Nhà khoa học tắt điện thoại, lỡ tin đoạt giải Nobel Y sinh 2025

[june04]

Khi đang dừng chân tại một khu cắm trại ở bang Montana, sau chuyến đi xuyên dãy núi Rocky, ông Fred Ramsdell bất ngờ nghe vợ mình, bà Laura O’Neill, la lớn.

Ban đầu, ông cứ ngỡ bà nhìn thấy một con gấu xám. Nhưng không, điện thoại của bà O’Neill đã có lại sóng di động và bà nhìn thấy hàng loạt tin nhắn báo cùng một nội dung. "Anh vừa đoạt giải Nobel đấy", bà hét lên, hôm 6/10.

Ông Ramsdell, khi đó vẫn để điện thoại ở chế độ máy bay, đáp: "Không, anh không đoạt giải đâu". Nhưng vợ ông quả quyết: "Em nhận được 200 tin nhắn nói rằng anh đoạt giải".

Họ đã bỏ lỡ cuộc gọi từ Thụy Điển lúc 2h (giờ địa phương) để báo tin ông Ramsdell cùng hai đồng nghiệp đã giành giải Nobel Y học 2025. Suốt ngày hôm đó, trong khi ban tổ chức, giới truyền thông, bạn bè và gia đình tìm cách liên lạc trong vô vọng, vợ chồng ông vẫn đang tận hưởng chặng cuối của chuyến đi. Phòng thí nghiệm Sonoma Biotherapeutics của ông Ramsdell nói với truyền thông rằng nhà khoa học "đang tận hưởng cuộc sống và ở ngoài vùng phủ sóng".

Tiến sĩ Fred Ramsdell, 64 tuổi, là nhà khoa học kỳ cựu trong lĩnh vực miễn dịch học. Ông nhận bằng tiến sĩ từ Đại học California, Los Angeles (UCLA) vào năm 1987. Sau nhiều năm cống hiến tại các viện nghiên cứu hàng đầu, hiện ông giữ vai trò cố vấn khoa học tại Sonoma Biotherapeutics, một công ty công nghệ sinh học tiên phong ở San Francisco, nơi ứng dụng các khám phá về miễn dịch vào thực tiễn điều trị.


Tiến sĩ Fred Ramsdell. Ảnh: UCLA

Ông Ramsdell cho biết đã không trông đợi bất kỳ cuộc gọi quan trọng nào vào sáng 6/10 và ngắt kết nối, như thói quen của ông mỗi khi đi nghỉ. Vợ ông thì ngược lại, thích giữ liên lạc với bạn bè và gia đình hơn. "Tôi chắc chắn không hề mong đợi sẽ đoạt giải Nobel", ông nói. "Điều đó chưa bao giờ xuất hiện trong tâm trí tôi".

Điểm dừng chân ở Montana gần Công viên Quốc gia Yellowstone vào chiều qua gần như là chặng cuối của kỳ nghỉ ba tuần băng qua các dãy núi của Idaho, Wyoming và Montana. Tháng trước, vợ chồng ông Ramsdell cùng chú chó săn Gordon và một chú chó husky lai được nhận nuôi khởi hành từ Seattle.

Câu chuyện liên lạc với người đoạt giải cũng là một hành trình gian nan cho Ủy ban Nobel. Ông Thomas Perlmann, Tổng Thư ký Hội đồng Nobel, cho biết phải đến sáng 7/10 (giờ Thụy Điển), tức khoảng 20 giờ sau thông báo chính thức, ông mới có thể nói chuyện trực tiếp với Ramsdell.

"Đây là trường hợp khó liên lạc nhất kể từ khi tôi nhậm chức vào năm 2016", Reuters dẫn lời ông Perlmann chia sẻ.

Sau khi biết tin, tiến sĩ Ramsdell đã cố gắng gọi lại cho ông Perlmann từ khu cắm trại nhưng lúc đó đã là 23h ở Thụy Điển và vị tổng thư ký đã đi ngủ. Phải đến khi ông Perlmann thức dậy vào sáng hôm sau, cuộc gọi mới được kết nối thành công.

Tiến sĩ Ramsdell cùng bà Mary Brunkow (Mỹ) và ông Shimon Sakaguchi (Nhật Bản) được vinh danh nhờ công trình khám phá ra tế bào T điều hòa, được ví như "những người lính gác" của hệ miễn dịch. Nghiên cứu của họ đã làm sáng tỏ cơ chế ngăn hệ miễn dịch tấn công các tế bào khỏe mạnh của chính cơ thể, mở ra hướng đi mới trong điều trị các bệnh tự miễn như viêm khớp, đa xơ cứng.

Ngoài công việc, tiến sĩ Ramsdell có đam mê lớn với thiên nhiên và thường xuyên thực hiện các chuyến đi đến vùng hẻo lánh để "ngắt kết nối". "Tôi dành nhiều thời gian ở trên núi nhất có thể", ông nói.

Chia sẻ sau khi đã chính thức nhận tin, nhà khoa học cho biết ông cảm thấy "biết ơn và khiêm tốn" trước vinh dự này, đồng thời "mong chờ được chia sẻ niềm vui với các đồng nghiệp của mình".