Cảnh sát giao thông, quản lý đất đai, hải quan, xây dựng đứng đầu nhóm ngành, lĩnh vực xảy ra tham nhũng nhiều nhất
Thanh  tra Chính phủ và Ngân hàng Thế giới (WB) ngày 20-11 đã công bố kết quả  điều tra xã hội học “Tham nhũng nhìn từ góc nhìn của công chức, người  dân và doanh nghiệp” do hai bên phối hợp thực hiện.
CSGT “đầu bảng”
Cuộc khảo sát được tiến hành ở 10 tỉnh, TP và các vùng đô thị của Việt  Nam, nơi diễn ra nhiều hoạt động kinh tế - xã hội và cũng là nơi được  cho là có nguy cơ tham nhũng cao: Hà Nội, TPHCM, Sơn La, Hải Dương, Đồng  Tháp, Nghệ An, Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng, Hải Phòng và Cần Thơ. Cán bộ  công chức (CBCC) của 5 bộ (GTVT, Xây dựng, Công Thương, Tài nguyên - Môi  trường, Tài chính) được mời tham gia khảo sát.

Bộ Công an đang áp dụng nhiều biện pháp để giám sát lực lượng CSGT trong lúc làm nhiệm vụ. Ảnh: TẤN THẠNH
Theo đại diện nhóm nghiên cứu, có tất cả 2.601 người dân, 1.058  doanh nghiệp (DN) và 1.802 CBCC được khảo sát. Kết quả cho thấy trên 75%  số đối tượng trong cả 3 nhóm được phỏng vấn cho rằng tham nhũng trong  ngành CSGT, quản lý đất đai, hải quan và xây dựng là phổ biến nhất. Bốn  ngành, lĩnh vực ít tham nhũng nhất là bưu điện, báo chí, kho bạc và cảnh  sát khu vực.
Lý giải cho việc đưa hối lộ, các DN cho rằng CBCC đã cố tình kéo dài  thời gian giải quyết công việc; cố tình soi xét, bắt lỗi để từ chối giải  quyết hoặc bám vào các quy định không chặt chẽ, không rõ ràng để bắt  bí. Ngoài những DN chọn cách tiếp tục chờ đợi hoặc đưa ra các lý lẽ  thuyết phục cơ quan quản lý giải quyết thì có tới 51% DN cho biết phải  nhờ cậy người có ảnh hưởng tác động để giải quyết; 59% DN chọn cách đưa  quà hoặc tiền cho cán bộ có thẩm quyền giải quyết công việc. Chỉ có số  ít DN tìm tới các cơ quan bảo vệ pháp luật hay nhờ cơ quan báo chí can  thiệp. Các DN được hỏi nói rằng việc đưa hối lộ là cách nhanh nhất và dễ  thực hiện nhất để được việc. Trong số các ngành được khảo sát thì quản  lý thị trường đứng đầu danh sách các cơ quan đòi phí ngoài quy định, thứ  hai là CSGT, sau đó đến công an kinh tế, quản lý tài nguyên môi trường  và xây dựng.
Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy người dân phải trả nhiều khoản phí  ngoài quy định, nhiều nhất cho CSGT và sau đó là việc xin học của con  cái, xin việc trong các cơ quan Nhà nước, dịch vụ y tế, xin giấy phép  xây dựng, sửa chữa nhà cửa… Phần đông CBCC, DN được hỏi đã đồng ý hoặc  hoàn toàn đồng ý rằng tiền lương thấp là nguyên nhân dẫn tới hiện tượng  tham nhũng. Ngoài ra, “quy định về quyền hạn, trách nhiệm của quan chức  cấp cao chưa chặt chẽ” và “còn nhiều kẽ hở trong các quy định” là những  nguyên nhân chính dẫn tới tham nhũng.
 

CSGT là lĩnh vực xảy ra tham nhũng phổ biến nhất theo kết quả điều tra. Ảnh chỉ mang tính minh họa
Chưa phản ánh đầy đủ bức tranh tham nhũng
Kết quả khảo sát cũng phản ánh những địa phương tuân thủ đầy đủ hơn các  chính sách về công khai, minh bạch, cải cách thủ tục hành chính, luân  chuyển cán bộ có mức độ tham nhũng thấp hơn.
“Thông điệp chính của báo cáo đưa ra tham nhũng là một vấn đề nghiêm  trọng nhưng không phải không giải quyết được. Minh bạch và trách nhiệm  giải trình thực sự là những thể chế hiện đại cần thiết cho Việt Nam  trong giai đoạn tiếp theo” - bà Victoria Kwakwa, Giám đốc quốc gia WB,  nói. Bà cho biết khi Việt Nam bước vào hàng ngũ các quốc gia có thu nhập  trung bình thì thời điểm để hiện đại hóa các thể chế phòng chống tham  nhũng chính là lúc này.
Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Đức Lượng cho rằng kết quả điều tra đã  phản ánh nhiều nội dung liên quan đến vấn đề tham nhũng như nhận thức,  cảm nhận, trải nghiệm thực tế và cả mong muốn, kỳ vọng của người tham  gia khảo sát. Tuy nhiên, ông Lượng nhấn mạnh do có những hạn chế nhất  định nên kết quả cuộc khảo sát lần này không đại diện cho ý kiến của  tổng thể nhân dân, DN và đội ngũ CBCC; cũng chưa phản ánh một cách toàn  diện, đầy đủ, chính xác về thực trạng tham nhũng, công tác phòng chống  tham nhũng ở Việt Nam. “Kết quả khảo sát có ý nghĩa để các cơ quan hoạch  định chính sách về phòng chống tham nhũng tham khảo, phục vụ công tác  nghiên cứu nhằm hướng tới mục tiêu ngăn chặn, từng bước đẩy lùi tình  trạng tham nhũng”- ông Lượng nói.
Bức tranh chưa chuẩn về CSGT 
Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động chiều 20-11, một lãnh đạo  Tổng cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự an toàn xã hội (Bộ Công  an) cho biết mới nắm được thông tin về cuộc khảo sát qua Thanh tra Chính  phủ. Tuy nhiên, vị này cho biết đến giờ vẫn chưa hiểu việc điều tra  được tiến hành như thế nào, số liệu ra sao. Nếu kết quả điều tra chủ yếu  dựa vào việc lấy ý kiến phản ánh của người dân thì tính chính xác sẽ  không cao. Người dân phải đi lại trên đường hằng ngày, “đụng chạm” với  lực lượng CSGT thường xuyên thì không tránh khỏi những suy nghĩ thiếu  thiện cảm. Hơn nữa, việc tuyên truyền còn hạn chế đã khiến người dân  chưa hiểu hết nỗi gian nan, vất vả mà các chiến sĩ CSGT gặp phải khi  tuần tra, kiểm soát trên đường. 
Cách đây không lâu, Bộ Công an đã kiến nghị Thủ tướng tạo cơ chế quan  tâm, bồi dưỡng tốt hơn cho lực lượng. Thủ tướng cũng đã đồng ý và giao  Bộ Tài chính nghiên cứu sửa đổi quy định liên quan đến mức phụ cấp cho  lực lượng CSGT tuần tra, kiểm soát trên đường. “Tôi ủng hộ việc làm vừa  qua của TP Đà Nẵng khi có thêm một khoản tiền gọi là “dưỡng liêm” cho  lực lượng CSGT thường xuyên phải làm việc trên các tuyến đường” - vị  lãnh đạo Tổng cục VI nói. Ông cho biết song song đó, Bộ Công an cũng đã  và đang áp dụng rất nhiều biện pháp để giám sát lực lượng CSGT thực hiện  nhiệm vụ. 
  
T.Kha  | 
THẾ KHA - NGUYỄN QUYẾT
NLD