Căn bệnh ung thư thật đáng sợ, thần chết có thể mang người bệnh đi bất cứ lúc nào. Kinh hơn là Ttrong 5 năm qua, ấp Tư của xă Châu Khánh (H.Long Phú, Sóc Trăng) có 15 người chết v́ bệnh ung thư. Ví dụ bệnh ung thư gan, nhiều người không uống rượu cũng bị mắc bệnh và có nhà cả 2 người cùng chết v́ 1 loại bệnh.
Ông Lâm Sết, Bí thư kiêm Trưởng ban Nhân dân ấp Tư, cho biết vài ngày trước cán bộ y tế của xă Châu Khánh và H.Long Phú đă đến ấp này thống kê số người bệnh và đă chết v́ ung thư. Ông Sết đưa họ đến từng gia đ́nh có người mắc bệnh hiểm nghèo và đếm được 15 người mắc bệnh trong mốc thời gian từ năm 2013 đến nay.
Xóm có khoảng 30 hộ th́ hơn chục người bệnh ung thư
Theo ông Sết, người mắc bệnh ung thư đầu tiên xuất hiện ở ấp Tư từ năm 1980, khi vị Trưởng ấp này chưa tham gia công việc của chính quyền. Lúc đó 1 người trong thân tộc của ông qua đời ở tuổi ngoài 90 với căn bệnh chướng bụng và khi chết th́ được mọi người cho là ung thư gan.
Từ đó đến nay, họ hàng của ông Sết lần lượt ra đi hoặc mắc bệnh ung thư đang điều trị khoảng 5 - 6 người. Nhiều bệnh nhân không hề uống rượu cũng bị ung thư gan, trong đó có phụ nữ…
“Nếu tính từ năm 1980 đến nay th́ ấp Tư có trên 40 người qua đời v́ bệnh ung thư. Có gia đ́nh vợ chết v́ ung thư gan th́ 2 ngày sau chồng qua đời cùng chứng bệnh đó. Ở các cấp khác cũng có người chết v́ ung thư và tôi biết v́ trực tiếp dự đám tang”, ông Sết nói.
Ở tuổi 70, nguyên Trưởng ấp Tư là ông Giang Văn Chiến nhớ và đọc vanh vách tên từng người mắc bệnh hiểm nghèo đă mất. Điều khó quên nhất đối với ông Chiến là xóm nghèo ở “Tập đoàn 5” trước đây có khoảng 30 hộ th́ trên 10 hộ gia đ́nh có người bệnh ung thư.
“Tôi rất mong ngành y tế quan tâm đến xóm Tập đoàn 5 nói riêng và ấp Tư nói chung để t́m ra nguyên nhân v́ sao ở đây có quá nhiều người mắc ung thư. T́m hiểu tiền sử bệnh tật của từng gia đ́nh th́ tôi nghĩ ngành y tế sẽ có cách pḥng bệnh hiệu quả”, cựu Trưởng ấp chia sẻ.
Bệnh nhân đa số trên 50 tuổi
Theo ông Lâm Sết, trong 15 người bệnh ung thư được cán bộ y tế thống kê 5 năm qua, có bé gái 12 tuổi bị ung thư máu, vài trường hợp tuổi từ 70 - 80…
“Người bệnh ung thư ở ấp đa số từ 50 tuổi trở lên. Trường hợp vợ chồng bị ung thư gan chết là ngoài 60 tuổi. Ngoài ung thư gan, các trường hợp c̣n lại là ung thư vú và tử cung. Gần nhất là 26 Tết Mậu Tuất, ông Bùi Văn Sáu mất ở tuổi 93 v́ ung thư ruột th́ 3 ngày sau bà Bé Hai, 52 tuổi, chết do ung thư vú”, ông Sết tỏ ra lo lắng.
Anh Bùi Thành Châu (con ông Sáu) cho biết trước ngày phát bệnh, cha anh vẫn khỏe mạnh v́ sống điều độ, không uống rượu. Cách đây khoảng 4 tháng, sau khi thức dậy, ông Sáu than mệt, ăn uống không được nên gia đ́nh đưa vào bệnh viện. Sau đó, bệnh viện chẩn đoán ông có khối u trong ruột.
“Nằm Bệnh viện Đa khoa Sóc Trăng hơn 10 ngày th́ gia đ́nh chuyển cha tôi lên Cần Thơ điều trị tiếp. Bệnh ngày một nặng thêm, bác sĩ chê nên gia đ́nh đưa ông về nhà, 1 tuần sau th́ mất”, anh Châu kể.
Theo t́m hiểu của PV th́ ấp Tư hiện vẫn c̣n 6 người đang mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối. Một nửa trong số này đang điều trị tại bệnh viện, 3 người c̣n lại đang nằm chờ lưỡi hái của tử thần.
Trong đó, vợ ông T. bị ung thư máu đă 5 năm. Hết nằm bệnh viện ở TP.HCM, nay đă chuyển về Cần Thơ điều trị cho gần nhà. Dù tốn kém, nhưng ông T. nói: “C̣n nước c̣n tát”.
Theo ông Lâm Sết, có những cái chết khiến ông ám ảnh từ nhiều năm qua. Cụ thể là ông L. bị bệnh ung thư gan hành, chịu không nổi, nghe hàng xóm chỉ t́m mua chuột cống lang để ăn cho bớt đau.
C̣n ông Q. th́ những ngày cuối đời, quá đau đớn v́ khối u phổi hoành hành nên người cha cầu xin các con lấy điện xuyệt cá để ông chết cho nhẹ nhàng. Hay như ông K. bị ung thư trực tràng, đổ thức ăn vào miệng bao nhiêu đều chảy ra đường dưới hết sạch.
Bác sĩ Trần Văn Khải, Phó giám đốc Sở Y tế tỉnh Sóc Trăng, cho biết số người bị ung thư ở ấp Tư được cho là nhiều khi thống kê trong mốc thời gian trên 10 năm. Riêng năm 2017, ấp này có 3 người bệnh ung thư.
Cần tầm soát viêm gan B, C
Dù không giấu được nỗi lo khi địa phương có nhiều người mắc bệnh ung thư nhưng Trưởng ấp Tư vẫn trấn an người dân. Ông Sết không muốn bà con mang tâm lư sợ sệt v́ sẽ ảnh hưởng đến sinh hoạt gia đ́nh và việc lao động sản xuất.
“Người dân ở đây làm ruộng là chủ yếu. Ấp Tư không có nhà máy, xí nghiệp và nhiều bà con c̣n sử dụng giếng bơm tay, một ít có nước sạch do Nhà nước kéo đường ống đến nhà”, Trưởng ấp Tư nói.
Theo ông T. trong ḍng họ 2 bên không ai mắc bệnh ung thư, ngoài vợ ông. Cũng như nhiều người dân ở ấp Tư, cách đây khoảng 20 năm gia đ́nh ông có khoan cây nước để sinh hoạt. Gần 5 năm nay, từ khi có nước máy, gia đ́nh ông không c̣n sử dụng giếng bơm nữa.
Theo Trưởng ấp Tư - Lâm Sết, trước đây do khó khăn, hầu như toàn bộ 551 hộ của ấp đều khoan cây nước để xài. Hiện tại nhiều hộ xa trục đường chính vẫn c̣n xài cây nước.
“Xă Châu Khánh có 4 ấp, các ấp khác đều có người chết v́ bệnh ung thư, nhưng ấp Tư nhiều đến không ngờ”, ông Sết nói. Nghi ngờ nguồn nước là thủ phạm gây ra bệnh ung thư, chính quyền ấp đă kiến nghị đến các ngành chức năng. Theo Trưởng ấp, đă có 1 đoàn đến t́m hiểu, lấy mẫu nước nhưng đến nay vẫn chưa có câu trả lời chính thức.
Bác sĩ Chuyên khoa II Bồ Kim Phương, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa - Huyết học lâm sàng (Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ), cho biết ung thư gan có nhiều nguyên nhân, có thể viêm gan siêu vi B, siêu vi C dẫn đến xơ gan và ung thư gan. Uống rượu nhiều cũng có thể gây xơ gan và ung thư gan. Thứ ba có thể thức ăn, bởi ngũ cốc bị nấm mốc có chất độc aflatoxin gây nên t́nh trạng ung thư gan.
“Ung thư gan có thể do bệnh nhân bị nhiễm độc tố, hóa chất. Gan giống như 1 nhà máy lọc những chất độc. Đôi khi hóa chất tẩm, nhuộm mà ăn phải có thể gây ra t́nh trạng ung thư gan”, bác sĩ Phương nói.
Theo bác sĩ này, ung thư nhiều ở 1 xóm, ấp nào đó có thể nguồn hóa chất, nguồn nước ở nơi đó bị nhiễm hóa chất. V́ vậy, ngành y tế cần t́m ra nguồn nhiễm hóa chất từ đâu, thức ăn như thế nào, có thể dính tới ung thư gan, dạ dày, vú...
“Để ngừa ung thư gan th́ đừng ăn thức ăn bị nấm mốc, tầm soát viêm gan siêu vi B và C. Nếu như có nhiễm viêm gan B, C rồi th́ xem lại việc uống rượu. Ở nông thôn có nhiều trường hợp uống rượu nhiều quá bị xơ gan rồi chuyển qua ung thư.
Thức ăn phải th́ chọn lọc cho kỹ, xem có ướp ǵ hay không, cẩn thận hóa chất. Bệnh viêm gan B, C lây qua đường t́nh dục, máu, mẹ con, không lây qua đường ăn uống”, ông Phương chia sẻ.
