VBF-Giới y học VN từ lâu đă đưa ra cảnh báo về mỗi nguy hại trong các món ăn có thịt trâu ḅ tái hay tái chanh đều rất nguy hiểm,đó chính là giun sán.
Hoảng hốt với con sán dài 12 mét
Anh Nguyễn Văn Đông trú tại Đống Đa, Hà Nội vẫn không thể nào quên cảnh tượng anh được bác sĩ cho chứng kiến cảnh con sán dài 12 mét từ ruột của anh được bác sĩ đăi từ phân sau khi uống thuốc diệt sán dây ḅ.
Con sán này không biết đă trú ngụ ở trong bụng anh bao nhiêu năm. Anh Đông kể gần đây anh mới để ư khi ngủ dậy đi vệ sinh thấy quần sịp của ḿnh có những đốt trắng nh́n như con sán. Điều đáng sợ là đốt sán này vẫn ngọ ngoạy như c̣n sống.
Anh Đông để ư kỹ thấy rất hay bị đốt sán này. Anh bắt đầu sợ và đi khám ở nhiều nơi bác sĩ cho uống thuốc tẩy sán nhưng vẫn không hết.
Anh t́m đến giáo sư Đề với vẻ mệt mỏi. Anh ăn được bao nhiêu dinh dưỡng dường như con sán này ăn hết. Bác sĩ làm các xét nghiệm với sán thấy anh bị sán dây ḅ. Điều sợ nhất là con sán ghim đầu ở ngay đầu ruột và đuôi của nó ở tận hậu môn.
Con sán sản sinh bằng cách rụng đốt. Bác sĩ cho uống thuốc diệt sán và theo dơi đăi từ phân của bệnh nhân được một con sán khủng. Giáo sư Đề cho biết ông và các cộng sự của ḿnh đă rải con sán ra pḥng để đo và thấy con sán dài đến 12 mét.
Có những con sán c̣n dài hơn. Ở trên thế giới đă ghi nhận nhiều con sán dài tới vài chục mét cuộn vào thành ruột.
Anh Đông tâm sự anh có thói quen ăn phở ḅ tái. Thói quen đó đến tận bây giờ anh vẫn giữ. Không chỉ có ăn phở ḅ tái mà các loại thực phẩm tái anh đều nghiện nào là ḅ cuốn lá cải, bê tái chanh…
Sau khi là chủ nhân của con sán khủng nhiều năm, anh Đông lắc đầu lè lưỡi xin cạch những món tái sống.
Con sán dây ḅ dài 12 mét trong bụng anh Đông. Ảnh tư liệu bác sĩ cung cấp.
Trường hợp của anh Vũ Đức Ánh trú tại Ninh B́nh cũng tương tự. Anh Ánh đến khám kư sinh trùng, làm xét nghiệm elisa và trong phân có sán dây ḅ. Tuy nhiên, con sán của anh Ánh chỉ dài vài mét chưa đến hàng chục mét như của anh Đông.
Giáo sư Đề cho biết bệnh nhân bị sán dây ḅ đa số người đến khám là do phát hiện có đốt sán chui ra từ hậu môn. Khi đó, con sán đă trưởng thành, chia đốt. Khác với các loài sán khác, sán dây ḅ chia đốt và có thể tự chui ra ngoài hậu môn.
Thậm chí, có trường hợp cháu bé vài tuổi ngồi xổm cũng bị sán dây ḅ chui ra.
Sán dây ḅ lây thế nào?
Sán dây ḅ có tên là taenia saginata dài khoảng 2 đến 12 mét gồm 1000 - 2000 đốt, đầu không có ch́u và không có ṿng móc, có 4 giác bám tử cung chia làm 12 - 32 nhánh.
Đốt già rụng và chủ động ḅ ra ngoài hậu môn hoặc theo phân nhưng c̣n di động, chun giăn. Vật chủ trung gian là trâu, ḅ.
Nang ấy trùng sán dây ḅ h́nh bầu dục, màu hồng chứa dịch màu đỏ và đầu sán với 4 giác bám không có ṿng móc. Nang ấy trùng sán dây ḅ không kư sinh ở người.
Người ăn phải ấu trùng sán dây ḅ trong thịt trâu, thịt ḅ ấu trùng vào dạ dày, ruột non, đoạn cổ sinh đốt mới và thành chuỗi đốt sán và thành sán trưởng thành sau khoảng 3 tháng. Giáo sư Đề cho biết tuổi thọ của sán dải ḅ khoảng 25 năm.
Khi ḅ ra ngoài, mỗi đốt sán chứa khoảng 50 - 80 ngh́n trứng. Sán này ra môi trường bị phân hủy, giải phóng trứng, trứng tồn tại trong môi trường từ vài tuần đến hàng tháng.
Trâu ḅ ăn phải trứng, trứng vào dạ dày và ruột non, trứng nở ra ấu trùng, ấu trùng thường xuyên qua thành ống tiêu hóa vào máu hay bạch huyết và di chuyển đến kư sinh ở các cơ vân, cơ tim, hiếm khi ở mỡ, phủ tạng.
Tạc hại của sán dây ḅ cũng như các loại sán dây khác, khi sán dây trưởng thành chiếm thức ăn, gây kém hấp thu rối loạn tiêu hóa và nhiễm độc thần kinh.
Các sản phẩm chuyển hóa của sán dây gây độc cho hầu hết các cơ quan trong cơ thể như tim mạch, cơ quan tạo máu, hệ thần kinh, tuyến nội.ngoại tiết. Tại chỗ sán dây gây đung bụng, có thể bán tắc ruột.
Pḥng ngừa sán dây ḅ, giáo sư Đề cho biết chỉ cần thực hiện ăn chín, uống sôi không ăn thịt ḅ, thịt trâu tái. Khi có biểu hiện của sán cần đi khám ngay tại các cơ sở chuyên khoa.