Văn pḥng Tổng Công tố Ukraine ngày 28/4 thông báo, cựu Tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych vừa bị ṭa án Ukraine xét xử vắng mặt và tuyên án 15 năm tù v́ tội kích động đào ngũ và tổ chức vượt biên trái phép.

Cựu Tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych. Ảnh Getty
Đây là lần thứ hai ông Yanukovych bị ṭa án Ukraine kết án. Trước đó, vào năm 2019, ông đă bị tuyên án 13 năm tù v́ tội phản quốc.
Ông Yanukovych, người từng lănh đạo Ukraine với lập trường thân Nga, bị lật đổ sau cuộc Cách mạng Maidan năm 2014 và sau đó trốn sang Nga.
Ṭa án quận Podilskyi tại Kiev cũng đă tuyên án 10 năm tù đối với một cựu phó chỉ huy Cục An ninh Nhà nước Ukraine, người chịu trách nhiệm về an ninh cho ông Yanukovych, với các tội danh liên quan đến đào ngũ và hỗ trợ vượt biên trái phép.
Mặc dù thông cáo không nêu tên trực tiếp, nhưng ông Kostiantyn Kobzar – người từng đứng đầu lực lượng an ninh của Yanukovych – được cho là nhân vật có liên quan. Cục An ninh Nhà nước có nhiệm vụ đảm bảo an toàn cho tổng thống, các quan chức cấp cao và gia đ́nh của họ.
Theo cáo trạng, vào ngày 23/2/2014, ông Yanukovych đă phối hợp cùng cựu lănh đạo an ninh của ḿnh và các đại diện Nga để tổ chức cuộc đào thoát bất hợp pháp khỏi Ukraine cho bản thân và nhiều người khác.
Ṭa án xác định rằng, ông Yanukovych cùng ít nhất 20 thành viên trong nhóm thân cận và lực lượng an ninh đă vượt biên trái phép bằng đường hàng không, sử dụng ba trực thăng quân sự của Nga mà không thông qua bất kỳ cửa khẩu chính thức nào.
Nhóm này đă bay từ làng Urzuf, tỉnh Donetsk, đến một sân bay quân sự tại Yeysk (Nga), trước khi tiếp tục hành tŕnh đến Crimea với sự hỗ trợ của quân đội Nga.
Về sau, ông Yanukovych c̣n lôi kéo các thành viên thuộc lực lượng Cục An ninh Nhà nước đào ngũ và hỗ trợ việc di tản họ từ thành phố Sevastopol (Crimea) sang Nga bằng tàu hải quân Nga.
Các công tố viên nhấn mạnh rằng toàn bộ hoạt động này được Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) và các sĩ quan quân đội Nga điều phối chặt chẽ, dưới sự phê chuẩn trực tiếp của Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Phiên ṭa được tiến hành theo thủ tục đặc biệt do cả hai bị cáo vẫn đang lẩn trốn. Cục Điều tra Nhà nước Ukraine đă tiến hành điều tra tiền xét xử vụ án.
Hiện nay, cựu Tổng thống Viktor Yanukovych, 73 tuổi, vẫn là một trong những nhân vật chính trị gây tranh căi nhất ở Ukraine. Ông từng bị cử tri bác bỏ sau cuộc Cách mạng Cam năm 2004, vốn đă lật ngược kết quả bầu cử gian lận có lợi cho ông. Tuy nhiên, ông Yanukovych đă trở lại và giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2010.
Nhiệm kỳ tổng thống của ông Yanukovych đă đưa Ukraine tiến gần hơn với Nga. Phe đối lập và phương tâychỉ trích ông nặng nề v́ cáo buộc tham nhũng và xu hướng độc tài.
Việc ông Yanukovych từ chối kư thỏa thuận liên kết với Liên minh châu Âu vào tháng 11/2013 đă châm ng̣i cho phong trào biểu t́nh rộng khắp, được biết đến với tên gọi Cách mạng Maidan. Sau khi gần 100 người biểu t́nh thiệt mạng dưới tay lực lượng an ninh vào tháng 2/2014, ông Yanukovych đă tháo chạy khỏi Ukraine và t́m kiếm nơi trú ẩn ở Nga.
Truyền thông từng đưa tin vào năm 2022 rằng, Điện Kremlin đă cân nhắc đưa ông Yanukovych trở lại nắm quyền nếu họ chiếm được Kiev thành công
VietBF@ sưu tập