Eddie Chapman- Tội phạm người Anh hứa làm việc cho phát xít Đức để thoát ngồi tù, nhưng sau đó trở thành điệp viên hai mang và giúp London đánh lừa Berlin.
Eddie Chapman sinh ngày 16/11/1914 ở Durham, Anh, trong một gia đ́nh quân nhân. Ông gia nhập quân đội ở tuổi 17 nhưng chỉ sau 9 tháng nhập ngũ và làm nhiệm vụ tại Tháp London, ông bỏ trốn cùng một phụ nữ đến Soho.
Quân đội đă bắt và bỏ tù Chapman. Sau khi được trả tự do, Chapman quay trở lại Soho, nơi ông nhận một số công việc lặt vặt. Tại đây, ông sa vào cờ bạc, thường xuyên vi phạm pháp luật và cuối cùng thành lập tổ chức tội phạm của riêng ḿnh mang tên "Jelly Gang".
Năm 1939, sau một loạt vụ cướp khắp nước Anh khiến bản thân bị truy nă, Chapman đă trốn đến đảo Jersey, lănh thổ thuộc Anh ở quần đảo Channel, cách bờ biển Pháp vài km, với hy vọng có thể ẩn thân và tiếp tục con đường tội phạm.
Nhưng cảnh sát Jersey không mù mờ như Chapman tưởng. Không lâu sau, các thám tử mặc thường phục phát hiện ông đang ăn tối với bạn gái trong một khách sạn. Chapman đă cố gắng trốn qua cửa sổ pḥng ăn nhưng không thành công và bị kết án hai năm tù. Bản án sau đó được gia hạn do Chapman lấy trộm quần áo của bạn tù và cố gắng vượt ngục.
Eddie Chapman vào năm 1967. Ảnh: Telegraph
Mùa hè năm 1940, quân đội Đức Quốc xă xâm chiếm quần đảo Channel, khiến nơi đây trở thành lănh thổ hải ngoại duy nhất của Anh bị phe Trục, gồm các thế lực Đức, Italy và Nhật Bản, chiếm đóng trong Thế chiến II.
Với rất ít hy vọng trốn thoát hay tiếp tục "sự nghiệp" tội phạm của ḿnh, Chapman đă đưa ra một quyết định thay đổi vĩnh viễn cuộc đời ông: Gia nhập t́nh báo Đức với tư cách điệp viên.
Chapman và một tội phạm khác có tên Anthony Faramus, vốn là thợ làm tóc, viết một lá thư cho chỉ huy người Đức trên đảo. Họ khoe khoang về năng lực phạm tội của ḿnh cũng như khả năng ngôn ngữ, đề nghị làm gián điệp cho Đức Quốc xă để phá hoại nội bộ Anh.
Ban đầu, tưởng như không ai để tâm đến bức thư. Nhưng vào một đêm, Chapman và Faramus bị các sĩ quan cơ quan mật vụ Gestapo của phát xít Đức đánh thức. Họ đưa hai người lên một chiếc thuyền hướng đến Pháp.
Thực tế, lá thư của họ không bị phớt lờ. Đại úy Stephan von Groning của t́nh báo Đức nhận thấy Chapman có tiềm năng lớn và quyết định huấn luyện tên tội phạm người Anh. Trong khi đó, Faramus bị đưa đến trại tập trung Buchenwald và bị lăng quên nhưng vẫn sống sót khi Thế chiến II kết thúc.
Trong suốt năm 1942, Đức Quốc xă đă huấn luyện Chapman về chất nổ, liên lạc vô tuyến và nhảy dù. Chapman nhanh chóng thông thạo tiếng Pháp và tiếng Đức. Đến cuối năm đó, ông trở thành học tṛ đáng tự hào nhất của von Groning và là niềm ghen tị của mọi gián điệp Đức ở châu Âu.
Kể từ năm 1940, máy bay ném bom de Havilland Mosquito của Anh đă liên tục khiến không quân Đức đau đầu khi tiêu diệt thành công hàng loạt mục tiêu nổi bật. Điều này khiến Thống chế Hermann Goring, người đứng đầu không quân Đức, tức giận. Để xoa dịu Goring và giành được lợi thế trong cuộc chiến trên bầu trời, von Groning đă lên kế hoạch cử Chapman đến Anh nhằm cho nổ tung nhà máy chế tạo máy bay de Havilland Mosquito.
Tháng 12/1942, Chapman hạ cánh xuống một cánh đồng lầy lội ở Cambridgeshire và làm điều mà không ai trong cơ quan t́nh báo Anh hay Đức ngờ tới: Ông đầu hàng.
Chapman thực tế chưa bao giờ có ư định thực hiện nhiệm vụ cho Đức Quốc xă. MI5, cơ quan t́nh báo, phản gián Anh, thẩm vấn Chapman trong nhiều ngày trước khi quyết định rằng ông có thể là một "tài sản" đáng tin cậy. MI5 xác định Chapman "căm ghét phát xít Đức".
Với mật danh "Đặc vụ Zigzag", Chapman nhanh chóng được đưa vào Hệ thống Double-Cross, một nỗ lực nhằm kiểm soát toàn bộ mạng lưới gián điệp của Đức ở Anh bằng các điệp viên hai mang bí mật.
Ngay từ khi bắt đầu làm việc với MI5, Chapman đă cho những cấp trên mới thấy rằng họ hoàn toàn đúng khi chọn ông. Chapman rất háo hức phá hoại hoạt động t́nh báo của Đức Quốc xă ở Anh cũng như nước ngoài, bắt đầu bằng việc đánh lừa họ rằng nhà máy de Havilland đă bị phá hủy.
Các đặc vụ Anh làm cho nhà máy trông như thể nó bị phá hủy và tung ra các bản tin giả để khiến phát xít Đức tin tưởng. Khi máy bay trinh sát mang về những bức ảnh nhà máy bị hư hại, Đức Quốc xă càng yên tâm rằng nhiệm vụ đă hoàn thành.
Những người quản lư Chapman ở MI5 muốn tận dụng tối đa chiến thắng này và đă sắp xếp để đưa ông trở lại với von Groning trên chiếc tàu buôn The City of Lancaster đến Lisbon, Bồ Đào Nha, quốc gia trung lập trong Thế chiến II. Người Đức không biết điều này, họ tưởng rằng Chapman đă tự t́m được cách trở về.
Khi liên lạc với người Đức tại đại sứ quán Đức ở Lisbon, Chapman đề xuất ông sẽ làm nổ tàu The City of Lancaster bằng một quả bom được ngụy trang thành cục than. Thực tế, Anh đă yêu cầu Chapman t́m cách để họ sở hữu được bom của Đức để nghiên cứu.
Phát xít Đức chuyển cho Chapman hai quả bom và ông đă giao lại chúng cho thuyền trưởng của con tàu. Để tránh nghi ngờ, London loan tin con tàu bị hư hại trên hành tŕnh về Anh và giả vờ mở cuộc điều tra.
Nhờ các thành tích, Eddie Chapman được đánh giá cao đến mức Abwehr, lực lượng t́nh báo quân sự của Đức quốc xă, đă cử ông đến khu vực do phát xít chiếm đóng ở Na Uy để đào tạo thế hệ điệp viên tiếp theo. Chapman được trao huân chương Thập tự Sắt, thưởng 110.000 Reichsmark (343.000 USD theo giá trị ngày nay) và cả du thuyền, nhưng ông vẫn trung thành với Anh.
"Người Đức yêu mến Chapman nhưng anh ta không đáp lại. Chapman yêu bản thân, thích phiêu lưu và yêu tổ quốc", một sĩ quan MI5 viết trong bản đánh giá. Khi ở Oslo, Chapman cũng bí mật chụp ảnh các đặc vụ Đức để gửi thông tin cho Anh.
Tháng 6/1944, Chapman trở về Anh để làm nhiệm vụ báo cáo về độ chính xác của bom bay V-1 (tiền thân của tên lửa hành tŕnh) mà Đức nă vào Anh. Chapman báo cho Đức thông tin sai rằng những quả bom đă đánh trúng mục tiêu ở trung tâm London. V́ vậy, quân Đức không điều chỉnh cách tấn công và hầu hết bom rơi xuống vùng ngoại ô phía nam London hoặc vùng nông thôn Kent, gây ra ít thiệt hại hơn nhiều so với những ǵ người Đức tưởng.
Ngày 20/7/1944, khi Chapman vẫn ở Anh, một âm mưu ám sát trùm phát xít Adolf Hitler đă được thực hiện nhưng không thành công. Giận dữ, Hitler cho giải tán Abwehr. Chapman bỗng trở thành điệp viên vô chủ ở Đức.
Bất chấp vô số thành công của Chapman, MI5 cuối cùng vẫn coi ông là gánh nặng v́ ông ta tiếp tục giao du với giới tội phạm ở Anh. Chapman bị loại khỏi lực lượng vào ngày 28/11/1944, được yêu cầu giữ bí mật về những hoạt động gián điệp ông đă làm.
Việc rời khỏi MI5 đă mang đến cho Chapman cơ hội hoàn hảo để quay trở lại con đường phạm tội. Nước Anh vào thời điểm đó lại là thiên đường của tội phạm, với vô số cơ hội cho hoạt động buôn bán chợ đen, trộm cắp, giả mạo. Chapman dính líu đến những kẻ tống tiền, trộm cắp, liên quan đến nhiều hành vi phạm tội, bao gồm buôn lậu vàng qua Địa Trung Hải vào năm 1950
Nhưng tên tội phạm từng là Đặc vụ Zigzag có đặc quyền miễn trừ bất thành văn. Sau khi thực hiện những nhiệm vụ gián điệp táo bạo nhất trong Thế chiến II, chính phủ Anh không bao giờ mạo hiểm để ông rơi vào tay bất kỳ sĩ quan cảnh sát hay phóng viên nào có thể gây sức ép khiến Chapman tiết lộ bí mật.
Tuy nhiên, việc bí mật về Đặc vụ Zigzag và Hệ thống Double Cross bị tiết lộ chỉ là vấn đề thời gian. Chapman đă phá bỏ lời thề và cho xuất bản hồi kư ở Pháp. Ông ta bị Anh phạt nhưng với số tiền không đáng kể.
Phần c̣n lại của cuộc đời Chapman khá b́nh lặng. Ông kết hôn với Betty Farmer, người bạn gái mà Chapman đă bỏ rơi trên đảo Jersey, và có một cô con gái. Ông trở thành một doanh nhân và người buôn đồ cổ trong những năm sau đó. Chapman qua đời v́ suy tim ở tuổi 83 vào ngày 11/12/1977.
Một điều đặc biệt là 29 năm sau khi Thế chiến II kết thúc, Chapman nối lại liên lạc được với von Groning, sếp cũ của ông trong t́nh báo Đức. Von Groning từng bị Mỹ giam trong khoảng thời gian ngắn và sau đó sống ẩn dật. Chapman đă mời von Groning đến dự hôn lễ của con gái ḿnh.
VietBF@ sưu tập
|
|