Theo như trong ngày khai mạc Hội nghị An ninh Munich, Đức vào ngày hôm qua, 14/02/2025, phó tổng thống Mỹ J.D. Vance có bài phát biểu «gây sốc», đả kích gay gắt dữ dội các đồng minh châu Âu điều mà ông J.D. Vance gọi là t́nh trạng «thụt lùi» tự do ngôn luận tại những nước đồng minh truyền thống của Mỹ tại châu Âu, mà không làm thế nào để chấm dứt chiến tranh của Nga xâm lược Ukraine, và châu Âu cần tăng chi tiêu quốc pḥng như thế nào.

Phó Tổng thống Mỹ JD Vance (trái) tham gia cuộc họp song phương với Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier tại Hội nghị An ninh Munich lần thứ 61 vào ngày 14/2/2025 tại Munich, Đức
Hội nghị An ninh Munich (MSC) năm nay lẽ ra tập trung chủ yếu vào hai vấn đề: làm thế nào để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine mà không nhượng bộ Nga, và châu Âu cần tăng chi tiêu quốc pḥng như thế nào.
Tuy nhiên, đại biểu cấp cao nhất của chính quyền Mỹ có mặt, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance, đă dành thời gian trên bục phát biểu của ḿnh để không nhắc đến cả hai vấn đề này.
Thay vào đó, ông đă gây sốc cho các đại biểu hôm 14/2 khi công kích mạnh mẽ các đồng minh của Washington, trong đó có cả Anh, trong một cuộc tấn công dữ dội lên án thông tin sai lệch, tin giả và quyền tự do ngôn luận.
Đó là 20 phút rất kỳ quái - và quăng thời gian này hầu như chỉ nhận được sự im lặng từ các đại biểu trong hội trường.
Ngay cả một câu đùa: "Nếu nền dân chủ Mỹ có thể sống sót sau 10 năm bị [nhà vận động khí hậu] Greta Thunberg chỉ trích, th́ các bạn cũng có thể sống sót qua vài tháng với Elon Musk," cũng chẳng gây nổi một tiếng cười nào.
Ông cáo buộc các chính phủ châu Âu thoái lui khỏi các giá trị của ḿnh và phớt lờ những lo ngại của cử tri về vấn đề di cư và quyền tự do ngôn luận.
Bài phát biểu của ông Vance đă không được hoan hỉ đón nhận - hoàn toàn tồi tệ. Bài phát biểu đă bị đánh giá rất tệ.
Nhưng mục tiêu mà bài phát biểu nhắm tới là ai?
Một nhà b́nh luận người Mỹ đă nói với tôi sau đó: "Tất cả những lời đó là dành cho người dân Mỹ."
Tuy nhiên, Phó Tổng thống vẫn tiếp tục gặp gỡ vị Tổng thống đang gặp khó khăn của Ukraine, Volodymyr Zelensky, một người đă hết mực cố gắng để tỏ ra lạc quan.
Cặp đôi đă có "một cuộc tṛ chuyện tốt đẹp", theo lời ông Zelensky, người nói rằng đây là "cuộc gặp đầu tiên của chúng tôi, không phải là cuối cùng, tôi chắc chắn thế".
Nhà lănh đạo Ukraine nhấn mạnh Washington và Kyiv cần trao đổi nhiều hơn và làm việc cùng nhau "để chuẩn bị kế hoạch [về] cách ngăn chặn Putin và kết thúc chiến tranh".
"Chúng tôi thực sự muốn ḥa b́nh, chúng tôi rất mong muốn ḥa b́nh. Nhưng chúng tôi cần những đảm bảo an ninh thực sự," ông Zelensky nói thêm.
Theo lời Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng muốn ḥa b́nh, nhưng đó là ḥa b́nh theo điều kiện của ông ấy. Trừ khi đă được bí mật thay đổi, th́ những điều kiện đó liên quan đến việc Ukraine đầu hàng trước yêu cầu của Nga và việc nhượng đất vĩnh viễn cho Moscow.
Bài phát biểu của ông Vance diễn ra vài ngày sau khi Tổng thống Trump đột ngột rút sự ủng hộ của ḿnh đối với vị thế đàm phán của Ukraine khi thừa nhận lời Bộ trưởng Quốc pḥng Pete Hegseth, rằng việc khôi phục lănh thổ của Ukraine về như trước cuộc xâm lược đầu tiên của Nga vào năm 2014 là "không thực tế."
Mỹ cũng đă dập tắt hy vọng của Kyiv về việc gia nhập NATO, một tham vọng lớn của Tổng thống Zelensky, và loại trừ khả năng triển khai quân đội Mỹ giúp bảo vệ biên giới Ukraine khỏi lần xâm lược tiếp theo của Nga.
Trước thềm hội nghị Munich, châu Âu đă choáng váng khi biết tin ông Trump đă có một cuộc điện đàm, dường như thân mật, kéo dài 90 phút với ông Putin, qua đó chấm dứt đột ngột việc Tây phương không liên lạc với nhà lănh đạo Nga suốt ba năm kể từ khi cuộc xâm lược Ukraine nổ ra vào năm 2022.
Các đại biểu tại Munich dự kiến sẽ tập trung vào chiến tranh Ukraine trong một cuộc tranh luận quan trọng vào ngày 15/2.
Nỗi lo sợ của các nhà lănh đạo châu Âu và các phái đoàn của họ tại Munich là trong cơn vội vă của ông Donald Trump muốn đạt được một thỏa thuận ḥa b́nh ở Ukraine, ông Putin sẽ chiến thắng, mạnh mẽ hơn và có kế hoạch chiếm thêm nhiều vùng đất ở châu Âu.