Xung quanh cây sanh lịch sử này, có những câu chuyện bí ẩn, ly kỳ qua lời kể của bà Lê Thị Oanh đang sở hữu “báu vật xanh”.
Đẩy giá lên tới 14 tỷ
Có lẽ ở mảnh đất thần kinh này, khi nhắc đến Ngô Đ́nh Cẩn người ta  thường nghĩ đến sự hiện diện của một “bạo chúa” với khu chín Hầm lịch  sử, nơi tội ác được ghi dấu với những cảnh đọa đày ngục tù gông cùm giam  cầm chiến sĩ bộ đội.
Tuy nhiên ở đây, tác giả lại “hồi tưởng” về Ngô Đ́nh Cẩn qua một “hiện  vật sống” là kỷ vật cây sanh bạc tỷ đang được “lưu giữ” tại tư gia ông  Lê Đ́nh Sự tọa lạc tại đường Nguyễn Trường Tộ.
Trong một lần vô t́nh nghe đến cây chuyện Ngô Đ́nh Cẩn, chúng tôi đă  nghe tận tai về sử tích, “chiến tích” của cây sanh gắn liền với Ngô Đ́nh  Cẩn. Chúng tôi đă liên hệ với một số chuyên gia về cây cảnh và được  biết ở Huế độc nhất vô nhị cây sanh của ông Cẩn được nḥm ngó nhiều  nhất.
  |  
 Cây sanh vàng được bao bọc bởi lưới thép b40 xung quanh 
 |  
 
 Điển h́nh nhất là ngay cả giới cây cảnh thủ đô cũng vào Huế lùng sục  quyết có được cây sanh quư hiếm mà ông Lê Đ́nh Sự đang sở hữu.
Theo lư giải, chuyện cây sanh của Ngô Đ́nh Cẩn không phải là đề tài mới  của giới thượng lưu mà bấy lâu nay, chuyện ông Sự và cây sanh cụ Cẩn vẫn  là đề tài nóng bỏng cho những câu chuyện tà dư tửu hậu.
Sở dĩ, cây sanh được đẩy giá lên đến trên 14 tỷ bởi tính lịch sử của nó.  Mà cây cảnh xưa nay người ta vẫn chú ư đến thân thế và nguồn gốc của  cây cảnh ḿnh sở hữu.
Bà Lê Thị Oanh, vợ ông Sự cho biết về đứa con “tinh thần” mà gia đ́nh bà  đang sở hữu. Trong ngôi nhà khá cổ kính được h́nh thành từ trước năm  1975 c̣n vương màu lịch sử, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng khi nghe bà  “thuyết minh’ về nhân chứng sống - cây sanh Ngô Đ́nh Cẩn.
Ngày trước, khi mới nhận căn nhà hiện tại ở đường Nguyễn Trường Tộ này,  cây sanh cụ Cẩn đă có từ lâu. Nhân chứng cho biết, ngay cả những người  đầu đặt chân đến đâu cũng không biết rơ được niên đại thật của cây sanh  nay, chỉ truyền miệng với nhau rằng nó đă được trồng từ rất lâu.
Căn nhà bà Oanh đang an cư, trước đây vốn là nhà rường cổ, được mọi  người cho biết là nơi thư giăn của ông Ngô Đ́nh Cẩn khi ông c̣n ở thời  ‘vàng son”
.
Sau khi thất sủng, căn nhà được giao lại cho vợ chồng ông Sự v́ có công  trong kháng chiến và dĩ nhiên ông Sự được tiếp quản luôn cây sanh “vô  giá’ mà hiện thời mọi người gọi là “sanh vàng”.
Cái thời miếng cơm chật vật, không có của ăn của để, cây sanh lại án ngữ  chiếm phần nhiều diện tích trước nhà ông Sự bà Oanh, mọi người ai cũng  bảo phá bỏ cây sanh đi mà trồng rau. Tuy nhiên, ông Sự nhất quyết không  làm theo v́ đó là nhân chứng lịch sử mà ông đă biết là của bạo chúa Ngô  Đ́nh Cẩn để lại.
Hàng xóm của ông Sự cho hay, ngày trước cây sanh tươi tốt đến mức lũ trẻ  ngày nào cũng chạy nhảy keo trèo đùa giỡn trên đó. Trải qua tháng ngày,  do sự bào ṃn, sự tác động của con người cây sanh quư ngày càng già cỗi  và “lịch sử” hơn.
Cây sanh thời nguyên thủy được ông Lê Đ́nh Sự tiếp quản được trồng ở  phía trái căn nhà,  trong một khuôn viên bọc toàn đá san hô mang dáng  thế kỳ lạ. Quan sát của chúng tôi, cây sanh Ngô Đ́nh Cẩn buông rễ xum  xuê được bám vào những tảng đá có thế hàm ếch nh́n như một mê cung huyền  bí.
Những chiếc rễ nhỏ như que tăm, màu mốc bạc trắng chứng tỏ tuổi đời già cỗi mà bất cứ dân chơi cây nào cũng đều mơ ước.
Châu báu dưới đế cây sanh?
Khu vực này linh thiêng đến mức người ta c̣n thêu dệt nên những câu chuyện tưởng chừng như chỉ có trong huyền thoại.
Có người th́ cho rằng dưới đáy của cây sanh được dát một lớp xi măng  trắng mát lạnh chứa nhiều vật dụng cổ quư hiếm do Ngô Đ́nh Cẩn thời vàng  son cất giấu. Có người c̣n tạo dựng ngay chuyện có châu báu, vàng bạc  dưới đấy nên rất thiêng liêng… kỳ bí.
Tuy nhiên, theo gia chủ thuyết lại, dưới đáy cây sanh quả thực đúng là  có lát một lớp nền phẳng được kết cấu bao quanh bởi long mạch phun lên  từ ḷng đất.
 Không hiểu có nguyên do ǵ mà ngay cả mùa khô hạn nhất th́ trong hồ nuôi cây sanh Ngô Đ́nh Cẩn không bao giờ cạn nước.
Khi bước xuống bể cây này, một ḍng nước mát khiến con người có một cảm  giác dễ chịu khoan khoái. C̣n chuyện châu báu, bạc vàng chỉ là những lời  nói không có căn cứ bởi gia đ́nh ông Sự bà Oanh nhiều lần tát cạn đáy  hồ mà có bạc vàng đá quư nào đâu?
Quan sát cây sanh, nó có một h́nh thù kư quái, các rễ cây bám theo thế  chằng chịt vây lấy đá mẹ cổ uốn ḿnh giữa những dải san hô hàm ếch khiến  những ai lần đầu chiêm ngưỡng cây này đều thốt lên một điều thích thú.
Khi chúng tôi hỏi về gốc tích cây sanh, bà Oanh cho biết, ngay từ thời  chuyển vào Huế sau giải phóng, cây sanh đă được h́nh thành và phát triển  tốt tươi. Sau hơn 30 năm, cây sanh bây giờ ít cành lá hơn.
Nghe tin đồn về cây sanh Ngô Đ́nh Cẩn, giới bon sai khắp cả nước kéo về  chiêm ngưỡng và thăm ḍ, trao đổi mua bán. Thậm chí, có nhiều ngày lượng  người đến “đấu giá’ cây sanh lên đến gần trăm người.
Biết rằng gia chủ v́ quư mến cây sanh, không màng danh lợi vật chất vẫn  quyết không bán nhưng giới cây cảnh vẫn làm giá hết lên đến bạc tỷ.
Một số chuyên gia săn cây cảnh c̣n làm giá đến mức sẵn sàng mua nguyên  căn nhà mà vợ chồng ông đang ở bao kèm cây sanh lên đến 14 tỷ đồng.  Không chỉ thế, nhiều người xung quanh c̣n cho biết, nhiều lần ông c̣n tỏ  ra khó chịu khi hàng chục người kéo đến trả giá, kỳ kèo về ‘đứa con”  sống trong gia đ́nh ông Sự.
Chưa có một sự kết luận nào dưới góc độ khoa học nhưng từ khi sỡ hữu  canh sanh bạc tỷ này gia đ́nh ông Sự đều mạnh khỏe, ngay cả bà Oanh đă  72 tuổi tṛn nhưng vẫn c̣n hoạt bát, nhanh nhẹn làm được nhiều công việc  trong gia đ́nh.
Không giống như những cây sanh quư ở Huế thuộc ḍng dơi vua chúa bị các  tay chơi cây cảnh ở Hà Nội vào mua với giá trên trời, cây sanh của ông  Sự vẫn ngày đêm bám trụ trên dải san hô trong căn nhà xuống cấp trầm  trọng. Chính sự “gàn dở’ của chủ nhân khiến cho giá trị cây sanh Ngô  Đ́nh Cẩn ngày càng có giá trị.
  |  
 | Xung quanh cây sanh kỳ bí của Ngô Đ́nh Cẩn bao bọc bởi lớp đá san hô trông rất kỳ quái. |  
 
 Truyền cho đời con
Mang câu chuyện về cây sanh trên 14 tỷ đồng đem bàn luận với chuyên gia  cây cảnh khá nổi tiếng, ông Trần Viết Huấn, Hội viên hội sinh vật cảnh  Việt Nam cho biết, cây sanh Ngô Đ́nh Cẩn rất quư bởi yếu tố lịch sử của  nó, nhắc đến cây sanh Ngô Đ́nh Cẩn ai cũng muốn sỡ hữu nó.
Ông Huấn c̣n cho biết thêm, một số đại gia Hà Nội c̣n muốn ông vào  nghiên cứu dáng thế, niên đại của cây sanh để định giá chính xác. V́  vậy, tiếng vang đồn xa, không biết bao giờ cây sanh Ngô Đ́nh Cẩn nổi lên  như cồn bởi vẻ kỳ bí, lạ lùng của nó, bởi thị hiếu của người Việt ưa  chuộng cây cảnh gắn liền với nhân vật lịch sử.
Gia chủ cho biết, mặc dù cây sanh giá trị trên 14 tỷ nhưng chưa bao giờ  gia đ́nh ông Sự lo lắng về an ninh của cây sanh vàng. Bởi khi ông quyết  định không bán với khoản tiền có nằm mơ ông cũng không ngờ tới.
Con gái ông Sự cho hay, ngay từ thời đầu cây sanh xuất hiện đến giờ cây  sanh chưa bao giờ có kẻ trộm xuất hiện an ninh khu vực rất tốt.
Điều khiến rất nhiều người băn khoăn rằng tại sao với kinh tế gia đ́nh  ông Sự ở hiện tại lại từ chối mua bán cây sanh trên 14 tỷ đồng. Một  khoản tiền mà vợ chồng ông và con cái có thể sống cuộc sống sung sướng.
Đằng này, ông từ chối những lời mời hấp dẫn, những con số giá trị để  ngày đêm vẫn bám giữ, chăm chút cây sanh Ngô Đ́nh Cẩn mà không hề lung  lay ư chí một ngày nào đó sẽ v́ hoàn cảnh vật chất mà bán nó đi.
Được biết, hiện tại, ông Sự đang sống ở căn nhà tại xă B́nh Thành, huyện  Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế. Một tháng ông về Huế một lần để sinh  hoạt Đảng c̣n thời gian c̣n lại ông trồng rau, nuôi cá chạy chợ… kiếm  từng đồng bạc.
Bà Oanh cho nói: “Cây sanh gắn bó với gia đ́nh chúng tôi đă từ lâu rồi,  chúng tôi xem nó như một phần lịch sử gắn liền với vui buồn gia đ́nh.  Người ta đến hỏi mua nhưng trước sau như một chúng tôi nhất quyết không  bán, giàu th́ giàu rồi, khó th́ khó rồi… sau này nếu hết đời các con tôi  sẽ thay ba mẹ nâng niu chăm sóc cây sanh cổ này”.
Ngô  Đ́nh Cẩn sinh trưởng trong một gia quan lớn trong triều đ́nh ở Huế.  Ḍng tộc Ngô Đ́nh vốn có gốc gác từ vùng Sơn Tây, sau những đợt Nam tiến  mà di dân vào châu Bố Chính, sống ở làng Xuân Dục, nay thuộc xă Vạn  Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng B́nh.
Ngô Đ́nh Cẩn là một nhân vật chính trị đặc biệt gian ác, khét tiếng tàn  bạo, giết người không ghê tay. Tên tuổi lịch sử của ông gắn liền với  ngục Chín Hầm – một nơi biệt giam nằm ngoài hệ thống nhà tù của chế độ  thực dân, đế quốc từ trước đến nay trên đất nước ta.
Thời c̣n “vàng son’ ông Ngô Đ́nh Cẩn có thú chơi bon sai, v́ vậy, hiện  tại có một số tài liệu cho rằng ở Huế vẫn c̣n một cây cốc hồng độc nhất  vô nhị ở Việt Nam cũng thuộc sở hữu của cụ Cẩn thời xưa đang ở huyện Phú  Vang, Thừa Thiên Huế.
Phunutoday