Nhật giúp Philippines đối đầu Trung Quốc

Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden thúc giục Trung Quốc và ASEAN nhanh chóng đạt được thỏa thuận về Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hôm 27-7 cam kết hỗ trợ các lực lượng hàng hải Philippines khi 2 nước này đang cùng đối đầu với Trung Quốc trong các vụ tranh cãi về chủ quyền biển đảo.
Phát biểu sau cuộc gặp Tổng thống Philippines Benigno Aquino ở Manila, ông Shinzo Abe cho biết sẽ cung cấp cho nước chủ nhà khoản vay ưu đãi để đóng 10 tàu tuần tra biển. Theo ông, việc tăng cường hợp tác với ASEAN đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực khôi phục kinh tế và thúc đẩy hòa bình, an ninh khu vực của Nhật Bản. Ông Abe là nhà lãnh đạo Nhật đầu tiên thăm Philippines kể từ tháng 12-2006, qua đó nêu bật mối quan hệ đang ngày càng tăng giữa 2 nước.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe (trái) và Tổng thống Philippines Benigno Aquino
tại cuộc họp báo chung hôm 27-7 Ảnh: REUTERS

Trong khi đó, Tổng thống Aquino cho biết ông và nhà lãnh đạo Nhật Bản đã thảo luận về những thách thức an ninh mà cả 2 nước đang cùng đối mặt, đồng thời cam kết tăng cường hợp tác để thúc đẩy “các nước lớn có hành động trách nhiệm”, ý nói đến Trung Quốc. Theo ông, sự hợp tác hàng hải với Nhật Bản là một trụ cột trong mối quan hệ đối tác chiến lược giữa 2 nước.
Trước đó, Philippines đã nhận của Mỹ 2 tàu phòng vệ bờ biển trong nỗ lực tăng cường sức mạnh lực lượng hải quân sau khi Trung Quốc giành quyền kiểm soát một bãi cạn tranh chấp vào năm ngoái. Ngoài ra, Philippines là một trong những nước phản ứng mạnh mẽ trước đòi hỏi chủ quyền quá đáng của Bắc Kinh ở biển Đông. Nước này đã kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế về vấn đề tranh chấp lãnh thổ.
Philippines là chặng dừng chân cuối cùng trong chuyến công du 3 nước ASEAN của ông Abe. Trước đó một ngày, nhà lãnh đạo Nhật và Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tận dụng những cuộc gặp ở Singapore để thúc giục hành động nhanh chóng nhằm giảm bớt căng thẳng tại những vùng biển tranh chấp ở châu Á. Phát biểu sau cuộc gặp thủ tướng nước chủ nhà Lý Hiển Long, ông Abe cho rằng Nhật Bản và Đông Nam Á cần bảo đảm rằng khu vực châu Á - Thái Bình Dương “phải được lãnh đạo bằng pháp luật chứ không phải bằng ép buộc và hăm dọa”.
Tương tự, ông Joe Biden đã kêu gọi mọi bên liên quan xử lý vấn đề tranh chấp một cách hòa bình, tránh dùng vũ lực và đe dọa tại cuộc gặp ông Lý Hiển Long. Ông cho biết: “Chúng tôi khuyến khích ASEAN và Trung Quốc nhanh chóng đạt được thỏa thuận về Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông”. Theo báo The Wall Street Journal, 2 ông Abe và Biden cũng có cuộc gặp kéo dài nửa giờ ở Singapore hôm 26-7 để thảo luận về mối quan hệ giữa Trung Quốc và Đông Nam Á.

HOÀNG PHƯƠNG