Quân Nga đă sử dụng nhiều kỹ thuật và biện pháp khác nhau để gài ḿn và bẫy ḿn ở những khu vực họ tạm thời rút đi. Khi tiến vào những khu vực này, công binh Ukraine phải rất thận trọng rà phá các bẫy bom ḿn đó.
Một chuyên gia rà phá bom ḿn của Ukraine thận trọng gạt các thân cỏ sang một bên, làm lộ ra một trái lựu đạn được nối với một dây bẫy, đợi ai đó sơ ư giẫm lên và gây nổ.
Phát hiện này ở gần thị trấn Lyman (Ukraine) là một diễn biến nhỏ trong một cuộc đấu mèo vờn chuột rộng lớn hơn giữa các đội gài ḿn và gỡ ḿn - một đặc điểm nổi bật trong xung đột quân sự giữa Nga và Ukraine.

Công binh Ukraine rà phá ḿn ở ngoại ô Lyman. Ảnh: New York Times.
Ḿn, dây bẫy và bẫy ḿn là những công cụ pḥng thủ đáng tin cậy mà quân đội Nga sử dụng, gây thương tật cho bộ binh đối phương và làm hư hỏng xe thiết giáp của họ. Các bẫy này dễ dựng, dễ che lấp bằng bùn đất hoặc các mảnh gạch vỡ vụn bên lề đường làng, và do vậy rất khó bị phát hiện.
Việc rà phá bom ḿn như thế này được cho sẽ đóng vai tṛ quan trọng trong cuộc phản công dự kiến của Ukraine vào mùa xuân năm nay, khi Ukraine muốn đẩy lùi quân Nga và đảo chiều cuộc xung đột. Theo đó, quân đội Ukraine sẽ phải tiến vào mạng lưới dày đặc các chiến hào, bẫy xe tăng và băi ḿn của đối phương.
Liên Hợp Quốc đă cảnh báo rằng vùng đất Ukraine lớn bằng 4 lần diện tích Thụy Sĩ là không an toàn do số lượng lớn ḿn chôn dưới đất.
Hàng ngàn trái ḿn như vậy đă làm thiệt mạng hoặc gây thương tật cho hàng trăm người mỗi tháng. Như vào tháng 3 vừa qua, ḿn gây tử vong cho 226 người và làm bị thương 724 người khác. Trên khắp Ukraine, có khoảng 350 đội rà phá bom ḿn đang hoạt động liên tục. Chính phủ Ukraine đă chia các khu vực có gài ḿn thành những vùng ưu tiên để rà phá. Nước này đang khuyến khích sử dụng các cải tiến công nghệ làm công cụ gỡ ḿn. Chính phủ Ukraine có ư định lập ra một thị trường kinh doanh dịch vụ gỡ ḿn.
Ngân hàng Thế giới ước tính việc gỡ hết số bom ḿn trong ḷng đất Ukraine sẽ tốn kém 37 tỷ USD.
Nga có một kho ḿn khổng lồ và binh sĩ của họ có nhiều mẹo để gài bẫy ḿn. Nga cùng với Mỹ và một số nước nữa chưa phê chuẩn hiệp ước cấm ḿn trong chiến tranh.
Phương pháp gỡ ḿn của công binh Ukraine
Đối với các binh sĩ Ukraine, việc t́m ra các trái ḿn này là một nghệ thuật. Những khu vực dày đặc dây bẫy sẽ thường có xác một động vật nào đó, do con vật đă gây kích nổ trong lúc lang thang trong rừng.
Chẳng hạn, theo lời một đội trưởng rà phá bom ḿn Ukraine được cử tới đây, có lần các lực lượng Ukraine căn cứ vào xác một con chó và một con dê đă phát hiện ra bẫy ḿn trong một bụi cây và cỏ khô rậm rạp gần một vị trí trước đó do Nga kiểm soát. Viên đội trưởng này yêu cầu chỉ gọi anh ta là trung tá Oleh (theo quy định của quân đội Ukraine).
Oleh nói về băi ḿn: “Có rất nhiều thủ thuật ở đây”.
Binh sĩ Ukraine thăm ḍ khu đất này bằng các cần làm từ sợ thủy tinh nhằm đề pḥng gây kích nổ các trái ḿn kích hoạt bằng điện nhắm vào lực lượng rà phá bom ḿn. Quả lựu đạn buộc vào dây bẫy được phát hiện trước đó đă được cho nổ một cách an toàn do việc tháo ng̣i sẽ rất nguy hiểm.
Đội này t́m thấy thêm một bẫy ḿn được gài một cách mưu mẹo nhằm đánh lừa đội rà phá. Cụ thể, đây là một trái ḿn claymore, khi nổ sẽ phát tán các mảnh vỡ vào mục tiêu. Ḿn này được nối với một dây bẫy. Người Nga căng một dây điện gần đó, gợi ư ḿn có thể bị kích nổ từ xa. Nhưng dây điện nằm trong đám cỏ và không kết nối với thiết bị kích điện nào. Đây rốt cuộc là mẹo làm chậm tiến độ công việc của đội rà phá.
Khu vực bụi cây gần vùng ŕa của một ngôi làng cũng đầy rẫy “ḿn nhảy” mà binh sĩ Mỹ trong Thế chiến II gọi là Bouncing Betty. Khi bị một quả bóng chạm vào hoặc có ai giẫm lên dây bẫy của nó, ḿn sẽ bay lên không khoảng 1m rồi nổ tung, bắn văng các mảnh vỡ ra xung quanh. Oleh cho biết: “Ai ở trong phạm vi 25m bảo đảm chết chắc”.
Con chó và con dê ở đoạn trên đă chết do một quả ḿn nhảy OMZ-52 của Nga.
Có 2 nhiệm vụ riêng biệt mà các đội gỡ ḿn của Ukraine đối mặt. Một là gỡ sạch bom ḿn tại một khu vực được giao để dân thường có thể quay lại sinh sống. Hai là rà phá bom ḿn mở đầu các cuộc tiến công quân sự. Nhiệm vụ thứ 2 nguy hiểm hơn và do lực lượng công binh đảm nhận. Họ có nhiệm vụ t́m đường đi qua các băi ḿn.
Các sĩ quan Ukraine cho biết họ rất cần đến các thiết bị và kỹ thuật gỡ bom ḿn dù rằng chúng không thu hút nhiều sự chú ư bằng các vũ khí phương Tây hiện đại như xe tăng Abrams.
Việc t́m và gỡ ḿn có thể thực hiện thủ công. Ivan - chuyên gia gỡ ḿn trong một tiểu đội công binh khác, cho biết anh làm điều này bằng cách tiến một bước rồi dừng lại để nh́n vào khoảng 1m đất phía trước. Sau đó anh quỳ xuống, cố gắng nh́n từ một góc khác để phát hiện ánh nắng phản chiếu từ một sợi dây trong suốt và mảnh giống dây cước dùng để câu cá.
Ivan nói, giữ b́nh tĩnh là điều thiết yếu ngay cả khi các chỉ huy cứ thúc giục phải hành động nhanh chóng. Trong một đợt tấn công vào mùa thu năm 2022, anh này cho hay, anh đă cho nổ an toàn 4 bẫy ḿn, mở đường cho đội tấn công.
Các máy rà phá ḿn chuyên dụng cũng được huy động. Quân đội Ukraine hiện đang sử dụng một cỗ máy cồng kềnh từ thời Xô viết, mang biệt danh Rồng. Cỗ máy này có lớp giáp mong manh và 1 vũ khí duy nhất, đó là một quả rocket kéo về phía trước 1 dây gắn các quả nổ dài vài trăm mét. Đặt số thuốc nổ này lên băi ḿn, kích nổ các trái nổ sẽ tạo ra một đường an toàn cho bộ binh và xe tăng tiến lên.
Ivan nhấn mạnh: “Bạn phải tập trung vào công việc, không được xao nhăng vào tiếng pháo và tiếng súng bộ binh nổ xung quanh trong cuộc tiến công”.
Một số quân nhân của tiểu đội công binh này đă tử vong hoặc bị tàn phế do ḿn.
Quân đội Nga có sử dụng các thiết bị bảo vệ ḿn chống tăng. Thiết bị này kích nổ thuốc nổ nếu có ai đó di chuyển quả ḿn.
Quân đội Nga c̣n có một loài ḿn sát thương được kích nổ bằng rung chấn, tên là POM-3. Ḿn phát nổ do rung chấn từ bước chân trước khi chuyên gia gỡ ḿn kịp tiến tới sát để tháo ng̣i nổ.
Do vậy, lính Ukraine phải quan sát và phát hiện ra các ống xanh nhỏ (h́nh dạng của POW-3) rồi lấy súng bắn từ xa để phá hủy.
Lính công binh Ukraine cũng áp dụng phổ biến phương pháp phá hủy ḿn và bẫy ḿn tại chỗ. Theo đó, họ sẽ đặt một lượng thuốc nổ nhỏ gần ḿn và binh sĩ Ukraine sẽ kích hoạt thuốc nổ để phá ḿn.
Đối với các bẫy ḿn, lính Ukraine c̣n áp dụng biện pháp đơn giản hơn là dùng dây thừng dài và một cái móc để giật vào dây bẫy kích nổ ḿn từ xa.
VietBF @ Sưu tầm