Đến bây giờ đang sang nhiệm kỳ TBT thứ ba của ông Trọng, nhưng ai là người kế nhiệm ông vẫn là câu hỏi mà chưa có câu trả lời thoả đáng.
Với quy định trong hiến pháp ĐCSVN là giai cấp duy nhất lãnh đạo đất nước thì chức tổng bí thư vẫn là chức quyền lực cao nhất trong thể chế VN hiện nay. Đầu não quyền lực chính trị vẫn nằm trong BCT; BBT và trung ương đảng, những tổ chức đầu sỏ này người đứng đầu đều là TBT.
Bởi tính chất quan trọng của vị trí này, nên chuyện người kế nhiệm TBT là một chuyện rất quan tâm trong chế độ chuyên chính độc tài. Xtalin, Mao Trạch Đông, Lê Duẩn đều là những ông vua có quyền lực tuyệt đối nhưng không sắp đặt người kế nhiệm rõ ràng, cho nên khi họ chết đi khi trên chiếc ghế quyền lực, cuộc tranh đoạt quyền lực diễn ra rất khốc liệt kèm theo là sự thay đổi đường lối chính trị, kinh tế, ngoại giao.
Liệu ông Trọng có sắp đặt người kế nhiệm hay ông sẽ ngồi đến chết trên chiếc ghế TBT, sau đó khi ông chết thì đàn em của ông muốn tôn ai lên thì tuỳ?
Thử phân tích vào tình huống thứ nhất, nếu sắp đặt người kế nhiệm, ông Trọng sẽ chọn ai, trung ương sẽ chọn ai? Tiêu chí thường là người có thời gian ở trong BCT lâu nhất so với những người khác, người này phải ở trong các vị trí thuộc hàng tứ, ngũ trụ.
Nếu theo tiêu chí ấy thì ông Phúc là người có khả năng nhất, ông đã kinh qua chức tt và ctn, quá nhiều kinh nghiệm để lãnh đạo đảng. Nếu khoá 14 tới vẫn có trường hợp đặc biệt quá tuổi ở lại để giữ vững 3 lứa tuổi, ông Phúc là người có khả năng nhất để đảm nhiệm chức vụ TBT.
Nhưng giới thiệu ai kế nhiệm là quyền của ông Trọng và quyền của trung ương đảng mới thành lập sau đại hội. Ông Trọng có giới thiệu ông Phúc không, hay ông Phúc phải đợi trung ương mới giới thiệu, muốn được trung ương mới tức khoá 14 giới thiệu ông Phúc phải còn phải qua cửa là buộc tái cử vào trung ương 14. Thường nếu không bị ép buộc gì, thuận theo tự nhiên thì người ta thường chọn người kế vị, kế nhiệm ít nhiều có bản sắc, đường lối, suy nghĩ giống mình.
Cuộc đời của ông Trọng gắn liền với miền Bắc, nói gì thì nói về tâm tư ông ít nhiều thiếu sự hòa hợp với những người miền Trung và miền Nam. Hơn nữa cá tính của ông Trọng và ông Phúc hoàn toàn khác ngược nhau. Điểm nữa là gia đình ông Phúc móc nối với những tập đoàn sân sau quá nhiều và mạnh. Nếu tính thân nhân họ hàng của lãnh đạo tham gia kinh doanh hoặc quan hệ với các tập đoàn thì gia đình ông Phúc đầu bảng từ trước đến nay.
Thời tt Ba Dũng chỉ có Phượng Công Chúa, xa hơn nữa thời ông Khải chỉ có Hoàn Ty. Ông Phúc đặc biệt không chỉ con gái, con rể , anh em nhà ông, anh em nhà vợ mà còn đích thân vợ ông dính dáng đến nhiều vụ làm ăn lớn. Bà Thu vợ ông Phúc trực tiếp dùng ảnh hưởng của ông để can thiệp vào nhiều dự án, chính sách và cả sắp xếp bộ máy nhân sự. Chuyện ông Trọng giới thiệu ông Phúc là không thể, chỉ có thể giới thiệu một cách không chính thức, như thăm dò phản ứng ai ủng hộ ông Phúc để tiêu diệt thì đúng hơn.
Người kế nhiệm ông Trọng nếu do ông giới thiệu trong thời điểm bây giờ nhiều khả năng là ông Vương Đinh Huệ. Ông Huệ từng kinh qua bí thư Hà Nội, chủ tịch quốc hội, hai chức vụ mà ông Trọng đã kinh qua khi tiếp đến chức TBT. Gần đây như để gìn giữ con đường kế nhiệm chức TBT, ông Huệ thường được ưu ái chọn những việc làm lấy được hình ảnh tốt, không để dính vào những việc có thể gây điều tiếng.
Tai tiếng của ông Huệ không nhiều, ông bị nghi vấn có con riêng với ca sĩ Hương Trà. Nhưng cô ca sĩ này đã đi Mỹ và sinh con bên đó, cho nên cáo buộc này đã bị hoá giải không còn nguy hiểm gì với ông Huệ. Sân sau của ông cũng không nhiều, nổi bật chỉ có đại gia Đỗ Liên gắn bó với ông Huệ ở dự án nhà máy nước sông Đuống, ông Huệ đã đỡ đầu từ vốn đến giá thành và quá trình hoàn thành dự án nhà máy nước này trên cương vị bộ trưởng bộ tài chính, bí thư thành uỷ Hà Nội. Đỗ Liên có thể là điểm yếu duy nhất của ông Huệ, khi đại gia này vẫn còn nhiều tham vọng ở Việt Nam, sở hữu một chuỗi Bot ở nhiều nơi, hàng ngày thu đều đều hàng chục tỷ.
Nhiều tin bên trong tiết lộ chính nguồn tiền do Đỗ Liên cung cấp duy trì các mối quan hệ cho ông Huệ, để ông có cơ sở leo cao hơn mà không phải vướng vào những đại gia khác gây tai tiếng ùm xùm. Đây chính là con đường mà Thân Đức Nam đã phụng dưỡng nuôi cho Nguyễn Xuân Phúc từ Quảng Nam ra trung ương rồi leo vào BCT và thành nguyên thủ quốc gia. Đại gia Đỗ Liên gần đây thái độ tự tin và có phần ngạo nghễ, như chứng tỏ quá trình làm Lã Bất Vi của bà sắp đến đoạn hái quả ngọt.
Tuy dính sâu với đại gia Đỗ Liên, nhưng đó cũng không hẳn là vấn đề nghiêm trọng trên con đường đi đến chức TBT của Vương Đình Huệ. Bởi so với ông Phúc với muôn vàn đại gia sân sau thì vài ba đại gia đứng sau lưng ông Huệ như Đỗ Liên tài trợ tiền đi lại, hội hè, nghi thức cũng chẳng thấm gì.
Một đại gia khác cũng lánh sang Đức trong thời kỳ ông Phúc mới lên chức TT là Khoa Khàn, vừa rồi Khoa Khàn đã chi hàng triệu euro để củng cố danh tiếng cho ông Huệ nhân chuyến ông Huệ đi châu Âu. Hẳn nhiên với kinh nghiệm lọc lõi giang hồ, đã ẩn thân từng ấy năm nay bỗng nhiên Khoa Khàn chi tiền như vậy, chắc chắn nhìn thấy giỏ tốt mới bỏ thóc.
Cũng như Đỗ Liên bỏ lại dự án cảng biển và lánh sang Đức, Khoa Khàn cũng phải nhượng lại Đại Quang Minh cho sân sau Phúc với giá thương lượng để được đi an lành. Cả hai đại gia này giờ đang tính những bước đi đột phá ở nhiệm kỳ sau, nhiệm kỳ mà quyền lực đảng nằm trong tay Vương Đình Huệ.
Người ta có câu - đất lành chim đậu. Trong chính trường ở thể chế Việt Nam thì câu này ứng vào việc các đại gia ngàn tỷ hướng về đâu. Ở vị thế của họ nguồn thông tin, đánh giá các chức vụ thường chuẩn xác hơn nhiều người dân thường khác, thậm chí còn hơn cả uỷ viên trung ương.
Nhìn những đại gia đang hướng về ông Huệ như Đỗ Liên, Khoa Khàn và những đại gia đang rời xa ông Phúc như Nguyễn Cao Trí, anh em nhà Tâm Thịnh Trung Nam Group....người hiểu biết cũng lờ mờ nhận được tương lai chức TBT hướng về đâu.
Ngày nay có thể dễ dàng thấy những đại gia từng ồn ào lớn tiếng thời ông Phúc giờ nằm im thin thít, người ta không còn thấy họ hoạt động gì hoặc thương vụ gì sôi nổi như thời ông Phúc còn làm thủ tướng. Nếu không có gì đột biến, theo dòng chảy của mọi việc như bây giờ, chắc chắn ông Huệ sẽ là người kế nhiệm ông Trọng, khi ông Trọng muốn giã từ chính trường.
Người Buôn Gió
