Chỉ vài phút sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố hoăn kế hoạch áp thuế đối ứng trong 90 ngày, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent bước ra khỏi Nhà Trắng để giải thích về thay đổi đột ngột này.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent. (Ảnh: Reuters)
“Tổng thống Trump đă tạo ra đ̣n bẩy đàm phán tối đa cho chính ḿnh. Đây là chiến lược của ông ấy ngay từ đầu”, ông Bessent nói với các phóng viên.
Đây là dấu hiệu rơ ràng nhất cho thấy vai tṛ ngày càng nổi bật của ông Bessent với tư cách người truyền đạt chính sách thương mại của Tổng thống Trump tới thị trường tài chính, cho dù đôi khi thông điệp mà ông đưa ra mâu thuẫn với nhà lănh đạo.
Reuters dẫn các nguồn tin thân cận với Nhà Trắng cho biết, ông Bessent, người trước đây là quản lư quỹ pḥng hộ, được coi là “người lớn” khi đưa ra những lời khuyên tốt nhất cho tổng thống, trong khi các thành viên khác trong nhóm cố vấn thương mại có quan điểm gay gắt hơn, nổi bật là Cố vấn thương mại Peter Navarro và Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick.
“Tổng thống là người cuối cùng quyết định chiến lược. Nhưng tôi nghĩ Scott luôn cố gắng kiềm chế những người quyết liệt trong Nhà Trắng, những người luôn thúc ép ông Trump mạnh tay với việc tăng thuế”, Stephen Moore – cố vấn lâu năm của ông Trump và là nhà kinh tế học tại tổ chức Heritage Foundation, nhận xét.
Một quan chức Nhà Trắng nói với Reuters rằng ông Bessent mong muốn mức thuế thấp hơn, c̣n ông Navarro kiến nghị mức thuế cao hơn, nhưng cả nhóm đều ủng hộ quyết định mà ông Trump công bố hôm 2/4 tại Vườn Hồng.
Kế hoạch thuế quan đối ứng với nhiều quốc gia đă khiến thị trường chứng khoán toàn cầu “bốc hơi” hàng ngh́n tỷ đô la Mỹ và dấy lên lo ngại về một cuộc suy thoái.
Tuy nhiên, thị trường đă phục hồi mạnh vào ngày 9/4, sau khi ông Trump thông báo tạm hoăn, giúp chỉ số S&P 500 ghi nhận mức tăng theo ngày lớn nhất kể từ năm 2008.
Về mặt công khai, ông Bessent vẫn ủng hộ chính sách thuế ban đầu của chính quyền. Nhưng theo nguồn tin thân cận với Nhà Trắng, trong các cuộc tṛ chuyện riêng, ông đă thúc đẩy Tổng thống Trump đàm phán với các quốc gia khác.
Những ư kiến của ông cuối cùng đă được lắng nghe, ít nhất là tạm thời. Trong một bài đăng trên mạng xă hội X ngày 9/4, ông Lutnick cho biết ông và ông Bessent đang ngồi cùng ông Trump khi tổng thống viết bài đăng thông báo tạm hoăn 90 ngày.
“Có một sự thay đổi thứ bậc”, một nguồn tin nói về việc ông Bessent đóng vai tṛ dẫn đầu trong đội cố vấn thương mại của Tổng thống Trump.
Cựu Hạ nghị sĩ Cộng hoà Charlie Dent gọi ông Bessent là “người trưởng thành thực sự trong căn pḥng này”, v́ ông hiểu các tác động kinh tế từ hành động của tổng thống.
“Tôi nghĩ điều quan trọng là tiếng nói của ông ấy đă được lắng nghe hơn cả trong cuộc thảo luận này”, ông Dent nói. Tuy nhiên, ông cho rằng t́nh h́nh vẫn c̣n nhiều bất định.
Cần thiện chí và chắc chắn
Mức độ áp thuế đối ứng mà ông Trump công bố tuần trước đă khiến hầu như tất cả đều sửng sốt, từ các nhà kinh tế tư nhân đến đối thủ và đồng minh của Mỹ.
Một số nghị sĩ đảng Cộng hoà đă lên tiếng chỉ trích, trong khi những “ông trùm” tài chính như Larry Fink và Jamie Dimon tỏ quan điểm phản đối và hoài nghi. Kể cả tỷ phú Elon Musk, người đi đầu trong nỗ lực của ông Trump nhằm tinh giản chính phủ liên bang, cũng công kích ông Navarro trên mạng xă hội.
Cuối tuần qua, ông Bessent bay từ New York đến Florida, nơi ông Trump đang chơi golf, rồi trở lại Washington cùng tổng thống để bàn về việc gửi thông điệp thuế quan ra thị trường.
Bộ trưởng Tài chính nhấn mạnh sự cần thiết phải thể hiện thiện chí trong thương lượng, một quan chức Nhà Trắng cho biết.
Ngày 9/4, ông Bessent nói với báo chí rằng ông và ông Trump đă có một cuộc trao đổi dài vào cuối tuần qua.
“Trong 35 năm làm việc trên thị trường, tôi luôn mong muốn sự chắc chắn, và tôi nghĩ giờ chúng ta đă có phần nào điều đó”, ông cho biết.
Thông điệp của Nhà Trắng về thuế quan đă thay đổi trong tuần này. Ngày 8/4, Thư kư báo chí Karoline Leavitt nói với báo chí rằng ông Trump sẵn sàng tiến tới những thỏa thuận “được thiết kế riêng” cho từng quốc gia.
Tổng thống đă giao nhiệm vụ cho Bộ trưởng Bessent và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer khởi động đàm phán với Nhật Bản.Tuy nhiên, vai tṛ nổi bật của ông Bessent có thể không kéo dài trong một chính quyền mà những cố vấn khác như ông Navarro và tỷ phú Musk liên tục “khẩu chiến” công khai.
Và dù dường như đang gia tăng ảnh hưởng, ông Bessent đôi khi đưa ra quan điểm không đồng nhất với Tổng thống Trump.
Phát biểu trước Nhà Trắng ngày 9/4, ông Bessent nói Tổng thống Trump đă có kế hoạch rút lui từ trước để đưa các quốc gia đến bàn đàm phán.
Nhưng sau đó, ông Trump phát biểu ngụ ư rằng t́nh trạng hoảng loạn trên thị trường từ tuần trước mới là lư do khiến ông thay đổi hướng đi.
VietBF@sưu tập