Không có chế độ ăn kiêng cụ thể nào cho người bị giăn năo thất nhưng dinh dưỡng cân bằng, lành mạnh có thể giúp giảm các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
1. Giăn năo thất có thể xảy ra ở cả trẻ em và người lớn
Theo TS.BS Nguyễn Duy Tuyển, Trưởng khoa Phẫu thuật Thần kinh II, Trung tâm Phẫu thuật Thần kinh, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, năo thất là một cấu trúc giải phẫu trong năo, là nơi sản xuất và chứa dịch năo tủy. Dịch năo tủy có vai tṛ bảo vệ năo và tủy sống chống lại các sang chấn cơ học, đồng thời cũng tham gia vào nhiệm vụ dinh dưỡng, chuyển hóa của hệ thần kinh trung ương. Dịch năo tủy lưu thông trong hệ thống năo thất và khoang dưới nhện, rồi được hấp thu trở lại tĩnh mạch bởi các hạt Pacchioni.
Năo thất là một cấu trúc giải phẫu trong năo, là nơi sản xuất và chứa dịch năo tủy.
Giăn năo thất là t́nh trạng các khoang chứa dịch năo tủy (CSF) trong năo, được gọi là năo thất, bị mở rộng bất thường. T́nh trạng này có thể xảy ra ở cả trẻ em và người lớn nhưng nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị có thể khác nhau.
Ở trẻ em, giăn năo thất thường xuất phát từ các vấn đề phát triển năo bộ trong quá tŕnh mang thai, được gọi là dị tật bẩm sinh.
Ở người lớn, giăn năo thất xuất phát từ nhiều nguyên nhân như chấn thương đầu, xuất huyết dưới nhện, viêm màng năo, khối u năo, các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer và Parkinson. Đặc biệt, giăn năo thất áp lực b́nh thường (NPH) là một dạng thường gặp ở người lớn tuổi, đặc trưng bởi năo thất mở rộng nhưng áp lực dịch năo tủy vẫn b́nh thường.
2. Tầm quan trọng của chế độ ăn với người bị giăn năo thất
Chế độ ăn uống đóng vai tṛ quan trọng trong việc hỗ trợ sức khỏe tổng thể, đặc biệt là đối với những người mắc các vấn đề về năo bộ như giăn năo thất. Mặc dù không có chế độ ăn kiêng cụ thể nào có thể chữa khỏi giăn năo thất nhưng chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh có thể giúp giảm các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Nên tập trung vào việc tiêu thụ các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất, giúp bảo vệ tế bào năo và tăng cường chức năng nhận thức. Các loại thực phẩm nên được ưu tiên bao gồm rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, cá béo và các nguồn protein nạc.
Đồng thời, hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm chế biến sẵn, đường, chất béo băo ḥa, v́ chúng có thể gây viêm và làm trầm trọng thêm các triệu chứng. Ngoài ra, việc duy tŕ đủ lượng nước cũng rất quan trọng để đảm bảo lưu thông dịch năo tủy tốt. Tốt nhất là tham khảo ư kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn về chế độ ăn uống phù hợp nhất với t́nh trạng sức khỏe cụ thể.
3. Thực phẩm nên ăn và nên tránh khi bị giăn năo thất
Chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh có thể giúp giảm các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Chế độ ăn uống đóng vai tṛ quan trọng trong việc hỗ trợ sức khỏe năo bộ và có thể ảnh hưởng đến các triệu chứng của giăn năo thất. Dưới đây là một số thực phẩm nên ăn và nên tránh:
Thực phẩm nên ăn
Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa:
Rau xanh: rau bina, cải xoăn, bông cải xanh...
Trái cây: quả việt quất, dâu tây, cam...
Các loại hạt: óc chó, hạnh nhân...
Thực phẩm giàu omega-3: Cá béo: cá hồi, cá thu, hạt lanh, hạt chia...
Thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất: Ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, trứng...
Uống đủ nước: Nước giúp duy tŕ lưu thông dịch năo tủy tốt.
Thực phẩm nên tránh
Thực phẩm chế biến sẵn: Những thực phẩm này thường chứa nhiều đường, muối và chất béo không lành mạnh.
Thực phẩm nhiều đường: Đường có thể gây viêm và ảnh hưởng đến chức năng năo.
Chất béo băo ḥa: Chất béo băo ḥa có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch và năo bộ.
Thực phẩm chứa nhiều muối: Ăn nhiều muối có thể làm tăng huyết áp, ảnh hưởng đến lưu lượng máu đến năo.
Các chất kích thích: Rượu, bia, thuốc lá.
Lưu ư: Thông tin trong bài viết mang tính chất tham khảo, không thay thế lời khuyên y tế của bác sĩ v́ chế độ ăn uống chỉ là một phần trong việc quản lư giăn năo thất. Thực hiện hướng dẫn của bác sĩ điều trị và chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn uống phù hợp nhất với t́nh trạng của người bệnh. Chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh kết hợp với tập thể dục thường xuyên có thể giúp giảm các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.