Sau 6 tháng bất ổn, việc tân Giám đốc bị sa thải và hàng loạt nhân sự cấp cao xin từ chức đang tạo ra hỗn loạn chưa từng có tại CDC Mỹ.
Đối với các nhân viên tại Trung tâm Kiểm soát và Pḥng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, khó khăn cứ liên tục ập đến. Đại dịch Covid-19 khiến cơ quan này trở thành mục tiêu công kích thường xuyên của nhiều nghị sĩ và một bộ phận công chúng.
T́nh h́nh thậm chí c̣n tồi tệ hơn khi trụ sở CDC hôm 8/8 bị xả súng, khiến một sĩ quan cảnh sát thiệt mạng. Kẻ tấn công đă bắn tổng cộng 180 phát đạn vào cơ quan pḥng chống dịch bệnh hàng đầu của nước Mỹ.
Và hôm 27/8, các nhân viên CDC lại choáng váng trước tin giám đốc mới của cơ quan, Susan Monarez, bị sa thải chỉ sau chưa đầy một tháng nhậm chức, tiếp sau đó là tuyên bố bà từ chối rời đi.
Đám đông biểu t́nh bên ngoài trụ sở CDC ở Atlanta hôm 28/8 để thể hiện ủng hộ với ba quan chức cấp cao của cơ quan này vừa từ chức. Ảnh: AP
"Thật tàn khốc", một nhân viên nói. "Mọi người đều bật khóc v́ chúng tôi rất yêu quư và quan tâm tới cơ quan này".
Bộ trưởng Y tế Mỹ Robert F. Kennedy lâu nay không có thiện cảm với CDC, cáo buộc các nhà khoa học của cơ quan này "tha hóa, thiếu năng lực" và che giấu mối liên quan mà ông tin là có giữa vaccine với chứng tự kỷ.
"CDC có rất nhiều vấn đề và chúng ta sẽ phải sa thải một số người về lâu dài nhằm thay đổi văn hóa của tổ chức này", ông nói trong một cuộc họp báo hôm 28/8.
Trong các cuộc phỏng vấn, khoảng hơn 20 nhân viên cho biết bầu không khí tại CDC gần đây vô cùng ảm đạm. Một số người chỉ trích Bộ trưởng Kennedy v́ cho rằng ông rơ ràng đang thực thi một chiến dịch "chống lại khoa học". Số khác nói rằng họ lo lắng cho tương lai CDC và t́nh h́nh sức khỏe cộng đồng. Nhiều người nói họ không khỏi cảm thấy sốc trước những ǵ đang diễn ra.
"Chúng tôi lo cho bản thân và cho cả đất nước", một người nói.
Hai nhân viên CDC đă bật khóc khi họp tại trụ sở sáng 28/8, theo những người cùng tham gia. Tại cuộc họp khác, một lănh đạo cấp cao vốn luôn b́nh tĩnh trước áp lực đă run lên v́ tức giận.
Vài nhóm nhân viên đă thảo luận về việc đ́nh công, nhưng một đồng nghiệp sau đó nhắc nhở họ rằng với công chức, đây là hành vi nghiêm trọng và có thể khiến họ bị sa thải, bị cấm đảm nhận chức vụ trong các cơ quan liên bang vĩnh viễn.
Nhiều nhân viên từng hoài nghi liệu tiến sĩ Monarez, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, có thể bảo vệ CDC trước áp lực hay không. Sau khi nữ giám đốc từ chối sa thải các lănh đạo cấp cao và bác bỏ những ǵ bà cho là chính sách vaccine phi khoa học, họ đă phải thay đổi suy nghĩ.
Các nhân viên cũng đang lo âu với những tin đồn mới rằng sắp tới sẽ có đến 100 người phải mất việc. CDC từng phải trải qua một đợt cắt giảm nhân sự lớn hồi tháng 4, mất đi hàng ngh́n nhân viên. Vài lănh đạo của cơ quan đă bị đ́nh chỉ công việc. Những người khác quyết định rời đi v́ bất đồng không thể tháo gỡ trước đường lối của Bộ trưởng Kennedy.
"Tôi không nghĩ ai đó sẽ ở lại vào thời điểm này nếu họ có lựa chọn khác thay thế", một nhân viên nói.
Đ̣n giáng mới nhất đến vào ngày 27/8 khi ba quan chức cấp cao nhất của CDC từ chức. Cả ba người đều có liên quan đến chính sách vaccine.
"Những đồng nghiệp này đều là các 'dị nhân' của ngành y tế công cộng. Họ dũng cảm, chu đáo và tận tâm áp dụng những nghiên cứu cũng như chính sách tốt nhất để giải quyết các vấn đề sống c̣n", tiến sĩ Jonathan Mermin, cựu giám đốc trung tâm HIV và các bệnh lây truyền qua đường t́nh dục tại CDC, nhận xét. Ông đă bị cho nghỉ việc tạm thời từ tháng 4.
Chiều 28/8, hàng trăm nhân viên CDC đă tập trung bên ngoài trụ sở cơ quan, reo ḥ và vỗ tay khi ba quan chức này rời đi. Một số người mang theo biểu ngữ ghi thông điệp "Hăy cứu lấy CDC".
Ba quan chức xin nghỉ việc đặc biệt bức xúc về những nỗ lực của Bộ trưởng Kennedy nhằm cản trở chính sách tiêm chủng và cắt giảm số lượng vaccine mà người dân Mỹ có thể tiếp cận dễ dàng.
Tiến sĩ Daniel Jernigan, lănh đạo trung tâm giám sát các bệnh mới nổi và an toàn vaccine, cho hay ông quyết định từ chức trước khi bị sa thải, hy vọng rằng việc này sẽ giúp tiến sĩ Monarez có thể tiếp tục làm giám đốc.
"Nếu chúng tôi là vấn đề và bà ấy có cơ hội ở lại thực sự, th́ việc ra đi là điều mà chúng tôi sẵn sàng làm", ông nhấn mạnh.
Hai quan chức khác từ chức là tiến sĩ Debra Houry, giám đốc y tế của CDC, và tiến sĩ Demetre Daskalakis, người điều hành trung tâm giám sát các bệnh hô hấp và đưa ra khuyến nghị về vaccine. Họ bày tỏ lo ngại sâu sắc sau khi các thành viên mới trong ban cố vấn vaccine thuộc CDC nói rằng họ sẽ xem xét lại lịch tiêm chủng cho trẻ em và thanh thiếu niên vào mùa thu.
Ban cố vấn này có thể thu hẹp quyền tiếp cận của trẻ em đối với một số loại vaccine. "Rơ ràng tất cả những quyết định này đều đă được định trước", tiến sĩ Daskalakis nói.
Nhưng sự ra đi của những người này cũng không giúp bà Monarez giữ được ghế giám đốc CDC. Khi đề cử bà hồi tháng 3, Tổng thống Donald Trump ca ngợi Monarez là "người phụ nữ, công chức tuyệt vời". Nhưng khi quyết định sa thải bà được công bố, Tổng thống đă im lặng.
Chiều cùng ngày, một quan chức cấp cao chính quyền Trump cho hay Jim O'Neill, cấp phó của Bộ trưởng Kennedy, cựu giám đốc điều hành công ty công nghệ sinh học, đă được bổ nhiệm làm quyền giám đốc CDC.
VietBF@sưu tập
Games
