Israel chi hơn 60 tỷ USD cho chiến tranh, thâm hụt ngân sách dự báo vượt 5%

[Romano]

Chiến sự kéo dài khiến Israel phải chi thêm hàng chục tỷ USD, trong khi áp lực quốc tế ngày càng gia tăng vì cuộc tấn công vào Thành phố Gaza.Theo Bloomberg ngày 22/9, chiến dịch mở rộng kiểm soát Thành phố Gaza của Israel dự kiến sẽ khiến chi phí chiến tranh tăng thêm 25 tỷ shekel vào cuối năm nay. Con số này tương đương hơn 1% GDP của Israel và nâng tổng chi phí quân sự cho cuộc chiến kéo dài gần hai năm qua lên 204 tỷ shekel (tương đương 60 tỷ USD). Bloomberg dẫn lời một quan chức giấu tên cho biết các chi phí nêu trên bao gồm tiền lương cho quân đội, đạn dược và các hệ thống đánh chặn tên lửa.

Chiến dịch quân sự tại Thành phố Gaza đang vấp phải sự phản đối gay gắt từ cộng đồng quốc tế. Bên lề Đại hội đồng Liên hợp quốc năm nay, Pháp dự kiến sẽ công nhận Nhà nước Palestine, trong khi trước đó Canada, Vương quốc Anh và Australia đã thực hiện điều này.Chính quyền Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố việc tiêu diệt Hamas là mục tiêu chiến lược không thể từ bỏ, bất chấp nguy cơ gia tăng cô lập trên trường quốc tế.

Với chiến sự kéo dài và chiến dịch tại Thành phố Gaza được dự báo sẽ còn tiếp tục trong nhiều tháng tới, các chuyên gia đang theo dõi sát sao tác động kinh tế. Quy mô nền kinh tế Israel hiện khoảng 580 tỷ USD, thấp hơn mức trước chiến tranh nếu tính theo lạm phát. Chính phủ đã huy động lượng trái phiếu kỷ lục trong năm ngoái để tài trợ cho chiến tranh.

Nội các Israel đã đề xuất Quốc hội thông qua việc tăng thêm 30 tỷ shekel cho ngân sách năm 2025, bản ngân sách vốn chỉ vừa được phê duyệt cách đây sáu tháng, để bù đắp chi phí cho các cuộc giao tranh trước đó ở Gaza và cuộc xung đột ngắn với Iran hồi tháng 6. Dự kiến, thâm hụt ngân sách năm nay sẽ tăng lên 5,2% GDP và có thể được điều chỉnh thêm nếu xung đột tiếp tục leo thang.

Quan chức giấu tên của Israel cung cấp một số chi tiết về các khoản chi tiêu quân sự. Trong đó, khoản lớn nhất là lương trả cho lực lượng quân đội và quân dự bị, chiếm một phần ba tổng chi tiêu. Hàng chục nghìn binh sĩ dự bị đã được huy động kể từ đầu cuộc chiến và được trả trung bình 36.000 shekel mỗi tháng, cao hơn khoảng 50% mức lương trung bình của Israel. Lực lượng này được nhà nước chi trả toàn bộ mức lương trong thời gian phục vụ.

Hệ thống đánh chặn tên lửa và đạn dược chiếm vị trí thứ hai về mức chi, tương đương 25% tổng ngân sách chiến tranh. Theo Tổng vụ trưởng Bộ Quốc phòng Amir Baram, việc đánh chặn một tên lửa đạn đạo có chi phí từ 15 đến 30 triệu shekel. Ông ước tính một cuộc không kích của Israel nhằm vào lực lượng Houthi tại Yemen có thể tốn khoảng 50 triệu shekel.

Ngoài ngân sách dành cho chiến sự kể trên, Israel đang dành thêm khoảng 49 tỷ USD cho các chương trình mua sắm quân sự dài hạn, trong đó bao gồm 2,9 tỷ USD cho một phi đội tiêm kích F-35, 2,8 tỷ USD cho tàu hộ vệ tên lửa Sa’ar và 1,5 tỷ USD cho phi đội F-15. Hơn 8,9 tỷ USD sẽ được đầu tư vào nghiên cứu và phát triển quốc phòng.