(Trích Bản tiếng Việt của Bộ Ngọai giao Việt Nam)
Điểm ba bất khả dụng vì chỉ có lợi cho Trung Cộng, như tuyên bố ngày 31/7/2013) của Chủ tịch Trung Cộng Tập Cận Bình đã một mình dành quyền làm chủ cả vùng biển bao la nằm trong hình “Lưỡi Bò”, hay còn được gọi là “Đường 9 Đọan” do Bắc Kinh tự vẽ rồi nạp cho Liên Hiệp Quốc tháng 5/2009, chiếm 85% diện tích của khỏang 3.5 triệu cây số vuông Biên Đông.
Cả thế giới biết đây là đòi hỏi vô lý, không có bằng chứng lịch sử hay văn kiện Quốc tế xác nhận quyền làm chủ của Trung Cộng. Nhưng các “học giả” của Bắc Kinh cứ khăng khăng nói là biển của Trung Hoa với lập luận “tự chế” như đó là “vùng nước lịch sử” hay còn “bịa ra” là “các quyền lịch sử” nên mới có chuyện xung đột như đang xảy ra.
Vương Nghị tại Hà Nội
Thứ bốn, trong khi các nước có tranh chấp biển đảo với Trung Cộng, quan trọng nhất là Việt Nam và Phi Luật Tân, chưa “nuốt trôi” những thách thức mới từ phiá Tập Cận Bình và Vương Nghị thì ông Vương Nghị đến Hà Nội họp với Ngọai trưởng Phạm Bình Minh, Tổng bí thư đảng Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trong chuyến được mang danh nghĩa “thăm Việt Nam theo lời mời của ông Phạm Bình Minh” từ ngày 03 đến 06/8/2013.
Ông Vương Nghị không gặp Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, người mới thăm Hoa Kỳ họp và thảo luận rất lâu với Tổng thống Obama về tình hình Biển Đông hôm 25/7/2013. Sau đó tại CSIS, ông Sang đã đưa ra lời tuyên bố không chấp nhận Đường Lưỡi Bò của Trung Cộng.
Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) tường thuật khi ông trả lời một câu hỏi về hình Lưỡi Bò: “Trong vấn đề Biển Đông, Chủ tịch Trương Tấn Sang khẳng định lập trường của Việt Nam trước sau như một là phản đối đường lưỡi bò của Trung Quốc, vì đường lưỡi bò được xác lập mà không căn cứ vào bất kỳ điều khoản nào của bất kỳ luật pháp quốc tế nào.”
Vấn đề Biển Đông đã được ông Vương Nghị thảo luận trong tất cuộc họp với ba ông Phạm Bình Minh, Nguyễn Tấn Dũng và Nguyễn Phú Trọng.
Bộ Ngọai giao Việt Nam công bố 2 điểm then chốt trong cuộc họp giữa hai Bộ trưởng Ngọai giao: “Về vấn đề biên giới lãnh thổ, hai bên đánh giá cao kết quả hợp tác giữa hai nước trong việc thực hiện nghiêm túc 3 văn kiện liên quan biên giới trên bộ; nhấn mạnh trong thời gian tới hai Bộ Ngoại giao sẽ tích cực thúc đẩy các cơ quan hữu quan trao đổi để sớm ký kết Hiệp định về hợp tác khai thác tiềm năng du lịch khu vực thác Bản Giốc và Hiệp định về quy chế tàu thuyền qua lại tự do ở cửa sông Bắc Luân.
Trao đổi ý kiến về vấn đề Biển Đông, hai bên khẳng định giải quyết mọi bất đồng thông qua đàm phán hòa bình, hữu nghị, xử lý thỏa đáng các vấn đề nảy sinh với thái độ xây dựng, không để các vấn đề này ảnh hưởng đến quan hệ hợp tác hữu nghị Việt - Trung cũng như hòa bình, ổn định tại Biển Đông. Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh, hai bên cần kiên trì giải quyết tranh chấp trên biển trên cơ sở Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam – Trung Quốc, luật pháp quốc tế, nhất là Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật biển 1982 và tinh thần Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), hướng tới xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).”
Tại cuộc họp với ông Dũng, phía Việt Nam loan tin: “Đề cập về vấn đề Biển Đông, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị hai bên giải quyết mọi bất đồng thông qua đàm phán hòa bình, hữu nghị, xử lý thỏa đáng các vấn đề nảy sinh với thái độ xây dựng, không để các vấn đề này ảnh hưởng đến quan hệ hợp tác hữu nghị Việt - Trung cũng như hòa bình, ổn định tại Biển Đông.
Thủ tướng cũng cho rằng, hai bên cần kiên trì giải quyết tranh chấp trên biển trên cơ sở Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam – Trung Quốc, trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật biển 1982 và tinh thần Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), hướng tới xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).”
Và trong cuộc họp với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, ông Vương Nghị, theo bản tin chính thức của Đảng CSVN đã: “Khẳng định lãnh đạo Đảng và Chính phủ Trung Quốc hết sức coi trọng quan hệ với Việt Nam, mong muốn cùng với Việt Nam tăng cường mở rộng, đi sâu hợp tác trên mọi lĩnh vực theo phương châm “16 chữ” và tinh thần “4 tốt” nhằm không ngừng làm sâu sắc thêm mối quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện giữa hai nước ngày càng phát triển tốt đẹp.”
Điệp khúc “16 chữ” và “4 tốt” là “láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện, ổn định lâu dài, hướng tới tương lai” và “láng giềng tốt, bạn bè tốt, đồng chí tốt, đối tác tốt”, nhưng trong thực tế lãnh đạo Trung Cộng đã làm ngược lại với nhiều hành động “rất xấu” đối với Việt Nam ở Biển Đông như coi vùng biển của Việt Nam như “ao nhà” của mình. Trên đất liền thì không trả lại diện tích khoảng 5,000 cây số vuông đất dọc biện giới Trung Cộng đã chiếm của Việt Nam từ trước và sau hai cuộc chiến tranh biên giới 1979 và 1984-1989.
Về phần mình, bản tin của đảng viết: “ Tổng Bí thư mong muốn hai bên nỗ lực cụ thể hóa và thực hiện đầy đủ các thỏa thuận giữa lãnh đạo cấp cao hai nước, tăng cường hợp tác hiệu quả, thiết thực trên mọi lĩnh vực, giải quyết thỏa đáng các vấn đề còn tồn tại thông qua đàm phán hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế và các văn kiện liên quan đã ký giữa hai nước, nhằm đưa quan hệ hữu nghị Việt-Trung phát triển theo quỹ đạo ổn định, lành mạnh, vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định và phát triển thịnh vượng của khu vực và thế giới.”
Bốn đoạn đường chiến binh?
Thông điệp từ phiá Việt Nam đã không lọt vào tai Vương Nghị, nên ngay ngày hôm sau (5/8), Đài Phát thanh Quốc tế Trung Hoa (CRI) loan báo: “Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị ngày 5/8 cho báo giới biết Trung Quốc và các nước ASEAN đã đồng ý tiến hành thảo luận thúc đẩy tiến trình xây dựng "Bộ Quy tắc ứng xử trên Nam Hải" (Code of Conduct, COC) để cùng nhau giữ gìn hoà bình và ổn định trên Nam Hải trong khuôn khổ thực hiện "Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Nam Hải" (DOC).”
Theo dự trù, cuộc họp giữa ASEAN và Trung Cộng để bàn về COC, theo đề nghị của chính Vượng Nghị sẽ diễn ra ở Bắc Kinh vào tháng 9/2013.
Nếu được hai bên chấp thuận, COC sẽ có yếu tố ràng buộc pháp lý đối với các bên hiệu lực hơn DOC, nhưng ông Vương Nghị đã bất ngờ đưa ra nhiều “chướng ngại vật” ngay tại Hà Nội để cản đường đi đến kết quả này.
Hành động của ông Vương Nghị có phải để trả đũa các thỏa hiệp giữa Việt Nam và Phi Luật Tân, sau chuyến đi Manila của ông Phạm Bình Minh từ 31/7 đến 1/8 và giữa Việt Nam và Mỹ, sau chuyến đi của ông Trương Tấn Sang từ 24 đến 26/7 hay không?
Thật khó ai biết được hậu ý của Ngọai trưởng Trung Cộng nhưng qua lời nói, ông Vương Nghị đã báo trước Trung Hoa chưa sẵn sàng ký COC với ASEAN và có thể chẳng bao giờ chuyện này sẽ xảy ra.
CRI nói tiếp lời của ông Vương Nghị: “Trung Quốc luôn giữ thái độ tích cực và cởi mở trong việc xây dựng "Bộ Quy tắc", cũng chú ý đến các bàn luận về thúc đẩy tiến trình xây dựng "Bộ Quy tắc" của các bên, quan điểm của Trung Quốc là:
Một là phải có dự báo hợp lý. Một số nước đề xuất "thuyết chớp nhoáng", mong hoàn thành "Bộ Quy tắc" chỉ trong một ngày đàm phán, đây là điều không phù hợp thực tế, cũng không phải là thái độ nghiêm túc. "Bộ Quy tắc" liên quan tới lợi ích nhiều mặt, việc xây dựng đòi hỏi một quá trình điều phối tường tận và phức tạp.
Hai là, phải hiệp thương nhất trí. Thúc đẩy việc xây dựng "Bộ Quy tắc" cần phải tham khảo kinh nghiệm trong xây dựng "Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Nam Hải", tìm kiếm nhận thức chung rộng rãi nhất, chiếu cố tới độ thoải mái của các bên. Không áp đặt ý chí của cá biệt nước hoặc vài nước cho các nước khác, dưa ép chín sẽ không ngọt.
Ba là, cần phải gạt bỏ các quấy nhiễu. Trung Quốc và các nước ASEAN trước đây từng nhiều lần thảo luận "Bộ Quy tắc" nhưng đều chấm dứt vì bị quấy nhiễu. Các bên cần làm nhiều việc có lợi cho thúc đẩy tiến trình xây dựng "Bộ Quy tắc", tạo ra điều kiện và môi trường cần thiết cho việc này, chứ không phải ngược lại.
Bốn là, cần phải tuần tự tiệm tiến. Xây dựng "Bộ Quy tắc" là các quy định trong "Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Nam Hải", "Bộ Quy tắc" không thể thay thế cho "Tuyên bố", càng không thể gạt bỏ "Tuyên bố" để làm mới. Điều bức xúc hiện nay là tiếp tục thực hiện tốt "Tuyên bố", nhất là tích cực thúc đẩy hợp tác trên biển. Trong quá trình này, hiệp thương xác định lộ trình xây dựng "Bộ Quy tắc", từng bức thúc đẩy lên phía trước.”
Với 4 buớc đi “đủng đỉnh” mà rất “phức tạp” lại “quanh co, gập ghềnh” có nhiều “mìn bẫy” phía trước của phía Trung Cộng với câu nói méo “dưa ép chín sẽ không ngọt”, hay đòi phải “gạt bỏ các quấy nhiễu”, nhưng không nói ai đã quấy nhiễu, hoặc lại bảo “"Bộ Quy tắc" không thể thay thế cho "Tuyên bố", nghĩa là COC không thể thay thế DOC thì có họp ở Bắc Kinh vào tháng 9 cũng như không!
Đấy là mánh khoé và yêu sách mới của Trung Cộng để giải quyết xung đột ở Biển Đông, trong khi không biết đã có bao nhiêu Quân lính của Bắc Kinh đã đồn trú ở nhiều “tiền đồn” được xây dựng rất kiên cố từ hai năm qua ở vùng Trường Sa, trên 8 đảo đá ngầm Trung Cộng chiếm của Việt Nam trong trận chiến năm 1988.
Ngoài ra Trung Cộng cũng đã xây xong một tiền đồn lớn có trang bị vũ khí phòng không tối tân, dựng dàn Radar để theo dõi hoạt động tầu bè và máy bay thám thính ở Đá Vành Khăn mới chiếm từ năm 1995. Đá Vành Khăn cũng là vùng tranh chấp với Phi Luật Tân.
Đối với quần đảo Hoàng Sa mà Trung Cộng đã chiếm của Việt Nam Cộng Hòa năm 1974 thì Bắc Kinh nhất mực không muốn nhắc đến mỗi khi có cuộc thảo luận với nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam.
Với sơ đồ quân sự mới này, Hạm đội Nam Hải của Trung Cộng đã mở rộng vòng đai kiểm soát an ninh từ đảo Nam Hải qua Hoàng Sa đến bãi cạn Scarborough (Hoàng Nham) tranh chấp với Phi Luật Tân xuống phía nam của Trường Sa đến tận vùng biển Mã Lai.
Vậy đảng và nhà nước CSVN có biết không, hay đã biết mà vẫn cứ nhắm mắt niệm thần chú “16 chữ” và “4 tốt” để cầu may mà không biết giặc đã ở trong nhà mình?
Phạm Trần
(Thông luận)
Giặc đã vào nhà, đảng ở đâu?
