Theo như người dân Mỹ không c̣n nhận được trợ cấp đúng hạn - một cam kết thiêng liêng suốt gần một thế kỷ qua sẽ có một hậu quả “chưa từng có”, như lời cảnh báo của cựu Tổng thống Joe Biden mới đây trong lúc đă gay gắt chỉ trích chính quyền của Donald Trump cùng tỷ phú Elon Musk đang tàn phá an sinh xă hội Mỹ.

Bài phát biểu đầu tiên của cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden sau khi rời nhiệm sở tại sự kiện ở Chicago, bang Illinois ngày 15/4. Ảnh: Reuters.
Trong bài phát biểu đầu tiên kể từ khi rời nhiệm sở, cựu Tổng thống Joe Biden hôm 15/4 đă gay gắt chỉ trích chính quyền của Donald Trump cùng tỷ phú Elon Musk v́ những hành động mà ông cho là đang "dùng ŕu chặt đứt" hệ thống an sinh xă hội - nơi cung cấp sinh kế cho hơn 70 triệu người Mỹ mỗi tháng, theo Guardian.
Phát biểu tại hội nghị toàn quốc của các nhà bảo vệ quyền lợi người khuyết tật ở Chicago, ông Biden nhấn mạnh: “Chỉ trong chưa đầy 100 ngày, chính quyền mới đă gây ra những tổn hại khủng khiếp. Thật khó tin khi mọi thứ có thể suy sụp nhanh đến vậy”.
Dù không trực tiếp nhắc tên Tổng thống Trump, ông Biden vẫn liên tục nhấn mạnh các chính sách cắt giảm ngân sách và nhân sự của Cơ quan An sinh Xă hội đang đẩy hàng chục triệu người vào cảnh bất an.
“Từ thời Franklin D. Roosevelt, chưa từng có thời điểm nào người dân Mỹ không nhận được khoản trợ cấp hàng tháng - dù là trong chiến tranh, suy thoái hay đại dịch”, ông nói. “Nhưng lần đầu tiên trong lịch sử, điều đó có thể bị đe dọa”.
Trong ngày 15/4, Đảng Dân chủ phát động “ngày hành động toàn quốc” nhằm cảnh báo về kế hoạch thu hẹp hoạt động của cơ quan an sinh dưới thời ông Trump. Lănh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện, ông Hakeem Jeffries, cho biết hàng loạt dịch vụ thiết yếu đang đứng trước nguy cơ bị cắt giảm nghiêm trọng.
Theo ông Biden, không chỉ vật chất, mà sức khỏe tinh thần của người dân cũng đang bị ảnh hưởng nặng nề. “Họ thức dậy mỗi sáng không biết liệu tháng này có c̣n nhận được khoản tiền sống c̣n không. Làm sao người ta có thể ngủ yên vào ban đêm khi biết ḿnh đang gây ra điều đó?”, ông đặt câu hỏi gay gắt.
Cựu Tổng thống Mỹ cũng công khai chỉ trích Elon Musk v́ từng gọi hệ thống an sinh xă hội là “mô h́nh Ponzi” (tṛ lừa đảo tài chính). Ngoài ra, ông dẫn lại phát ngôn gây tranh căi của tỷ phú Howard Lutnick - Bộ trưởng Thương mại dưới thời Trump - rằng mẹ vợ 94 tuổi của ông ta “có lẽ sẽ không phàn nàn nếu không nhận được tiền trợ cấp một tháng”.
“Có thể bà ấy là người tử tế, nhưng rơ ràng bà không cần đến khoản đó v́ con rể là tỷ phú. C̣n những người già cô đơn, không có ai bên cạnh th́ sao?”, ông Biden mỉa mai.
Trước sự tái xuất của cựu Tổng thống phe Dân chủ, Thư kư báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt ngay lập tức phản pháo bằng lời mỉa mai tuổi tác của ông Biden: “Tôi c̣n tưởng giờ này ông ấy đang ngủ. Ngạc nhiên là ông c̣n thức để phát biểu”.
Tuy nhiên, ông Biden cũng không né tránh những câu nói đùa về tuổi tác. Ông cười: “Nghe nói có hàng triệu người sinh từ hơn 100 năm trước vẫn đang nhận tiền an sinh. Tôi muốn gặp họ để học bí quyết sống lâu”.
Trong khi đó, ông Trump đă kư một bản ghi nhớ hành pháp nhằm ngăn chặn người nhập cư bất hợp pháp nhận tiền trợ cấp - dù thực tế luật pháp hiện hành đă cấm điều này. Ông cũng chỉ đạo mở rộng chương tŕnh điều tra gian lận và theo dơi các hồ sơ liên quan đến những người trên 100 tuổi.
Kết thúc bài phát biểu, ông Biden khẳng định: “Không ai là vua cả”. Ông cho rằng đất nước đang bị chia rẽ nặng nề, và phải trở lại với các giá trị cốt lơi như công bằng, lương tri và trách nhiệm xă hội.
“Khoảng 30% đất nước này dường như đă đánh mất trái tim”, ông nói, một phát biểu lập tức khiến những người ủng hộ Trump nổi giận.
Dẫu vậy, ông Biden vẫn kêu gọi người dân đoàn kết để bảo vệ những giá trị không thể thay đổi: “Đó là nước Mỹ mà chúng ta tin tưởng. Và đó là nước Mỹ mà chúng ta không thể đánh mất”.