Cơ quan T́nh báo Quốc pḥng Mỹ (DIA) xác nhận việc Nga tăng cường sử dụng tên lửa đạn đạo với khả năng cơ động được nâng cấp đă làm giảm hiệu quả của hệ thống tên lửa đất đối không Patriot mà Ukraine sử dụng.
Hệ thống Patriot gặp khó khi đánh chặn tên lửa Nga
Nh́n chung, các cuộc tấn công bằng tên lửa cũng như các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Nga đă tăng đột biến trong những tháng gần đây.
Ukraine đă nhận được ba tổ hợp Patriot từ Mỹ, hai tổ hợp từ Đức, một tổ hợp từ Romania và một tổ hợp khác cùng các linh kiện thay thế do Đức và Hà Lan cung cấp. Lực lượng vũ trang Ukraine cũng đă nhận được nhiều loại tên lửa đánh chặn khác nhau để sử dụng với các hệ thống này. Tháng 7 vừa qua, Mỹ thông báo rằng họ đang làm việc với các đồng minh châu Âu để cung cấp thêm các tổ hợp Patriot cho quân đội Ukraine. Patriot hiện là hệ thống pḥng thủ mạnh mẽ duy nhất mà Ukraine có để chống lại tên lửa đạn đạo Nga.
Một báo cáo đặc biệt do Văn pḥng Tổng Thanh tra Bộ Quốc pḥng Mỹ công bố tuần này cho biết, Không quân Ukraine đă gặp khó khăn trong việc sử dụng hệ thống Patriot để đánh chặn tên lửa đạn đạo của Nga do những "cải tiến chiến thuật" gần đây mà Moscow đă thực hiện đối với vũ khí này.
“Những cải tiến này giúp tên lửa của họ thay đổi quỹ đạo và thực hiện các động tác cơ động thay v́ bay theo quỹ đạo đạn đạo thông thường", báo cáo cho biết.
Chẳng hạn, ngày 28/6, Nga đă phóng 7 tên lửa đạn đạo và Ukraine chỉ bắn hạ được một tên lửa. Trong cuộc tấn công quy mô lớn vào ngày 9/7 – cuộc không kích lớn nhất kể từ khi xung đột bắt đầu, Nga đă sử dụng 13 tên lửa và Không quân Ukraine bắn hạ hoặc chế áp 7 tên lửa.
Báo cáo của t́nh báo Mỹ không nêu rơ tên lửa đạn đạo nào của Nga gây thách thức lớn cho Ukraine cũng như những “cải tiến” đă được thực hiện đối với chúng. Tuy nhiên, người phát ngôn Không quân Ukraine Yurii Ihnat đă nhắc đến đến tên lửa Iskander-M do Nga tự phát triển và tên lửa KN-23 do Triều Tiên cung cấp. Iskander-M và KN-23 đều là tên lửa đạn đạo tầm ngắn, được Nga sử dụng nhiều nhất trong các cuộc tấn công vào Ukraine.
“Chúng tôi biết Nga đang cải tiến vũ khí đạn đạo của họ. Điều này khiến quá tŕnh đối phó trở nên phức tạp hơn, nhưng không việc đánh chặn không phải là bất khả thi”, ông Ihnat nói.
“Việc một tên lửa đạn đạo không chỉ bay theo đường bay thẳng mà c̣n có thể thực hiện các động tác cơ động trong khi bay - khiến hệ thống Patriot, vốn tính toán điểm đánh chặn bằng phần mềm, khó dự đoán chính xác vị trí tên lửa sẽ bay tới”. Theo ông Ihnat, các tên lửa được cải tiến của Nga được trang bị hệ thống radar mồi bẫy và sử dụng đường bay gần giống đạn đạo, khiến chúng khó bị theo dơi và đánh chặn bằng hệ thống Patriot.
Nga nâng cấp tên lửa đạn đạo
Theo giới phân tích, nhiều khả năng Nga đă tích hợp rộng răi mồi bẫy cho tên lửa Iskander-M và có thể đă cải tiến hoặc nâng cấp các mồi bẫy.
Tên lửa Iskander-M có thể được phóng theo quỹ đạo gần như đạn đạo và từ lâu đă có báo cáo cho rằng chúng có khả năng cơ động đáng kể trong khi bay. Chưa rơ Nga đă "nâng cao" khả năng này như thế nào, hay mở rộng việc sử dụng tên lửa ra sao. Trước đây, Nga từng tuyên bố rằng tên lửa Kinzhal phóng từ trên không, được phát triển từ Iskander-M, cũng có khả năng cơ động đặc biệt cao và những cải tiến này có thể đă được áp dụng cho tên lửa phóng từ mặt đất.
Tên lửa KN-23 có h́nh dạng trông rất giống với Iskander-M. Nhiều báo cáo cho rằng nó có khả năng thực hiện động tác bay vút lên ở giai đoạn cuối của hành tŕnh bay, một lần nữa gây khó khăn cho các nỗ lực đánh chặn.
Trung tướng Kyrylo Budanov, người đứng đầu Cục T́nh báo Quốc pḥng Ukraine (GUR) cho rằng, Nga đă hợp tác với Triều Tiên để cải thiện hiệu quả của KN-23, đặc biệt là về độ chính xác. Sự cải tiến này có thể mở rộng phạm vi tấn công của KN-23.
Tất cả những điều này đặc biệt đáng lo ngại khi xét đến việc Ukraine vẫn phụ thuộc vào hệ thống Patriot để pḥng thủ trước các cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo của Nga. Ngoài ra, Kiev cũng có rất ít lựa chọn để tăng cường khả năng chống tên lửa đạn đạo của nước này, ngoài việc nỗ lực mua thêm hệ thống Patriot và tên lửa đánh chặn.
Khi xung đột nổ ra vào năm 2022, quân đội Ukraine có một số lượng hạn chế các hệ thống tên lửa đất đối không S-300V1 thời Liên Xô, vốn có khả năng chống tên lửa đạn đạo ở mức độ nhất định, nhưng vẫn chưa rơ liệu có hệ thống nào trong số này c̣n hoạt động hay không. Kho dự trữ tên lửa đánh chặn của Kiev cũng đă giảm dần trong ba năm qua.
Việc Ukraine sử dụng liên tục các hệ thống như Patriot trong chiến đấu cũng tạo ra nhiều cơ hội cho Nga thu thập thông tin t́nh báo hữu ích về khả năng của chúng, sau đó phát triển các loại vũ khí và biện pháp đối phó mới.
Những khó khăn của Patriot trong việc đánh chặn tên lửa đạn đạo bắn Nga có thể gây ra nhiều lo ngại đối với các lực lượng vũ trang đang sử dụng hệ thống này, trong đó có cả quân đội Mỹ. Quân đội Mỹ hiện đang t́m cách mở rộng các đơn vị Patriot và cải thiện năng lực của họ, trong đó có cả việc bổ sung một radar mới.
VietBF@ sưu tập
|