Tờ WSJ cho biết, v́ thất vọng trước các khoản đầu tư từ Trung Quốc, một số quốc gia ở châu Âu cảm thấy họ chẳng c̣n ǵ để mất khi tăng cường quan hệ với Đài Loan.
Việc các quốc gia Trung và Đông Âu đang tăng cường quan hệ với Đài Loan trong khi quan hệ với Trung Quốc đại lục đang dần nguội lạnh đang khiến chính quyền Bắc Kinh "nóng mặt".
QUAN HỆ VỚI TRUNG QUỐC NGUỘI LẠNH
Căng thẳng bắt đầu leo thang đáng lo ngại khi các nhà làm luật EU mới đây đă bỏ phiếu thông qua một nghị quyết không ràng buộc nhằm kêu gọi Ủy ban châu Âu (EC) thực hiện các động thái cần thiết liên quan một thỏa thuận đầu tư với Đài Loan, cũng như tăng cường quan hệ với ḥn đảo này.
Nghị quyết cũng kêu gọi pḥng thương mại của EU tại Đài Bắc đổi tên thành văn pḥng Liên minh châu Âu (EU) tại Đài Loan.
Trong động thái mới nhất, người đứng đầu Cơ quan ngoại giao Đài Loan, ông Joseph Wu sẽ thăm Slovakia và Cộng ḥa Czech trong tuần này.
Trước đó, Lithuania đă khiến Bắc Kinh tức giận khi đồng ư với Đài Loan mở cơ quan đại diện tại vùng lănh thổ của nhau. Ba Lan và Slovakia gần đây cũng đă tài trợ hàng trăm ngh́n liều vắc-xin Covid-19 cho Đài Loan.
Và đối với nhiều nước trong khu vực, sự phụ thuộc vào một "gă khổng lồ" ngày càng quyết đoán khiến họ nhớ lại những kư ức tồi tệ trong thời Chiến tranh Lạnh.
Milos Vystrcil, Chủ tịch Thượng viện Czech, cho biết: "Chúng tôi hiểu rất rơ việc chơi với "một người anh cả" là như thế nào. Và đây là lư do tại sao chúng tôi ủng hộ Đài Loan".
Vào tháng 8, Lithuania cho phép Đài Loan thiết lập cơ quan đại diện tại Vilnius với tên gọi "Văn pḥng đại diện Đài Loan tại Lithuania".
Các văn pḥng đại diện của Đài Loan tại châu Âu chỉ sử dụng từ "Đài Bắc" thay v́ Đài Loan nên động thái của Lithuania khiến Bắc Kinh thực sự nổi giận.
Trung Quốc đă triệu hồi đại sứ tại Lithuania và trục xuất đại sứ của Lithuania tại Bắc Kinh.
Tuần trước, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc chỉ trích EU sau khi các nhà làm luật của khối này thông qua nghị quyết kêu gọi việc thúc đẩy quan hệ với Đài Loan và khởi động thỏa thuận đầu tư với ḥn đảo.
Bắc Kinh cũng tuyên bố sẽ theo dơi chặt chẽ chuyến đi của ông Wu đến Cộng ḥa Czech và Slovakia, và rằng Bắc Kinh sẽ thực hiện các biện pháp để bảo vệ lănh thổ của ḿnh. Khi một phái đoàn quan chức Czech do ông Vystrcil dẫn đầu đến thăm Đài Loan vào năm 2020, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng "họ sẽ phải trả giá đắt cho những hành vi thiển cận và chủ nghĩa cơ hội chính trị của ḿnh".
Trung Quốc "đuối sức"
Việc các nước châu Âu tăng cường liên kết với Đài Bắc trong khi mối quan hệ với Bắc Kinh ngày càng xấu đi phản ánh căng thẳng giữa phương Tây và Trung Quốc về các vấn đề thương mại, quân sự và nhân quyền.
Ở châu Âu, các quốc gia lớn phụ thuộc vào thương mại Trung Quốc, bao gồm Đức và Pháp, đă bác bỏ sức ép của Mỹ trong việc cắt giảm dần mối liên hệ với Bắc Kinh. Tuy nhiên, các nước Trung Âu th́ khác. Họ giao dịch ít hơn với Trung Quốc và coi mối quan hệ chặt chẽ với Mỹ là yếu tố quan trọng đối với an ninh.
Các quan chức và chuyên gia cho biết, thất vọng về việc thiếu nguồn đầu tư lớn của Trung Quốc đă khiến một số nước ở châu Âu mất đi niềm tin vào Bắc Kinh và t́m kiếm các đối tác khác.
Nhận thức về Trung Quốc cũng đang thay đổi trong khu vực. Tại Cộng ḥa Czech, theo một cuộc thăm ḍ dư luận năm 2020 của Đại học Palackư Olomouc có trụ sở tại Czech và Slovakia- có trụ sở tại Viện Nghiên cứu Châu Á Trung Âu, Trung Quốc ngày càng ít được ủng hộ. Ở Slovakia, chỉ 18% những người được khảo sát cho biết họ tin tưởng Trung Quốc.
Những căng thẳng mới xảy ra đánh dấu sự thay đổi tâm trạng trong một khu vực vốn đặt nhiều kỳ vọng vào các khoản đầu tư của Trung Quốc trong vài năm trở lại đây.
Ivana Karaskova, một nhà nghiên cứu về Trung Quốc tại Hiệp hội các vấn đề quốc tế có trụ sở tại Praha cho biết: "Chắc chắn là Trung Quốc đang đuối sức với chiến lược ngoại giao ở khu vực này. Ḍng đầu tư dự kiến của Trung Quốc đă không thành hiện thực… và các nước hiện đang quan tâm hơn đến việc khám phá các cách thức hợp tác với Đài Loan".
Một nhóm được gọi là 17 +1, một sáng kiến do Bắc Kinh dẫn đầu nhằm thúc đẩy quan hệ thương mại và đầu tư giữa Trung Quốc và 17 quốc gia Trung và Đông Âu được thành lập gần một thập kỷ trước, đă không đạt được nhiều tiến bộ.
Năm nay, Lithuania đă rút khỏi nhóm. Tại một số ngôi làng ở Bulgaria, người dân đă học tiếng Trung Quốc trong bối cảnh hy vọng các nhà máy Trung Quốc mở cửa gần đó, nhưng rồi mọi việc đă không thành hiện thực.
Nhiều chính trị gia trong khu vực hiện đang xem xét lại sáng kiến Vành đai và Con đường, chương tŕnh xây dựng cơ sở hạ tầng của Bắc Kinh, v́ nhiều hoài nghi và lo ngại các khoản nợ cao.
Trong khi đó, Đài Loan có các khoản đầu tư lớn trong khu vực, bao gồm cả một nhà máy mà Foxconn Technology Co. Ltd., nhà sản xuất điện tử theo hợp đồng lớn nhất thế giới, vận hành tại Cộng ḥa Czech.
Đài Bắc gần đây đang t́m cách tăng cường thương mại với Czech và một phái đoàn gồm hơn 60 nhà lănh đạo doanh nghiệp do Bộ trưởng Hội đồng Phát triển Quốc gia Kung Ming-hsin dẫn đầu sẽ thăm khu vực này trong tuần này cùng với ông Wu.
VietBF @ Sưu tầm