Núp dưới vỏ bọc của những chiếc túi ni lông đen và trong các khu chung cư b́nh dân, hàng ngàn món đồ chơi "Lafufu", vốn là bản nhái của búp bê Labubu đang được sản xuất, buôn bán trái phép.
Lafufu được bán lén lút qua mạng lưới buôn hàng nhái tại các khu chợ. (Ảnh minh họa: Xiaohongshu)
Tại Huaqiangbei (Thâm Quyến, TQ), khu chợ nổi tiếng với các cửa hàng điện tử với giá rẻ mạt, chỉ cần một cú điện thoại, các tay buôn với đầy h́nh xăm trên người sẽ xuất hiện với túi xách đựng đầy các móc khóa lông xù.
Một trong số đó đă dẫn dắt phóng viên của
The Guardian đi vào trung tâm thương mại nhộn nhịp, đến một quầy bán máy sấy tóc và kính râm. Sau vài ánh mắt ḍ xét, nhân viên cửa hàng lặng lẽ rút từ dưới quầy ra một túi nhựa đen chứa đầy búp bê
"nhái" Labubu, c̣n được gọi là
Lafufu, với giá 168 NDT (khoảng 23,4 USD) mỗi món.
Khi cơn sốt với những chiếc móc khóa
"xấu lạ" loại này ngày càng lan rộng, nhiều cơ sở tại Thâm Quyến đă nhanh chóng tận dụng cơ hội để tung ra phiên bản
"nhái" nhằm đáp ứng nhu cầu của giới sưu tầm. Tuy nhiên, hiện tượng
Lafufu đang trở thành mục tiêu để trấn áp của chính quyền Bắc Kinh.
"Labubu giờ đây rất nhạy cảm", một người bán hàng tại cửa tiệm nhỏ, không biển hiệu, chuyên bán đồ nhái nằm trên tầng 17 của một ṭa nhà văn pḥng ở Huaqiangbei, có chia sẻ.
"Chúng tôi không dám nhắc đến tên của nó", đồng nghiệp của cô cho biết thêm.
"Quái vật silicon" được chế ra từ các bà nội trợ
Cách khu chợ Huaqiangbei khoảng 40 km, trong một căn hộ chung cư cao tầng, Li Yang (59 tuổi) chưa từng nghe đến cái tên
"Labubu". Thế nhưng mỗi ngày, người phụ nữ làm nội trợ này vẫn ngồi trên chiếc ghế nhựa thấp, tỉ mỉ cắt hàng trăm chiếc đầu
"quái vật silicon", những linh kiện sau này sẽ được lắp ráp thành búp bê Lafufu.
Chung quanh bà là những túi lớn đựng các bộ phận màu da người. Cùng làm với bà là người hàng xóm Wang Bi, cũng là một bà nội trợ đang tranh thủ kiếm thêm thu nhập trong lúc ở nhà chăm cháu và làm việc nhà.
Bà không biết rơ những chiếc đầu này đến từ đâu, cũng không rơ chúng sẽ được chuyển đi đâu sau khi cho ráp nối. Chủ của một nhà máy gần đó, từng bị giới truyền thông TQ nghi ngờ sản xuất Lafufu
"giả mạo", đă lên tiếng phủ nhận, dù trong hành lang của nhà máy chất đầy những chiếc đầu silicon có h́nh dáng giống Labubu đến đáng ngờ.
Những chiếc túi chất đầy đầu Lafufu trong hành lang nhà bà Li và Wang. (Ảnh: Amy Hawkins/The Guardian)
Theo lời kể của Li, vài ngày một lần, một người giao hàng sẽ đẩy xe chở đầy túi đựng hàng trăm chiếc đầu silicon tới chung cư của bà. Những chiếc đầu này được tạo khuôn bằng máy, c̣n công đoạn tách thành hai nửa để nhồi bông và ráp lại thành búp bê lại yêu cầu kỹ thuật thủ công.
Các bà nội trợ lớn tuổi như Li được thuê để cắt dọc theo mép cong của đầu bằng dao sắc, với giá công là 0,04 NDT mỗi chiếc. Trung b́nh mỗi ngày, một người có thể xử lư từ 800-1,000 chiếc, kiếm được khoảng 40 NDT (khoảng 5 USD).
Cuộc chiến chống lại hàng giả
Labubu, dạng yêu tinh tai thỏ lông xù của công ty đồ chơi TQ
Pop Mart, đă trở thành hiện tượng toàn cầu trong năm nay. Được các ngôi sao như Rihanna và Lisa (Blackpink) lăng xê, những con búp bê
"vừa xấu vừa lạ" này tạo ra cơn sốt đến mức
Pop Mart tại Anh từng phải rút ra các sản phẩm khỏi các cửa hàng v́ lo ngại xảy ra xô xát giữa khách hàng tranh giành để mua.
Tại Anh, Labubu được bán lẻ với giá 17,5 GBP (khoảng 23,3 USD). Ở TQ, phiên bản chính hăng dao động từ 99-399 NDT (tương đương 13,7–55,6 USD), trong khi giá bán lại trên thị trường thứ cấp có thể cao hơn gấp nhiều lần.
Thành công vượt mong đợi của Labubu được chính quyền TQ coi là chứng minh tiêu biểu cho làn sóng "Sáng tạo tại TQ" (Created in China), bước chuyển ḿnh từ vai tṛ là xưởng sản xuất của thế giới (Made in China).

Cơn sốt cho sưu tầm trên toàn cầu khiến cho Labubu bị cháy hàng, giá bán lại tăng vọt. (Ảnh minh họa)
Sự nổi tiếng của
Pop Mart đồng thời đă khiến Bắc Kinh càng quyết liệt hơn trong cuộc chiến chống lại hàng giả, nhằm bảo vệ h́nh ảnh quốc gia đang hướng đến đổi mới và sáng tạo. Tháng 4, Hải quan thành phố Ninh Ba (TQ) đă tịch thu lô hàng gồm 200,000 sản phẩm bị nghi vi phạm bản quyền Labubu. Tháng trước, một chiến dịch truy quét khác cũng phát hiện hơn 2.000 món hàng giả.
"
TQ chưa bao giờ thể hiện sự quyết tâm bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ mạnh mẽ như hiện nay, một phần nhờ vào sự vươn lên của Labubu, không chỉ là món đồ chơi ăn khách mà c̣n là biểu tượng sức mạnh mềm của quốc gia", Yaling Jiang, chuyên gia phân tích xu hướng tiêu dùng TQ, có nhận định. Bà cho rằng, việc bảo vệ bản quyền Labubu giờ đây không chỉ là câu chuyện về lợi ích thương mại, mà c̣n là vấn đề danh dự tầm cở quốc gia.