Chị Th. (52 tuổi), một Việt kiều tại Đức, đã trở về Việt Nam để phẫu thuật xử lý biến chứng sau 8 năm tiêm filler không rõ nguồn gốc, khiến khuôn mặt bị biến dạng nghiêm trọng.
Chị cho biết từng tiêm filler tại một hội chợ ở Đức, người thực hiện cam kết hiệu quả trẻ hóa cao và đảm bảo an toàn. Tuy nhiên, sau nhiều năm, vùng thái dương bắt đầu sưng đỏ, lan xuống gò má kèm theo những cơn đau dữ dội, đặc biệt là khi vận động.
Mặc dù filler là một bước tiến trong thẩm mỹ không xâm lấn, nhưng việc sử dụng cần đúng loại đã được FDA hoặc Bộ Y tế cấp phép.
Chất làm đầy không tiêu khiến bác sỹ tại Đức chỉ định phẫu thuật, nhưng do phải chờ đợi quá lâu, chị quyết định trở về Việt Nam để được can thiệp sớm, lo ngại filler có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng.
Theo chuyên gia, tất cả vùng da đều có thể tiêm filler, nhưng một số vị trí như thái dương tiềm ẩn nguy cơ tai biến cao do cấu trúc giải phẫu phức tạp và mật độ dây thần kinh, mạch máu dày đặc.
Cụ thể, vùng thái dương có động mạch thái dương nông và nhánh trán của dây thần kinh mặt. Tiêm sai vị trí hoặc trúng mạch máu có thể gây liệt mặt, hoại tử hoặc mất cảm giác vĩnh viễn.
Tại Phòng khám Phẫu thuật thẩm mỹ và Tạo hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, TS.Hoàng Thị Phương Lan cho biết: "Bệnh nhân có ổ áp xe sưng đỏ lan xuống gò má khiến khuôn mặt lệch hẳn. Kết quả MRI cho thấy các đốm filler loang lổ khắp vùng mặt. Nếu để kéo dài, filler có thể xâm nhập vào não, ăn mòn mạch máu và dây thần kinh, dẫn đến nguy cơ đột quỵ, méo mặt, liệt mặt. Trường hợp xâm nhập vào mắt có thể gây mù lòa”.
Để can thiệp, bác sỹ Lan thực hiện một đường rạch nhỏ (1cm) ở vùng chân tóc mai, đưa ống nạo vào vùng tổn thương để hút filler ra ngoài nhằm hạn chế để lại sẹo.
Sau phẫu thuật, bác sỹ lấy được 25ml chất nhầy dạng lỏng màu mỡ gà, được xác định là silicon lỏng, trong đó 15ml ở bên phải và 10ml ở bên trái vùng thái dương.
Theo bác sỹ Lan, silicon lỏng đã bị Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấm sử dụng trong thẩm mỹ từ năm 1991. Tại Việt Nam, Bộ Y tế cũng đã cấm tiêm trực tiếp silicon vào cơ thể từ năm 1995. Khi được tiêm vào, silicon lỏng không giữ nguyên vị trí mà lan tỏa vào các mô, mạch máu, gây viêm nhiễm mãn tính, rối loạn miễn dịch, thậm chí hoại tử, tắc mạch, mù lòa hoặc đột quỵ.
Cũng theo nữ bác sỹ của Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội hiện tiếp nhận trung bình 6 - 7 ca biến chứng filler mỗi tuần. Trong đó, khoảng 70% là Việt kiều về nước điều trị do lo ngại biến chứng nặng và thời gian chờ đợi phẫu thuật quá lâu ở nước ngoài.
Các biến chứng thường gặp bao gồm chất làm đầy không tiêu, vón cục, sưng đỏ, đau nhức, chảy dịch hoặc lệch mặt. Sau ca mổ, chị Thảo hồi phục tốt, tỉnh táo, không sốt, không đau và được xuất viện sau hai ngày. Bác sỹ chỉ định thay băng hai ngày một lần, tránh để nước vào vết thương và nghỉ ngơi hợp lý để phục hồi làn da.
TS.BS Hoàng Thị Phương Lan khuyến cáo, mặc dù filler là một bước tiến trong thẩm mỹ không xâm lấn, nhưng việc sử dụng cần đúng loại đã được FDA hoặc Bộ Y tế cấp phép.
Người thực hiện phải là bác sỹ có chứng chỉ hành nghề, làm việc tại cơ sở được cấp phép và đảm bảo điều kiện vô trùng nghiêm ngặt. Tuyệt đối không sử dụng các loại filler không rõ nguồn gốc hoặc chứa silicon lỏng, để tránh những biến chứng nguy hiểm về sức khỏe và thẩm mỹ.
Cùng về chủ đề này, trao đổi với phóng viên, bác sỹ Hoàng Hồng, Trưởng Khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ (Bệnh viện Đại học Y Hà Nội) cho rằng, việc tiêm các chất làm đầy hay botox vào cơ thể nếu không được thực hiện đúng quy trình, không kiểm tra tình trạng sức khỏe của người làm đẹp trước đó có thể dẫn đến tắc mạch máu, hoại tử mô, thậm chí tử vong. Điều này xảy ra chủ yếu tại các cơ sở không đủ chuyên môn.
Một trong những cách để giảm thiểu các tai biến thẩm mỹ là người tiêu dùng cần tìm hiểu kỹ về các dịch vụ và cơ sở thẩm mỹ trước khi quyết định, lựa chọn cơ sở có giấy phép hành nghề, bác sỹ có chuyên môn cao, trang thiết bị hiện đại và tuân thủ các quy trình an toàn.
Ngoài biến chứng do tiêm filler, một trong những nguyên nhân chính khiến các ca tai biến thẩm mỹ không ngừng gia tăng là sự bùng nổ của các cơ sở thẩm mỹ không đạt chuẩn.
Thống kê từ Bộ Y tế cho thấy, hàng ngàn cơ sở thẩm mỹ hiện chưa có đầy đủ giấy phép hoạt động và không tuân thủ quy định an toàn trong thẩm mỹ.
Việc thiếu trang thiết bị y tế hiện đại và đội ngũ bác sỹ thiếu chuyên môn tại các cơ sở này đã dẫn đến nhiều sự cố đáng tiếc. Theo các chuyên gia, tai biến thường xảy ra ở những cơ sở không có bác sỹ chuyên môn hoặc trang thiết bị y tế đầy đủ, đồng thời người tiêu dùng cũng thiếu kiến thức về các phương pháp thẩm mỹ an toàn. Việc chọn lựa phương pháp làm đẹp dựa trên giá cả thay vì uy tín và chất lượng là một yếu tố nguy hiểm.
Ngoài ra, tâm lý ham rẻ và thiếu kiến thức về thẩm mỹ cũng khiến nhiều người tiêu dùng dễ dàng chọn lựa các cơ sở không có giấy phép hoặc các dịch vụ không đảm bảo an toàn. Đặc biệt, những phương pháp như hút mỡ, phẫu thuật thẩm mỹ hay tiêm filler, botox không được thực hiện đúng quy trình sẽ dễ dàng gây ra các biến chứng nguy hiểm.
Đại diện Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, rất nhiều cơ sở thẩm mỹ không đủ điều kiện về chuyên môn và trang thiết bị, nhưng vẫn hoạt động.
Điều này không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân, mà còn làm mất uy tín của ngành thẩm mỹ nói chung. Cục cũng đã tiến hành thanh tra và xử lý hàng loạt cơ sở thẩm mỹ vi phạm, nhưng tình trạng này vẫn chưa được giải quyết triệt để.
Mặc dù đã có quy định về hành nghề thẩm mỹ và các tiêu chuẩn về cơ sở vật chất của các đơn vị thẩm mỹ, nhưng thời gian qua, tình trạng giám sát và kiểm tra còn rất lỏng lẻo.
Để hạn chế tình trạng tai biến thẩm mỹ, cần có sự vào cuộc mạnh mẽ của các cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt là Bộ Y tế và các cơ quan liên quan.
Các cơ sở thẩm mỹ muốn hoạt động thì phải được cấp giấy phép, tuân thủ các quy định về an toàn và chất lượng. Đồng thời, các cơ quan chức năng cũng cần kiểm tra, giám sát thường xuyên, xử lý nghiêm các cơ sở không đạt chuẩn.
Ngoài ra, cần tăng cường tuyên truyền giáo dục người tiêu dùng về nguy cơ và cách nhận diện các cơ sở thẩm mỹ uy tín. Người dân cần nâng cao nhận thức và thận trọng khi lựa chọn dịch vụ thẩm mỹ, tránh chạy theo xu hướng hay những lời quảng cáo hấp dẫn mà không có thông tin đầy đủ.
