ÔNG TRUMP KẺ CHUYÊN ĂN HIẾP NGƯỜI LƯƠNG THIỆN !
Phê phán chính sách
“bully” kiểu Trump trong vụ đ̣i tài xế xe tải phải rành tiếng Anh, trong khi thời buổi này chỉ cần cái iPhone là đủ.
Bài phiếm này xin nói về mấy ông Mỹ trắng
MAGA kỳ thị làm dữ với mấy bác tài… không biết nói tiếng Anh !
Hồi xưa đi học, mỗi lần thi rớt tiếng Anh, má tui rầy :
- “Mai mốt qua Mỹ, lỡ người ta hỏi “How are you?” mà không biết trả lời th́ chết!”
Má nói có lư.
Không ngờ nửa thế kỷ sau, đúng y chang, chết thiệt !
Không phải v́ bệnh, mà v́… không nói được tiếng Anh th́ bị phạt, bị đuổi khỏi xa lộ !
Ở đâu vậy? Ở xứ thiên đường của dân tị nạn :
nước Mỹ . Cụ thể là tiểu bang Alabama, nơi nổi tiếng với nhạc country và bánh ḿ cháy đen.
Tuần rồi, hai bác tài xế, xin lỗi không tiện nêu tên v́ họ không biết nói
“Yes” hay “No” bị cảnh sát thổi c̣i, phạt, rồi đuổi khỏi xa lộ v́… không biết tiếng Anh !
Nghe lạ tai hả ? Thưa, chuyện bắt tài xế xe tải phải nói tiếng Anh không mới. Nó cũ như… xe ḅ vậy.
Từ thập niên 1930, luật liên bang Mỹ đă yêu cầu tài xế thương mại phải đọc, viết, nói được tiếng Anh.
Ừ th́ hồi đó chưa có GPS, biển báo toàn chữ viết, không biết tiếng th́ chạy lạc là chắc! Nhưng đó là chuyện trăm năm trước.
Bây giờ là năm 2025 rồi, má ơi ! Ai đâu c̣n ôm tự điển nữa ? Chỉ cần móc iPhone ra, bấm
“Translate” là tiếng Việt, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Khmer… nó dịch ra tiếng Anh ngọt xớt.
Thậm chí c̣n phát âm giùm luôn ! Vậy mà cũng bắt lỗi ?
Mỹ mà kỳ vậy sao ?
Xin thưa : có Trump th́ có chuyện !
Hồi làm tổng thống lần một (mà tới giờ vẫn đang ráng làm lại lần hai), ông Donald Trump hùng hổ ban hành sắc lệnh :
Bác tài nào không biết tiếng Anh : Đuổi !
Không cần biết ảnh lái giỏi hay anh cần nuôi mấy miệng ăn, nói tiếng Anh dở là… biến !
Sắc lệnh này gỡ luôn chính sách cũ thời ông Obama,
vốn thông cảm với người nhập cư.
Hồi đó, nếu bác tài bị bắt chỉ v́ yếu tiếng Anh th́ có thể được cho cơ hội.
Nhưng thời Trump ? Xin lỗi ,
“ Make America speak English again !”
Người ta gọi mấy tṛ này là bully bằng luật : dùng pháp lư để đè đầu cỡi cổ người yếu thế, không phải để giữ an toàn,
mà để thị uy, để dằn mặt, để… làm màu !
Có ai không biết nước Mỹ là đất nước của di dân ? Trong ngành xe tải, di dân chiếm hơn 30%.
Không ít người nói tiếng Anh như… nói tiếng chim ! Nhưng họ vẫn lái xe êm ru, giao hàng đúng giờ.
Thống kê mới nhất :
Hơn 15,000 trường hợp vi phạm
“tiếng Anh” trong 2 năm qua.
Tức trung b́nh mỗi ngày có 20 người bị phạt chỉ v́ nói tiếng Anh dở.
Vấn đề đâu phải do họ nguy hiểm, mà là hệ thống đang làm khó người nghèo, người mới nhập cư.
Một tài xế gốc Latin tên Jose Reyes
(biết song ngữ) nói :
- “ Nguy hiểm quá! Lái xe tải 36 tấn mà không đọc được biển báo !” Ờ, th́ đúng. Nhưng hỏi thiệt, bây giờ trên xa lộ, ai rảnh mà đọc biển báo ?
GPS đă chỉ đường oang oang, c̣n có camera hành tŕnh, cảm biến đủ thứ. Chỉ cần biết đạp thắng đúng lúc là đủ an toàn!
C̣n cái vụ biển báo ? iPhone lo hết ! Vậy c̣n bắt lỗi làm chi ?
Đừng nói là để bảo vệ an toàn, mà là để đẩy người ta ra khỏi nghề.
Phạt vậy rồi ai chạy xe ? Nói thiệt :
Nước Mỹ đang thiếu tài xế trầm trọng. Amazon, FedEx, Walmart… cần hàng triệu tài xế mỗi năm. Vậy mà mấy ông làm luật lại ngồi đó rảnh rỗi… bắt lỗi ngôn ngữ của bác tài, trong khi lẽ ra nên khen mấy người lái giỏi, không gây tai nạn, giao hàng đúng giờ.
Chứ đâu phải kiểm tra
“th́ quá khứ tiếp diễn” hay “mệnh đề điều kiện” rồi mới cho cầm vô lăng ?
Mai mốt bạn bị tắc đường, gọi xe kéo, mà bác tài bị đuổi việc v́ phát âm sai chữ
“tow truck” bạn nghĩ sao ? Lúc đó ai cứu ḿnh ?
Ngôn ngữ là công cụ, không phải vũ khí. Tiếng nói là để hiểu nhau. Không ai sinh ra là nói tiếng Anh cả. Mà ngay cả dân Mỹ c̣n nói… ngọng, nói chi người mới qua !
Cái khôn của thời đại là làm sao giúp người ta giao tiếp được, dù dùng bất cứ ngôn ngữ nào.
Và công nghệ đă làm được chuyện đó rồi.
Bác tài chỉ cần móc điện thoại là nói được đủ thứ tiếng. Cần ǵ phải ép ?
***
Chúng tôi không bênh ai nói tiếng Anh dở. Nhưng xin mấy ông lớn ngồi pḥng lạnh, bước ra đường lái xe tải một ngày, rồi mới biết nói tiếng ǵ không quan trọng bằng lái cho an toàn, sống cho tử tế.
Hăy để nước Mỹ là nơi giao tiếp dễ dàng, không phải là nơi sàng lọc gắt gao.
Đừng biến tiếng Anh thành rào chắn
để loại người nghèo, người nhập cư và người cần việc.
Nước Mỹ cần tài xế giỏi, không cần thêm mấy ông “giáo sư ngôn ngữ”
đi bắt lỗi “Present Continuous Tense” (th́ hiện tại tiếp diễn) hay “Simple Past Tense” (th́ quá khứ đơn), giữa xa lộ.
Đoàn Xuân Thu
***
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
