Những ngày qua, các cơ quan thông tấn, báo chí nhận được rất nhiều đơn thư khiếu nại, tố cáo về việc Đại học Ngoại thương đang sử dụng thang máy không đảm bảo chất lượng, đang đe dọa đến sinh mạng hàng ngàn sinh viên và giáo viên tại trường. Để làm rõ sự việc, chúng tôi đã vào cuộc tìm hiểu và bước đầu nhận thấy, có nhiều vấn đề khuất tất trong câu chuyện chọn nhà thầu từ phía Đại học Ngoại thương. Thế nhưng, trong buổi làm việc với chúng tôi vào sáng ngày 3/7/2013, đại diện trường Đại học Ngoại thương lại phủ nhận những nội dung đã được đăng tải trên các cơ quan báo chí trong thời gian qua…
Nghi án thang máy “vỏ Nhật, ruột Trung Quốc”
Theo đơn thư tố cáo gửi tới báo Nhà báo & Công luận, một số cán bộ, giáo viên tại trường Đại học Ngoại thương phản ánh về hệ thống 4 thang máy lắp đặt tại nhà A là sản phẩm không đúng như hồ sơ mời thầu. Kiểm tra lại các hồ sơ đấu thầu cho dự án tòa nhà đa năng A, thì thấy Công ty TNHH Thang máy Sin Việt có địa chỉ tại 184 Kim Mã, Ba Đình, Hà Nội là đơn vị trúng thầu hạng mục thang máy. Trong hồ sơ dự thầu, Cty Sin Việt đã cam kết lắp đặt sản phẩm thang máy của SANYO được sản xuất đồng bộ tại Nhật Bản. Cùng thời điểm này, còn có nhiều đơn vị tham gia đấu thầu, nhưng với mặt hàng thang máy nếu như sản phẩm nhập nguyên chiếc của Nhật Bản giá thành khá cao so với Sin Việt. Đương nhiên, phía Cty Sin Việt khi đưa ra phương án bỏ thầu thấp hơn so với các đơn vị khác đã nhận được gói thầu với tổng giá trị gần 4 tỷ (gần 1 tỷ/ 1thang máy). Tuy nhiên, điều đáng nói là tại thời điểm đó, có rất nhiều người đã lo ngại khi cho rằng Cty Sin Việt không đủ năng lực để đảm nhận gói thầu này. Và cũng không hiểu sao, phía trường Đại học Ngoại thương lại dễ dàng có một sự “ưu ái” nào đó để Cty Sin Việt được đảm nhận gói thầu lắp đặt 4 thang máy cho tòa nhà đa năng A, một công trình được coi như biểu tượng của nhà trường.
Tòa nhà đa năng, công trình được coi như biểu tượng của trường Đại học Ngoại thương
Quả thật, đúng như lo ngại của nhiều người, khi tòa nhà đi vào hoạt động được ít lâu, các thang máy hàng “Nhật xịn”, nguyên bộ của SANYO đã dần bộc lộ nhiều vấn đề như tốc độ chậm, gây tiếng ồn, việc đóng mở cửa có lúc vận hành không tốt, gây kẹt. Theo như đơn thư phản ánh, khi nghi ngờ có dấu hiệu khuất tất, những người am hiểu đã kiểm tra thì mới phát hiện cả 4 bộ thang máy hoàn toàn không phải sản phẩm sản xuất đồng bộ tại Nhật Bản như cam kết, thực chất là kiểu thang máy lắp ráp linh kiện, các bộ phận chủ yếu do Trung Quốc sản xuất nhưng lại được dán nhãn mác sản xuất tại Nhật Bản và hồ sơ nhập khẩu (CO, CQ) làm giả của Nhật Bản. Đối với các bộ phận chính để bảo đảm an toàn của thang máy như động cơ cửa, mô tơ động cơ chính do nhà thầu lắp ráp vội vàng nên chưa kịp thay nhãn mác, vẫn còn nguyên nhãn mác ghi xuất xứ sản xuất tại Đài Loan (Trung Quốc – Made in Taiwan).
Thang máy đang vận hành tại tòa nhà đa năng Đại học Ngoại thương
Chưa hết, dấu hiệu giả mạo trong hồ sơ thầu và lắp ráp sản phẩm thang máy không đảm bảo chất lượng ngày càng rõ hơn, khi tìm hiểu thông tin về thương hiệu SANYO, được biết đã nhiều năm nay hãng SANYO đã không còn sản xuất sản phẩm thang máy chính hãng tại Nhật Bản. Và theo như xác nhận của Hiệp hội thang máy Nhật Bản thì không có thang máy sản xuất tại đây mà chỉ có thương hiệu Sanyo tại Malaysia, trong đó, lại có nhiều bộ phận quan trọng sản xuất ở Trung Quốc.
Cần sớm có kết luận thanh tra
Để làm rõ nội dung đơn tố cáo, PV báo Nhà báo & Công luận đã đặt lịch làm với với bà Đào Thị Thu Giang, Phó hiệu trưởng phụ trách cơ sở vật chất của nhà trường, tại thời điểm Cty Sin Việt trúng thầu. Tuy nhiên, ngày 3/7/2013, tại buổi làm việc với nhà trường, bà Giang lại ủy quyền cho ông Bùi Ngọc Dũng, hiện là Trưởng phòng Quản trị Thiết bị, thay mặt trả lời báo chí. Tại đây, khi PV đưa ra những nội dung trong đơn thư tố cáo và những bài báo đã được các cơ quan báo chí đăng tải trong thời gian qua, như dantri.com,
http://giaoduc.net.vn ..., thì ông Dũng cho rằng, những thông tin đăng trên báo như vậy là…không chính xác, nội dung hoàn toàn sai sự thật và như thế Đại học Ngoại thương sẽ…kiện ngược lại các cơ quan báo chí trên. Giải thích thêm, ông Dũng cũng cho rằng, hình ảnh minh họa động cơ thang máy cũng không đúng so với thực tế, ngay sau khi bài báo đăng, nhà trường đã đi kiểm tra và không tìm thấy động cơ như trong hình ảnh trên.
Ông Bùi Ngọc Dũng trưởng phòng Quản trị Thiết bị trong buổi làm việc với PVNgay sau đó, khi PV đặt vấn đề về chất lượng thang máy liệu có đảm bảo theo đúng như hợp đồng, ông Dũng đã khẳng định đây là thang máy được nhập nguyên chiếc 100%, xuất xứ từ Nhật Bản. Để chứng minh, ông Dũng đã cho xem hợp đồng giữa Đại học Ngoại Thương và Cty Sin Việt, trong đó có điều khoản xác nhận sự việc trên. Tuy nhiên, khi PV đặt câu hỏi về việc thang máy đã nhập nguyên chiếc, sao lại có tình trạng hỏng hóc và nhiều dấu hiệu cho thấy có sự thay đổi linh kiện không đồng bộ như hợp đồng đã ký. Về việc này, ông Dũng cho rằng, 4 thang máy đã đi vào hoạt động từ năm 2009 đến nay, việc xảy ra tình trạng hỏng hóc và phải thay những linh kiện khác vào là…hoàn toàn hợp lý. Chuyện thay thế này như ông Dũng nói, nó cũng như mua xe của nước ngoài, hỏng thì mua phụ tùng Tàu để…thay thế. Nếu quả đúng như lời ông Dũng nói, thì việc Đại học Ngoại Thương đang dần “hoàn chỉnh” các hạng mục trong nội dung đơn thư tố cáo, khi việc thay thế linh kiện trong thang máy đang được “hợp thức hóa”. Thế nhưng, theo một chuyên gia về thang máy cho biết, hành vi lắp ráp theo kiểu không đảm bảo chất lượng đối với thang máy có thể gây ra nguy hiểm khôn lường, như thế Đại học Ngoại thương đang “đùa” với tính mạng của hàng ngàn lượt sinh viên, giáo viên và cán bộ tại đây?
Tiếp đó, để trả lời PV về việc quyết định chọn Cty Sin Việt đảm nhận gói thầu, khi hầu hết những thông tin về Cty này hoàn toàn không rõ ràng, chưa kể đến năng lực và những dự án đã đảm nhận cũng rất…mù mờ. Ông Dũng cho rằng, sự việc này đã được nhà trường báo cáo và đã được Bộ GD&ĐT thông qua cho Cty Sin Việt đảm nhận gói thầu này. Còn một số nội dung thông tin PV yêu cầu trả lời và cung cấp thông tin thì ông Dũng lấy lý do đang đợi kết luận thanh tra từ Bộ GD&ĐT…
Thực ra, trong sự việc này để nhận biết liệu có sự “đánh tráo” ruột của 4 thang máy tại Đại học Ngoại thương hay không, chỉ cần xác minh lại lô hàng đã nhập từ phía Cty Sin Việt tại thời điểm năm 2009 là sẽ có ngay kết quả. Và như thế, các cơ quan chức năng sẽ có đủ tài liệu, điều tra xem liệu có sự “lách luật” từ phía Đại học Ngoại thương trong câu chuyện “chọn nhà thầu” hay không? Mặt khác, gần đây báo Nhà báo & Công luận lại nhận được thêm nhiều nội dung tố cáo liên quan đến tài chính của dự án MUTRAPIII-FTU2 của Đại học Ngoại thương, nhiều vấn đề xung quanh dự án này sẽ được chúng tôi làm rõ và đăng tải trong thời gian tới. Đề nghị các cơ quan chức năng sớm vào cuộc và làm rõ sự việc mà báo Nhà báo & Công luận đã nêu.
Minh Nhật
Đại học Ngoại thương sử dụng thang máy “vỏ Nhật, ruột Trung Quốc” ?
