Cuộc sống hàng ngày ở Haiti có nguy cơ rơi vào mất kiểm soát sau khi Thủ tướng Ariel Henry thông báo cắt hoàn toàn khoản trợ cấp nhiên liệu và giá cả đang tăng lên gấp đôi.
Theo hăng AP, Haiti, quốc gia nghèo nhất ở Tây bán cầu đang rơi vào t́nh trạng lạm phát và bạo lực gia tăng. Bạo lực hoành hành đă khiến nhiều phụ huynh thậm chí không cho con đến trường. Nhiên liệu và nước sạch khan hiếm. Bệnh viện, ngân hàng và cửa hàng tạp hóa đang phải vật lộn để duy tŕ hoạt động.Cuộc sống người dân ở Haiti vô cùng khó khăn, thậm chí là hỗn loạn. Mức độ tê liệt và tuyệt vọng của người dân hiện được cho là chưa từng có. Lạm phát tăng vọt khoảng 30% đang làm trầm trọng thêm t́nh h́nh. Bên cạnh đó, kho nhiên liệu đă không hoạt động từ tháng 9 năm nay. Nhiều trạm xăng đă đóng cửa trong khi số khác đă hết nguồn cung cấp.
Việc thiếu nhiên liệu gần đây đă buộc các bệnh viện phải cắt giảm nhiều dịch vụ quan trọng và các công ty cung cấp nước phải đóng cửa. Ngân hàng và cửa hàng tạp hóa cũng đang rất khó khăn để duy tŕ hoạt động v́ nguồn cung cấp nhiên liệu đă cạn kiệt và giá leo thang. Nhiều công nhân cũng không thể đi làm. Một gallon xăng có giá 30 USD trên thị trường chợ đen ở thủ đô Port-au-Prince và hơn 40 USD ở các vùng nông thôn. Người dân thậm chí phải đi bộ nhiều km để lấy thức ăn và nước uống v́ phương tiện giao thông công cộng rất hạn chế.
" Đất nước Haiti hiện đang rất hỗn loạn, nhiều khả năng rơi vào t́nh trạng mất kiểm soát", ông Alex Dupuy, nhà nghiên cứu xă hội sinh ra ở Haiti cho biết.
Các băng đảng từ lâu đă năm quyền lực đáng kể ở quốc gia này. Liên hợp quốc ước tính các băng đảng ở Haiti kiểm soát khoảng 40% thủ đô Port-au-Prince và tiếp tục kiểm soát thêm nhiều lănh thổ. Nhóm băng đảng cũng sử dụng bạo lực đối với dân thường trong những tháng gần đây, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em. Thậm chí, khoảng 20.000 người phải rời bỏ nhà cửa. T́nh trạng bắt cóc gia tăng đột biến. Bạo lực băng đảng có tổ chức tiếp tục gây xáo trộn dữ dội cuộc sống hàng ngày của người dân Haiti.
Thảm họa nhân đạo
Cuộc khủng hoảng kinh tế, chính trị và bạo lực băng đảng đă quy tụ thành một thảm họa nhân đạo ở quốc gia vùng Caribe này.
Thủ tướng Haiti Ariel Henry đă cam kết sẽ tổ chức bầu cử ngay khi thấy an toàn. Trong bài phát biểu tại Liên hợp quốc, ông Henry nhấn mạnh "không hề muốn nắm quyền lâu hơn mức cần thiết".
"Đất nước của tôi đă trải qua cuộc khủng hoảng đa chiều, gây ra mối đe dọa nền dân chủ và nền tảng của nhà nước pháp quyền", ông Henry nhấn mạnh. Ông lên án nạn cướp bóc và bạo lực trên diện rộng và khẳng định những người phải chịu trách nhiệm v́ tội ác trước lịch sử và toà án".
Phát biểu tại Liên hợp quốc, Tổng thống Joe Biden cũng khẳng định Haiti đang đối mặt với "bạo lực băng đảng do chính trị và cuộc khủng hoảng con người rất to lớn".
Từ năm 2004 đến năm 2017, lực lượng ǵn giữ ḥa b́nh của Liên hợp quốc đă tích cực củng cố an ninh của đất nước và xây dựng lại các thể chế chính trị sau cuộc nổi dậy bạo lực lật đổ cựu Tổng thống Jean-Bertrand Aristide. T́nh trạng thiếu thức ăn và nước uống gia tăng trong khi các vụ bắt cóc và hoạt động băng nhóm ngày càng mạnh.
"Không ai dám cho con đi học trong t́nh trạng này. Chúng sẽ không được an toàn", Jean-Wilson Fabre, Giáo viên một trường tiểu học ở Haiti nói.
Fabre là một trong số hàng triệu phụ huynh từ chối cho con đi học mặc dù Chính phủ đă thông báo trở lại lớp học vào ngày 3/10 theo lịch tŕnh nhằm khôi phục trạng thái b́nh thường trong bối cảnh ngày càng bất ổn. Các ṭa án ở Haiti cũng lên lịch mở cửa trở lại vào ngày 3/10 tuy nhiên Liên đoàn Luật sư quốc gia này vài ngày trước đă bày tỏ lo ngại về hoạt động gia tăng của các băng nhóm.
"Hiện tại mọi thứ đang trở nên tồi tệ", bà Merlay Saint-Pierre, một phụ huynh có hai con trai và đang thất nghiệp nói.
Hàng trăm người đă xếp hàng hàng giờ mỗi ngày chỉ để mua những xô nước. Xe tải giao hàng không thể đi vào khu vực lân cận v́ có rào chắn.
"Tôi nghĩ rằng loại nước này không thể để uống mà chỉ giặt quần áo", ông Lionel Simon nói.
Theo thông tin, ít nhất 8 người đă chết v́ bệnh tả trong những ngày gần đây và hàng chục người khác đă được điều trị. Tuy nhiên, ông Simon không lo lắng về bệnh dịch tả. Mối quan tâm lớn nhất của ông là các băng đảng và hiện tượng nhiều trẻ nhỏ vác theo súng.
"Chúng tôi không biết liệu cuộc sống có thể trở lại b́nh thường được hay không?" ông Simon nhấn mạnh./.
|