Nhớ lại khi xưa, còn ở trong Nam, mỗi lần cho tổ chức bầu cử, ông cụ mình phải đi kiểm soát các phòng bỏ phiếu. Sau khi đã hết giờ bỏ phiếu, ông phải cho chuyển các thùng phiếu lên xe nhà binh đến chở về toà Thị chánh để những người phụ trách ngồi đếm phiếu. Ông cụ kể lại là khi xe đến lấy các thùng phiếu, thì đã thấy có sẵn các thùng phiếu chứa đầy lá phiếu cho ứng cử viên do chính quyền đã chỉ định trước nên ông cụ chỉ biết lắc đầu và Chán Mớ Đời.
Mới hôm trước, xem qua truyền hình trực tiếp về cuộc điều trần tại Thượng viện khi họ đang quay ông Bộ trưởng y tế Robert Kennedy Jr. Ông này nói, bà thượng nghị sĩ nọ đã nhận tiền của công ty dược phẩm khiến cho ông thượng nghị sĩ Sanders cũng cho biết, là bất cứ ai trong đây cũng có nhận tiền của các công ty dược này. Cho nên thấy CH hay DC đều đã từng nhận tiền từ các công ty dược phẩm và thực phẩm qua hệ thống vận động hành lang. Nếu đã nhận tiền từ mấy công ty này thì họ đâu có thực tâm đi bảo vệ cử tri của họ.
Sau này ra sống ở hải ngoại, đến ở tại nhiều quốc gia khác nhau, mình cứ tưởng tại xứ người, nền dân chủ của họ là thật sự được xem trọng, nhưng sau cả nữa thế kỷ ở đây, mình nhớ lại hồi năm lớp 12 B, học về triết học, ông thầy có nói đến triết gia Aristote ở Hy Lạp thời đó. Ông này cho rằng, Dân chủ là quyền lực dành cho người dân, được tự do chọn lựa, cò đầy đủ quyền công dân, quyền dược tự do phát biểu bú sua la mua. Về già, mình mới khám phá ra một điều: lá phiếu của mình có thật sự là của mình, hay chỉ là ảo vọng, ảo tưởng nào đó. Khi tổ chức bầu cử, họ chỉ cho chúng ta được lựa chọn giữa hai ứng cử viên duy nhất, được quảng cáo rầm trời trước đó. Ngoài 2 ứng cử viên mình đã không có bầu như trong cuộc bầu cử vừa qua, nhưng không thấy có những ứng cử viên khác. Trên thực tế tuy có những ứng cử viên khác nhưng do số người ủng hộ quá ít nên giới truyền thông không thèm mời đến để tranh luận tay đôi, tay ba.
Ông thầy khi xưa có nói về Plato, một người đã trải qua sự sụp đỗ của nền dân chủ ở Hy Lạp cổ đại. Ông Plato này lên tiếng cảnh cáo về sự thật của nền dân chủ khi cho đám đông tổ chức ra diễn đàn và đã sử dụng nó để giết chết ông thầy của mình là Socrates. ông này không bị giết do kẻ độc tài mà do đám đông ngu muội và cuồng tín. Khi mọi người đều có quyền lợi như nhau, nhưng do sự khác biệt về tri thức. Người khôn Ngoan, nhưng ít nói thì bị đàn áp bới kẻ lúc nào cũng to tiếng. Ông Plato cho rằng điều này đã nảy sinh ra sự độc tài dưới lá bài tự do dân chủ.
Ngày nay, 2000 năm sau sự kiện mà Plato đã lên tiếng báo động khi xưa giờ đây vẫn còn là sự thật. Người dân vẫn tiếp tục nghĩ rằng mình là có thể kiễm soát mọi việc nhưng trên thực tế chúng ta bị lừa dối khi đi bầu, nhằm thể hiện quyền công dân đầy đủ. Chúng ta được giới thiệu ra hai ứng cử viên, đều được đưa ra từ cùng một guồng máy, được cho soạn sẳn các kịch bản, được hướng dẫn phải ăn nói trả lời ra sao, để tranh luận này nọ. Có một cuốn phim do Robert Redford đóng vai, nói về quá trình của một người vô danh được đào tạo huấn luyện, quảng cáo để được đắc cử làm Thượng nghị sĩ. Câu nói của ông ta sau khi đọc xong diễn văn để cảm ơn cử tri, có hỏi ông giám đốc uỷ ban vận động bầu cử:
"Bây giờ tôi phải làm gì nữa?"
Chúng ta cứ tưởng rằng, thể chế dân chủ sẽ bảo vệ cho người dân chúng ta nhưng trên thực tế, guồng máy đang từng bước dẫn dắt xỏ mũi chúng ta, cho chúng ta ngỡ rằng đang nằm trong thể tự do dân chủ, lá phiếu của chúng ta nói lên sự kỳ vọng của chúng ta, là người dân. Nhưng trên thực tế, lá phiếu của chúng ta chỉ có giá trị nếu phù hợp với quan điểm của số đông nói chung. Còn nếu có sự khác biệt nào với ý kiến của đám đông, chúng ta sẽ bị lên án, phỉ báng bởi đủ loại từ ngữ bẩn thỉu, bị bôi bác hay nói cho bạch văn ra,
"bị chụp mũ không chút thương xót". Theo triết gia Plato, điều đó không phải là nền dân chủ thật sự mà chỉ thể hiện ra ảo tưởng của đám đông, ảo giác của tập thể khi cảm xúc đánh thắng mọi dữ kiện, sự kiện phổ biến thay thế cho sự thật trần truồng. Ông thần Plato này còn cảnh cáo cho rằng, đám đông luôn luôn chọn ra người nào biết nói láo hay nhất. Lý do mà quần chúng chỉ thích sự nghe những lời nói ngọt ngào, được lồng vào lòng tự hào yêu nước
"giả tạo", "đạo đứ giả". Ngày nay chúng ta chỉ thích bỏ phiếu cho ai nói lời ngọt ngào, dễ lọt lỗ tai, lại biết diễn xuất thật tài tình, giống như dạng tiên tri của chất dopamine. Những người đó họ sẽ nói với chúng ta những gì mà chúng ta đang chờ đợi, đang mong muốn, tuy không có gì mới mẽ cả nhưng do dám lớn tiếng hơn người khác nên đã chiếm được cảm tình được đành cho.
Ngày nay, chúng ta bị các ứng dụng trong kỹ thuật AI theo dõi ngày đêm và bơm thỗi các tài liệu, dữ kiện hợp với ý muốn của ứng cử viên. Lá phiếu của chúng ta được nuôi dưỡng, uốn nắn, tối ưu hoá thậm chí trước ngày bầu cử qua các chương trình thăm dò ý kiến cử tri trước khi đi bỏ phiếu chính thức. Cử tri không cần phải suy nghĩ cho nhiều vì họ đang bỏ phiếu do có nhiều cảm tình và nhắm mắt chạy theo đám đông, thân hữu. Tự do ngày nay đã chết không phải do bạo quyền, mà vì sự cổ vũ cuồng loạn gây ra. Câu hỏi mà chúng ta có thể tự đặt ngày hôm nay là, liệu rằng chúng ta có thật sự được tự do để chọn lựa hay không?
Ông Plato đã là nhân chứng cốt lõi trong bối cảnh suy tàn của thành Athens khi xưa, vốn từng là ngọn hải đăng của nền văn minh cao cả của nhân loại. Ông ta đã nói lên sự đo lường về tâm lý của đám đông, từ đó ông ta nghiên cứu và cho ra đời nền móng của nền Cộng Hoà. Ông ta cho rằng, nền dân chủ sẽ dẫn đến bạo quyền, nhưng không phải do ngẫu nhiên mà sẽ được thiết kế, sắp đặt ra. Ông ta còn cho rằng, một xã hội dân chủ giống như một chiếc tàu đang ra khơi, mỗi thuỷ thủ tự cho rằng chỉ có họ mới xứng đáng làm thuyền trưởng nên cứ mãi mê tranh dành với nhau. Không ai chịu học cách để nhìn sao, hướng đi, la bàn. Trong khi đó nếu một triết gia, có kiến thức hiểu biết về la bàn, sao trên trời thì không có ai chịu màng đến hay hỏi han gì về các ngôi sao trên trời. Cứ hỏi thăm mấy người từng vượt biển sẽ hiểu ra thôi, khi không có mặt tài công thì thuyền bè sẽ ra sao. Đa số là sẽ chạy lạc phương hướng. Chúng ta nhớ sau 1/11/1963, mấy ông tá ông tướng miền Nam cứ đấu đá nhau, chỉnh lý với nhau đưa đến chuyện mất lòng dân, và Việt Cộng đã tìm cách xâm nhập vào xã hội miền Nam dưới nhiều hình thức.
Đám đông không chọn ra những gì hay nhất mà họ lại chọn những gì mà họ cảm thấy thích thú, vui vẻ. Họ không chọn ra ứng cử viên giỏi mà chọn người ta nào nói sao nghe cho lọt tai họ, tung ra lời hứa hẹn hảo huyền với họ. Giông như mấy anh chàng đẹp trai đi tán gái, lúc nào cũng nói hay nịnh khéo khiến cho mấy cô bị mê hoặc để rồi sau khi lấy nhau về mới khám phá ra chỉ là những tên lừa đảo khốn nạn. Chính trị luôn biến thành sân khấu, các chính trị gia cũng biến thành những diễn viên được sắp đật trước để nhập vai khi cần, và cuộc bầu cử trở thành những chuyện thi đua về tài diễn kịch. Nền dân chủ biến thành một tấm gương phản chiếu đám đông bị mất phương hướng như chiếc tàu toàn là thuỷ thủ, nhưng không biết xem la bàn, sao trời, không nắm biết mục đích sẽ đến. Cho đến khi một băng nhóm tụ hợp với nhau tạo dựng ra một chính thể đầy quyền lực, nhưng đó là bạo quyền. Và đám đông sẽ thấy sợ hãi và sẽ đánh mất đi quyền tự do dưới bạo quyền.
Mình không tin vào nền dân chủ nữa vì chỉ là mỵ dân và quyền lực thật sự nằm trong tay đám đại trọc phú, các công ty đa quốc gia nắm giữ. Họ sẽ lựa chọn ra bất cứ ai dễ sai bảo để cho phép ra ứng cử, đại diện cho quyền lợi tham lam tột đĩnh của họ. Giúp cho họ mau làm giàu thêm qua các chính sách do họ đã nghiên cứu vạch ra sẵn từ lâu. Nhớ vụ mấy ông nghị sĩ không chịu bỏ phiếu cho đạo luật TO, ĐẸP kỳ rồi, khi nghe ông Musk nói sẽ bỏ ra cọc tiền lớn ra cho các ứng cử viên khác khiến cho mấy ông này phải lật đật trở về Quốc hội để bỏ phiếu ủng hộ cho đạo luật TO, ĐẸP mới của ông Trump.
(còn nữa)
Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen
Nguyễn Hoàng Sơn
**
Trích dẩn từ bài văn lộn xộn của tay đại gia trồng 1,100 gốc bơ ở Nam Cali. Một kẻ luôn vổ ngực tự xưng biết nhiều ngôn ngữ, nhưng lại quên mất tiếng Việt thuần túy và viết ra toàn là chữ nghĩa lòng thòng, sai sót đủ thứ mà cứ dương dương tự đắc là có đến 1,000,000 followers??
Đây là bài viết gốc của anh ta:
-
https://www.muctimsonden.com/2025/09...g-dan-chu.html
