Vì sao người Mỹ sợ khủng hoảng nợ công Châu Âu?

Các nhà đầu tư Mỹ bỏ tiền vào các công ty đa quốc gia đang thấp thỏm âu lo khi Châu Âu tiến gần hơn tới bờ vực suy thoái và đối mặt với những nguy cơ chia rẽ tiềm tàng.

Giám đốc chiến lược thị trường Joseph P. Quinlan của US Trust cho biết vấn đề nguy hiểm nhất đối với thị trường chứng khoán Mỹ là tác động của cuộc khủng hoảng nợ công đối với các công ty đa quốc gia ở châu Âu, nơi Mỹ là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất. Ông nói: "Mỹ đầu tư vào các nền kinh tế ‘đang thở khò khè’ của Châu Âu nhiều hơn so với các nền kinh tế linh hoạt, mạnh mẽ của Châu Á, Nam Mỹ và Châu Phi".

Ông Quinlan nhấn mạnh chứng khoán đầu tư của Mỹ ở Ireland là 190 tỷ USD, lớn hơn 3 lần so với Trung Quốc, trong khi dân số Ireland chỉ vào khoảng 4,5 triệu người, tương đương với một thành phố lớn ở Trung Quốc. Chiến lược gia này khẳng định Ireland vẫn quan trọng hơn đối với các công ty Mỹ, so với 1,2 tỷ dân ở Trung Quốc. Tương tự, cổ phần của các nhà đầu tư Mỹ ở Bỉ chiếm tới 11,4%, lớn hơn nhiều so với ở Brazil và đầu tư của Mỹ tại Tây Ban Nha lớn gần gấp đôi so với ở Ấn Độ hay Hàn Quốc. Theo ông Quinlan, việc đầu tư quá lớn ở Châu Âu đang trở thành nỗi ám ảnh đối với nhiều công ty Mỹ, khi cuộc khủng hoảng của khu vực này đang lây lan với tốc độ nhanh chóng.

Theo chuyên gia kinh tế Charles Dumas thuộc hãng Lombard Street, việc thắt chặt tài chính ở các quốc gia Châu Âu như Italy và Tây Ban Nha đã củng cố thêm quan điểm rằng suy thoái ở khu vực này là không thể tránh khỏi và có khả năng tồi tệ hơn. Điều này xảy ra đúng lúc tăng trưởng của Trung Quốc cũng đang chậm lại. Ông Dumas nói: "Suy thoái kinh tế nghiêm trọng dường như đã xảy đúng như dự báo".

Theo Cục Phân tích Kinh tế Mỹ (BEA), Châu Âu chiếm 56% tổng đầu tư trực tiếp nước ngoài trên toàn cầu của Mỹ năm 2010. Điều này cho thấy không một khu vực nào mang lại sự thành công cho các công ty đa quốc gia của Mỹ như Châu Âu.

Lâu nay người ta thường lập luận rằng nơi nào có giá nhân công rẻ và các quy định lỏng lẻo sẽ thu hút được các công ty Mỹ. Tuy vậy, ông Quinlan nhấn mạnh các công ty đa quốc gia của Mỹ nhìn vào các thị trường có tương lai phát triển rộng lớn và giàu có hơn. Sự phục hồi của Châu Âu từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai và việc tăng cường hội nhập kinh tế đã thu hút nhiều các công ty Mỹ đầu tư vào khu vực. Do đó, khi cuộc khủng hoảng ở châu Âu ngày càng sâu thì những thiệt hại đối với Mỹ cũng ngày càng to lớn.

Lê Chân (theo National Post, Canada)