên bố chính trị rõ ràng: Giải pháp hai nhà nước dù khó khăn vẫn là con đường duy nhất hướng đến hòa bình. Hành động của Bồ Đào Nha và các nước đồng minh không chỉ là tiếng nói đoàn kết với người Palestine, mà còn là nỗ lực đánh thức lại hy vọng cho một tương lai công bằng và bền vững tại khu vực đầy biến động này.