Xuất hiện ý tưởng “hữu ích và độc đáo” trong đàm phán hạt nhân Iran

[Romano]

Hôm 11/5, tại Oman, Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi và Đặc phái viên Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff đã dẫn đầu phái đoàn hai nước, tổ chức vòng đàm phán thứ 4 về chương trình hạt nhân của Iran.
Cuộc đàm phán kéo dài hơn 3 giờ đồng hồ đã diễn ra “thẳng thắn và nghiêm túc hơn” so với 3 vòng đàm phán trước, với việc 2 bên thảo luận về những “ranh giới đỏ” không thể vượt qua.Theo Bộ trưởng Ngoại giao Oman Badr Albusaidi, vòng đàm phán hạt nhân thứ 4 giữa Mỹ và Iran đã xuất hiện những ‎ ý tưởng “hữu ích và độc đáo”, cho thấy hai bên đang hướng tới việc đạt được thỏa thuận.

Còn Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi đánh giá, hiện nước này và Mỹ đã hiểu nhau hơn và hy vọng sẽ đạt được nhiều tiến triển hơn nữa trong tương lai: "Tôi có thể nói rằng, so với ba vòng trước, cuộc đàm phán hôm nay nghiêm túc và thẳng thắn hơn nhiều. Hiện tại, chúng tôi đã chuyển hướng đáng kể khỏi các khuôn khổ chung và đi vào các vấn đề cụ thể hơn. Cả hai bên đều hiểu rõ hơn về lập trường của nhau. Nhiều điểm bất đồng chính hiện đã được thảo luận kỹ lưỡng hơn, các khía cạnh của chúng đã được làm rõ hơn. Do đó, đã có sự hiểu biết lẫn nhau tốt hơn và các lập trường đã phần nào xích lại gần nhau hơn. Tôi có thể nói như vậy".

Về phía Mỹ, giới chức nước này cho biết, vòng đàm phán thứ 4 đã diễn ra cả “gián tiếp và trực tiếp” và nước này hài lòng với kết quả, đồng thời kỳ vọng vào lần họp tới.

Tuy nhiên, hiện chưa rõ Mỹ phản ứng như thế nào khi Iran nhất quyết phản đối “lằn ranh đỏ” mà Đặc phái viên Mỹ đưa ra trước đàm phán – đó là Iran không được làm giàu Urani và các cơ sở hạt nhân ở Natanz, Fordow và Isfahan sẽ bị phá bỏ. Theo Ngoại trưởng Iran, “hoàn toàn không có chỗ cho sự thỏa hiệp về việc làm giàu urani” trên lãnh thổ Iran. Dẫu vậy, quy mô, kích thước, mức độ hoặc số lượng của urani làm giàu của Iran có thể phải tuân theo một số hạn chế nhất định.

Từ Tehran, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian cũng nhấn mạnh, nước này không có hứng thú với việc theo đuổi việc sở hữu vũ khí hạt nhân, nhưng quyền về hạt nhân dân sự cần được đảm bảo:

"Trên thực tế, Cộng hòa Hồi giáo Iran không tìm kiếm vũ khí hạt nhân. Mỹ nói rằng họ muốn chắc chắn rằng chúng tôi không muốn sở hữu vũ khí hạt nhân và chúng tôi đã sẵn sàng hết mình, để chứng minh điều đó, nhưng việc họ tuyên bố và thông báo rằng chúng tôi sẽ từ bỏ nghiên cứu hạt nhân, vì mục đích dân sự - đó là điều hoàn toàn không thể chấp nhận được. Chúng tôi cần công nghệ hạt nhân trong chăm sóc sức khỏe, nông nghiệp, công nghiệp. Chúng tôi sẽ không từ bỏ thành tựu này một cách dễ dàng. Có một số người nghĩ rằng chúng ta đang ở trong vị thế yếu kém, nhưng không, Iran sẽ không lùi bước trước các quyền của mình khi phải đối mặt với áp lực".