VBF-Thật khó hiểu v́ những điều kiện ǵ mà cấm các ca khúc mà đường đường nhà nhà ai cũng hát. Sau khi cấm 5 ca khúc nhạc vàng trước 75 th́ này lại cấm luôn cả ca khúc nhạc đỏ, tiện tay cấm luôn các ca khúc mà Trịnh Công Sơn viết cho CS vào đúng ngày 30 tháng 4. Hài hước khi bộ máy của CS làm những việc không đâu vào đâu rồi lại đi sửa sai, giờ lại được hát lại ca khúc của Trịnh Công Sơn.
Một ca sĩ đang hát phục vụ cho các học viên trong trại cai nghiện ma túy ở Hà Nội. Tại Việt Nam, bài hát trong các chương tŕnh văn nghệ lớn đều phải nằm trong danh sách được cơ quan quản lư văn hóa của nhà cầm quyền cấp phép. (H́nh: Getty Images)
SÀI G̉N (NV) – Sắp đến ngày 30 Tháng Tư, dư luận tại Việt Nam liên tiếp dậy sóng sau những tiếng “tuưt c̣i” từ cơ quan quản lư văn hóa liên quan tới việc cấm các ca khúc ra đời ở đô thị miền Nam trước 1975.
Rộn ràng nhất là sự kiện 5 ca khúc: Cánh Thiệp Đầu Xuân (Lê Dinh-Minh Kỳ), Rừng Xưa (Lam Phương), Chuyện Buồn Ngày Xuân (Lam Phương), Đừng Gọi Anh Bằng Chú (Diên An), Con Đường Xưa Em Đi (Châu Kỳ-Hồ Đ́nh Phương) đang lưu hành bị Cục Biểu Diễn, Bộ Văn Hóa, Thể Thao và Du Lịch cho rằng sai lời, sai tên tác giả, cần ngưng lưu hành vĩnh viễn.
Sự phi lư khiến dư luận phản ứng mạnh mẽ tập trung vào hai lư do: đi kèm lệnh cấm, cơ quan này không đưa ra văn bản gốc của các ca khúc để chứng minh được thế nào là sự biến dạng của tác phẩm đang lưu hành; thứ hai, vấn đề làm biến dạng ca khúc thường thuộc về tác giả, bên sở hữu tác quyền, hoàn toàn không liên quan ǵ đến chức năng của nhà quản lư hành chính.
Thế nhưng sự sốt sắng trong việc cấm đoán cùng với sự “ăn có” của những “nhà phê b́nh tay chân” với chiêu tṛ quy chụp quan điểm tư tưởng quen thuộc đă tạo ra những tṛ hài hước, phơi bày sự bệnh hoạn trầm kha trong cỗ máy kiểm soát văn hóa của nhà cầm quyền Việt Nam. Trong khi trên thực tế, lệnh cấm luôn làm cho tác phẩm được chú ư nhiều hơn.
Hài hước nhất là sau việc siết chặt kiểm tra, cấm đoán những ca khúc miền Nam trước 1975 thực thi từ trung ương th́ các cơ quan quản lư văn hóa địa phương cũng vào cuộc hăng hái thừa hành, hưởng ứng.
Từ đây xảy ra một sự cố dở khóc dở mếu: Sở Văn Hóa Thể Thao và Du Lịch Tiền Giang v́ quá sốt sắng vào cuộc nên đă buộc gỡ nhầm một ca khúc “nhạc đỏ” (bài Màu Hoa Đỏ của Thuận Yến phổ thơ Nguyễn Đức Mậu) trên hệ thống kinh doanh karaoke trong tỉnh này. Sau đó, chính cơ quan này đă công khai nhận lỗi sơ suất, lầm tưởng… nhạc đỏ là “nhạc vàng.”
Và gần nhất, đêm nhạc “Nối Ṿng Tay Lớn” do trường Đại Học Y Dược Huế và gia đ́nh nhạc sĩ Trịnh Công Sơn tổ chức vào đêm 21 Tháng Tư bị tuưt c̣i v́ trong chương tŕnh có bốn ca khúc do ông Trịnh Công Sơn viết trước 1975: Ca Dao Mẹ, Nối Ṿng Tay Lớn, Huế-Sài G̣n-Hà Nội, Đêm Thấy Ta Là Thác Đổ. Bốn ca khúc này bị liệt vào danh sách chưa được Cục Nghệ Thuật Biểu Diễn cấp phép.
Sự đời trớ trêu, ca khúc này do chính Trịnh Công Sơn hát trên đài phát thanh Sài G̣n lúc 11 giờ 45 trưa 30 Tháng Tư 1975. Trong giờ phút miền Nam đang trải qua biến động, xáo trộn lớn th́ sau lời phát biểu được nhiều trí thức Sài G̣n thời bấy giờ cho là khó hiểu và khó chấp nhận được, Trịnh Công Sơn đă hát “Nối Ṿng Tay Lớn” không phải với cây guitar thùng như đă từng hát ca khúc Da Vàng đầy t́nh tự dân tộc hay những t́nh ca đầy nhân bản trước đó.
Nối ṿng tay lớn có thể xem là một dấu mốc cho thấy sự xoay chiều đột ngột trong sự nghiệp sáng tác của Trịnh Công Sơn. Công chúng nghe nhạc và quan tâm đến thái độ chính trị của ông từ đây cũng bắt đầu phân hóa quan điểm mạnh mẽ khi nh́n về Trịnh Công Sơn theo hai hướng cơ bản: với người này sự thay đổi đó là xoay chiều hợp lư, nhưng với người kia là sự suy thoái của phẩm chất trí thức lẫn thẩm mỹ.
V́ tính cổ động reo vui hân hoan, ca khúc này vẫn được hát một cách rất đỗi b́nh thường trong các sinh hoạt hội, đoàn chính thống, nó cũng thường là ca khúc hát tập thể trước khi kết thúc các chương tŕnh nhạc Trịnh tổ chức trong nước. Vậy mà một ngày nó được phát hiện nằm trong danh sách chưa được cấp phép. Sự chưng hửng với chính những cán bộ đoàn, hội trong hệ thống là nằm ở chỗ: hóa ra lâu nay họ đă hát vang một ca khúc c̣n ở trong “vùng cấm” nhưng lại lầm tưởng đó là một ca khúc an tâm nằm trong ḍng nhạc đỏ rồi.
Ngày 12 Tháng Tư 2017, sau khi một số tờ báo chính thống lên tiếng “đ̣i công bằng” cho ca khúc này th́ trên trang web của Cục Nghệ Thuật Biểu Diễn, “Nối Ṿng Tay Lớn” được chính thức cấp phép cùng với 2,586 ca khúc sáng tác trước 1975. Một sự “sửa sai” nhanh chóng. “Nối Ṿng Tay Lớn” lập tức trở về đúng vị trí và màu sắc của nó: đỏ. Một ca khúc bị… cấm lầm!
Đă đến lúc bộ lọc quản lư văn hóa của nhà cầm quyền Việt Nam bắt đầu phơi bày những lúng túng, bất lực, giới hạn trước sức sống thực tế mạnh mẽ tự nhiên của những tác phẩm trong ḷng dân chúng.
Càng lúng túng, thiểu hiểu biết, duy ư chí cộng với tính hăng hái “hồng vệ binh’ đă gây ra t́nh trạng “gậy ông đập lưng ông” qua những lệnh cấm là điều mà công chúng đang thấy với cường độ ngày càng cao.
Đă đến lúc cho thấy cơ chế kiểm soát trở nên hài hước hơn bao giờ hết, bởi sự cấm đoán của nhà cầm quyền đưa ra là một gợi ư để sản phẩm bị cấm trở nên có cơ hội phổ biến hơn trong thực tế. Dĩ nhiên, trừ ra những sản phẩm bị cấm nhầm!
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
