Hòa bình chưa kịp nhen nhóm, Nga đã “ra đòn” khiến Trump thất vọng?

[PinaColada]

Bài báo của Bloomberg cho thấy yêu cầu của ông Putin vượt xa những gì đã được thảo luận trong các cuộc tiếp xúc trước đó giữa Tổng thống Nga và đặc phái viên của Tổng thống Trump là ông Steve Witkoff.
Yêu cầu của Nga vượt xa những cuộc thảo luận với Mỹ?
Tổng thống Vladimir Putin muốn Moscow kiểm soát hoàn toàn 4 vùng lãnh thổ ở Ukraine mà Nga tuyên bố sáp nhập như một phần điều kiện tiên quyết cho bất kỳ thỏa thuận nào nhằm chấm dứt xung đột. Theo Bloomberg, yêu cầu này giáng một đòn mạnh vào nỗ lực của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong việc thúc đẩy lệnh ngừng bắn và kết thúc vĩnh viễn xung đột, giữa lúc xuất hiện những đồn đoán rằng ông Trump có thể rút khỏi đàm phán nếu không đạt được tiến triển nhanh chóng.

Bài báo của Bloomberg cho thấy yêu cầu của ông Putin vượt xa những gì đã được thảo luận trong các cuộc tiếp xúc trước đó giữa Tổng thống Nga và đặc phái viên của ông Trump là ông Steve Witkoff. Theo đề xuất ban đầu, giao tranh sẽ dừng lại dọc theo các giới tuyến hiện tại và Moscow sẽ kiểm soát thực tế một phần các vùng Kherson, Zaporizhzhia, Lugansk và Donetsk - những khu vực Nga đang chiếm đóng nhưng chưa kiểm soát hoàn toàn. Đề xuất này cũng gây tranh cãi vì bao gồm cả khả năng công nhận trên danh nghĩa Bán đảo Crimea Nga sáp nhập năm 2014.

Tuy nhiên, theo Bloomberg, ông Putin vẫn kiên định với các yêu cầu tối đa của mình, đặt ra thêm một rào cản lớn đối với mục tiêu đạt thỏa thuận nhanh chóng của ông Trump.

Dẫn lời các nguồn tin giấu tên tại Moscow, Bloomberg cho biết ông Putin yêu cầu Nga phải giành toàn quyền kiểm soát bốn vùng lãnh thổ mà ông tuyên bố sáp nhập vào tháng 9/2022 như điều kiện để chấm dứt xung đột.

Điện Kremlin khẳng định việc sáp nhập các vùng Kherson, Zaporizhzhia, Lugansk và Donetsk đã được Hiến pháp Nga công nhận sau các cuộc trưng cầu ý dân. Trong cuộc gặp tuần trước tại Moscow, ông Witkoff đã cố gắng thuyết phục ông Putin chấp nhận việc công nhận thực tế quyền kiểm soát của Nga đối với các phần của những khu vực phía sau tiền tuyến này, nhưng theo Bloomberg, nhà lãnh đạo Nga không nhượng bộ.

Một nguồn tin tiết lộ rằng các cuộc đàm phán hiện đang lâm vào bế tắc và cần có cuộc tiếp xúc trực tiếp giữa ông Putin và ông Trump để có bất kỳ tiến triển nào.

Điện Kremlin chưa đưa ra bình luận, trong khi Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ James Hewitt cho biết chính quyền không bình luận về các cuộc đàm phán đang diễn ra nhưng khẳng định tiến trình vẫn đang tiếp tục.

Thông tin trên càng làm dấy lên lo ngại rằng ông Putin sẽ không đưa ra bất kỳ nhượng bộ nào và tiếp tục theo đuổi các mục tiêu tối đa, trong đó bao gồm việc ngăn cản Ukraine gia nhập NATO.

Lập trường khác nhau của các bên
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết trên mạng xã hội X rằng Kiev đang chuẩn bị cho các cuộc đối thoại mới với Mỹ về gói trừng phạt tiếp theo nhằm gây sức ép buộc Moscow phải quay lại bàn đàm phán. Mới đây, Mỹ và Ukraine đã ký một “thỏa thuận đối tác kinh tế” cho phép Washington tiếp cận các khoáng sản đất hiếm của Kiev, đổi lại việc Mỹ sẽ thành lập một quỹ đầu tư tại Ukraine. Hai nước đã cố gắng đàm phán thỏa thuận này kể từ khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng vào tháng 1. Thỏa thuận đạt được sau nhiều tuần đàm phán căng thẳng, có lúc trở nên gay gắt đến mức Washington tạm dừng viện trợ và chia sẻ thông tin tình báo với Kiev. Bộ Tài chính Mỹ hôm 30/4 thông báo rằng hai bên đã chính thức ký kết.

“Như Tổng thống đã nói, Mỹ cam kết hỗ trợ chấm dứt cuộc giao tranh tàn bạo và phi lý này", Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent tuyên bố.

Theo ông Bessent: “Thỏa thuận này gửi đi một thông điệp rõ ràng tới Nga rằng chính quyền Tổng thống Trump cam kết với một tiến trình hòa bình đặt trọng tâm vào một Ukraine tự do, có chủ quyền và thịnh vượng trong dài hạn. Và xin nói rõ, không có bất kỳ quốc gia hay cá nhân nào đã tài trợ hoặc cung cấp cho cỗ máy chiến tranh của Nga được phép hưởng lợi từ công cuộc tái thiết Ukraine".

Trong cuộc trả lời phỏng vấn với phóng viên Terry Moran của ABC News, ông Trump đã được hỏi về một bài đăng gần đây trên Truth Social, trong đó ông bày tỏ nghi ngờ về ý định của Tổng thống Putin đối với việc chấm dứt xung đột

“Không có lý do gì để ông Putin bắn tên lửa vào các khu vực dân cư, thành phố và thị trấn ở Ukraine", ông Trump viết sau cuộc gặp riêng với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 27/4.

“Điều này làm tôi nghĩ rằng có thể ông ấy không muốn dừng xung đột", ông Trump nói.

Nhà lãnh đạo Mỹ cũng đã lặp lại sự nghi ngờ này trong cuộc trả lời phỏng vấn với NBC News khi nói rằng: “Ông Putin có thể đang thử tôi một chút”.

Tuy nhiên, khi NBC đặt câu hỏi, liệu Tổng thống Putin có muốn đạt được một thỏa thuận hòa bình với Ukraine hay không, ông Trump có vẻ thay đổi quan điểm.

“Tôi nghĩ ông ấy muốn một thỏa thuận", Tổng thống Mỹ trả lời và cho rằng: “Tôi nghĩ mục tiêu của ông ấy là chiếm toàn bộ đất nước Ukraine nhưng vì tôi mà ông ấy sẽ không làm điều đó".

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm 30/4 cũng đã cảnh báo rằng "một loạt các vấn đề" cần được giải quyết trước khi Nga đồng ý tham gia bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào do Mỹ làm trung gian để kết thúc xung đột. Phát biểu với các phóng viên, ông Peskov dường như làm giảm hy vọng về một thỏa thuận hòa bình nhanh chóng, điều mà Tổng thống Donald Trump đã nói vào cuối tuần qua là ông muốn đạt được trong vòng hai tuần.

Ông Peskov cho biết, Tổng thống Vladimir Putin "đã nói rằng ông ấy ủng hộ sáng kiến này - thiết lập lệnh ngừng bắn nhưng trước khi thực hiện điều đó, một loạt các vấn đề cần được giải quyết và một loạt các khía cạnh cần được làm rõ".

"Tổng thống vẫn cởi mở với các biện pháp chính trị và ngoại giao để giải quyết cuộc xung đột này”, ông nói và lưu ý rằng Tổng thống Putin đã bày tỏ sẵn sàng đàm phán trực tiếp với Ukraine nhưng Kyiev vẫn chưa có phản hồi.

Sau phát biểu của Điện Kremlin, Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha cho biết Kiev sẵn sàng tham gia các cuộc đàm phán hòa bình dưới bất kỳ hình thức nào nếu Moscow đồng ý ngừng bắn vô điều kiện.

Tổng thống Putin trước đây đã hoan nghênh ý tưởng này về mặt nguyên tắc, nhưng cho rằng nhiều vấn đề cần phải được giải quyết thực tế trước khi có thể đạt được thỏa thuận ngừng bắn.

"Chúng tôi hiểu rằng Washington mong muốn đạt được thành công nhanh chóng trong quá trình này”, hãng thông tấn TASS dẫn lời ông Peskov cho biết và nhận định, nguyên nhân gốc rễ của cuộc xung đột Ukraine quá phức tạp nên khó có thể giải quyết trong ngày một ngày hai.

Tổng thống Trump trước đó đã cam kết sẽ kết thúc xung đột Ukraine “trong vòng 24 giờ” sau khi nhậm chức, nhưng nỗ lực hòa bình của ông cho đến nay vẫn chưa đạt được kết quả rõ rệt.

Ông Putin đã đề xuất một lệnh ngừng bắn kéo dài 72 giờ vào tuần tới trùng với lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng của Nga nhưng kế hoạch này đã bị Kiev bác bỏ, cho rằng đó chỉ là một cử chỉ tượng trưng nhằm câu giờ trên chiến trường. Trong khi đó, Nga đã từ chối đề xuất ngừng bắn 30 ngày do Mỹ đưa ra và được Ukraine ủng hộ.

VietBF@ sưu tập