Cuộc tấn công xuyên biên giới vào lãnh thổ Nga có thể khiến Ukraine trả giá và chấp nhận để mất những phòng tuyến quan trọng ở phía Đông.
Cuộc tấn công xuyên biên giới bất ngờ
Volodymyr và các binh lính thuộc Lữ đoàn Tấn công Trên không 82 là những người đầu tiên tiến vào lãnh thổ Nga trong cuộc đột kích xuyên biên giới ngày 6/8.
"Chúng tôi tiến vào lãnh thổ Nga lần đầu tiên vào lúc 1h sáng ngày 6/8. Chúng tôi là những người đầu tiên tiến vào đây", Volodymyr nói.
Binh lính Ukraine lái xe tăng T-64 ở khu vực Sumy gần biên giới với Nga ngày 11/8/2024. Ảnh: AFP
Điều bất ngờ với Volodymyr là đơn vị của anh không đối mặt với sự kháng cự nào khi xe chiến đấu Stryker tiến qua biên giới ngay giữa ban ngày. Các binh lính Ukraine sớm bắt gặp một đơn vị của Nga và loại họ khỏi vòng chiến đấu trong ngày đầu tiên "bởi vì họ không được vũ trang và không nghĩ chúng tôi sẽ xuất hiện ở đây", Volodymyr cho hay.
Trong 6 ngày tiếp theo, quân đội Ukraine đã tiến công nhanh chóng, khoảng 5 - 10km/ngày, chiếm được một số ngôi làng, một phần của một tuyến đường sắt và một trạm trung chuyển khí đốt quan trọng. Họ bắt đầu nhanh chóng củng cố các vị trí của mình và chuẩn bị cho việc lực lượng tăng viện của Nga được đưa tới đây.
Tuy nhiên, điều khiến họ bất ngờ một lần nữa là quân đội Nga đã không xuất hiện, ít nhất là theo cách họ dự đoán. Những quả bom lượn được thả từ chiến đấu cơ Nga, từng xóa sổ các phương tiện chiến đấu giá trị của Ukraine do phương Tây cung cấp. Các UAV cảm tử Lancet của Nga cũng được triển khai để nhắm vào đội quân của Kiev. Tuy nhiên, các lực lượng của Ukraine vẫn tiếp tục tiến công.
"Điều này ban đầu có phần khó khăn nhưng sau đó mọi thứ đã dễ dàng hơn", Roman, một binh lính thuộc đơn vị của Volodymyr cho hay.
Ngày 9/8, xe Stryker của Ukraine đã bị trúng một quả lựu đạn của Nga. Tài xế bị thương nhưng tất cả đều sống sót nhờ lớp giáp dày của phương tiện. Không thể tiến xa hơn, họ đành lui về dọc biên giới.
Cũng như Nga, Mỹ và Đức - 2 nước hỗ trợ quân sự và tài chính lớn nhất của Ukraine cho biết họ không được thông báo trước về cuộc đột kích của Ukraine.
Wolfgang Büchner, Người phát ngôn chính phủ Đức ngày 12/8 cho biết chiến dịch này "đã được chuẩn bị một cách vô cùng bí mật và không có bất kỳ sự tham vấn nào" từ Berlin.
"Mọi thứ cho thấy đây là sự triển khai trong phạm vi hạn chế", Người phát ngôn Wolfgang Büchner cho hay.
Chiến dịch bí mật của quân đội Ukraine
Quân đội Ukraine cho biết chiến dịch của họ đang tiến triển như họ kỳ vọng. Trong chưa đầy 1 tuần, họ đã tiến được hơn 30km vào trong lãnh thổ Nga và tuyên bố chiếm được 1.000km2 lãnh thổ. Volodymyr cho biết các lực lượng của Kiev vẫn tiếp tục tiến về thành phố Kursk. Các binh lính này nói rằng Nga đã không thể ngăn chặn được cuộc tiến công của họ.
Theo một video được quay bằng máy bay không người lái của Ukraine, một đoàn xe của Nga đã bốc cháy sau khi bị tên lửa HIMARS do Mỹ sản xuất tấn công. Tổng thống Vladimir Putin đã gọi cuộc đột kích của Ukraine là hành động "khiêu khích" quy mô lớn, Moscow đã sơ tán hơn 130.000 cư dân khỏi các khu vực Kursk và Belgorod giáp biên giới với Ukraine.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nói vào cuối tuần trước rằng Kiev muốn "đẩy cuộc xung đột vào lãnh thổ của bên gây hấn" và "gây áp lực" lên Nga để "khôi phục công lý". Rất ít chi tiết được tiết lộ về cách thức chiến dịch này diễn ra và các binh lính đã cẩn thận không tiết lộ thông tin nhạy cảm. Nhiều binh lính thậm chí còn không biết nhiệm vụ là gì cho đến vài ngày trước.
Volodymyr và lính dù của Lữ đoàn 82 đã được đưa đến khu vực Sumy phía Bắc Ukraine vài ngày trước khi hoạt động bắt đầu. Những người lính khác cho biết, trước đây họ đã chiến đấu tại các điểm nóng ở khu vực Kharkov phía Đông, nơi họ đang ngăn chặn lực lượng Nga đã tiến hành cuộc tấn công xuyên biên giới vào tháng 5/2024. Họ cũng đã ở khu vực Donetsk, nơi các thị trấn chiến lược Chasov Yar, Niu-York và Toretsk đã bị Nga tấn công liên tục trong nhiều tháng.
Denys, một người lính lái chiếc Humvee do Mỹ cung cấp, cho biết trận chiến Kursk có cảm giác "hoàn toàn khác" so với giao tranh ở khu vực Donetsk.
"Chiến đấu từ các vị trí phòng thủ khó khăn hơn nhiều", anh nói. "Đối phương biết mọi thứ về chúng tôi ở đó. Họ biết chúng tôi ở đâu. Máy bay không người lái của họ có thể nhìn thấy mọi động thái của chúng tôi. Ở đây chúng tôi có yếu tố bất ngờ", người lính này tiết lộ, đồng thời cho biết: "Nhưng chúng tôi cũng ngạc nhiên khi họ quá bất ngờ trước cuộc tấn công của chúng tôi". Denys nói mục tiêu chính của chiến dịch là chiếm đất của Nga.
"Chúng tôi có thể chiến đấu ở đây và chiếm lãnh thổ của họ. Sau đó các cuộc đàm phán có thể bắt đầu, và chúng ta sẽ có một số vùng đất của họ để đổi lấy đất của chúng tôi", binh lính này nói.
Những người lính khác cho biết mục tiêu cũng bao gồm việc buộc Nga phải chuyển hướng nguồn lực khỏi tiền tuyến của Ukraine. Hiện còn quá sớm để biết liệu họ có thành công hay không với các báo cáo cho thấy chỉ có một số lượng nhỏ binh lính được rút khỏi các mặt trận Kharkov và Donetsk. Ngày 12/8, Tổng thống Putin thông báo, các lực lượng của Nga tiếp tục tiến công dọc tiền tuyến và khẳng định "nhịp độ tấn công" đã tăng 50% kể từ khi Ukraine tiến hành cuộc đột kích qua biên giới.
Cái giá phải trả của Ukraine
Một số binh lính thừa nhận họ đã nghi ngờ về cuộc tấn công xuyên biên giới của Ukraine. Một vài người cho biết họ lo lắng về việc rời khỏi các vị trí ở Donetsk khi Nga vẫn đang tiến hành các cuộc tấn công hàng ngày và đe dọa quyền kiểm soát của Kiev đối với các thành phố cuối cùng còn lại ở đây. Denys lo ngại rằng hoạt động này có thể phải trả giá bằng các thành phố ở khu vực Donetsk.
"Niu-York sẽ bị chiếm, 100% là như vậy", binh lính này nói. "Điều đó thậm chí có thể xảy ra vào ngày mai". Denys dự đoán rằng lực lượng Nga cũng có khả năng chiếm Chasov Yar và Toretsk. Trước chiến dịch Kursk, một quan chức cấp cao của Ukraine đã cảnh báo rằng "các vết nứt" đang hình thành trên các tuyến phòng thủ ở phía Đông.
Deep State, một nhóm phân tích của Ukraine có quan hệ với Bộ Quốc phòng nước này chuyên theo dõi và lập bản đồ tiền tuyến, đã chỉ ra rằng lực lượng Nga đang giành được thêm nhiều thắng lợi xung quanh các thành trì phía Đông Ukraine.
"Những thành phố này đã mất rồi. Chúng chỉ là của chúng ta trên bản đồ. Nga đã xóa sổ chúng", Denys nói. Mặc dù vậy, các quan chức và nhà phân tích quân sự Ukraine lo ngại rằng việc Nga chiếm được chúng có thể cản trở các tuyến hậu cần quân sự của Kiev và đe dọa các thành trì còn lại của họ ở khu vực Donetsk.
