Tỷ phú Brazil đánh mất 25 tỷ USD/năm

Một năm trước, Eike Batista là người giàu nhất Brazil và mục tiêu đoạt ngôi vị tỷ phú giàu nhất thế giới hoàn toàn nằm trong tầm tay. Thế nhưng chỉ trong một năm, ông đã đánh mất đến 25 tỷ USD.

Kế hoạch dang dở

Eike Batista thành lập tập đoàn EBX Group với 5 công ty khoáng sản chỉ trong 6 năm, (tất cả đều có mặt trên sàn giao dịch chứng khoán), tài sản của ông có lúc lên tới 34,5 tỷ USD và đứng thứ 7 trong bảng xếp hạng tỷ phú thế giới.
Từ xuất khẩu dầu và quặng sắt sang Trung Quốc tại một cảng biển mà ông đang xây dựng gần Rio de Janeiro, Batista muốn tạo dựng một đế chế hùng mạnh. “Tôi cho rằng Eike là một doanh nhân đặc biệt. Ông là người ấp ủ những hoài bão đầy tham vọng và tìm đường hiện thức hóa những hoài bão đó”, tổng thống Brazil Dilma Rousseff từng phát biểu trong chuyến thăm dự án cảng vào tháng Tư năm ngoái.

Thế nhưng giờ đây, đế chế của tỷ phú Batista đang lâm vào tình trạng khó khăn kéo dài. Cảng biển được ông cho là lớn thứ ba thế giới vẫn chưa được hoàn thiện, và đây cũng chỉ một trong nhiều dự án bị trì hoãn hoặc còn dang dở. Nhiều kế hoạch và mục tiêu sản xuất chưa thể đạt được.

Thực tế này, cộng thêm việc giá dầu giảm 34% kể từ năm 2008, đã trở thành một cú đánh mạnh vào cổ phiếu các công ty của đại tỷ phú, khiến tài sản của ông bốc hơi mất 25 tỷ USD- nhiều hơn cả khối tài sản của nhà sáng lập Amazon.com Jeff Bezos.

Ed Kuczma - chuyên gia phân tích thị trường mới nổi tại Van Eck Associates - tổ chức cũng nắm giữ cổ phiếu của đế chế Batista - cho hay “Về cơ bản thì mọi người đã đầu tư vào một bài thuyết trình PowerPoint. Ông ấy đã rất hấp dẫn. Tôi đã nhìn thấy ông thực sự tỏa sáng trên các sân khấu diễn thuyết. Thế nhưng giờ đây, quyền lực và uy tín tỷ phú không còn như ngày trước.”

Với tài sản 9 tỷ USD, ông Batista đã lao dốc trên bảng xếp hạng tỷ phú Bloomberg Billionaires và lùi về vị trí thứ tư trên danh sách xếp hạng giàu có trong nước. Các nhà đầu tư đang rất lo lắng về khả năng vay tiền của các công ty do ông sở hữu. Điều này khiến cho OGX Petróleo e Gás trở thành một trong những mã cổ phiếu bị đề phòng nhất. Vào ngày 22/3, cổ phiếu của OSX Brasil, công ty dịch vụ dầu mỏ và đóng tàu giảm 17% về mức thấp kỷ lục 4,88 reais. OGX giảm 9,2%.

Tuy nhiên, trên tài sản Twitter, Batista cảnh báo các nhà đầu tư rằng việc quay lưng lại với cổ phiếu của ông do tin đồn sẽ phải nghĩ lại. Ông khẳng định trong 5 năm tới, các dự án của ông sẽ biến Brazil trở thành một đất nước “siêu hiệu quả”.
Sự mất lòng tin của nhà đầu tư vào đế chế Batista xảy đến khi mà những phấn khích về triển vọng kinh tế Brazil ngày càng mờ nhạt. Sau khi tăng trưởng với tốc độ tương đương với Trung Quốc 7,5% vào năm 2010, GDP nước ngày chỉ tăng 0,9% vào năm ngoái.

Trả lời phỏng vấn Bloomberg News hồi năm ngoái, tỷ phú này cho biết: “Người Brazil đã luôn ngưỡng mộ giấc mơ Mỹ. Tôi ngẫu nhiên là một ví dụ của giấc mơ Brazil”.

Tỷ phú cũng nổi danh vì thường xuyên đưa ra những tuyên bố cường điệu. Trên cở sở những nghiên cứu từ các nhà địa chất mình đã thuê, Batista ước tính, công ty OGX sẽ sản xuất 50.000 thùng dầu mỗi ngày cho đến cuối năm 2012 và đạt mức 730.000 thùng mỗi ngày đến 2015. Ông cho rằng, đó là một khối tài sản khủng có trị giá 1,5 ngàn tỷ USD. Khi OGX bắt đầu khai thác vào tháng 1/2012, Batista tự tin khoe trên Twitter rằng thực tế còn triển vọng hơn con số mà ông dự đoán trước đó. Tuy nhiên, đến thời điểm này, công ty mới chỉ sản xuất ở mức ít hơn 17.000 thùng mỗi ngày.

Donald Trump của Brazil

Batista, 56 tuổi, khởi nghiệp bằng công việc việc bán bảo hiểm khi còn học đại học ở Đức. Mặc dù nói là người tự lập - ông đã bán mỏ vàng đầu tiên ở tuổi 24 - nhưng thực tế cha ông là Eliezer Batista từng giữ chức Bộ trưởng Năng lượng và khai khoáng Brazil, chủ tịch tập đoàn khai khoáng nhà nước Vale. Với uy tín của cha, Batista đã có nhiều lợi thế khi tiếp cận những khoản vay vốn đầu tiên.

Không những thế, trong những năm gần đây, Batista được hưởng lời từ sự hào phóng của ngân hàng phát triển quốc gia Brazil. Họ đã cho công ty của ông vay đến hơn 5 tỷ USD kể từ 2007.

Nhiều người gọi Batista là Donald Trump của Brazil. Cũng giống tỷ phú người Mỹ Trump, đời tư của Batista là một chuỗi các sự kiện ấn tượng. Vợ cũ của ông, Luma de Oliveira cũng là một cựu người mẫu và vũ công. Năm 2010, Batista làm rúng động dư luận khi tuyên bố trả 35.000 cho phương pháp điều trị đầu hói của mình. Ông cũng là một tay đua thuyền tốc độ cao. Trong căn biệt thự sang trọng ở Rio de Janeiro, tỷ phú thường để chiếc Mercedes-Benz SLR McLaren trị giá nửa triệu USD ngay trong phòng khách. Hồi năm ngoái, con trai ông, Thor đã lái xe gây tại nạn và làm chết một người đi xe đạp. Batista lên tiếng bảo vệ con trai trên Twitter khi cáo buộc người đạp xe “bất cẩn”. Thor, hiện 21 tuổi đang phải đối mặt với tội danh ngộ sát trong khi luật sư của cậu cho rằng, cáo cuộc đó là vô căn cứ.

HungNinh (Theo Businessweek)