Ngày 1/5, nhà hoạt động và t́nh nguyện viên người Ukraine Serhiy Sternenko đă bị ám sát ngay trước cửa nhà ḿnh tại Kiev nhưng may mắn thoát chết. Thủ phạm là một phụ nữ và đă bị bắt ngay tại chỗ.

Nữ nghi phạm người Ukraine thực hiện vụ mưu sát. Ảnh: Strana.
Sternenko bị bắn vào đùi phải nhưng may mắn thoát chết nhờ có lực lượng bảo vệ đi cùng – bao gồm cả vệ sĩ cá nhân và một nhân viên đặc nhiệm thuộc lực lượng "Alpha" của SBU.
Theo lời kể của Sternenko trong một video đăng trên YouTube, khi đối tượng nữ bất ngờ rút súng và bắn nhiều phát, đặc nhiệm “Alpha” đă kịp thời khống chế và bắt giữ nghi phạm. Bản thân Sternenko, dù bị thương, đă tự garô vết đạn và chỉ đạo tài xế lái xe bọc thép đưa ông đến bệnh viện. Ông cho biết viên đạn chỉ sượt qua mô mềm, không gây tổn thương nghiêm trọng.
Chiếc xe bọc thép mà Sternenko sử dụng đă bị bắn thủng hai bánh xe và một viên đạn găm vào cửa tài xế. Ông nói rằng đây là một phần trong các biện pháp an ninh được tăng cường sau các vụ tấn công nhằm vào các nhà hoạt động xă hội – đặc biệt là sau vụ sát hại nhà hoạt động Demyan Hanul ở Odessa.
Nghi phạm vụ tấn công là một phụ nữ 45 tuổi tên Lyudmila Chemerko, quê Odessa. Trước ṭa, bà khai rằng ḿnh tin là đang thực hiện nhiệm vụ của Cơ quan An ninh Ukraine (SBU). Người phụ nữ nói đă bị một người đàn ông – tự xưng là sĩ quan SBU – thuyết phục rằng Sternenko là “kẻ phản quốc” làm việc cho cơ quan an ninh Liên bang Nga (FSB), cần phải bị loại bỏ. Đối tượng cũng hứa chi trả chi phí ghép thận cho bà nếu hoàn thành nhiệm vụ.
Theo luật sư bào chữa, bà Chemerko mắc bệnh thận nặng, phải lọc máu thường xuyên, và đang cần ghép thận – yếu tố khiến bà dễ bị thao túng.
Tuy nhiên, theo SBU, người liên hệ với nghi phạm thực chất là một điệp viên FSB Nga, sử dụng danh tính giả để điều khiển từ xa. SBU đă công bố các đoạn tin nhắn giữa nghi phạm và “chỉ huy” của bà – các đoạn hội thoại bằng tiếng Ukraine – và cho biết nghi phạm từng được yêu cầu theo dơi các phương tiện, chế tạo thiết bị nổ tự tạo, rồi sau đó chuyển đến sống tại khu chung cư của Sternenko để theo dơi và thực hiện vụ ám sát bằng súng.
SBU cáo buộc vụ việc là một phần trong chiến dịch của Nga nhằm gieo rắc bất ổn tại Ukraine, đặc biệt vào dịp gần ngày kỷ niệm thảm kịch 2/5/2014 tại Odessa – nơi từng xảy ra xung đột đẫm máu giữa lực lượng ủng hộ và phản đối Maidan.
Câu hỏi c̣n bỏ ngỏ: Ai thực sự giật dây?
Dù SBU khẳng định có bằng chứng cho thấy Nga đứng sau, nhiều câu hỏi vẫn được đặt ra: Liệu có thể xác định rơ danh tính người chỉ đạo nghi phạm, hay chỉ là suy đoán từ mô h́nh hành vi? Một số nhà quan sát cho rằng nếu đúng là FSB sử dụng “quân bài SBU” để đánh lừa dân thường, th́ đây là dấu hiệu Nga đang sao chép lại chiến thuật từng được phía Ukraine áp dụng ngược lại trong nội địa Nga – nơi các công dân Nga bị dụ dỗ đốt văn pḥng quân sự dưới danh nghĩa "lệnh của FSB".
Ngoài ra, dư luận Ukraine cũng đặt dấu hỏi về vụ sát hại Demyan Hanul ở Odessa – nhà hoạt động bị một sĩ quan quân đội Ukraine bắn chết, mà đến nay động cơ vẫn chưa được công bố. Có tin đồn rằng người ra lệnh cho hung thủ cũng tự xưng là nhân viên SBU.
Vụ ám sát bất thành nhằm vào Serhiy Sternenko không chỉ là một hành động bạo lực đơn lẻ, mà c̣n là một mắt xích trong cuộc chiến t́nh báo, tuyên truyền và phản gián giữa Ukraine và Nga.
Trong bối cảnh chiến tranh vẫn tiếp diễn, các chiến thuật “giả danh”, đánh tráo vai tṛ giữa các cơ quan t́nh báo càng trở nên phổ biến và khó kiểm soát.
VietBF@ sưu tập