Tuần dương hạm hạt nhân "quái vật" của Nga bất ngờ tái xuất sau gần 30 năm ngủ yên

[therealrtz]

Tuần dương hạm hạt nhân trở lại

Lần đầu tiên kể từ năm 1997, tuần dương hạm hạng nặng chạy bằng năng lượng hạt nhân Đô đốc Nakhimov của Hải quân Nga cuối cùng đã hạ thủy trở lại và tự di chuyển trên biển sau nhiều năm nằm bờ để sửa chữa và hiện đại hóa.

Sự kiện quan trọng này diễn ra sau khi hai lò phản ứng hạt nhân của tuần dương hạm 28.000 tấn được tái khởi động vào đầu năm nay. Con tàu này hiện được kỳ vọng sẽ trở thành kỳ hạm tương lai của hạm đội Nga, thay thế cho tàu cùng lớp là Pyotr Velikiy.

Các video ghi lại cảnh tàu Đô đốc Nakhimov di chuyển trên Biển Trắng đã xác nhận thông tin từ truyền thông nhà nước Nga rằng con tàu đã bắt đầu các cuộc thử nghiệm trên biển cấp nhà máy.

Hồi đầu năm, các báo cáo của Nga cho biết cả hai lò phản ứng của tuần dương hạm đã hoạt động trở lại, với kế hoạch đưa tàu vào thử nghiệm trong mùa hè – một mốc thời gian đã được hoàn thành đúng hạn.

Tuy nhiên, con đường để đi đến thời điểm này không hề dễ dàng, và việc đưa con tàu trở lại hoạt động đã gặp phải vô số lần trì hoãn.

Tàu Đô đốc Nakhimov được đặt ky tại Leningrad vào năm 1983 và hạ thủy lần đầu vào năm 1986 với tên ban đầu là Kalinin. Con tàu này thuộc lớp tàu chiến mà Nga gọi là Đề án 1144.2 Orlan, được NATO định danh là lớp Kirov. Trong phiên bản hiện đại hóa, tuần dương hạm này có định danh sửa đổi là Đề án 1144.2M.

Tuần dương hạm gia nhập Hạm đội Phương Bắc vào năm 1988 và nhận tên hiện tại để vinh danh Đô đốc người Nga Pavel Stepanovich Nakhimov vào năm 1992.

Vẫn thuộc biên chế Hạm đội Phương Bắc, tàu Đô đốc Nakhimov đã nằm trong ụ khô tại nhà máy đóng tàu Sevmash ở thành phố cảng Severodvinsk bên bờ Biển Trắng kể từ lần ra khơi cuối cùng vào năm 1997.

Công việc sửa chữa tuần dương hạm chỉ thực sự bắt đầu một cách nghiêm túc vào năm 2014. Từng có thời điểm, dự án được dự đoán sẽ hoàn thành vào khoảng năm 2018. Nhưng thời hạn này liên tục bị lùi lại, đầu tiên là đến năm 2019, sau đó là năm 2020.

Đến năm 2017, TASS đưa tin rằng công việc trên tàu Đô đốc Nakhimov sẽ hoàn tất vào năm 2021. Năm 2021, các báo cáo lại cho biết con tàu sẽ không thể trở lại phục vụ trước năm 2023, trong khi vào năm 2022, nhà máy đóng tàu Sevmash tuyên bố việc tái biên chế đã bị lùi sang năm 2024.

Dù tiến độ đã bị trễ đáng kể, nỗ lực nâng cấp giờ đây ít nhất đã mang lại những kết quả hữu hình hơn.

Tuy nhiên, một câu hỏi vẫn còn đó là mức độ "sâu" của đợt hiện đại hóa này thực sự là đến đâu. Nói cách khác, trong toàn bộ các loại vũ khí và cảm biến mới được lên kế hoạch trang bị cho tuần dương hạm, có bao nhiêu trong số đó đã thực sự được lắp đặt, và mức độ sẵn sàng hoạt động của chúng ra sao?
Sự trở lại sẽ thế nào?

Trọng tâm của kế hoạch hiện đại hóa là lắp đặt không dưới 174 ống phóng thẳng đứng, giúp nó sở hữu nhiều ống phóng hơn bất kỳ tàu chiến mặt nước hay tàu ngầm nào khác trên thế giới.

Để so sánh, "siêu khu trục hạm" Type 55 của Trung Quốc có 112 giếng phóng thẳng đứng. Một khu trục hạm lớp Arleigh Burke Flight III có 96 giếng, trong khi tuần dương hạm lớp Ticonderoga có 122 giếng. Các khu trục hạm tàng hình lớp Zumwalt của Hải quân Mỹ hiện có 80 giếng.

Điều quan trọng không kém là các ống phóng trên tàu Đô đốc Nakhimov được lên kế hoạch để chứa loại vũ khí gì, với 78 ống dành cho các loại tên lửa hành trình hiện đại của Nga, bao gồm tên lửa cận âm Kalibr, tên lửa siêu thanh Oniks và tên lửa siêu vượt âm Zircon.

Trong khi tên lửa Kalibr đã được sử dụng rộng rãi trong chiến đấu ở Ukraine, được bắn từ nhiều nền tảng trên mặt nước và dưới mặt nước, Nga cho đến nay chỉ tuyên bố rằng loại tên lửa Zircon đặc biệt hơn mới chỉ được triển khai trên các khinh hạm lớp Đô đốc Gorshkov. Đồng thời, có bằng chứng thuyết phục cho thấy tên lửa này ít nhất đã được thử nghiệm chiến đấu ở Ukraine, có thể từ một bệ phóng trên mặt đất.

Trước đây, từng có thông tin rằng lớp Kirov sẽ là nền tảng tác chiến đầu tiên cho loại vũ khí siêu vượt âm này, mặc dù sự chậm trễ trong việc sửa chữa tàu Đô đốc Nakhimov đã đặt dấu chấm hết cho những tham vọng đó.

96 ống phóng còn lại trên tàu Đô đốc Nakhimov được sửa đổi dự kiến sẽ được trang bị các tên lửa đất đối không thuộc hệ thống S-300FM Fort, một biến thể của hệ thống S-300 trên bộ. Các tên lửa trong dòng này vốn đã là một phần vũ khí cơ bản của lớp Kirov. Các báo cáo khác trong quá khứ cũng cho rằng tên lửa từ hệ thống phòng không S-400 trên bộ có thể sẽ được tích hợp lên tuần dương hạm, giúp tăng cường khả năng chống tên lửa đạn đạo của nó.

Các vũ khí phòng không khác sẽ bao gồm tám hệ thống pháo/tên lửa kết hợp Pantsir-M để đánh chặn tầm gần, mặc dù tại thời điểm này, dường như chỉ có sáu hệ thống được lắp đặt, ba hệ thống ở mỗi bên mạn tàu.

Tất cả các loại vũ khí này dự kiến sẽ được hỗ trợ bởi một loạt các cảm biến và hệ thống chỉ huy-kiểm soát mới toàn diện.

Tuy nhiên, cho đến nay, chúng ta chỉ có thể chắc chắn rằng tàu Đô đốc Nakhimov đã nhận được ít nhất một số hệ thống radar mới cũng như một khẩu pháo chính mới. Pháo đa năng AK-130 cỡ nòng 130mm từ thời Liên Xô đã được thay thế bằng pháo AK-192M hiện đại hơn cùng cỡ nòng.

Tất nhiên, tất cả các loại vũ khí mới nói trên cũng có thể sẽ được lắp đặt trên tuần dương hạm, nhưng hiện tại, chúng ta không thể chắc chắn, và cũng không rõ liệu con tàu sau khi hiện đại hóa có thực sự trở lại Hạm đội Phương Bắc trong tình trạng gần như "mới hoàn toàn" hay không.

Lớp Kirov là lớp tàu chiến mặt nước chạy bằng năng lượng hạt nhân cuối cùng còn hoạt động trên thế giới, sau khi Hải quân Mỹ cho nghỉ hưu những chiếc tuần dương hạm hạt nhân cuối cùng của mình vào những năm 1990, chủ yếu vì lý do chi phí.

Tầm quan trọng của việc đưa một tàu chiến mặt nước cỡ lớn khác trở lại hoạt động càng được nhấn mạnh bởi khả năng tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov của Hải quân Nga sẽ không trở lại phục vụ, và các kế hoạch cho một lớp "siêu khu trục hạm" mới cũng bị gác lại. Vì vậy, tàu Đô đốc Nakhimov sau khi hiện đại hóa có thể sẽ trở thành trung tâm trong các đội tàu tác chiến của Nga trong tương lai.

Sau hơn một thập kỷ làm việc và nhiều lần trì hoãn, việc Nga cuối cùng đã đưa tuần dương hạm hạt nhân của mình trở lại biển chắc chắn là một diễn biến đáng mừng đối với Hải quân Nga.


VietBF@ Sưu tập