Biến thể Covid mới và virus corona mới đe dọa đại dịch toàn cầu

[miro1510]

Biến thể Covid-19 mới mang tên 'Nimbus' đang khiến số ca nhiễm tăng mạnh tại nhiều nước, trong khi các nhà khoa học cảnh báo một loại virus corona mới được phát hiện ở Trung Quốc có khả năng tiến hóa để lây sang người. Cả hai diễn biến khiến giới chuyên gia lo ngại về nguy cơ bùng phát dịch bệnh trong thời gian tới.

Que test nhanh Covid-19 được sử dụng phổ biến trong việc phát hiện các ca nhiễm biến thể mới

Mối đe dọa mùa hè mới từ Covid-19

Tại Vương quốc Anh, giới chuyên gia đang theo dõi sát sao biến thể NB.1.8.1, còn được gọi là Nimbus, một nhánh mới của họ Omicron. Dữ liệu từ Cơ quan An ninh Y tế Anh (UKHSA) cho thấy tỷ lệ dương tính với Covid tại Anh đã tăng 97% so với tháng 3, lên mức cao nhất từ đầu năm 2025 đến nay.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), biến thể Nimbus hiện chiếm 10,7% số ca mắc trên toàn cầu, tăng mạnh từ mức 2,5% chỉ một tháng trước.

Dù chưa có bằng chứng cho thấy chủng này gây bệnh nặng hơn, các chuyên gia cảnh báo khả năng lây nhiễm cao và khả năng né miễn dịch của nó có thể tạo ra một làn sóng dịch mới, đặc biệt trong mùa hè, thời điểm giao lưu xã hội gia tăng.

Giáo sư Lawrence Young, nhà virus học tại Đại học Warwick, nhấn mạnh rằng miễn dịch cộng đồng từ tiêm chủng hoặc nhiễm bệnh trước đang suy yếu. “Rất có thể chúng ta sẽ chứng kiến một đợt bùng phát mới vào cuối tháng 6 hoặc tháng 7”, ông nói.

Biến thể corona gây nguy cơ gây đại dịch toàn cầu

Song song đó, một cảnh báo nghiêm trọng khác vừa được nhóm nghiên cứu từ Đại học Bang Washington (Mỹ) đưa ra.

Theo báo cáo công bố ngày 6.6, các nhà khoa học đã xác định một loại virus corona mới có tên HKU5-CoV-2, đang tiến gần đến khả năng xâm nhập vào tế bào người, một bước tiến quan trọng để virus này có thể lây lan và gây đại dịch.

Virus HKU5 thuộc họ virus corona và có quan hệ họ hàng gần với MERS-CoV – loại virus từng khiến khoảng 35% số người mắc phải tử vong.

Chủng HKU5 được phát hiện từ năm 2005 ở loài dơi tại Trung Quốc, nhưng chỉ gần đây các nhà nghiên cứu mới phát hiện một đột biến trên gai protein cho phép nó gắn với thụ thể ACE2 là loại tế bào có trong cổ họng và mũi người, tương tự cách Covid-19 đã lây sang người vào năm 2019.

Giáo sư Michael Letko, người dẫn đầu nghiên cứu, cảnh báo: “Chúng tôi đã phát hiện cách virus HKU5 lây nhiễm vào tế bào động vật có vú. Nó chỉ còn cách một bước nhỏ nữa là có thể lây sang người.”

Thí nghiệm trong phòng lab cho thấy nếu virus này lây sang động vật có vú trung gian như chồn hoặc cầy hương, khả năng xảy ra đột biến sẽ tăng cao, và từ đó virus có thể nhảy sang người. Điều này sẽ lặp lại kịch bản từng xảy ra với SARS-CoV và Covid-19.

Cảnh báo toàn cầu

Cả hai mối đe dọa từ biến thể Nimbus và virus HKU5 cho thấy rõ ràng: virus corona vẫn là một thách thức toàn cầu, ngay cả khi nhiều nước đã dỡ bỏ hầu hết biện pháp kiểm soát và xét nghiệm.

Giới chuyên gia kêu gọi tiếp tục tăng cường giám sát dịch tễ học toàn cầu, đặc biệt chú trọng theo dõi các chủng virus mới phát sinh từ động vật. Đồng thời, việc đẩy mạnh tiêm nhắc lại vắc xin Covid-19 được xem là cần thiết, đặc biệt ưu tiên cho nhóm đối tượng nguy cơ cao như người cao tuổi và người mắc bệnh nền.

Bên cạnh đó, các nhà khoa học cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nghiên cứu, phát triển vắc xin và thuốc điều trị thế hệ mới nhằm nâng cao hiệu quả phòng chống các biến thể mới xuất hiện.

“Chúng ta chưa thể tuyên bố chiến thắng với virus corona”, Giáo sư Letko nói. “Thay vào đó, chúng ta phải chủ động chuẩn bị, giám sát và phản ứng nhanh hơn để không lặp lại sai lầm từ đại dịch trước”.