Đôi mắt được ví như "cửa sổ tâm hồn", nhưng ít ai ngờ chúng c̣n là "tấm gương phản chiếu" sức khỏe toàn thân, thậm chí có thể tiết lộ những căn bệnh ung thư nguy hiểm.
Mắt có mối liên hệ mật thiết với hệ thống mạch máu, thần kinh và nội tiết. Nhiều bệnh trong giai đoạn đầu chưa có triệu chứng rơ ràng nhưng đă âm thầm biểu hiện qua đôi mắt. Đặc biệt, một số khối u ác tính thường phát ra tín hiệu cảnh báo thông qua các biểu hiện ở mắt.
Theo các bác sĩ, khi xuất hiện 4 thay đổi sau ở mắt, cần đặc biệt cảnh giác, không nên đơn thuần cho rằng đó là bệnh về mắt, đôi khi có thể là dấu hiệu của ung thư.
1. Ḷng trắng mắt chuyển vàng kéo dài
Một số người đột nhiên nhận thấy ḷng trắng mắt chuyển vàng kèm theo vàng da. Nhiều người lầm tưởng do thức khuya hay nóng trong, nhưng thực tế cần cảnh giác với các vấn đề về gan hoặc tuyến tụy.
Đặc biệt, ung thư tuyến tụy, ung thư gan... có thể gây tắc nghẽn bài tiết mật, tích tụ bilirubin trong cơ thể dẫn đến vàng mắt. Khác với vàng mắt do thức khuya, t́nh trạng này không thuyên giảm nhanh mà ngày càng nặng dần.
Nếu thấy mắt vàng kèm theo chán ăn, sụt cân... cần nhanh chóng kiểm tra hệ thống gan - mật - tụy.

2. Thị lực suy giảm hoặc mờ đột ngột
Người trung niên và cao tuổi thường gặp t́nh trạng đục thủy tinh thể, lăo thị nhưng nếu thị lực đột ngột giảm rơ rệt hoặc một mắt mờ nhanh bất thường th́ cần hết sức cảnh giác.
Một số khối u năo hoặc ung thư phổi có thể di căn ảnh hưởng đến dây thần kinh thị giác, gây rối loạn chức năng mắt. Một số bệnh nhân u lympho, bệnh bạch cầu cũng có thể suy giảm thị lực nhanh do ảnh hưởng đến mắt.
Nếu t́nh trạng mờ mắt xuất hiện đột ngột hoặc độ kính thay đổi liên tục, không nên quy kết do lăo thị mà cần kiểm tra toàn diện ngay.
3. Xuất hiện điểm đen "ruồi bay" liên tục
Nhiều người than phiền về các chấm đen lơ lửng trước mắt như muỗi ba, hiện tượng thường gọi là "ruồi bay".
Phần lớn trường hợp liên quan đến thay đổi dịch kính vơng mạc và là bệnh mắt thông thường. Tuy nhiên, nếu các điểm đen ngày càng dày đặc kèm theo chớp sáng, mờ mắt... cần cảnh giác với khả năng liên quan đến khối u mắt hoặc ung thư di căn.
Ví dụ: ung thư vú, ung thư phổi đôi khi di căn đến mắt, biểu hiện bằng các đốm đen dai dẳng, cảm giác dị vật... thậm chí ảnh hưởng sinh hoạt hàng ngày.
4. Mi mắt sưng phù kéo dài không giảm
Nhiều người cho rằng sưng mí mắt nhẹ là do thiếu ngủ hoặc vấn đề về thận. Nhưng nếu t́nh trạng sưng tái phát liên tục không cải thiện sau nghỉ ngơi, kèm theo mệt mỏi toàn thân, sút cân... th́ cần thận trọng.
Một số bệnh nhân ung thư thận, u lympho có biểu hiện phù mí mắt từ giai đoạn sớm. Đây là dấu hiệu rối loạn chuyển hóa nước trong cơ thể. T́nh trạng phù nề kéo dài không thuyên giảm thường cho thấy vấn đề không chỉ giới hạn ở mắt.
Làm thế nào phân biệt vấn đề thông thường và dấu hiệu nghiêm trọng?
Các vấn đề nhỏ ở mắt và dấu hiệu ung thư dễ bị nhầm lẫn. Bác sĩ khuyến cáo phân biệt qua 3 yếu tố:
Thời gian: T́nh trạng mờ/vàng mắt do mệt mỏi thông thường sẽ cải thiện sau nghỉ ngơi. Thay đổi liên quan đến ung thư thường kéo dài và không tự biến mất.
Triệu chứng kèm theo: Cần đặc biệt chú ư nếu các bất thường ở mắt đi kèm với sụt cân, mệt mỏi, đổ mồ hôi đêm...
Tốc độ tiến triển: Thay đổi do ung thư thường ngày càng rơ rệt chứ không thất thường.
* Thông tin trong bài chỉ mang tính tham khảo, không thay thế chẩn đoán y khoa. Nếu có triệu chứng bất thường, vui ḷng thăm khám bác sĩ chuyên khoa!
VietBF@sưu tập