Một cán bộ Thành ủy Hải Phòng cho biết như trên. Ông cũng nói: Nếu phát hiện sai phạm trong quá trình thu hồi đất, TP sẽ xử lý.
 Sẽ yêu cầu giải trình vụ cưỡng chế ở Tiên Lãng
Người chống cưỡng chế ở Tiên Lãng khai nguyên nhân nổ súng
Chống cưỡng chế, 'chủ trại' đặt mìn, bắn thương 6 chiến sĩ
Hành vi dùng súng bắn vào lực lượng cưỡng chế, những người thi hành công  vụ là không thể chấp nhận. Các cơ quan pháp luật đang khẩn trương truy  xét, làm rõ vai trò của từng nghi can trong vụ vi phạm pháp luật hết sức  nghiệm trọng này để xử lý nghiêm. Tuy nhiên, qua vụ việc này có một số  điều cần làm rõ trong hành xử của chính quyền đối với các hộ dân được  giao đất.
 
Người ngăn bão cho làng
 Mấy ngày nay, ông Phạm Văn Danh, 82 tuổi, nguyên Bí thư Đảng ủy xã  Vinh Quang, cứ bần thần khi nghe tin cả gia đình anh Đoàn Văn Vươn lâm  vào vòng lao lý khi nổ súng vào lực lượng cưỡng chế thu hồi đất đầm.
“Cậu ấy đã có công với bà con xóm làng chúng tôi, nếu không có cậu ấy  làm bờ kè tạo tấm lá chắn thì không biết bao giờ người dân Vinh Quang  mới hết cảnh vỡ đê, chạy bão” - ông Danh bồi hồi.
                           |  | 
                      | Chủ đầm Đoàn Văn Vươn sau bao năm bám biển nay bị cưỡng chế thu hồi đất. Ảnh: MT 
 
 | 
      
 Trong ký ức của ông, những trận bão biển đánh sạt đê bao luôn là nỗi ám  ảnh. Mỗi lần có bão, cả làng, cả xã lại phải chạy bão. “Thế mà thằng  Vươn nó ngăn được bão vào làng” - ông Danh nói. “Hơn 20 năm trước, thằng  Vươn nó đề nghị tôi nhận bãi biển phía ngoài đê làm đầm. Hồi ấy cả vùng  này là biển nước mênh mông. Tôi khuyên nó: “Cháu không làm được đâu,  Nhà nước còn không làm được thì mày làm sao được”. Nhưng nó không nghe,  cứ quyết tâm làm”.
Chàng kỹ sư nông nghiệp Đoàn Văn Vươn trình bày với cha về ý tưởng “lấn  biển” của mình. Ai ngờ, thấy con quyết tâm “đánh bạc với giời”, ông Đoàn  Văn Thiểu lại gật cái rụp. Ông bán đàn vịt hàng ngàn con cùng 20 tấn  thóc đưa hết cho con đi vỡ đất. Anh Vươn huy động tất cả bảy anh chị em  cùng bà con, làng xóm cùng anh tiến ra vùng biển hoang. Ngày ngày họ  trầm mình dưới nước từ mờ sáng tới tận tối khuya. Bao nhiêu tiền của,  công sức đã đổ xuống biển với mong muốn tạo nên con đập vững chãi nhưng  không biết bao lần thất bại. Biết bao tàu đất đá đổ xuống hôm trước,  sáng ra đã bị sóng cuốn tan tành. Có người thấy anh “khùng” như vậy đã  thách: “Nếu mày làm được, tao biếu không mày cái xe máy đẹp”. Không nản,  anh Vươn bán cả nhà cửa, huy động anh chị em có gì đáng giá bán sạch. Xui rủi đầu tiên xảy đến. Một hôm, trong khi cả nhà đang mải mê lo  chuyện ngoài bãi, con gái lớn của anh mới tám tuổi ở nhà loay hoay thế  nào lại bị chết đuối dưới cống. Nén nỗi đau, anh Vươn vẫn quyết tâm vỡ  đất. Anh tìm các loài cây sú, vẹt trồng ở phía ngoài, khi cây vững mới  tiếp tục đắp kè. Sau năm năm với biết bao lần bị bão biển cuốn phăng,  cuối cùng bờ kè dài hai cây số của anh đã hình thành tạo nên bãi bồi màu  mỡ. Phía ngoài anh trồng một vạt rừng ngập mặn rộng 60 ha.
 
Bị thu trắng
 Vùng cửa biển mênh mông sau hàng chục năm cải tạo đã trở thành khu  đầm thủy sản trù phú. Từ đó, người dân Vinh Quang đã thoát khỏi cảnh vỡ  đê chạy bão. Biết bao bà con xóm chùa gần đó được anh tạo công ăn việc  làm, nhà ai túng bấn lại được anh giúp đỡ. Khi đó, gia đình anh Vươn  tiếng là khá giả nhưng vẫn đang gánh khoản nợ vài tỉ đồng... 
Thế mà bỗng dưng anh Vươn nhận được quyết định thu hồi đất của UBND  huyện Tiên Lãng. Không bồi thường, không giao lại. Không chỉ anh Vươn mà  nhiều hộ khác, trong đó có ông Vũ Văn Luân (ngụ xã Hùng Thắng) cũng  cùng chung cảnh ngộ. Cho rằng đầm nuôi thủy sản phải được giao 20 năm,  khi hết thời hạn sẽ được giao tiếp, anh Vươn và ông Luân đã khởi kiện  quyết định thu hồi đất ra tòa. Bị TAND huyện Tiên Lãng bác yêu cầu, họ  kháng cáo lên TAND TP Hải Phòng. Tòa TP tổ chức cho hai bên thỏa thuận,  nghe đại diện của UBND huyện hứa hẹn nếu rút đơn sẽ cho thuê tiếp, anh  Vươn và ông Luân đã rút đơn. Sau đó, họ nhiều lần làm đơn xin thuê tiếp  nhưng không có hồi âm. Tháng 11-2011, UBND huyện ra quyết định cưỡng chế  thu hồi đất. Rồi đến cái ngày “định mệnh” 5-1-2012, UBND huyện tổ chức  lực lượng thực hiện quyết định cưỡng chế... Ông Luân bức xúc: “Trong  biên bản thỏa thuận tại Tòa án TP Hải Phòng, đại diện UBND huyện nói sẽ  tiếp tục cho thuê nên chúng tôi rút đơn. Chúng tôi tin văn bản thỏa  thuận có chữ ký của các bên và chữ ký của thẩm phán là có giá trị pháp  lý. Ai ngờ huyện quay ngoắt 180 độ. Tòa nói biên bản thỏa thuận không có  giá trị thì hóa ra chúng tôi bị lừa à?”. Theo ông Luân, trong nhiều năm  qua, các chủ đầm đã nhiều lần đi nộp thuế nhưng không được thu. Họ làm  đơn đề nghị được nộp thuế nhưng Chi cục Thuế huyện trả lời không thể thu  được nên lâu nay họ đành chịu tiếng không làm nghĩa vụ với Nhà nước.  Khi PV liên lạc với ông Phạm Xuân Hoa, Trưởng phòng TN&MT huyện Tiên  Lãng, người đại diện UBND huyện hứa sẽ giao đất nếu ông Luân và anh  Vươn rút đơn kháng cáo, ông Hoa đã từ chối trả lời. Liên lạc với ông Lê  Văn Hiền, Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng, ông Hiền cáo “đang có việc bận,  gọi lại sau” nhưng sau đó liên lạc nhiều lần ông không trả lời. Theo  các chủ đầm thủy sản, trước đây huyện ra quyết định giao đất với thời  hạn không cố định, 4-14 năm. Các chủ đầm đã nhiều lần đề nghị UBND huyện  giao đất theo đúng thời hạn 20 năm mà Luật Đất đai quy định nhưng không  được xem xét. Huyện căn cứ vào thời hạn trong quyết định giao đất, cứ  đến hạn là thu trắng, không bồi thường cũng không cho thuê lại. Ngay sau  khi thực hiện cưỡng chế, toàn bộ nhà cửa trên đầm của anh Vươn đã bị  san phẳng.
 
Giải thích không thuyết phục
                           | Một cán  bộ Thành ủy Hải Phòng cho biết ngay sau ngày xảy ra vụ việc, lãnh đạo TP  đã họp để giải quyết vụ việc. Theo đó, TP đã thống nhất sẽ kiểm tra,  xem xét lại toàn bộ quy trình giao đất, thu hồi đất đầm của UBND huyện  Tiên Lãng một cách khách quan. “Nếu phát hiện sai phạm chỗ nào, TP sẽ xử  lý” - vị cán bộ này nói. | 
      
  Theo ông Lương Văn Trong, Phó Chủ tịch Liên chi hội Nuôi trồng thủy  sản nước lợ huyện Tiên Lãng, ngày 8/1, liên chi hội này đã ra văn bản  gửi cơ quan chức năng khẳng định việc thu hồi đất đối với hai hội viên  là anh Vươn, ông Luân là trái pháp luật. Văn bản này nhấn mạnh: “Đại  diện cho chính quyền huyện Tiên Lãng đã ký thỏa thuận với người dân để  giải quyết vụ án hành chính có sự chứng kiến của TAND TP nay lại lật  lọng với thỏa thuận đó”. Tuy nhiên, ông Lê Văn Liêm, Chủ tịch UBND xã  Vinh Quang (ông Liêm là em ruột Chủ tịch UBND huyện Lê Văn Hiền), lại  cho rằng việc cưỡng chế thu hồi hơn 38 ha đầm của anh Vươn là đúng pháp  luật vì đã có bản án của tòa rồi. Tuy nhiên, khi được hỏi thời hạn giao  đất nuôi trồng thủy sản không đủ 20 năm có đúng luật không thì ông Liêm  không lý giải được. Theo ông Liêm, hiện xã đã tiếp nhận khu đất chờ đấu  thầu giao cho chủ đầm khác sử dụng. Trong cuộc họp báo chiều 5-1-2011,  ông Lê Văn Hiền, Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng, cũng nói thu hồi đất để  tổ chức đấu thầu cho những ai có điều kiện tốt hơn thuê.  Trong khi đó,  dư luận ở địa phương từ lâu đã râm ran chuyện chính quyền “quyết tâm”  thu hồi đầm của anh Vươn, ông Luân để giao cho các ông K. (ngụ xã Tiên  Hưng), H. (ngụ xã Vinh Quang), P. (ngụ xã Nam Hưng). Dư luận đó thực hư  ra sao? Những ông này quan hệ thế nào với các cán bộ huyện, xã cũng là  điều cần làm rõ.
                           | Phải để huyện sửa, hủy quyết định Tòa phải giải thích hậu quả của việc rút đơn
 
 Pháp luật về tố tụng hành chính không cho phép tòa án  công nhận sự thỏa thuận của các đương sự giống như trong tố tụng dân sự.  Do vậy nếu đại diện UBND huyện đồng ý “nếu các hộ rút đơn thì được tiếp  tục thuê đất” thì tòa án cần tạo điều kiện về mặt thời gian để UBND  huyện hủy bỏ hoặc thay đổi quyết định thu hồi đất bị khởi kiện, đồng  thời UBND huyện trao quyết định hủy bỏ hoặc thay đổi đó cho người khởi  kiện. Sau đó, tòa án mới hướng dẫn cho người khởi kiện rút đơn khởi kiện  hoặc rút đơn kháng cáo. Trên cơ sở đó thì việc ban hành các quyết định  đình chỉ xét xử phúc thẩm hoặc đình chỉ giải quyết vụ án của tòa án cấp  phúc thẩm mới chặt chẽ, đúng pháp luật, bảo vệ được quyền và lợi ích hợp  pháp của người khởi kiện.
 
 Mặt khác, đối với quyết định thu hồi đất, Luật Đất đai  quy định rõ: “Trường hợp người bị thu hồi đất không chấp hành quyết định  thu hồi đất thì UBND có thẩm quyền thu hồi đất ra quyết định cưỡng chế.  Người bị cưỡng chế thu hồi đất phải chấp hành quyết định cưỡng chế và  có quyền khiếu nại”. Vì thế, nếu do nhận thức về pháp luật còn hạn chế  nên người khởi kiện đồng ý rút đơn kháng cáo, đơn khởi kiện khi trong  tay họ chỉ có một biên bản ghi nhận ý kiến của UBND huyện, còn quyết  định thu hồi đất của họ vẫn đang tồn tại trên thực tế thì hơn ai hết,  chính thẩm phán giải quyết vụ án đó phải phân tích cho họ nắm được hậu  quả pháp lý của việc rút đơn để họ cân nhắc, quyết định. Chỉ khi làm  được điều đó thì việc giải quyết mới triệt để, đúng pháp luật và công  minh.
 
 
 Ông PHẠM CÔNG HÙNG, Thẩm phán TAND Tối cao Quyết định thu hồi khiến dân không phục
 
 Tôi thấy huyện ra quyết định thu hồi đất không thỏa đáng. Cả  cuộc đời cậu ấy cùng mấy anh chị em bỏ ra bám biển sao không giao tiếp  cho cậu ấy để người ta làm ăn trả nợ trả nần. Tòa đã hòa giải rồi, hứa  hẹn cho thuê tiếp rồi mà lại ra quyết định cưỡng chế thu hồi là không  cần thiết. Cần giải quyết bằng đối thoại chứ sao lại đối đầu như thế.  Bây giờ cho máy móc phá tan nhà hai tầng của anh em cậu ấy khiến cho dân  thắc mắc, xì xào khắp nơi.
 Ông Phạm Văn Danh, 82 tuổi, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Vinh Quang 
 | 
      
  
 Theo Pháp luật TP HCM