Tổng Lãnh sự Lê Thành Ân, lâu nay ngài ở đâu?
Mùa hè năm ngoái, ông Lê Thành Ân, một nhà ngoại giao người Mỹ gốc Việt, đến nhậm chức tổng lãnh sự ở Sài Gòn (hay còn gọi là thành phố Hồ Chí Minh), Việt Nam. Nhiệm sở của ông là kết quả của những cuộc đàm phán khổ nhọc giữa Bộ Ngoại giao Mỹ và Chính phủ Việt Nam cộng sản, những kẻ vẫn nuôi dưỡng sự nghi ngờ về người Việt Nam định cư ở nước ngoài, nhất là những người từ Hoa Kỳ.
Nhưng kể từ khi ông ở Việt Nam khoảng tháng 8 năm 2010, người ta đã không nghe từ ông nhiều, ngoại trừ đối với một số hình ảnh ở những buổi tiệc đón tiếp ông trong những tháng đầu tiên. Và sau một buổi lễ trao giải từ chính quyền địa phương ở thành phố Hồ Chí Minh và mới tháng trước, có một tấm hình của ông ta đứng ra tổ chức buổi tiệc mừng ngày sinh nhật của nhạc sĩ Phạm Duy. Nếu không, ông Lê đã hoàn toàn đi vào im lặng.
Cộng đồng người Mỹ gốc Việt tại Hoa Kỳ bắt đầu dò hỏi. Lúc đầu người ta có vẻ thông cảm cho nỗ lực của ông Ân trong việc điều chỉnh môi trường làm việc mới vì Việt Nam vẫn là một nước cộng sản, lúc nhúc mọi nơi với những điểm chỉ viên và công an chìm. Dẫu vậy, là một nhân viên ngoại giao chuyên nghiệp, không phải là một kẻ tài tử được bổ nhiệm vì chính tri, ông Ân chắc hẳn đã được huấn luyện, chuẩn bị kỹ lưỡng để quen thuộc với nhiều loại môi trường làm việc khác nhau, như quá trình công tác của ông cho thấy.
Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn cách Lãnh sự quán Sài Gòn chưa tới ba sào tây, ông Lê Thành Ân có thấy gì không? Nguồn: cmhn.com
Tuy nhiên, trong năm qua, đã có nhiều sự kiện xảy ra tại Việt Nam mà sẽ càng có tác dụng nếu có những phát biểu của ông Ân về các giá trị nền tảng quốc gia của Mỹ, chẳng hạn như tự do ngôn luận, tự do hội họp, truy cập Internet, v.v. Tháng 6 năm 2011, có một cuộc biểu tình của sinh viên và trí thức ở Sài Gòn thể hiện sự không hài lòng về thái độ yếu ớt của chính quyền cộng sản Hà Nội liên quan đến vấn đề chủ quyền của quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa trong Biển Đông của Việt Nam (còn gọi là Biển Nam Trung Hoa). Sau khi công an sử dụng côn đồ để phá vỡ và giải tán những người biểu tình, một số sinh viên này sau đó lại bị trường đe dọa đuổi học, thậm chí một số trí thức cộng sản, những người khá nổi danh qua các cuộc biểu tình chống lại chính quyền Việt Nam Cộng Hòa (Nam Việt Nam) trước năm 1975, cũng bị bịt miệng. Những người biểu tình thực hiện quyền tự do phát biểu nơi công cộng có thể đã được an ủi phần nào nếu ông Ân lên tiếng ủng hộ tự do hội họp và phát biểu - các nhân quyền cơ bản được công nhận trong Tuyên ngôn Nhân quyền Phổ quát của Liên Hiệp Quốc mà Việt Nam đã ký kết. Hơn nữa, trong khi Việt Nam đang cố gắng tranh thủ sự hỗ trợ của Mỹ trong nỗ lực chống lại sự chèn ép, gây hấn của Trung Quốc đối với các vấn đề chủ quyền lãnh hải, thì những phát biểu của ông Ân chắc chắn sẽ có trọng lượng hơn. Và nói rõ về giá trị tự do và dân chủ của Hoa Kỳ cũng là một cách nhắc nhở nhân dân Việt Nam rằng nhân dân Mỹ, thông qua đại diện ngoại giao, thực sự quan tâm về những gì xảy ra với những nhân quyền bất khả nhượng của họ! Và trừ khi Việt Nam chia sẻ những giá trị phổ quát đó, sẽ không bao giờ có quan hệ thật sự bình thường giữa Mỹ và Việt Nam.
Nhưng chẳng có lời nào từ phía ông Ân. Và mọi người càng bực tức khi họ được biết ông Ân đã khuyên "đừng làm ầm ĩ" sau một sự cố bạo lực ở Huế, khi một đồng nghiệp ngoại giao Mỹ, ông Christian Marchant, đã cố gắng tới thăm linh mục bất đồng chính kiến đang bị bệnh là linh mục Nguyễn Văn Lý và đã bị công an đối xử thô bạo, hành hung và xô ngã trên đường phố, thậm chí chân ông Marchant còn bị thương tích khi chúng dùng cánh cửa xe đập vào! Thay vì lên tiếng phản đối hành vi côn đồ của chính quyền cộng sản trong đối xử với đồng nghiệp của ông, thì ông Ân lại dường như tìm cách khỏa lấp sự cố đó để khỏi làm Hà Nội khó chịu! Nếu đúng như thế, thì sự kiện ấy cho biết nhiều về ông Ân! Dù gì đi nữa thì những người cộng sản Hà nội đã rút được một bài học rất tốt bởi vì sau đó họ càng đàn áp mạnh hơn nữa những người bất đồng chính kiến ở Việt Nam, các nhà báo mạng (blogger), những người vận động dân chủ. Trong trường hợp ông Ân nghĩ rằng cách tiếp cận im lặng của mình có hiệu quả thuyết phục hơn thì thực là ấu trĩ, ngây thơ khi cho rằng lối tiếp cận vuốt ve đó sẽ có thể làm mềm lòng những kẻ cầm quyền độc tài, sát nhân tại Hà Nội.
"Vậy thì ông Ân phục vụ ai?" Một số người Mỹ gốc Việt cũng bắt đầu đặt câu hỏi!
Cháu Bùi Trung Nhân đi tìm mẹ Bùi Thị Minh Hằng, đã liên lạc được với một nhân viên Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội và được hứa sẽ tìm hiểu trường hợp bà Hằng. Còn ông Tổng Lãnh sự Lê Thành Ân, ngài đang ở đâu? Nguồn: cmhn.com
Họ nghĩ rằng nếu ông ta cảm thấy bị hạn chế trong môi trường làm việc mới của một nước Việt Nam cộng sản, đến mức mà ông không thể hoạt động hữu hiệu để hoàn thành nhiệm vụ một đại diện ngoại giao của Hoa Kỳ, thì ông nên yêu cầu được thuyên chuyển. Một số người cố gắng thông cảm với ông Ân khi cho rằng chính Bộ Ngoại giao Mỹ bỏ qua sự những vi phạm nhân quyền của Hà Nội -như cách chính quyền đối xử với cuộc biểu tình của trí thức tại Hà Nội hay thái độ chống lại các giáo xứ Công Giáo khi có tranh chấp quyền sử dụng đất - bởi vì người Mỹ đang cố gắng tranh thủ Việt Nam trong chính sách địa chính trị của Mỹ để tái tiếp cận châu Á. Nếu thế thì đúng là một chính sách sai lầm và đi ngược lại mọi giá trị nền tảng quốc gia của Hoa Kỳ: Không thể hy sinh các nguyên tắc và các giá trị quốc gia khi bỏ qua những bất công và lạm dụng trắng trợn quyền cơ bản của người dân, bất cứ ở đâu.
Hãy nhìn vào thế giới ngày nay: Ngay cả người Nga cũng đã đứng lên nói rằng họ không chịu đựng nổi nữa, cho dù Vladimir Putin đã mang lại cơm áo cho họ trong mười năm qua. Vì người ta không sống chỉ để ăn! Những cơn gió tự do dù sớm hay muộn cũng sẽ quét sạch những kẻ độc tài và nhân dân Việt Nam sẽ nhớ những người tốt với họ và những người đã bỏ rơi họ trong lúc khó khăn.
Người Mỹ gốc Việt đã đặt nhiều hy vọng nơi ông Lê Thành Ân khi họ nghe nói về việc bổ nhiêm ông. Bây giờ họ không chắc là ông sẵn sàng đứng lên khẳng định cho các giá trị nền tảng của Mỹ trong cương vị một nhà ngoại giao người Mỹ gốc Việt đầu tiên tại Việt Nam. Thất vọng của họ càng tăng cao khi bà Bùi Thị Minh Hằng, một người biểu tình thường xuyên chống lại thái độ bắt nạt của Trung Quốc đối với Việt Nam, đã bị bắt cóc và giờ đây công an cộng sản tuyên bố đã gửi bà đến một trại cải tạo trong 2 năm. Thế thôi, chẳng cáo cuộc, xử án, tuyên án gì cả! Công an muốn làm gì thì làm! Ngay con trai bà cũng phải chạy đôn chạy đáo để tìm tung tích mẹ mình. Anh ta liên lạc được với một nhân viên Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội và được hứa sẽ tìm hiểu trường hợp bà Hằng. Tuy nhiên, ông Lê Thành Ân, tổng lãnh sự Mỹ tại Saigon là người chưa bao giờ phát biểu điều gì về việc chính quyền cộng sản Việt Nam vi phạm một cách có hệ thống các quyền phổ quát của người dân Việt Nam; vì thế, đừng nên hy vọng bất cứ điều gì từ ông ta.
Đến nay chưa có giải thích hay biện minh nào cho thái độ "đào ngũ" của tổng lãnh sự Mỹ ở Sài Gòn, ông Lê Thành Ân, trong thời điểm khó khăn thực sự của nhân quyền Việt Nam.
"Ông Lê Thành Ân, ngài đang ở đâu?"
Tran V. A.
© DCVOnline
Tổng Lãnh sự Lê Thành Ân, lâu nay ngài ở đâu?
