THỜI ĐIỂM BẤT LỢI CHO BẮC KINH
.
Dẫn đầu một phái đoàn doanh nhân, chính khách Czech sang thăm ḥn đảo có nền dân chủ đối đầu với Trung cọng hôm 30/08, ông Vystrcil nói: "Tôi là người Đài Loan", nhắc lại câu nổi tiếng của Tổng thống Mỹ JK Kennedy "Tôi là người Berlin" để bày tỏ sự đoàn kết với Berlin bị Liên Sô bao vây hồi đầu Chiến tranh Lạnh.

Tuần này, Ngoại trưởng Trung cọng, ông Vương Nghị đang ở Berlin để công du châu Âu nhằm hàn gắn quan hệ với EU, đă lên án ông Vystrcil.
Không chỉ công khai đe dọa chính khách Czech là "kẻ thiển cận", và việc chính phủ Czech dám chống lại chính sách "Một Trung Hoa", ông Vương Nghị c̣n nói chung chung rằng Bắc Kinh "sẽ không dung thứ cho hành động khiêu khích" kiểu này.
⭐️ ._ Thời điểm bất lợi cho Bắc Kinh
Tuy thế, giới b́nh luận tin rằng thời điểm của hai chuyến thăm, một của phái đoàn Czech sang Đài Loan, một của ông Vương Nghị sang châu Âu, không phải là hay nhất cho Trung cọng.
Nhà báo David Hutt viết trên trang Asia Times (01/09/2020) rằng không rơ Trung cọng có làm được ǵ ông Vystricl hay không, nhưng làm ǵ th́ cũng chỉ khiến vị thế của Trung cọng ở EU "yếu đi".
Ông David Hutt cũng nhắc rằng chỉ mới tuần trước nữa, Bộ trưởng Y tế Hoa Kỳ Alex Azar đă thăm Đài Loan, và trước đó hai tuần th́ Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo thăm CH Czech.
Ở đây có thể thấy hai vấn đề nổi lên và đang tác động đến quan hệ với Trung cọng.
•._ Thứ nhất là ở CH Czech và các nước Đông Âu gốc XHCN cũ như Ba Lan hiện đang có sự hồi sinh của tinh thần dân chủ, h́nh thành trong truyền thống đấu tranh chống Liên Sô thời Chiến tranh Lạnh và đă thành công 30 năm trước.
Bản thân ông Vytrcil nói thẳng rằng ông tiếp nối truyền thống của nhà đấu tranh Vaclav Havel và t́m đến Đài Loan v́ đây là "một nền dân chủ".
Sinh năm 1960, thuộc đảng Dân chủ Công dân (Civic Democratic Party), ông Vytrcil theo đường lối trung hữu, hơi phê phán EU.
Không chỉ đeo khẩu trang có cờ Đài Loan, ông c̣n nhắc rằng nhà bất đồng chính kiến Havel, sau làm tổng thống Czech thời dân chủ, đă là bạn của Đức Dalai Lama, bất chấp Trung cọng phản đối.
Đảng của ông Vytrcil không phụ thuộc vào chính sách với TC của chính phủ Czech, nhưng nh́n chung, các đảng phái Czech đều tự hào về truyền thống chống độc tài, v́ dân chủ của họ, được đánh dấu bởi các sự kiện phản kháng lại Liên Sô năm 1968 và 1989-90.
Thị trưởng Prague, He Ruipu và Thị trưởng Đài Bắc, Ke Wenzhe hồi tháng 1 kư thỏa thuận kết nghĩa giữa hai thành phố
⭐️ ._ 'Con đường' và 'Vành đai' tại Đông Âu
Trung cọng không có khả năng "trừng phạt" cả một xu hướng chính trị tại những nước Đông Âu có nền kinh tế năng động và cơ chế dân chủ vững mạnh này.
Điều Trung cọng có thể làm được và đang làm để thúc đẩy 'Vành đai, Con đường' tại Đông Âu là làm thân với Hungary, và trông cậy vào chính sách ngày càng tách khỏi ḍng chung tại EU của Thủ tướng Victor Orban.
Cũng mới tuần trước, chính phủ Orban tuyên bố để Đại học Phục Đán, Thượng Hải mở một phân viện và kư túc xá ở Budapest trong động thái được Chủ tịch Tập Cận B́nh khen ngợi.
C̣n tại EU nói chung, Trung cọng đang phải đối mặt với dàn chính khách không c̣n sống với cảm hứng về một nước Trung cọng mới mẻ, quyến rũ.
Không chỉ có lư do dịch Covid-19, sự trấn áp người Tân Cương, Hong Kong, mà c̣n nguyên nhân căn bản hơn là địa chính trị và hướng đi "h́nh thành đế quốc" của Tập Cận B́nh khiến lănh đạo EU e ngại.
Cuối tuần qua, trước khi đón Ngoại trưởng Vương Nghị, người đứng đầu ngoại giao EU, ông Josep Borrell đăng bài xă luận trên báo châu Âu gọi Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Trung cọng là những nước "có chung tính cách độc đoán, dùng ngôn từ của sức mạnh" trong quan hệ quốc tế.
Dù nh́n thấy các mối lợi trong giao thương với Trung cọng, EU sẽ vẫn không thể bỏ qua các quan hệ với Hoa Kỳ trong cách nh́n nhận Trung cọng ngày nay.
⭐️._ Đương kim Tổng Thống Đài Loan Thái Anh Văn là người chủ trương theo đuổi đường lối duy tŕ Đài Loan độc lập trước Trung cọng
Riêng về CH Czech, dù chính phủ hiện hành không ủng hộ chuyến thăm của chủ tịch Thượng viện sang Đài Loan, họ cũng ngay lập tức triệu đại sứ TC tới để phản đối về lời đe dọa với ông Vytricl.
Đây không phải là lần đầu tiên chính giới Czech, dù có quan điểm khác nhau, sẵn sàng lên tiếng bảo vệ người nước họ và nhất là các doanh nghiệp.
Trước đây, Trung cọng đă có lần đe dọa trừng phạt tập đoàn xe hơi Skoda để trả đũa cho kế hoạch thăm Đài Loan của Chủ tịch Thượng viện Czech nhiệm kỳ trước, Jaroslav Kubera.
Chuyến đi không thành v́ ông Kubera qua đời nhưng Thủ tướng Czech Andrej Babis đă yêu cầu Trung cọng thay đại sứ sau lời đe dọa với công ty xe hơi Skoda.
Tin mới nhất cho hay một lănh đạo cấp quận tại Czech đă lên tiếng chỉ trích ông Vương Nghị v́ lời đe dọa Chủ tịch Thượng viện Vytrcil.
Pavel Novotny, Chủ tịch quận Reporyje, Prague đăng trên Facebook lời yêu cầu ông Vương Nghị xin lỗi ngay lập tức v́ dám "đe dọa đất nước chúng tôi".