Một lá gan khỏe mạnh khi tỷ lệ chất béo trong gan nằm ở ngưỡng an toàn từ 2-4%.
Gan nhiễm mỡ đang âm thầm trở thành mối đe dọa lớn khi có đến 10-25% người mắc có nguy cơ tiến triển thành xơ gan và khoảng 4% có thể dẫn đến ung thư gan.
T́nh trạng này ngày càng phổ biến tại Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh béo ph́ và đái tháo đường type 2 gia tăng mạnh. Khoảng 75% người mắc hai căn bệnh này cũng đồng thời bị gan nhiễm mỡ, theo các nghiên cứu gần đây.
Phó giáo sư Nguyễn Anh Tuấn, Chủ nhiệm Khoa Phẫu thuật ống tiêu hóa, Bệnh viện Quân y 103, cho biết đáng lo hơn, gan nhiễm mỡ không c̣n là bệnh của người cao tuổi. Ngày càng nhiều ca trẻ hóa, thậm chí trẻ mới 10 tuổi đă bị chẩn đoán gan nhiễm mỡ do thói quen ăn uống thiếu lành mạnh và lối sống ít vận động.
Theo PGS Tuấn, một lá gan khỏe mạnh khi tỷ lệ chất béo trong gan nằm ở ngưỡng an toàn từ 2-4%. Gan nhiễm mỡ không có biểu hiện rơ ràng, người bệnh thường phát hiện trong quá tŕnh đi khám sức khỏe định kỳ. Tuy nhiên, mỗi giai đoạn bệnh sẽ có triệu chứng cảnh báo.
Ở giai đoạn sớm, lượng mỡ trong gan chiếm khoảng 5-10% và không có biểu hiện ra ngoài. Bệnh nhân có thể phát hiện qua siêu âm ổ bụng.
Giai đoạn 2, mỡ tích tụ trong gan chiếm 10-20% trọng lượng của lá gan. Người bệnh có dấu hiệu chán ăn, khó tiêu, bụng đầy, mệt mỏi, thỉnh thoảng buồn nôn, nếu không điều trị sẽ chuyển sang giai đoạn 3.
Gan nhiễm mỡ giai đoạn 3 là nguy hiểm khi lượng mỡ chiếm trọng lượng 1/3 gan. Dấu hiệu của bệnh rơ ràng hơn, xuất hiện triệu chứng vàng mắt, vàng da, đau hạ sườn phải, sút cân, u mạch nổi trên da.
"Đây là giai đoạn muộn của gan nhiễm mỡ. Bệnh ở giai đoạn này chỉ điều trị giảm nhẹ và pḥng tránh biến chứng dẫn đến viêm gan mạn tính, xơ gan, ung thư gan, không thể chữa khỏi được", PGS Tuấn nói.
Theo vị chuyên gia, t́nh trạng viêm gan xảy ra khi mỡ bao phủ các tế bào gan ngày càng nhiều, làm suy giảm chức năng. Nếu t́nh trạng viêm không ngừng lại th́ quá tŕnh xơ hóa sẽ tiếp tục lan rộng.
Để pḥng bệnh, ông Tuấn khuyến cáo một chế độ ăn hợp lư là nền tảng đầu tiên. Hăy hạn chế các món chiên rán nhiều dầu mỡ, thay vào đó nên ưu tiên rau xanh và trái cây giàu chất xơ. Đạm từ thịt đỏ nên giảm bớt và thay bằng nguồn đạm lành mạnh từ tôm, cua, cá. Ăn uống đúng giờ, không bỏ bữa và giữ thói quen sinh hoạt điều độ cũng là yếu tố quan trọng giúp gan hoạt động hiệu quả.
Với người đă mắc gan nhiễm mỡ, có thể bổ sung thêm một số thực phẩm tốt cho gan như nghệ, chanh, giấm táo, trà xanh và đu đủ.
Bên cạnh chế độ ăn uống, việc theo dơi cân nặng định kỳ hàng tháng là điều không thể bỏ qua. Việc kiểm soát trọng lượng cơ thể không chỉ giúp ngăn chặn t́nh trạng tích tụ mỡ thừa trong gan mà c̣n giúp bạn chủ động lên kế hoạch giảm cân nếu đang thừa cân hoặc béo ph́.
VietBF@ sưu tập
|